Ioa vvis M vs I
T tꝑT
E Teaa
DA MNi C
Libri IſI
i⸗⸗
Res commemorantur geſ.
tæ a Cu ꝶ is rma vo I: ac Io.
a e cius flio: & nepotc.
Cui is ria vo II./
e
.c
e⸗
⸗g
crcri/ Priieęis a. g.
F a F vt.
Apud Ioc . Mo r evi vs
Bibliopolam ibidem.
nno cIa. loc. xxx. c
Sereniſsimoac Potentiſsimo.
Principi:
m
CR Ri o i iA O iV.
Daniaæ. Norvegiaæ. Gothorum. & Van.
dalorum regĩ: duci Sleſvici Holſatiæ.
Stormariæ. & Dithmarſiæ: comiti Ol
denburgi. ac Delmenhorſti: &c. regi
& domino clementiſsimo.
Egum ſortem
Preputanti. Rex
Sereniſsime. il.
lud verum appa
rebit. quod a Ti
to Imperatore o.
limconiuratis dictum: Prixcicnfeos
di Ne exempla mihi petam ex
Hiſtoriã. ſacra pariter ac profanã.
quaæ permulta illic obuia. ex his
tribus. quos humillime Maieſtati
a tuæ
Ax ro.
tuæ offero duo abun fiem fa.
cient.Ecce enim. mortuo Chriſto.
phoro Bauaro cum Adolpho Sleſ.
vicenſi. regis Valdemari IV. pro.
nepoti regnum proceres defer.
rent ſtudium præ ſe ferentes in
XtXXXeXXXXXXXXX
Oſdenburgici fliorum natu max.
imum. itidem a matre Heduige.
Adolphi ſorore genus regium
contingentem. & hunc ſolio im.
poſuit: nempe vt virtutem eius.
quam legatis etiam pater com.
mendabat.muneraret. Ille vero. ſi.
cut regna quibus artibus paran.
tur. iis optime aſſeruntur. quod a
Deo ob virtutem accepiſſet.pere.
andem cum ingenti laude ſuã diu
habi.
ro.
habitum. mox decedens filio Io.
anni tradidit: isq: rurſum.in veſti.
giis patris hærens. Chriſtiano. i/
tem filio. eius nominis ſecundo.
Verum hic neglecto Deo. per
quem reges omnes regnant. cum
deflecteret a virtute. illo animum.
& conſilia. perturbante. regno te⸗
mere ipſe excedens. nec redire in
id potens. didicit experiendo: re.
gem nullum adeo potentem eſſe.
quin iratus illi Deus. quando ita
viſum fuerit. ſceptrum frangat.Ita.
que ab iſto ſolo.rege regum. domi.
noq̃: dominantium.regna vniuer.
ſa pendent. Ille ea dat. ccadimit:
ineffabili conſilio & arcanã pro.
uidentiã:quam humana ratio nul.
la comprehendereaut inueſtigarec
a va.
xro.
valet. Nec dat tantumeripitq ve.
rum etiam nec deponere permit.
tit. ſemel data. Sic Auguſto. bis
remp.reddere animum inducenti.
quia monarchiam eam diuturnam
eſſe vellet cogitationem eripuit.
ac. quod poſſe ei dederat. non con.
ceſsit vti faceret: & inuito conſer.
uauit. Alios autem ſic tuetur.vt e.
ripere nemo vnquam externus
poſit: quod Maieſtas quoq: tua
nuper admodum eſt experta.
Nam.cum hoſtis potentiſſimus ex.
torquere conaretur iam redactã
in poteſtatem Cimbriã.Holſatiãq
pene omni: exiguo freto interpo⸗
ſito velut obice obiecto.regno re.
liquo prohibitum.ſtitit Deus. ve
tuitq: vltra progredi. Nec hoc ſo.
lum
P pr.
lum: verum c coẽgit reddere.quaæ
biennium tenuiſſet: etiam pacem
vitro offerre adeo certe glorio.
ſam. quam id bellum graue fuerat.
Nempe Maieſtatis tuæ pietati id
ac ceptum referendum: quæ vt ra.
ra eſt in regibus. ita in Maieſtate
tuã ſic excellit.vt Dauidem noſtro
ſeculo repræſentes. Atq: ea Maie.
ſtatem tuam mouit. vt Cermaniæ
libertatẽ ac religionem in ea. quã
nil piis viris prius. illã opem im.
plorante. defendendam exiſtima.
res.Ac ſucceſſus quanquam animo
non reſponderit. deſerentibus fœ.
deratis/ac prodentibus etiam tuis.
maxime in pugnã Lutherenſi. ac
Bremenſi epiſcopatu. dum Ger.
maniæ peccata. Daniæqs. caſtigare
Deus
F x ro
Deus cupit: tamen pietatem exi.
miam tota adeo poſteritas. quæ ſi.
ne odio gratiaq: iudicabit.ex cona.
tu tam inſigni metietur: ſicut ani.
mi illam inuictam magnitudinem
præſens æuum & inprimis ipſe
hoſtis.admiratur. prædicatqs. Ha.
bes vero. Rex Sereniſſime.quã bel.
li caſum leuius feras. bonam omni.
no conſcientiam: tum exempla
Principum quoq: aliorum peril.
luſtrium. qui. eodem plane modo
magnum aliquid agitantes. votum
non obtinuerunt. Ita enim com.
paratum eſt:vt divina providentia.
etſi interdum bonæ cauſ. quam o.
diſſe nunquam poteſt.minus æqua
videatur. cam tamen. propter ho.
minum peccata. non deſerere qui⸗
dem
.xro.
demvelit. ſed differre: atq: ita eve.
nire eſt neceſſe. vt conſilia huma.
na quamuis recta male cadant.
Quod quandoquidem ita habeat.
nulli tamen vnquam regum ideo
Pi; ras deſerenda: quæ. vt habet
Maieſtatis tuæ ſymbolum. illud
longe auguſtiſſimum. ac digniſſi.
mum rege vere Chriſtiano vna
maxime Rt o v Ft ꝶ a. Teſti.
moniumvnum atq: alterum. da.
bo omni exceptione maius. Ob
hanc David vir ſecundum Dei cor
pronuntiatur.minimusq: natu fra.
trum rex eligitur: &.inuito quam.
uis Saule. plurimumq obnitente.
confirmatur: atq regnum annos
quadraginta tenet. Eius filium Sa.
lomonem cum offenſus quod a
pie⸗
Pe n ro
pietate ipſe deſeciſſet. ſolio Deus
deturbare ſtatuiſſet. in Dauidis
patris gratiam viuo parcens. p
nam diſtulit in flium: & huic
etiam vnam tribum deduodecim
reliquit idque ipſum item in Da.
uidis gratiam Audiant ergo re⸗
ges omnes. principesque: & a Ma.
ieſtate tuã ĩſtud diſcant qui ig⸗
norant.Reoa Fiuꝶi Pirart.
Neque ea tantum eſt in Maieſta.
te tuã plane ſingularis ſed iuſti.
tia caritasque in ſubiectos. pa⸗
ri paſſu comitantur. Et vt illa Deo
te Rex Sereniſſime gratum fa.
cit ita iſtæ populo tuo. Cuius
ſic viciſſim affectum vniuerſi ob⸗
ſtrictum tenes vt in ſinum vniuſ.
cuiuſquc etiam reclinare caput.
x x/e&
lceat ac ſecure ſomnum capere.
Quod profecto quotuſquiſque re.
XXXXXXXXXXXXXXX
a tam pio rege. populique ſui a
mante nunquam male eſſe pote.
rit o beatum regnum tuum. quod
ingenti ſine dubio gloriã Deus co.
ronabit: diuinã benedictione
ſuã cumulatum tandem quoquc
in flium Chriſtianum transfe.
ret: cui olim. Rex Sereniſſime.
vitæ plenus atque ſatur. lampa
dem regnandi trades. Ita vouent
Maieſtatis tuæ ſubditi: &c in illis
etiam ego. Quem Hiſtoriæ regni
tui conſcribendæ cum præficere
clementiſſime ſis dignatus vt
hoc meæ operæ ſpecimen clemen.
tiſ.
b a
xa r.
tiſſimẽ item excipias admodum
demiſſo animo Maieſtatem tuam
rogo. Facies id. Rex Sereniſſime⸗.
regum maximorum exemplo: qui
vt viros eruditos in honore habu.
erunt ſic ingeniorum quoq: mo⸗
numenta.ſibi oblata blandã fron.
teacceperunt. Et profecto. quan
tum ſtudijs tua Maieſtas pretium
ponat ſatis clare in hoc oſtendit:
quod vt ipſa egregie Latinis Lite.
ris eſt imbuta. item principem Se.
reniſſimum. Chriſtianum. ſucceſ.
ſorem deſignatum.atq: duces illuſ.
triſſimos.Fridericum. Vlricum.
flios ſuos. iĩſdem imbui ſummo
ſtudio curauerit. Nec contenta eã
laude.vt nobilitas quoq: regni a⸗
doleſcens itidem inſttueretur. A.
Ca
ro.
cademiam hanc Soranam erigen.
dam exiſtimavit: vt deberet Chriſ.
tiano Quarto Dania. quantum an.
tea Primo debuit qui inſtituit
Hafnienſem: quam & ipſam maxi.
me Maieſtas tua exornatam pluri/
mis quoq: benefcis obligauit. Af.
frmo Rex Sereniſſime. vnum iſ.
tud non minorem Maieſtati tuaæ
gloriam apud exteras nationes &
inpræſens peperiſſe & deinceps
pariturum quam præclare belli
geſta: immo iſta per hoc ipſum fa.
mam ſuam habitura. Etenim ſic
conſtitutum eſt. vt cognitio nulla
rerum.quamvis præclariſſimarum.
aut memoria apud poſteros ſit fu.
tura.iſi Literarum eæ monumen.
tis conſecrentur. Illud Archelaus
ba
ſci⸗
r.
ſciuit.rex Macedonum: e vt ſcire
atq: dignitatem quoq: Literarum
eſtimare. ſe oſtenderet. Ioui Mũ.
