Petrus. Opto tibi bonum diem.
Johannes. Deus benedicat tibi.
Petrus. Pater tuus optime valet.
Johannes. JEsus servet eum.
Petrus. Ecce ostendo tibi librum Patris tui.
Johannes. A parentibus meis semper libri mittuntur mihi.
Petrus. Nihil melius pueris dari potest libris.
Johannes. Qvis tradidit tibi hunc librum?
Petrus. Pater tuus, qvi est minister verbi Divini.
Johannes. Qvando accepisti eum a patre?
Petrus. Die Dominico, hora duodecima, tradidit mihi eum sua manu in templo.
Johannes. Ago tibi maximas gratias pro hoc libro. [p.2]
Christiernus. Nonne hodie liber missus est a Patre tuo?
Georgius. Accepi librum qvi jacet super mensa ante fenestram.
Christiernus. Cujus manu scriptus est?
Georgius. Liber non est scriptus manu aut calamo, sed est excusus literis.
Christiernus. Nonne libenter legis hunc librum?
Georgius. Lego nullum magis.
Christiernus. Qvinam est ille liber?
Georgius. Catechismus Lutheri.
Christiernus. Qvando soles recitare Catechismum Lutheri?
Georgius. Die Mercurii, hora octava, et die Saturni, hora sexta. [p.3]
Christiernus. Nullus est pretiosior illo libro ob doctrinam salutis, qvam continet.
Gorgius. Vera loqveris. Ille liber semper erit apud me, sive fuero intra scholam, sive extra scholam.
Christiernus. Pueri probi, qvi pietati student, ita solent facere.
Georgius. Dabo operam timori Dei, omnibus diebus vitae meae.
Olaus. Erasme, laetare, nam Pater tuus pulsat ostium.
Erasmus. Nihil poterit esse mihi optabilius adventu Patris.
Olaus. Spero etiam, adventum ejus utilem tibi futurum. [p.4]
Erasmus. O si verus fores vates!
Olaus. Me praedicere vera puto.
Erasmus. Non soles onerare me mendaciis.
Olaus. Mendacium longe absit ab ingenuo puero.
Erasmus. Deus sanctificet nos in veritate, nam sermo ejus est veritas.
Olaus. Qvo die venit Pater tuus in urbem nostram?
Erasmus. Hesterna vespera, hora qvinta.
Olaus. Jam liberalis erit erga te contra omnem expectationem.
Erasmus. Non possum navare operam artibus liberalibus absqve ejus liberalitate
Pater. Accede propius, mi fili. [p.5]
Filius. Io! cor mihi prae gaudio salit.
Pater. Unde tibi ista nova incessit laetitia?
Filius. Carissimum patrem advenisse, laetor.
Pater. Laetari noli ante tempus.
Filius. Ah! duris me excipis verbis!
Pater. Verberibus nemo te excipiet, si verbis parentum pareas.
Filius. Ego semper magno studio monitis parentum obedire allaborabo.
Pater. Recte facis, nam Deus morigeris filiis in verbo suo benedictionem promisit.
Filius. Qvibus filiis minatur DEUS maledictionem?
Pater. Degeneribus, impiis et immorigeris. [p.6]
Filius. Dei benedictione nihil existit melius, et ejus maledictione nihil pejus.
Canutus. Qvare carissimus Pater meae petitioni non satisfecit?
Johannes. Qvia tu, mi fili, haud erubuisti petere minus necessaria.
Canutus. Nonne pecuniae mihi necessariae sunt ad emendum attramentum et papyrum?
Johannes. Plura creta pingere mihi videris, qvam attramento scribere.
Canutus. Insignes aliqvas sententias, Praeceptoris venia, in tabula soleo nonnunqvam notare. [p.7]
Johannes. Dic mihi, Fili, qvamnam ultimo didicisti sententiam?
Canutus. Hanc sententiam didici: Magnum vectigal est parsimonia.
Johannes. Hanc sententam veram esse opere ostende, et tot toties non emendicabis pecunias.
Canutus. Hoc mense nihil petii.
Johannes. Qvia nihil tibi deerat praeter gratitudinem et parsimoniam.
Canutus. Posthac magis gratus et parcus ero.
Johannes. Tunc experieris me erga te magis liberalem.
Jacobus. Doleo me offendisse Patrem meum, et tot numos erogasse. [p.8]
Christophorus. Dolere non satis est, nisi animum mutare velis.
Jacobus. Deum precabor, ut animum meum Spiritu Sancto regat.
Christophorus. Pium laudo propositum; nam juventus vix potest suos affectus regere.
Jacobus. Adolescentes natura existunt proniores ad mala, qvam ad bona.
Christophorus. Huic vitio maxima pars hominum obnoxia est.
Jacobus. Nemo sine crimine vivit, nisi unus.
Christophorus. Dic mihi, qvis ille fuit?
Jacobus. Servator noster, Jesus Christus, qvi nos suo sanguine redemit.
Christophorus. Hesterno die id ex Catechismo Lutheri didici.
Jacobus. Et ego die Solis audivi Pastorem [p.9] e suggestu dicentem: Sanguis JEsu Christi est pretiosior omnibus totius mundi thesauris.
Christophorus. Ego etiam eodem die inter discipulos sedi sub pulpito, et observavi haec verba: Christus mortuus est ob peccata nostra.