ſas exæquauit: & commune ipſi
illisque feſtum inſtituit: quod
per nouem totos dies celebratum.
de earum ſingularum nomine in
dies ſingulos diceretur. Nempe
ſic exiſtimabat rex egregius: reg
na quidem ſummi Dei quem
credebat Iouem eſſe beneficio. a
maioribus obuenire. verum mor⸗
te fere obſcurã terminari: at vir.
tutum gloriam tum demum ſem.
piternam eſſe cum victuris eam
ſeriptis viri docti abobliuione vin.
dicant : Etenim quis nunc Achil.
lem Alexandrum licet cogno⸗
mento Magnum.Iulium Cæſarem.
aut
ꝓx ro.
aut heroas plures alios. fortitudi.
ne.ac geſtarum rerum laude.excel⸗
lentes vnquam natos eſſe ſciret.
in memoriam eorumLiteræ ad po⸗
ſteritatem tranſmiſiſſent Quan
tum regum etiam ſua quondam
ætate maximorum pariter cum
ruſticis ignobiliſſimis ignoratur
quorum ſceptra & hãc in parte
mors ligonibus vere æquaſſe dici
poteſt. Apud Romanos Fuluius
Nobilior allata Ambraciã Muſa.
rum ſigna Herculi communi æde
conſtitutã dedicauit: eã re teſta.
tum cupiens. hunc. c illasmutuã
omnino operã indigere:&.vt Her.
culis virtutem illarum ore prædi.
candam. ſic earum dignitatem illi
defendendam eſſe. Ac ne vetera
tan
s ro
tantum dicam.quæ proſerre multa
poſſem auorum memoriã. Galliæ
rex Franciſcus I. celebratur: in.
ter laudes eius plurimas illa ſibi
primas vendicat. quod in Literas.
& earum ſtudium præ ſe ferentes.
maximopere propenderet. Con.
uocauit Profeſſores. qui Lutetiæ.
in Collegio Camerarenſi. omnis
generis ſcientias iuuentutem edo.
rerent. Bibliothecam quoq: ſtrux.
it luculentam: miſſis per Italiam.
GræciamAſiamque. qui impenſa
longe maximã libros quoſq: alias
incomparabiles.vndiquaq: quære.
rent.deſcriberentq:. & in Galliam
importarent. Inſuper. quia ſine tv.
pis.plane vti ſine libris.Literæ ſub.
ſiſtere nequeunt. etiam Typogra⸗
phi⸗
as paro
phiam. toto orbe adeo celebratam.
inſtituit: & Robertum Stephanum
illi præpoſuit Eoq: facto. induſtriã
huius. maius multo ad ipſum decus.
quam ex tot præclare bello. ac pace.
geſtis.redundauit: ſicut iudicat & vir
maximus. Iacobus Thuanus. Operis
nunquam ſt laudati lib. x x i ii Ace
profecto iſtis rebus id omnino eſt a.
deptus. vt cum principes fere alij ti.
tulis ambitioſis aliunde conquiſitis.
vanam gloriam ſectarentur: ipſe. ve.
ram ſolidamq: conſequutus. Paꝶts
Lirxauiu dici meruiſſe cenſeretur.
Huius hæres. quanquam aliquo in.
teruallo. Henricus IV. iure Magnus
cognomento appellatus. cuius vim
inuictam animi. & peritiam rei belli.
cæ Maieſtas tua repræſentat cum
Per.
tro.
Perronius Cardinalis. vt narrantem
ipſum audiui Lutetiæ Pari ſiorum
ante annos duos & viginti agens. ad.
moneret. eum hoc ſoloa Franciſco I
vinci. quod non Literas. quarum ille
ſummum ſeſe Mæcenatem præbuiſ.
ſet. promoueret: vt impleret tandem
gloriam. quam & imperfectam eſſe
agnoſcebat.& ingenue fatebatur.ani.
mum quoq: huc aduertit: t in Aca.
demia Pariſienſi. quaſi nouam Aca.
demiam. regium Collegium ædifca.
re mox conſtituit: in quo virt famã
elari vndecunqs: ſtipendijs ampliſſi.
mis evocatt iuuentuten erudirent.
Sed propoſitum tam præclarum exe/
crandus parricida intercepit. Tu ve.
ro Rex Sereniſſime. qui in alijs non
iniuria comparari ipſ potes. lãc in
par⸗
p ro.
parte ſuperas felicitate: qui abſolue.
ris. quod huic cogitare potius. quam
per ficere datum fuit. Vnum reſtat.
quod demiſſo.quantum poſſum.ani.
mo precor: vt Maieſtas tua Soram.
adeo a ſe illuſtratam. meq: in eã. cui.e
patria evocato aliquem illic inter
Profeſſores locum clementiſſime eſ.
ſe voluit.porro regiã clementiã com.
plectatur In hoc deſino: & Deum
Opt. Max veneror vti Maĩeſtatem
tuam diutiſſime incolumem in verã
pietate ſeruet: ad nominis ſui ſanc.
tiſſimi gloriam. & regni tui incre.
mentum Soræ. ad diem VI. Au.
guſti. elo. Ioc. n .
Maĩeſtati tuæ
humillimẽ ſubditus
Ioannncs Mcurſius.
xx&
i.iii.i ii.
Ioais M vꝶs I
r i i R a
:::::õ::::::
:::::õ::::::
oa vi C E
Liber I.
Qui complectitur regnum.
Cuisrr n.
eg lſtoriam Danie ſcribere couſlium
cepi: ſine gratia.odioq:: quorum cauſas.
ꝰ homo Batavus. nulli caritate obnoxius.
aut offensa inimicus.procul habeo.Prin.
cipium vero.a Chriſtiano l. crit: qui regnorum plu.
rium ſceptra in familiam Oldenburgicam primus
intulit: & virtute ſuã effecit.ut proceres Danici.qui/
bus nil virtute prius. eam in ipſo amplectentes. reg
num quanquam electione ſemper ſolitum confer.
ri quaſi hæreditarium facerent. Quippe homines
animo planẽe generoſo.quiq: regibus ipſi ſuis.quibus
regna tribuiſſent. nil debere cupiebant. ſic omnino
cxiſtimabant: non ſe gratiam meliorem reddere
bene meritis poſſe. quam.ſi filios corum.quos. pr
ter paterna merita virtus quoq regibus digna
commendabat. ad faſtigium idem cveherent. uã
Vo nvis s
⸗
re factum.ut plus minus centum octoginta annis ſa.
milia una Daniam omnem. & coniunctas regiones.
ſua in poteſtate habuerit: tanta quidem moderatio.
ne animi ut res duas. vix eonungi poſſe creditas.
libertatem ac principatum con unxiſſe cum in.
genti ſua gloria viſa fucrit: niſi quatenus nebulam
quandam interſparſit ſolus Chriſtianus alter. primi.
a quo mihi initium. cx Ioanne filio nepos Ille enim.
nec fortunæ neq: animi ſui potens. cum. virtutem
inſuper babens quæ potiſsimum regum omnium
frmamentum eſt.poteſtate abuteretur.regno exci.
dit. Sed de co proprius dicendi locus ſeſe dabit.cum
ad iſtud tempus venero: nuno ad Chriſtianum L. no
ſtra ſe oratio vertet.
Mortuo Chriſtophoro IIſ. in flſingburgenũ
arce anno ca. coc x r i. mox tumultuari Sve.
ci. Siquidem illi. qui Chriſtophori mandato lanico.
piæ convenerant cum dc mortce cus rumor inore.
beſceret. perturbati & conſiliorum inoerti comi.
tia Stocholmum transferunt: illic die præſtituto ad⸗
futuri & ſuffragia de conſtituendo ſibi novo rege
collaturi. Prius tamen quam diſoederent Ianico.
pia.Benedictum.& Nicolaum. lonæ RR. dum id tem/
pus exſpectarent. regnum gubernare jubent: ac lo.
annem Saliſtæum. Benedicti eus F. in defuncti pri
dem Nicolai locum ſummum præſulem conſtitu.
unt. Isq: ſtatim ipſam arcem Stocholmenſem. re.
gum ſedem. & munittones qnasq validifsimas regi
ni invadit.Ad hæo Svcci Carolo Canuti F. qui Fin.
lan⸗
Aisr. ꝓ . Tis.
:::::õ::::::
landiam tunc tenebat. ſummæ ambitionis homine.
concitantc quaæ rcgina Margareta de regnorum u.
nione ſtatuiſſet.abolere moliuntur. quæ ut Dani ac.
cepere magis ſerio de creando novo rege in ſena.
tu conſultatum eſt. Rtenim. neco liberi ulli ãa Chri.
ſtophoro relicti: nec Dorotheæ eus viduæ. Sveciã
tumultuante. tuto regnum ex decreto tradi poſſe
videbatur. Frat quidam.vir equeſtri dignitate. opi⸗
busq: inter Danos.& auctoritate. præſtans: is & nup⸗
tias Dorotheæ & per eas etiam regnum appete⸗
bat. Verum. quia cxemplum hactenus nullum erat.
cligendi cx nobilitate regis: & Dorothea. generoſi
animi fœmina/ nuptias plane recuſaret. aut e princi
pum ſanguine virum dari ſibi poſtularet: ac nuptu⸗
ram ſe promitteret cui regnum a ſenatuda tum fo.
ret. fruſtra fuit. Itaq:. Svecis jam ſcceſsionis ſuæ ma.
nifeſtis. cum nec ſpei quicquam eſſet de concor⸗
dia ſarcienda.ſenatus e re publica cenſuit. regem ex.
ternum ad regnorum Daniæ Norvegiæq: guberna.
cula advocare: habitoq: mox concilio in Adol.
phum./ ducem Sleſvicenſem. inclinat: qui accepto
a Chriſtophoro hoc ducatu regno am obnoxius
eſſet. Verum ille. impar ſibi ipſe viſus.& ſub Marga.
reta pariter atq Erico. bello diuturno fractus ra.
ro principum exemplo honorem oblatum cum
modeſte recuſaret ut gratifcari tamen Danis ſe pa⸗
ratutm oſtenderet. Chriſtianum his commendat.
Diderici comitis Oldenburgici flium ao nepotem
e ſorore Hedvvige ſuum. quem puero cducaſſet.
Hac
A
To M nvis i sſ
Hac de causã cum legati Didericum adiiſſent. is re.
ſpondet: vres/ /fſior atere. igerio ierexes.
v/ ei/ e pariter c xrifio/: ſte.
x ea/f. t ii/a. nio. era.prcp⸗
v terti.etiri rtie cs. ec i tcoto
gerere: e.i/ eceri.detrecre: pece te oi
ferre: ieroitate eifortiine. eceexti. ei.
icd e. Hec/ẽti referre:/ẽ. e ipſ pre⸗
xſiẽt.x i. Quæ legati coum reverſi nun.
tiaſſent. Chriſtianum. cujus hæ virtutes erant. ade
a Diderico ipſis patre prædicatæ. poſtulare viſum
fuit. Nam.dum hæc a Danis fiunt. Sveci. qui defe.
ctionem inſtituerant. ac. præfectis am duobus con⸗/
ſtitutis a decreto Margaretæ ſeſe palam ſegregave⸗
rant. ad comitia. quæ Stocholmi indicta erant men.
ſe Maio perfrequentes convenere. Inter illos Ca⸗
rolus Canuti F.etiam fuit.regno inhians. militumq
ac clientum magno numero ſtipatus. Atq:. cum
hoſpitium gubernatoris ſibi in arce. apud novum
archiepiſcopum Saliſtæum.occupaſſet: omnia ur.⸗
bis ædificia. magis ampla. & munita. invadebat: ſpe.
cie quidem ut familiam in his ſuam collocaret: ſed
reverãa uti adverſantes ſibi in petitione regni. ſi res
arma fortẽ poſceret. ex iiſdem oppugnaret. In con/
ventu. dum conſilia agitantur. diſſedere: parsq̃: ſic
exiſtimabant.e tiſe ec oxe/f. i pr/ẽc pote.
e eſ.eſeciv ui regr e reporeie o proce.
Di. c Mrg. co/ẽ. eeretr.i e
erexc /regvr tri/procerexe.
.
:::::õ::::::
Asr. . Lis. i
:::::õ::::::
.b regi rgaree co/it. coueireti
oix facie:: cr ti rarie pic :rei.
itti. t ei coie::.ms v/trixert.cox.
ſſt. Etei/r//e o/er i ecedee rege trix
or dore reg:ors vx i/di eor.
de o procerer cred: ccere coei.
ret: ebovc cocei icm o eere ei.
ged/i . Si ioe/fe gat. ex p v.
ie/ etrietferre: peririj cereo Deʒ i.
toreore.o tme contr/e. ixitr a.
eorti rege c/fitere ei:te e tm cid
gat:/ſqiem ix re ta gri itor/t.
periciec erret i/ prcipite: eẽ. ſt a/e.
proiere e id iprevterftt c.
p/e par:im p/c t iiger regi oxe pitere
per p/t. Hanc ſententiam tuebantur Benedic.
tus. unus e gubernatoribus. & Ioannes Saliſtæus.ejus
flius archie piſcopus tpſalienſis deſignatus. & epi/
ſcopus Strengeneſius: alijq: item plures. viri cum
auctoritate tum prudentiã exccllentes. Verum
contra vehementer contendebant Carolus Canu.
tiR. & Ericus. alter e gubernatoribus. Isq: primo in.
vehi in Saliſtæum: govti. tori ueciſare.
veire coret e/ectioe reg ceeri
ergtr. oc tiittc pi ierc atr. Pe.
ic i vrẽ ę/ẽ: c parutc oci. o irrext.
ec ecep coe x execri oortere.
a Docc Ericc Poert.ego proge.i Cot
ſic/ /ecipereti ecret c peccſt: crite.
:::::õ::::::
plo⸗
o rs s /
por.ec coitii iics ec coe/ eci procc.
r/ ex/ectto bari oc /ſt. Sed poſtremum.
per calumniam illi Danis impingebant: cum con.
ſtaret antequam Chriſtophorum ipſi regem elige/
rent Svccosjam gubernatores ſibi duos Ianicopiæ
deſignaſſe: ac decreti negligendi ſic exemplum præ.
buiſſe. Et hæc quidem cum contentione tanta ani.
morum agitata ut ſe partes in apertum ſæpe cam.
pum ad rem pugna dirimendam provoarent.
Tandem. cum hi prævalerent. qui oreari novum rc
gem. neque moram interponi cupiebant: novo
exemplo conſtituti Quatuor.viri duo cpiſcopi. to
tidemq: e proceribus. quibus curas & poteſtas. novi.
regis eligendi demandata. Ac.cum illi tres legiſſent.
atq: inter iſtos Carolum.tertio loco is/ut erat maxi⸗
ma cupiditate regni flagrans. elam efſecit. ut ſuffra.
gia. & cum iis regnum quoque interverteret: Sali.
ſtæo qui habendam patris ſui Benedicti rationem
hic fuiſſc ante cæteros cenſebat indignante & p
ſaliam abeunte neque regem ſalutare cupiente.
Quanquam tamen. ut collegij ſui ſodalibus. valde il.
lud poſtulantibus. morem gereret. & Stocholmum
mox redierit. & in verba item cus iusurandum ex⸗
hibuerit: etſi preſſo potius in tempus odio quam
depoſito. Quæ Stocholmi poſtquam geſta. pſa.
lam profectus Carolus menſe Iunio extremo eius
dem anni. ad Moraſten ubi Svecis reges ſuos olim
legere uſitatum./ rex Svecorum. Cothorumq̃: ſalu.
tatur: Iuluioq; inſequente ineunte.pſaliæ aSaliſtæo
arT⸗
us r. . Li . /
archiepiſcopo ooronatur. Inde Stocholmum rc.
greſſus.milites bis mille legit: ao his duces.Magnum
Crenum ac Birgerum Trellum imponit: ſimul
mandat ut Ericum pridem regem. in Gothia inſu.
la commorantem/ aggrediantur. Iam Ericus no.
num illic annum agebat: ex quo. regnon cui parem
ſe non ultra agnoſcebat.abdicato.Daniã exccſſerat:
quin & multa inde damna Svecis dederat Ideoqj)u
bet Carolus.//cceeret cot. ie ivcxe.
re. ti ar e te/ſr/ oe/ re. c/c/ec
e xvort// creer. recperaret e pce xt i.
dcic /cfceret/ẽ. e/ vi.ſve excepio.
e eceret. Summa cum alacritate expeditio hæc ſus.
cipitur atq lætabantur Sveci tandem adveniſſe
diem. quo ſuorum tot injurias. ab Erico rege illatas.
ſpoliaq̃j ultum irent. Itaq: conſcenſis navibus.
cum in portum Flenavieum appuliſſent ocius in
terram exſoendunt: & obiectos ab Erico qui ex.
ſcenſu prohiberent. levi pugnã in fugam agunt. In.
de longius progreſsi profligatis quotquot arma
contra ferrent demum ad Visburgum urbem ca.
ſtra ponunt. eamq: obſidione cingunt. Inter iſta.
poſtquam acoepiſſent Dani. quæ in Gothia gereren.
tur.Carolo legatos mittunt. in Olandia tunc agenti
quo auxilia. ſi res poſceret. ſuis promptiora eſſent
Poſtulatum ã legatis t ccpi vrecret e orr
Cot/i: ifere eiiet.ppe e/ ree /e⸗.
vo e o ic. c redept lrgaret poffi
iila rex Vert evtv/ci vrvisii pigxr
Dc
To nvnvi r s/
:::::õ::::::
Dei. o ueci.ri/iicere. ſe poata /ec
ſrert.e e xercim eceret. Cbri/fi iri
prop/nd rm experir cert Quibus Carolus
reſpondere Coti e contexet. ecic di.
tio eſe. tai regioe/rexenti. prie rego .ueci⸗
dti. teeri./ q interer eẽ xt erepta ec re/
iti iter po/ẽt e rc t repeteret.Cu e cx
ita cirets exercit reocre e pſ ʒe
ee. axtem Cori./ d eci pertiere. e
ept: ei e/e. perſ/ſſe /aeret. recepiẽt. Quo
reſponſo placuit proceribus Daniæ Chriſtianum.
paullo antec regem electum. advocare. Isq: poſt.
quam adveniſſet. IV. Ralend. Octobreis ante Lun
diam. in Trollebarolbio colle. priſco electionis lo.
co. frequentiſsimo conventur accepto ab omnibus
uramento. & vexillo item regni ab Ivone arohiepiſ.
copo rex a cunctis Daniæ. Norvegiæq: ſalutatur.
Dum hæc funt Sveci oppidum Visburgum item
arcem arte. & naturã loci permunitam. obſidere
non deſiſtunt. Rex Ericus. qui exilij voluntarij ſe.
dem ſibi hano elegerat. & futurum id præviderat.ut
tueri ſeſe poſſet. commeatum non exiguum.& præ.
ſdium impoſuerat. Itaq: quanquam ſummis viri.
bus oppugnatus. diu impetum ſuſtinuit : verum ta.
men cum deficere conmeatus tandem inciperet.
civibus tueri urbem ſuamjuſsis ipſe in arcem. hanc
quam poſſet diutiſsime defenſurus. ſe recepit. Eo
facto fatigati tot laboribus & vigiliis. oppidani.
auimis quoque fatiſeentes neq: ultra hoſti pares.
cunC⸗
Fivr. D . i s.
cuncta negligentcius agere: nec frequentes. uti antẽe.
in munitionibus ſuis apparere. Quæ ut Sveci adver.
tere. pridie nonas Decembreis. quartã jam vigilia
noctis. ſcalis clanculum admotis. muros ſcandunt.
Et in poteſtatem ſuam urbem redigunt antequam
id ſcirent cives aut ad arma convenirent. Quin &
arcem expugnaſſent ni Ericus. hoſtium clamore
excitus. illicouſſiſſet ſuos arma capere. & pro vallo
cxcubare. Itaq illi. capto oppido contenti arce
adeo munita abſtinucre. Rex cum dies illuxiſſet.
urbem in hoſtis poteſtate eſſe videns: neq: ſibi. ad
ferendam obſidionem commeatus ſat reſtare
convocatis ſtatim ſuis quid dcinceps faciendum
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
pedire videretur cum cxercitus Svecici duces ad
colloquium evocaſſet. in hunco modum verba facit.
MNo e xig eere Dnetia:i c reg.
o potii conio. ier iiri. reiſet:
iet/ cu. pof orec tot xor i ac .
eceſſẽt u eu ieve. ee ie
ciicere coti e/ſe.cotr. e ecursi pericci.
periter t eitareo eriti eri poſe: i
ſ o Ege/erto ce iicocitxid.
totiec irrexſtt: i xreeti. x edi.
t vrtioe. Dei c ite Ceroo.i opprotri
ige eci ioto/rexo. regi ec ecex:i
erete uiete. eo eetri prc.
regco. pertrre ovſ/t. e e/i. /exeti
:::::õ::::::
To n ns s
iis /re. iete: cpieti regi/io. cui/fex. v.
i v/m omec o/fixi/t. pcem ret: /e ⸗
t e xg r ex te tra/.
ged eegiet. v aret erept iret. Cumq:
reſponderent Sveci o /ericoi t ef
gi dri pſc. ni//.. eſa oi.furi eeret.:
blandiore orationc ita eos delinivit ut inducias
concederent. Per quas undiq: comportato com.
meatu ita arcem communivit/ut obſidionem in.
de. quamvis longam. facile ſuſtinere poſſet: Magno
Greno uno Svecorum ducibus. ſortem regis mi⸗
ſerante & ad omnia conniuente. Cumq: finem
am induciæ penẽe habituræ eſſent paoem ipſi con.
ditione æquiore obtulerunt. Nempcn t exceerer⸗
ce c tfero/o i reb oit cfami.
i. i e/vc vett c tra/ortaret Quippe
Carolus poſtquam ſuos oppidum cepiſſe acccpit.
crebris literis imperaverat t e rce c Erico ⸗
be: coviioe pci/cerextr. Etenim ſic exiſtimabat:
ic vecep gcri /e rego ecie re/fitte ſx
fore. Sed Ericus. quijam arcem commeatu copioſo
inſtruxiſſet. ideoq: etiam animum confirmaſſet. in.