Nicolaus. Jucundum sane est hoc anni tempus.
Gerhardus. Imo et nostris studiis valde commodum.
Nicolaus. Qvodnam est tuum studium?
Gerhardus. Idem atqve tuum, qvotidie aliqvid scribo, lego, addisco.
Nicolaus. Recte facis; Nam negligentia multi adolescentes corrumpi solent. [p.10]
Gerhardus. Deteriores omnes sumus licentia.
Nicolaus. Vera loqveris: juvenes nihil agendo male agere discunt.
Gerhardus. Sed pauci sunt, qvi tempus juvenile recte collocant.
Nicolaus. Qvo plures primis annis negligentes inveniuntur, eo diligentiores aliis nos erimus Dei auxilio.
Gerhardus. Palam est omnibus, neminem fieri doctum absqve labore et diligentia.
Nicolaus. Non facis cum otiosis.
Gerhardus. Contra otiosos semper fui.
Henricus. Placetne in hortum exspatiari? [p.11]
Laurentius. Qvem hortum censes?
Henricus. Non oppidanum, sed suburbanum.
Laurentius. Seqvar; nam hac hora soleo cum aeqvalibus nonnunqvam excurrere.
Henricus. Floretne hoc vere vester hortus?
Laurentius. Imo, hos hodie decerpsi flores, qvos manu teneo.
Henricus. Ah! qvam svavem emittunt odorem!
Laurentius. Etiam color roseus oculos oblectat.
Henricus. Visne ergo me comitari?
Laurentius. Libenter tuae petitioni satisfaciam.
Henricus. Eamus itaqve ante qvartam horam [horam deest 1726], ut mature redeamus in scholam. [p.12]
Laurentius. Noli de mea alacritate dubitare.
Severinus. Ecce hortus vester clausus est, qvis aperiet nobis [nobis 1726 : deest 1789] januam?
Andreas. Ego clavi Patris seram reserabo.
Severinus. Die Mercuii vidi in horto aliqvem poma baculo decutientem, qvi nullam habuit clavem.
Andreas. Qvis ille fuit?
Severinus. Furunculus, qvi transiliit sepem.
Andreas. Hoc clam me est, sed gusta nostra poma.
Severinus. Bile amariora sunt vestra poma.
Andreas. Nondum maturuerunt.
Severinus. Vestra poma tarde maturescere videntur, sed diu durant. [p.13]
Andreas. Recte, id genus pomorum hyeme asservari et usurpari solet.
Severinus. Talia poma diligentibus saepe dedit Praeceptor.
Andreas. Ea mihi optarem.
Jonas. Qvis tibi dedit pulchros istos flores?
Thomas. Nemo hoc anno mihi dedit flores.
Jonas. Qvando fuisti in horto?
Thomas. Hora tertia.
Jonas. Qvis te comitatus est in hortum Patris?
Thomas. Condiscipulus meus, mihi proximus in schola.
Jonas. Cur noluisti me vocare, mi dilecte Thomas? [Thomas: Jona 1726] [p.14]
Thomas. Qvia te ante paucos dies in manifesto furto deprehendi.
Jonas. Qvid tibi surripui?
Thomas. Die Lunae, sub crepusculum, calamum pone libros meos jacentem furatus es.
Jonas. Nunqvam digito tuos libros vel calamos tetigi.
Thomas. Inter discipulos nemo te est furacior.
Magnus. Qvis veniam nobis a Praeceptore his diebus Canicularibus impetrabit?
Discipuli. Qvi nobis omnibus est doctior et diligentior.
Magnus. Heus, Boethi, omnes discipuli te vocant. [p.15]
Boetius. Cur adeo clamatis, pusiones, et me a studiis avocatis?
Magnus. Ito ad Praeceptorem, et qvam humilime intercedito [supplicato 1726] pro nobis, qvia hoc mense solent feriari scholares [scholastici 1726].
Boetius. Adversus mandatum Rectoris vix audeo hodie ingredi ejus museum.
Magnus. Juxta antiqvam consvetudinem Praeceptori hoc anni tempore aliqvis se sistere solet, et rogare veniam omnium nomine.
Boetius. Qvi semper de venia et lusu cogitant, et raro de studiis sunt soliciti, ferula et virgis castigabuntur.
Magnus. Mitte istam admonitionem, et effice id, qvod petimus. [p.16]
Boetius. Vobis facile est dicere.
Magnus. Verba tibi deesse non solent, et nos omnes novimus tuam probitatem et diligentiam.
Boetius. Experiar, qvid efficere possim.
Discipulus. Carissime Praeceptor, concede nobis veniam hoc autumno.
Praeceptor. A qvo emissus es?
Discipulus. Ab omnibus discipulis totius scholae.
Praeceptor. Novi illorum mores.
Discipulus. Qvinam sunt illi mores?
Praeceptor. Multi ex iis optarent feriari toto anno.
Discipulus. Sed nonnulli ex iis otium non amant; Qvare erga hos tuam probitatem declara. [p.17]
Praeceptor. Qvid mihi promittis, si veniam vobis dedero?
Discipulus. Pollicemur nos singulari et rara diligentia resarturos, qvod paucis diebus negligimus.
Praeceptor. Ito, et veniam omnibus nunciato.
Discipulus. Vale! carissime Praeceptor, et nos amare perge.
Praeceptor. Deum time, et te tuaqve omnia studia ei commenda.