ſuper habitis./ quæ offerrent. clam a rege Chriſtiano
auxilium petit: o/ ittt. t/ẽ /ievti De/c.
a yor i i/re pertieret rce eit:r e.
Mo i ecor i/ /c.ari: cʒ co.
vifdere coratr eciet.
eti/i. crir c avribfracto. ra ife/ iti/
t. Aliæ prætereã cauſæ. cur Ericus arcem tradere
Danis
sr. D v. i s.
Danis mallet ferebantur. Quidam. Caro/i rrvg⸗
tia oi Evc. memorabant.ppe ci.
e/s iera/ ti erce i expgat. ii.
geter proieret e Eric : eeret i
cptii. c tero xier/ dceret. ſper.
Boroio crce. i oe//.eer Eric
o fere regi Erico vieret. copre/exi. e co.
di etixeri precepiſ. Peij i o oi Erici i
Caro/: &i reedioe rie c/ eo. t Civ.
poro/ccere. e eti Cr/iao. cocitt.
Chriſtianus cognito Erici ſtudio. non id negligen
dum ratus. neve ipſum adeo gtaviter laborantem.
deſerendum expedita ſtatim claſſe & inſtructãa.
Olaum Eſchilli cquitem auratum magnæ tunc
auctoritatis ducem addit: cum mandato. t i Co.
ti e cere: e Erico iic reg arce o
o/e//o opes cotra ecoferret.: t eo arcec.
ciperet. ec pr/ſio comxret: iſ er. cfi/i.
c te/ſrorci ic. ve/ix Di. e/
ſſ Poereia.i ſetſ udceret. Atq:
is utjuſſus erat anno proximo. circa Paſcha oram
ſolvens. cum ad inſulam appuliſſet. cvocato in na.
vem ſuam Magno Creno. Svecici exercitus duce.
ao ſermone benigne aliquamdiu collato. mox ad
portum claſſem applicat.& in arcem inde aſſcendit.
Quam Erieus poſtquam ci tradidiſſet. isq: acceptam
commeatu./ ac præſidio muniiſſet. & abductum in⸗
de fricum Burundiam vehit.bi paullum quieſcen.
tem proceres Daniæ quidam adeunt ac demiſſis
ba
ver.
o n nr ix x
:::::õ::::::
verbis orant.ut redire illuc velit Falſtriam. inſu.
lam multo fertiliſsimam: ſilvis. agris. pabulo.& pe.
core excellentem: ac ad vitam uti rege dignum
erat. tranſigendam ſuffcientem. aliaq̃ multa offe.
runt. Et acquieviſſe eum in principio. ſunt qui tra.
dant: ſed mutaſſe mox ſententiam. atq: parvo oum
ſuorum comitatu ſive. uti alij volunt. Danis ipſum
honorifice deducentibus Rugenvvaldiam Pome.
raniæ conceſſiſſe: ac quod vitæ reliquum erat. in
tranquillitate ſumma nulla unquam ouiquam lite
de regnorumure mota. exegiſſe. Ft eſt certe vero
ſimile animi generoſi principem. abdicato ſemel
regno.mnoluiſſe buc redire: ut. contentus parva qua⸗
dam eus inſula. quanquam bona.ac fœcunda. prius
univerſi dominus lege aliena viveret. ubi ſua con.
ſveviſſet: ideoq: terram patriam. quaæ quantumvis
inamæna.ſterilisq̃ fere gratior eſſe ſolet. ad priva.
tam illic vitam ſinc curis exigendam. prætuliſſe..
Poſtquam vero. abducto ẽ Cothia Erico. Dani ac.
ccptam ab illo arccm muniiſſent iterum eam arcte
Sveci obſedere : fruſtra Carolum admoncnte Chri.
ſtiano.ut ã ſui iuris arce vim.& arma. abſtineret. Da.
ni qui præſidio erant. cum in mediam uſq: æſtatem
tenuiſſent ac defcere commcatusam acciperet.
nuntiant regi i o rer/t et: atre.
eiret toſerri v/ſdione ii tr poẽ:
iti cctrer crie oe/ c.
ivi: e eudere iiẽ poe. i/ t ercem. e.
dat. Indignatus Chriſtianus armis cocrccndum
ſta/
Ais D . Lr s. .
ſtatuit.cui nulla ratione perſuadere potuiſſet.ut de.
ponere arma vellet. Itaq: conſeripto exercitu.
quem ad hoſtem debellandum ſatis eſſe exiſtima.
ret cum ducentis navibus bellicis pariter atq: onc.
rariis. Gothiam perit. Adducebat veteranum regni
militem & Holſaticæ iuventutis etiam florem:
cum Adolpho.duce Sleſvicenſiavunculo Cum ap⸗
propinquaret inſulæ. Olaum.Eſchilli F. quo in libe.
rando hrico. & accipiendãa arce. uti dixi uſus fuerat.
ad Suecorum duces mittit exploratum /
tranre eent:/ſ iotixere pſet.ſte in/ ece.
erent./ſve iri incor. Isq̃ ſicut iuſſus erat.
mox in portum Veſtergarnium navem appellit ac.
vocatis ad ſe ducibus. & in iſtis Magno Greno. quæ
mandata ãa rege. exponit. Illi. poſtquam intellige⸗
rent. adveniſſe cum armata manu regem inducias
ſibi in xxſV. Iunij diem S. Ioanni ſacrum./ dari pe⸗
tunt hac conditione quidem. t eci ve. er ix.
ſ. i arce. t pſeat.ſc iere pſſerent.
r ri oc ces. i e ire parti pro.
cirent. ſ/ ret ip eet atere/ aeret.
/ic coit:oxec ve/ erret e/ccperet. vſſ
ęſ. Irritatus hoc reſponſo Chriſtianus. ferro expe
riri ſtatuit: itaq: arma expedire. & ad pugnam ſe pa⸗
rare ſuos iubet. Tum admotis propius ad arcem
navibus copias in terram cxponit: & in hoſtem.
qui ſubiectam arci urbem occupaverat inde ducit.
Diu utrinq: acriter pugnatum fuit: donec tandem
Chriſtianus ignem inicere in urbemubet. Vnde.
P
cum
lo n mvrs ſ s l
cum hæc paſſim arderet. conſternati animis Sveci.
ſtationibus diſcedentes in munitiora quæq: ædifi.
cia. qua permulta illis erant. ſolido extructa lapide.
cum feneſtris:anuisq: ex ære factis.ſe recipiunt. In.
de Dani muro effoſſo nullo prohibentc. irrum./
punt: & in poteſtatem ſuam urbem atq: hoſtem.
redigunt: cæſis mille octingentis. captis pluribus.
& in his non paucis item e nobilitate primãa. Quos
benigne cum haberet Chriſtianus. & ad fædus Mar.
garetæ reparandum hortaretur atq illi adiuturos
ſe ſponderent. ſi incolumes dimitteret: induciis in
Maium anni inſequentis conſtitutis. ut benevolen.
tiam eorum omnium ſibi obſtringeret ſine pretio
liberos abire ſinit. Poſt quæ. rebus ordinatis.& praæ.
ſidio opportunis inſulæ locis collocato Daniam
ſuam victor repetit. Atq: hæc geſta menſe Iulio de.
ſinentc. & Auguſto ineunte. Inſecuto inde Octobri.
ad xVIſI. diem. a Tychone.ſummo Daniæ antiſti.
te. rex ſacratus Chriſtianus & Dorotheam viduam
Chriſtophori regis matrimonio ſibi jungit: cele.
bratis magno apparatu nuptiis in conventu lega⸗
torum principum extraneorum & Vandalicarum
urbium proccrumq item regni frequentiſimo.
Quæ dum fiunt Carolus uti cladem.pridem in
Gothia acccptam vindicaret. militum parata ma⸗
nu in Norvegiam magnis itineribus tendit: atquc
ibi. conciliatãa in nobilitatem plebe.id efſecit.uti ca.
Svecorum exemplo vſa contra priſoum regni fæ.
dus. quanquam valide obnitente nobilitate. id Nid.
roſienſi
Fus. D . i s.
roſienſĩ urbe regem ipſum conſtitueret fideiq:
iuſiurandum exhiberet Quo peracto cum Dano.
rum in Sveciam irruptionem pertimeſceret ordi.
natis omnibus rebus/ac mandata lvaro Flog.& Aſ
lacho Turonis F. præfectura.qua celeritate venerat.
retro cedit. Hæc oum eſſent Chriſtiano nunciata
isq Danis. bello Holſatico ſub Erico ac diſcordia
inteſtinãa ſub Chriſtophoro. valde afflictis. nihil ma.
gis pace expedire crederet: & hano ipſis in princi.
plo regni ſui proouratam plane cuperet: a Carolo
per legatos petit t fe/tuj co/ſia ce coti.
te pace cofere./fe pic ee/ẽ eit. e par.
t ccedt. er coiti/ec rec/t. pc c
cocori cc is fcere: ec ftr itre
ii c ptetr/ exce ʒ coet perpe⸗
. n. i: t/i iorie ceſe.io/ ip/ſẽ
e//ſ p/et. t / pe pore/tte irctoc at.
ſegret orfei c preti. er re co.
itteret. fceret/e/& crtr e/e. e cocor.
i/ſrciee efuie idiceri o pſit. Inſuper
mandatum addit eret cetori e
pee Cero i coorret: t&⸗/
erett p/re/titttep t eẽ/ve or ip/ẽ
ve/et it egeto/oc itteret. Quæ cum illi in ſena./
tu Cxpoſuiſſent is reſpondet Cro e qo
i eſt tſe egotis regi probiteri: t egutoc:.
e fror eẽ. Hæc reverſi cum referrent. Chri/
ſtianus mox ad iter ſe parare Carolus vero. evoca
re regni proceres Arbogam: & duodecim ex his le
ere.
To i s/
gere qui Halmſtadium ad conventum ibi indic.
tum ſe conferrent Poſtquam utrinq: conueniſ.
ſent. graviter expoſtulare Chriſtianus: are Cero.
s o eceſitte . /ibiie mii. cotra
fes terc oi ordin raeo coxſr.
c. reg ecie occp/ẽt. e re eect eſe. t e.
cepc fccio. vebrm e/fiorxſeia/
bitvi. Etei. exe/pio ifo. ie ter ipſ.
poteti eieri: it ceeri oppreſ vreg ix.
ſ: /. Pre/titi/ẽ./ cocoria inter tri ia reg⸗
a/rt tect ecret Margoret. e coixctioe
eor. i io inameto o/rixi/et. iior
pera/ſt. ſafurf: ti i. eii eg
ic/tte peri covtept/ trgrer i.
iceret fori ver prop/t oi r. t cohi.
ir. pic iete/. e exi/fitioe. terex.
tur. ſper iiri/ per ade Mrgi i
reditrio re coros /ei Dæ perterer oc.
ptam.: t pparet qao ei c it exer.
eti ii/a ri.ua/ ero. qi Cero prie i
eci cociiti ot t. cotr rocer oe.
re. reg i pote/tte/i pertor i.efrx.
es. receo. c oe ei iu itę/i
oſfce/ret. Porii cogituxm /ie. tria ec reg
regin rren. oi co/en o icirco
fere raxcto ca. i i/to i. oo i
prat.ariti. viti/e.prec ep. tro itidie xi.
xii. ec iugeret cor/i areret: er
t. efcto rege. eci eſgcrec viri cregie.
c.
rv. O v. ts.
r
c/o de/gto. coeiret: c. coſt /ox con/is.
ier/ſ ree eſteti prior coti.
teret: qi eſitor cert egi gerxret. e .
erſſr i e xtercm: e/c ttaretr. t ortri
ipor.t. i /edi conentes ved iies.
fereẽ covitari/et.cæest /fittec.ro pre.
riẽ/i egregi errucet. Hæc cum gravi oratione
Chriſtianus explicaſſet. Svecinam pertæſi Carolum.
qui ad ſolium vi. & fraude. etiam invitis plurimis.
oertẽe non conſentientibus. perveniſſet: ac ſio reg
num adminiſtraret publicæ utilitati ut privatam
anteferret: potiusque vi imperium ſtabilire. quam
benevolentia vellet: Chriſtiano ſic reſpondent.
Paceſi er cocordi i/i/ſ pris /ẽ: e/fact.
rort regim u /tre occpct Cervr re.
t ti e eci rego cet o prefec
ei ixgere ip/ eit. Ad quæ rurſum Chriſtianus:
ipris pice triitat/io/ /i: caxc
idc cpere. o o proitterer. ox i e.
ci reer. etia: eect darent: Illi.qui ſe plenamã
Carolo poceſtatem accepiſſe reputarent.& hæc Sve.
ciæ expedire exiſtimarent iterum ea pollicentur.
atq: addunt: t/ẽ Cerol. t//riere i/e abr
c e/it ittror: xt Di c/toi. re.
ituroc. Sed. ad Carolum reverſi.poſtquam geſta re.
tuliſſent.ille.in majorem modum irã incenſus.apud
omnes clamitare i egoti regi pdicoini o
fde ct e xxcip/:/i pta e/cperetr
e ve. oc eet tempore. eci eiiceretr.
e.
Fov iv x v x v
ced/i/o/fio. iſdi. r pr..
vituavxet. Inde. palam eos taxans. quos Halmſtadium
ablegaverat. Calmariæ conventum indicit: ac ne⸗
glectis iis omnibus cæteros regni ſenatores. quos
addictos ſibi ſciret.illic convenire iubet. Tum & no/
vo eosuramento obſtringit: neq: quicequam. mu⸗
niendo principatui neceſſarium prætermittit. In.
de Nicolao Ionæ arcem primoOrebroenſem.paullo
ante ipſi traditam. mox Nicopienſcm adimit. Quam
rem eum & archiepiſcopus.& complures optimates
regni alij ægre ferrent captãa hine occaſione ad
Chriſtianum tranſiere. Etant in ecorum numero
Magnus Grenus copiarum eontra Ericum pridem
ductorTyeho.epiſcopus Searenſis Benedictus Io.
næ F. ante coronationem Caroli gubernator regni:
Cuſtavus Olai.Cuſtavus Laurentij: aliiq: viri loco.
& ordine. ſummi. Qui deinceps. bello in Carolum
concitato.operæ elari evaſere. Proteſtati/oẽ per.
e ic⸗ egiſ:/ẽdt coſe ibi/ eret.cr/croxc.
to feere. o civrepro. po/teri/.uregoru
oreci/fret.piter/ oi/t: t.
re /oge otio oediei Cro/i i a t
i/it etem referets.ere xtorto/e/eto/receſt.Chri.
ſtianus.dum reſponſum ſuper iis.quæ Helmſtadij ge⸗
ſta erant./exſpectaret.Rothnabijquæ urbs eſtScanic.
aliquamdiu commoratus poſtquam nihil adfer.
retur. hinc in Sialandiam redit. bi habito Senatu/
dum deliberat quanam ratione poſſet indies ore.
ſcenten Caroli inſolentiam ooereere. viſum fuit:
non
isr. D v. Lis.
non aperto bello petere. ſed excurſione varã terras
eus infeſtare. Itaq: anno inſequente.adultãa hieme.
admodum intenſo frigore. duce Olao Eſchilli.terra
ae mari copias ingentes mittit Sveciam. quacunq
poſſent.vaſtaturas.Qu./cxourſione facta.cum Stoc.
holmum uſq: ipſum am progreſſæ prædam ingen.
tem cocgiſſent.Sveci. ſumptis propere armis/occur.
rentes.facto in palantes impetu. poſtquam eos ceci.
diſſent aut oepiſſent. mox in reliquum agmen ver.
ſi. illud fugant. Verum id. regreſſum a fuga. poſt.
quam ſeſe collegiſlſet. plurimis incenſis pagis. & ab.
ducta inde præda non exigua mox in Daniam pe
dem refert. Dum hæo funt peregre Vilſnaci a
gere Chriſtianus quæ urbs Megapolitana ſive
voto exſolvendo. quo ſe ante obſtrinxiſſet ſive
ut Cermaniæ principes quibus ibi dem dixerat.
conveniret: & cum illis contra Carolum fædus
faceret ut Vandalicas civitates quarum opem il
le literis ao legatis etiam miſsis. imploraverat ne
a tergo forte invaderent. prohiberent. Itaq:. dum
regno abeſt Chriſtianus. & oonſtrictum magno ge⸗
lu mare Balticum Carolus. illatæ ſibi pridem cla.
dis ulciſcendæ occaſionem dari ratus. ocijus collec.
to milite annocſa. cccco Lrr. menſe etiam Februa.
rio. Scaniam invadit: diripitq: & incendit: om.
niaq: pro libidine ſua agit. nullã ſexus aut ætatis.
ratione. Qui evadere rabiem hoſtilem poterant.
trepidi in rupes ſcſe. & quæ alia inacceſſa loca erant.
couferebant ut ſaluti ſic conſulerent. Nec direp
C⸗
TVo n nis ii s/
ti pagi tantum. & exuſti. verum ipſæ quoq: urbes:
inter quas tam Helſingburgum.quam Landſcrona.
aliæq: Quin metropolin item Scaniæ Lundiam.
eodem impetu aggreſlus. cum ſuburbij ædes quas
dam incendiſſet & in urbem vi erumpere conare.
tur. a Iychone archiepiſcopo. qui ad primam rei fa.
mam ſe præſidio communiverat fortiter repulſus
fuit. Inde magna clade aocepta. in Daleboen.
ſem agrum caſtra movet: &. ſuorum ſtrage aſper.
mercatores. qui tutandi ſui causa huc confugerant.
contrucidat. Eo facto./ copias ſuas retro ducit: tam
feſtinẽ ut ſimilior fugienti videretur. inter viam.
monaſteria duo incendit &c Vetſchæflam arcem
aggreſſus oppugnare cum olamore horrendo ob.
ſeſſos perterrere conaretur domina arcis animi
virilis fœmina eveſtigio arma capere. & in hoſtem
tela acere ſuos ubet. Qui cum impigre juſſa ex.
ſequuti eſſent. reduccre copias obſeſſorem.& omit.
terc oppugnationem cæptams coegere. Iſq: velut
Panico terrore actus. nuſquam reſtans prius ſibi.
quam in fines regni Sveciæ perveniſſet. quieſcen.
dum non putavit: Et ſic finem expeditio illa habuit:
ut initio impetu tam repentino. ac ſævitia formi.
dabilis. ita exitu ridicula. Quippe quam retuderit
primum arcbiepiſcopus inde. cum maore oppro⸗
brio etiam fæmina: iſte vitæ ſuæ genere. & hæc
ſexu/ planc armorum inſolentes. Chriſtianus.poſt.
quam nuntium huius ret accepiſſet.angi quidem ve.
bementer in ſuorum ſubditorum tantã olade: ve.
run.
s. D n. Li s.
verum./ peregre profectus.uti dixi.neq: opem labo.
rantibus ipſe ferre. neq: etiam illi poſſe quibus cu⸗
ram regni ſui & tutelam. per abſentiam demanda.
verat: cum. conſtricto gelu freto. Scania prohibe.
rentur. Quam ob rem. eiuſdem anni proximẽ inſe.
quuta æſtate magnam claſſem.ſub Olao Eſchilli F. &
Magno reno in Sveciam mitcens. haneo Stochol.
mum.regni caput. mari oppugnare ubet: ipſe. ter.
ra exercitum ducens. & ingreſſus Viſigothiam. mox
Ludoſiam non munitam per id tempus. properẽ
foſsa.ac vallo.munit.Vbi dum diutius paullo.ad per.
fciendum opus inchoatum commoratur evoca⸗
tis ad colloquium præfectis. quos vicinis arcibus Ca.
rolus impoſuerat.cum his pacem hac conditione fa.
cit: ut cum Sveciæ bonam partem armis ſibi ſubie.
ciſſet. ipſi quoq: ſeſe dederent. Quod cum illi ſe fac.
turos reoepiſſent.quidam etiam ſine mora præſtitc.
runt.Inter iſta nil omittit.quod ad Caroli detrimen/
tum pertinere exiſtimaret: miſſis ſæpe. qui infeſtas
excurſione terras eius & eorum. qui addicti ipſi e.
rant.devaſtareut.Sveci. adventu hoſtis territi.undi.
que profugientes. ſe in ſilvas.quibus tutiores eſſent.
abdidere : unde interdum.poſtquam per explorato
res. de Danorum multitudine cognoviſſent in pa⸗
lantes pabuli aut prædæ. causa. erumpentes. non
minorem quam aceeperant cladem illis intule.
runt. Qui./ edocti malis ſuis ut inſidias vitarent. in
apertum eos campum ad certamen provocabant.
acriterq loco æquo contra ipſos dimicabant: ac
Ca
poſtre.
.
o nv nv ns Mn v /
poſtremum debellatis. qui potiſsimum reſiſtebant.
Caroli præfectis tota ad occidentem Gothia pote.⸗
ſtati Chriſtiani ſe ſubmittit. & in eus verba jurat. Id
cum Carolus accepiſſet. ocijus collecta manu. par⸗
tem in Tivvedia ſilvã. per quam tranſiturus foret
Chriſtianus. in inſidiuis eſſe ubet: ſed. de claſſe.
quæ Stocholmum oppugnare iuſſa erat & tunc for.
tẽe imminebat certior factus./pedem ipſe retro fer.
re. & inſidias revocare: ut primariam regni urbem.
in qua adeo regni ſumma vertebatur ante om.
nia lueretur. Cum ad eam acceſsiſſet. latus illud.
quod ad mare adacebat.am ab hoſte oppugna
ri deprehendit. Itaq: ab alterãa parte intromiſſus.
naves inſtruit: & impoſito illis milite ad vim re
pellendam edueit. Sed. cum Dani partim navium
magnitudine partim numcro pugnatorum ante.
cellerent. prope urbem/ut paratum contra impe.
tum hoſtilem auxilium eſſet. anchorasaciens. emi.
nus tormenta belli ſine fructu ullo explodit. Cumq:
illi pugnæ copiam facturi propius naves admove.
rent. hærentibus ad urbis ſuæ muros Svecis/nec mo⸗
vere inde auſis.rctro in apertum mare vela flectunt.
obviasq̃ eorum naves deprædantur. Dum hæc ad
Stocholmum fiunt. Chriſtianus occupatãa Viſigo.
thia & præſidiis paſsim poſitis. lanicopiam perve.
nit. inde in Daniam copias ſuas reducturus. Cumq:
ad ſilvam Holovvediam valde inſidiis opportu.
nam aoceſsiſſet. cum maore exercitus parte paul.
lum ſubſiſtit: & cohortes levis armature alquot.
vr. . Li s. /.
:::::õ::::::
ac locorunm gnaros duces viam tentaturos mittit.
Qui. ut ſilvam ingreſsi erant. cum non ſatis circum.
ſpecte latebras inveſtigarent periculum aliis præ.
dicturi. ipſi in illud imprudentia ſua incidunt.Quip.
pe Fricus Niparius qui cum ruſticorum manu inſi.
debat. impetu in illos facto amplius trecentos cæ
dit.cæteros capit: & in his nonnullos ex equeſtri or.
dine. quos ad Carolum ſub cuſtodiã duci ubet. Ille.
quod Erico inſidiæ ſucceſsiſſent.& in Daniam Chri.
ſtianus reocſsiſſet. animoſior.mox. profectus ad Va.
ſtenium monaſterium/evocat TatdonemBondium:
imperatq ut cum lecto peditatu in Viſigothiam
contendat & Ludoſiam recupcret. paullo ante a
Chriſtiano oceupatam.ac munitam. Neq: ille ſegnis
imperata facit: ſcribit militem expeditum. Viſigo.
thiam magnis itineribus petit: & ut fallere hoſtem
poſſet. per ſilvarum opaca ducit. rupiumq̃: inacceſ
ſa.Hinc nec opinantes opprimit.& Ludoſiam noctu
invadit. Quadraginta e præſidiariis primis quorum
nutu ac conſilio/ geri omnia Chriſtianus impera⸗
verat altum dormientes capit prædam diripit.
quam ingentem comportaverant & militibus di⸗
ſtribuit: deniq: in verbaCaroli cives iterum obſtrin.
git. Carolus. ad rei nuntium.Bondij fortuna uſurus.
mox cum copiis Viſigothiam ingreſſus arces quaſ.
dam limitaneas.a præfectisChriſtiano pridem tradi.
tas. bello repetit: ac recuperatas munit.Quibus cog
nitis Chriſtianus non tam Viſigothiam recupcra
ro. quam ad fæderis communis obſervantiam revo⸗
care
o nvts Mi n s/
care Sveciam totam:animum inducit. Itaq̃: ut ſine
bello deinceps Svecos debellarec ſolers princeps.
fama potius. quam armis. bellum gerere conſtituit:
ſubditosq qui in regni limite eſſent.accolas.rumo.
re ſparſo. brevi ſeſe cum exercitu adfuturum. per.
terrere ſemper ubet. Vt perpetua exſpectatione
belli trepidantes atq: ad tutelam regni uſquequaq:
concurrentes fatigaret: ac poſtremum ſumma
adeo rerum neceſſariatum egeſtate divcxatos tæ⸗
dio præſentis ſtatus ad defectionem impelleret.
Erant quippe Chriſtiano milites quidam Vetera.
ni cum in Scaniæ confinio. tum in Gothia. Hi.
ut juſsi ſe in Sveciam magno agmine irrupturos
minabantur. Idque ſerio dictum rati qui tuen.
do limiti præfecti crant ſæpe auxilia ab extremis
uſque fnibns advocabant. Quod oum crebrõ eve.
niret toties tam longo itinere & id fruſtra ad
ſuppetias evocari & moleſtum ipſis erat & dam.
noſum valde incolis qui a copiis tranſeuntibus in.
ſolentia militari vexabantur. Præter iſta.equi Caroli
magno numero pabulatum toto regno duceban⸗/
tur ab ingenti ſtabulariorum turba: qui non mi/
nus quidlibet poſtulare auſi & per vim. ſi recuſa.
rent extorquentes triſtem ruſticorum ſortem af.
fligebant. Tum præfecti quoq: ipſi. ſine ullayuſti.aut
æqui obſcrvantiãa. miſeros exagitabant: &. ſi arma
capienda pro tutela regni forent. pedem domo non
moventes prius bonis ſpoliatos. hoſti porrotruci.
dandos obiciebant. Ad hæc mala/acccdebat rerum
omnium
ysr. v. t.
omnium ſumma caritas: & cum ea peſtis ingens.
quæ in homines. pecudesq: pariter deſæviebat. In
huno modum Sveciadum annis aliquot affligitur.
quieſcente læta ſemper pace Dania. Bergis in Nor.
vegia tumultus ſurgit anno c cocc. t. Quidam
O laus Nicolai. vir equeſtri dignitate novas res mo.
liri viſus:& ſuperbia nondum cuiquam uſitatãa.uxor
eius in navigij ſui velo regni inſignia gerere auſa.
Ipſe vero. mercatores. eã in urbe mercaturam exer.
centes divexare: naves mercibus onuſtas diripi
ubere: & ad crimen aliorum idem exemplo ſi
non uſſu facientium connivere: mercatores qui
indigna pati ſeſe quererentur. irridere. Quam ob
rem cum præter damna. etiam ludibrium ferre ſe
viderent mox querelam ad regem deferunt. Atq:
is cum reſpondiſſet nullo modo hominis ſe inſo.
lentiam approbare.ſic reſporiſum illi ſunt interprc.
tati tanquam non invito eo futurum eſſet ſi quid
forte gravius ei eveniret. Itaq cum modum ille in.
ſolentiæ. ac ſuperbiæ nullum poneret: arbitrati
mercatores non ſe regem offenſuros. ſi. vim toties
inferentem ſemel tandem ulciſcecrentur: eum. in
urbe tunc agentem. circumſiſtunt. & inyuſte erepta
ſibi reddi poſtulant. ille.initio nil benignior: ſed.ut
reſcere numerum tumultuantium & audaciam.
animadvertit: nec ſe amplius parem eſſe: ut peri⸗
culum evitaret in Brigittæ monaſterium vix eva
dit. Aderat ipſi epiſcopus urbis: &. placare ſeditio.
nem cum blanditiis/ tum auctoritate niſus planẽ
nil
o vrsie s
:::::õ::::::
nil profciebat. Rogabatur. ut abire animum indu.
ceret nec fortunam hominis adeo ſcelerati ſuam
faceret: cumq: nimis caſum amici miſeratus. non
ſecederet: ſperaretq: populum ei propter ſe par.
ſurum eſſe injecto in monaſterium igne utrumq:
exurunt. Interim ſub rege Carolo Sveci graviter.
uti dictum. vexabantur. Et ingenti cum exereitu in.
ſuper eos Chriſtianus invadebat. anno c cocc.L.
& Elsburgum expugnabat. Inde. anno c cccc.L i.
ne in Scaniam porro irrumperent. arccm Denehol
mum munit. & præſidium imponit: ac congreſſus
aliquoties magnã illos clade affcit. Nec multo poſt.
ſequente anno Grenum copias in Oelandiam du.
cer ubet. lsq: gnavus. expedita ſtatim claſſe. inſu.
lam petit: & appellens.inſulanis.qui advenienti ſeſe
opponebant profligatis. ad Bornholmum. unicam
ea inſulã arcem caſtra ponit. Quam continua ver.
beratione poſtquam adeo graviter concuſſiſſet. ut
perfractus pluribus in locis murusam ruinam mi
naretur. pacem obſe ſſi petiere. Ac conceſſa illa fuit.
eã lege. uti rebus ſuis ſalvis inde exirent. nec quid
amplius efferrent: ſi quis contra facere auſus. capite
lueret. Ita aroem Grenus capit. & theſaurum in eã
magnum quem ſepoſuiſſe ibi pridem Carolus ad
gerendum contra Chriſtianum bellum. ferebatur.
Iam recuperatã Oelandia cum inferioris Sveciæ
magnam partem Chriſtianus occupaſſet proceres
regni. animisjam pridem a Carolo alieni invitante
cunc fortuna mox inilluninolare. nter bhos Io.
anuẽs
vr. Di v. Lts.
annes Saliſtæus erat ſummus toto regno præſul. pa/
riterq̃ ut dignitate ita genere excellens: cui offen.
ſæ plures cauſæ. Nam materno eus avo Nicolao.
iniuſte capto. non contentus tam inſigni contume.
lã. plurimarum quoq: arcium quam tenebat. præ.
fecturam.etiam equitum tribunus.neq: regiam dig
nitatem conſecutus eripuerat: auxeratq: contu.
meliam rex creatus: & Orebroẽnſem arcem paul.
lõ ante ipſi traditam ac Nicopienſem inde. item
ademerat. Et. cum pater Benedictus. poſt Chriſto.
phori deccſſum. lanicopiæ regni gubernator lectus.
in conventu quem Stocholmi habitum commc.
moravi a regnorum trium fœdere. ſub reginã Mar.
gareta conſtituto recedendum non cenſeret con.
tra nitens. cligendum eſſe regem totis viribus con.
tenderat: & ſuffragiis plurimorum vi aut fraude.
occupatis.ipſe ſolium invaſerat.Ad hæc Caroli inſo.
lentia poteſtate pro libidine abutentis accedebat.
Itaq: occulta primum odia. mox palam habet: &.
conſilio cum ſuis communicato regno deturbare
ſtatuit. Quod dum agitat. Chriſtianus claſſem in.
ſtruit: &. ductore Magno Greno in Finlandiam
tranſmittit. Ea cum Viburgum urbem. eus regionis
caput. vento proſpero appuliſſet. miles. poſtquam
exſccndiſſet. ſine mora oppugnatam facile capit. ln
de in arcem adiacencem ſe convertit: ac. dum acri.
us repugnat ignem inicit. & exurit. Quæ cum ac.
cepiſſet Carolus & videret potiorem regni par⸗
tem. in qua ſpem potiſſimum ſuam ao fiduciam.
D⸗
collo.
To n i s
collocaverat. Chriſtiani in poteſtatem perveniſſe:
ſeq: adeo in periculum amittendi univerſi adduc.
tum eſſe: proceres Stocholmum evocat. Qui cum
illuc conveniſſent ipſe Nicolai Sturæ nuptias cele.
brare inſtituit. Hisq: actis eum accedens arohiepi/
ſcopus. damnum. quod in mari pridem.prælio cum
Danis habito/accepiſſet. reſarciri ſibi petit. Quod
cum ægre admodum ferret iraæ præceps. primo.
non ſe obligari ad ſolvendum. reſpondere: inde or.
dinare quoſdam c ſenatu. qui negotium diſcepta⸗
rent. Atq: iſti cum. examinata causa ſecundum
archiepiſcopum pronuntiaſſent: ille. valde indigna⸗
tus palam udices malæ fidei aceuſare: necudi.
cium dediſſe ex æquo aut bono. ſed privato ſuo af.
fectu. Ita poſtquam diſceſſiſſent mutua utrinq: of.
fensa facile prudentiores prævidebant. brevi fore.
ut res illa aliquem tumultum daret. Neq: mora Ca.
rolus adeſſe militem die conſtituto ubet. in Oelan.
diam ducturus: quam pro rege Chriſtiano Magnus
Grenus obtinebat. Statim etiam arohiepiſcopus co.
pias parat: ao paratis.aperit quid agitaret. Caroli
præfectum./Haquinum Svenonis F. comprehendi.
& Saliſtam. arcem ſuam. abduci ubet. Inde. maus
templum ingreſſus. collegij ſodalibus ad ſe vocatis.
ad altare ſummum accedit atq: ibi. coram iis. cum
ſumpſiſſet veſtem ſaoram & ornamenta dignitatis.
mox in genua provolutus. preces fundit. Quibus
dictis. ponitveſtem. arma capit: & edicit. non ſe an.
te poſiturum. quam antiquum regni ſtatum. quem
a Ca.
Avsr. D v. Lrs. /
Carolo perturbatum omnes ſcirent. reduxiſſet.
Quin poſtridie ſcripto ad valuas templi affixo.
teſtifcatur non ſe tantum fidem in Carolum
& obſequium omne exuere: verum etiam mani.
feſtum .deinceps hoſtem profteri. Ac præterea.
per libellos eriminatus. plebemquæ mandato eus
arma ceperat & primarios item quoſdam ordinis
cqueſtris viros contra ipſum concitatos ad ſe
traxit. Quæ Vpſaliæ cum egiſſet. properanter Ene.
copiam & Aroſiam facto itinere. illic quoq: præ.
fectorum civiumq: animos tentat: qui ſe. Caro.
lum pertæſi. coniunxere Arcem vero Aroſienſem.
cum præſidium tueretur. ideoq obſideret. Caro⸗
lus ex Oſtrogothiã quo exercitum convenire om.
nem uſſerat ocius Nicopiam tendit: atq: capto
ibi Erico Abſalonis malæ fdei ſuſpecto. nil cuncta⸗
tus copias Strengeneſam ducit: hinc Aroſiam mo.
turus præſulemq: inopinato aggreſſurus. Verum
ille. per exploratores certus ut præverteret miſsa
ſtatim obſidione ſumma cum celeritate Carolo
obviam profciſcitur: at. priuſquam adventus ſui
nuntius adferri poſſet. diluculo eum apud Stren.
geneſam occupat: urbem irrumpit militesque
adhuc dormientes opprimit Carolus vero. ad
tumultum excitatus ſuis capere arma uſsis cum
occurreret. vulnere accepto quanquam longe mi⸗
litum numero ſuperaret. fugam capit: ao pugnan.
tes acriter ſuos. & a fuga revocantes turpiter deſe.
rit. Qua re illi animadversa. ſeu victoriam deſperan
Da
tes.
o v vs Ms s/
tes. ſeu pugnare. rege ſuo fugiente. non ulterius cu.
pientes ocijus & ipſi in fugam ſe conjiciunt: ac
Stocholmum. Carolum inſecuti petunt. Archie.
piſcopus nil cunctandum arbitratus ut recenti
adhue clade conſternatum porro etiam percelle.
ret mota caſtra properẽe Stocholmum ducit &
arctiſsime urbem cingit. Carolus. cum nemo ob.
ſeſſo opem ferret neq: civibus item fderet. clam
theſauro omni regio apud monachos Franciſca.
nos occultato ſuo in navem comportato nullo
quicquam ſuſpicante nono regni ſui anno. ſub
initium menſis Martij acerrimo frigore in Bo.
ruſsiam excedit & Gedanum. impetrata fidc
publica ſeſe recipit: atque ibi per exilij annos
ſeptem commoratur. Rex Poloniæ Caſimirus
cui fœderatus crat arcem dedit in confnio reg⸗
ni ſui quæ familiæ ſuſtentandæ neceſſaria exhi.
beret: & hanc tenuit donec Sveci revocarent.
Stocholmenſes cognito diſceſſu Caroli urbem
dedunt: & mox arcem etiam præſidiarij. Cuius
rei poſtquam fama dimanaſſet proceres Sveci
qui in Daniam profugerant. ſine morã in regnum
redeunt. illicoq̃: ad Chriſtianum ablegantur ora/
tores qui & ſtatum ei Sveciæ nuntiarent & ad
regnum capeſſendum invitarent. Chriſtianus.
vacuo per diſceſſum Caroli regno Sveciæs non
cunctandum ſibi ratus ocijus inſtructa claſſe. mul.
tis regni utriusq: ſenatoribus comitatus. ſub ini.
tium menſis Maij illuc tendit. Cumq in Stocholmi
por.
Ers. D . Lr s. .
portum appuliſſet: ſenatores qui frequentes huc
convenerant & adventum Chriſtiani exſpecta.
bant ubi adveniſſe eum acceperunt. mittunt. qui
adventum primum gratulentur inde capita quæ.
dam offerant libertatem. & antiqua privilegia.
atque conſtitutiones regni Sveciæ conccrnentia:
quibus ſi ſubſeribere vellet. promptos ſeſe ipſum
ſibi regem capere. llle itaque. nil iniquum Sve.
cos petere animadvertens poſtquam lectis ſub.
ſcripſiſſet ſolenni pompa primo in urbem. inde
in templum atq: aroem univerſis fauſta omnia ac
clamantibus. a ſenatu eſt deductus.ubi dum res reg
ni ordinat. varie querebantur Sveci: iſti bonis ſe a
Carolo exutos: iſti inuriãa affectos: omnes vim.
ſuperbiamq: accuſabant &. ab eo fraude circum
ventos eſſe ut arma contra ipſum caperent: non.
ut patriam quod actabat. ſervitute. quæ tunc nul.
la plane erat liberaret: ſed ut rerum ſolus adeo po.
tiretur. Chriſtianus. univerſos perbenigne conſola.
tus.bono eſſe animo jubet: & tutclam pariter ounc.
tis./ acuſtitiam. pollicetur. Mox Moraſten ſeſe con.
fert: ubi poſtquam ſeſe ipſe in leges regni ſacra.
mento ob ſtrinxiſſet rex ſolenniter a proceribus.
qui frequentes illic aderant. ſalutatur. Hinc Vp.
ſaliam profectus ad ſV. Iunij a loanne Sa.
liſtæo arohiepiſcopo coronatur. Hunc in modum
Svecia recuperatãa. in Norvegiam eius quoque reg.
ni inſignia petiturus. iter capit: ac. Nidroſiam ad.
vectus ſumma omnnium gratulatione excipitur:
To nv nr i .
⸗
&&ſ&. diem menſis Iulij corona quoq: ab archic.
piſcopo inſignitur. Poſt quæ cum in Daniam re.
greſſus eſſet. anno proxime inſecuto diem obiit ſine
hærede Adolphus avunculus dux Sleſvioi comes
Holſatiæ ac Stormariæ. Et cum quidem de duca.
tu Sleſvicenſi. quem in feudum ille olim a Chriſto.
phoro Bavaro acceperat. nullum omnino dubium
eſſet. quin coronæ iterum Danicæ ipſo ure junge⸗
retur: de Holſatiæ ac Stormariæ. comitatu. planẽ
controverſum fuit. Nam & feudum Imperij eſſe:
& ad ſtirpem maſculinam. genere proximam. per⸗
tinere videbatur. Ac ſupererat Otho. comes Scou.
vvenburgicus: fliiq: ejus octo Adolphus. Ericus.
Erneſtus Bernardus. Otho Henricus Antonius.
Ioannes. Hi defunctum agnatione. quamvis lon.
ga contingebant: Chriſtianus. ex ſorore nepos crat.
Anceps diu hic nobilitas: & in regem multi adeo
propendebant defenſorem quæritantes: alij rur.
ſum: in Othonem Scouvvenburgicum inclinabant:
ob majorum in cam terram benefcia & quod e
virili ſtirpe cenſeretur. Hanc ob cauſam cum ne⸗
quicquam aliquoties conveniſſent & jus ſuum
rex tueri armis velle præ ſe ferret: tandem. opera
potiſimum Arnoldi epiſcopi Lubecenſis. cui pro
Cæſare conferendijus competeret. comitatu Chri.
ſtianus rex donatur: cum Othonem prius comi.
tem filiosq: quadraginta tribus millibus aureo.
rum perſolutis ut uri ſuo renunciarent. induxiſ.
ſet. Inde etiam Gerhardo. ac Mauritio. fratribus
ſuis.
vr. D nv. Lis.
:::::õ::::::
ſuis de ſucceſsione illa pari ure contendentibus.
altera quadraginta millia ſe pollicitus daturum.
plenẽe deniq: ſibi univerſum acquirit.anno cſ.cccc.
Lx. Cumq: mox ſolenni ritu omnes ad obſequij fi.
dem ſacramento obligaret: & Hamburgum. Stor.
mariæ urbem antiquiſsimam maximamq adve.
niſſet: fidem dare cives non detrectant quidem.
ſed nc usurandum ipſi exhibere cogerentur. de.
precantur. Tum oſtendunt veterem ſuam. ac ma/
orum obſcrvantiam: non obſtringi niſi ſolis
verbis ſolitam: & hanc pluribus privilegiis mune.
ratam. Orant inſuper. ſatis ſibi eſle duceret. quod
majoribus ſuis fuerat. ltaq: motus rex benignus.
animiq: moderati non iniqua oratione acquie.
vit: ea nihilominus lege ut quocunq: demum
tempore.ſive ipſe. ſive ſucceſſores ſui. jusjurandum
poſtularent ſine mora. aut exceptione ulla. exhi.
berent. Inde ad Reimefeldenſe monaſterium. in
Holſaltiam. ſe recepit Hic dum agit. Lunæburgen
ſis ſenatus cum. ſubductis rationibus/ animadver.
teret civitatem ære alieno premi neq: ad ſalinas
ſuas. quibus ſalus publica ferẽ conſtaret. conſervan.
das. ſat ærarium facere poſſe: ut neceſsitati ſuæ ſub.
veniret multa templis ac cænobiis. per iniuriam
ademit.Id epiſuopi Sverinenſis pariter atque L.ube.
cenſis. poſtquam ægre adeo ferrent: &. tutelam cle.
ri ſui ſuſcipientes. quererentur. hunc in modum re.
bus ſuis multum detrimenti dari neo profcerent
tamen quicquam dcferunt rem ad Pontificem:
qui
o M nr & s/
:::::õ::::::
qui ſacrorum ipſis uſu dum ablata reſtitucrent.
interdicit. Id cum fieret magnus illico tumul.
tus totã urbe eſt exortus. In patritios. & ſenatum.
plebs inſurgere: ac mutare magiſtratum addi/
ctis viris ſexaginta qui invigilarent pariter ne
res publica aliquid detrimenti caperet. Sed in il
los itidem mox concitata rurſum dejicit. & prio.
ribus dignitatem ſuam reddit. Ad exemplum
mox Lubeca & Hamburgum vicinæq: urbes a⸗
liaæ perturbari: & ubiq cives a ſenatu ſuo. clam
aut palam. diſſidere: dum cenſuræ pontificiæ ſi
gerendum morem cenſent. illi negant. Ft Ioan
nes. Epiſcopus Verdenſis itidem faeris a pontifcec
prohibitus. quod clam in Lunæburgenſes propen.
deret regem Chriſtianum adit: & ſollicitat. ut ſc
inter civitatem & Epiſcopos nominatos pro ſe.
queſtro interponat: & diſſidium. diu ſat continua
tum magno partium damno. dirimat. Qui cum
mox. reſponſo accepto rediens per urbem Ham./
burgum veheretur pueris eum petulantius luti
lapidumq:)actu inceſſentibus. pene etiam de cur.
ru magno adſpectantium riſu deturbantibus:
miſſo nuntio de illat in ſubiectã ipſi urbe contu.
melia regt queritur. Sed. querelam cum is inſuper
haberetiræ plenus illico armatos mittit: qui co.
lonos Hamburgenſium.Albim flumen accolentes.
diu exarent. Verum anno inſequente litem totam
rex compoſuit in cænobio Reinefeldio: arbiter
ſumptus. cum Epiſoopis. Lubecenſi. & Suerinenſi.
Hino.
r vr. n. Li s. &
:::::õ::::::
Hinc. promiſſam ut pecuniam Scouvvenburgico.
fratribusq̃.exſolvere poſſet.tributum indicitSleſvi.
cenſibus & Holſatis. Qua de causa cum nonnulli
dictitarent colligi hano ſummam poſſe e theſauro
regis Caroli: quem is. Sveciãa profugiens. in cæno.
bio. quod Stocholmi./ apud fratres prædicatores oc.
cultaſſe ferebatur: mox in Sveciam trajiciens.
quoſdam ex his evocatos compellavit. Qui cum diu
pernegaſſent tandem extorſit ut depoſitum fate.
rentur. proderentq:. Per id tempus. cum in Svecia
reperiret Marium Fregenum pontifcis Romani
legatum. qui/ in cauſam expeditionis Turcieæ pro⸗
mulgatis indulgentiis pecuniam maximam coolle.
gerat: partem eus dari ſibi. cum Schiſmaticis vici/
nis pugnaturo. poſtulavit. & accepit: reliquam. in/
cluſam vaſis Lubecam avehere permiſit. Ibiq:
poſtea. cum captivum accepiſſet. per legatos deti⸗
neri ſuos juſsit. Qui ſecutus annus fuit. ejus ſeculi
ſexageſimus ſecundus litem dedit inter Gerhar.⸗
dum.& Mauritium regis fratres: cum uterq: comi.
tatum Delmenhorſtium ſibi aſſerere conaretur:
tanto animorum ardore ut in bellum res erumpe.
ret.Ac Gerhardum. rex fovebat.quamvis poſteã in.
gratum. Cumq: rebus gravioribus.& potiſsimum
bello Svecico. impeditus. opem ferre laboranti mi.
nime poſſet. Gulielmum Brunſvicenſem. & Mona.
ſterienſem epiſcoopum ut hicvicem ſuam obirent.
per legatos imploravit. Pro Mauritio.Bremenſes.&
Hoiani comites erant.Culielmus.qui gratificari regi
F a
cupie⸗
o n s
e
cupiebat cũm Gerhardum obſideri Delmenhorſti
comperiſſet. arma in obſeſſores capit. Qui id gnari.
caſtra movent: & occurrunt ad Siburgum. Aore
diu variumq: prælium commiſſum fuit: ac tan.
dem Victor Guilielmus. comites Hoianos capit. ali.
amq: armatorum item manum. Verum anno inſe⸗
quente. in Verdenſi civitare. lis dirempta: &. capti⸗
vis liberatis interveniente rege. Delmenhorſtum
in Mauritium transfertur. Qui mox tamen vita
fungens. id Gerhardo fratri tradidit. Dum hæo
fiunt in Megapolin profectus. principes vicinos e⸗
vocat: qui deinde cum Vilſnaci.claro veceris Maro.
hiæ oppido conveniſſent. illuc quoq: ſe rccepit.
Ac Lubecam cum tranſiret. atque cives velut pa.
rum confdentes anxie cuſtodiam adhibuiſſent.
proconſulibus extra urbem honoris causã dedu.
centibus vanum ipſorum metum videns expro.
bravit. Quæ hic acta. clam fuerunt. Vulgo credi.
tum de Vandalicarum urbium magnitudine ac
potentia quam iniquis ferẽ oculis principes adſpi/
eere ſoleant. coercenda agitatum. Verum fædus
tantum ictum. de ungendis contra eas omnes ar.
mis ſi cui e fæderatis. ob quamcunq: demum cau.
ſam.ipſæ unquam bellum inferrent.Neq: enim ani.
mus Chriſtiano erat.vim inferre: ſed cavere. ne ad
Carolum quem iam arma ad recuperandam Sve.
ciam./ comparare intellexerat. ſe adiungerent. bi
in regnum rediiſſet. oratores Lubeccnſium acceſſe.
re: poſtulantes.t tia i regn cit priiſegi/ſ.
&ave.
sr. D v. is.
:::::õ::::::
aretr. Simul queſti. cm . e iitri. er.
catori/ it cm i ri piratc: t i regs
eti//ſ. prefeci Quibus ille reſpondere e.
p o rege pſt forent orm c/p/ii o ix.
po poẽ. e piruts uæ oeere. c prefec c
icerti ii rei ec pote/fate e texere crime e.⸗
xrar o /ec ipqqy ẽ pertixeret.
eicepr cctr e q/tre eri poſſtt: e eor:
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
tibus proceribus regi/ prfectxſti re cox.
ittex. t/qm i cert rege e eſt. D.
xs ri: vulgo vero /ti reg accuſante per
/ec/tc fere iceretr. prfeciproibi.
ie geretferret/ o/i.T. dci extra re⸗
vpec pic. c proritrio Dvc i. Eadem
querela fuerat item de Chriſtophoro Bavaro &
hæc Svecis prima deſciſcendi cauſa.Et profecto.non
pro cætera prudentiã ab utroq: rge factum. Quip
pe hæc regnorum lex eſt ut per proceres indige⸗
nas unumquodq: gubernetur: & in fide ſe eorum
acquieſcere rex oſtendat. Si præficiat peregrinos.
detrectare ferẽ obſequium cives ſolent: ac. ſi fidem
in dubium vocet. ad petfdiam irritantur. Chriſtia.
nus ut comprimeret tumultum per initia non.
dum validum ire in Sveciam inſtituit: claſſem in.
ſtruit. & militiæ Danicæ. Holſaticæq: florem im.
ponit. Cũm Stocholmum appuliſſet. quidam eum.
homies infeſti maxite ut circumvenirent aſtu
F
aCCc⸗
Vo v vs i e
accedentes Saliſtæum regni antiſtitem prima.
rium & conſpectæ in ipſum fdei per calumni/
am accuſant velut omnis mali auctorem: ac fu.
turum eſſe aiunt inmature provideret ut
quemadmodum pridem Carolum ipſum quo⸗
que regno exigeret. Hæc fingebant ut. ſi rex.
indignitate rei motus quod futurum prævide.
bant. Saliſtæum comprehenderet aut ſuſpectum
porro haberet conſanguineos toto regno po⸗
tentiſſimos ad ſumenda in eum arma concita.
rent. Princeps optimus nimia erudelitateo.
quã plerunque ut quis bonitate præſtat. ita
maxim laborat dum exiſtimat vera dicere de.
latores in ſuſpicionem adducitur. Quamn uto
porro confirmarent etiam libellos ſpargunt. fa.
mam viri innocentis magis quoque impulſuros.
Ac traducunt tanquam regis proditorem: qui.
que hoc conatu omni moliatur uti Carolum. ab
exilio revoecatum reſtitueret. Denique tantum
eftecere ut eonſiliis eorum callidiſsimis ſe per.
mittens Chriſtianus. nihil tale agitari ſuſpicatus
comprehenſum mox in Daniam tranſmitteret.
Summa erat eus viri in regem fides. ſumma me
rita: neque regno deici Chriſtianus poterat. niſi
prius hoc remoto. qui conſilia factioſa unus maxi.
mẽe impediret. Itaque ab eo primum ſubruen.
do initium factum ut minore poſt negotio ipſc
rex everteretur. Quare eum id effeciſſent. in.
choatas
isr. ꝓ . is.
:::::õ::::::
choatasam inſidias perſequuntur & amicos
capti accedunt incitantque in vindictam. ſonx
ferendm i/iim e/ẽ ue d omnec phertineret:
cc tenturi in alio. ui pſvi i eſſent. Mu.
li dbiam eis fem meritu /ſguini
covis nul cur ffcintſtem viri ino.
centi ouerentu: cit/ periculSernant.
ien ome cliunoibituror. re./ cox.
ſure/ſi deicevs gitutem elent crn ccpe⸗
rent Crolm cb exio vrevocrent: in r
pridem eept reituerent. Quou/ſ
ceret/ exempi omnes icoſus/fne dio
ſcturo. Neque mora arma ſumunt: & cum
iis paſſim incolæ. lamque aperta rebellio erat
& in regem incurſatur: qui. commiſſo acri
prælio diu ancipiti tandem victus claſſem
repetit & in Dani enavigat. Ea in pugnã
multi ex regiis cecidere multi capti: ne.
que pauci dum in naves fugam capiunt tre.
pidatione nimia aquis merſi. Sveci. poſt vic.
toriam illam etiam magis alieni a rege ſuo fi.
dem in eum & obſequium plane exuunt. n.
ſuper Dantiſcum mittunt ubi Carolus tunc age⸗
bat: & ablatum ante regnum rurſus offerunt
Ique nil cunctandum ratus poſt exilij annos
ſeptem.
o n rs s
ſeptem ocijus in Sveciam redit: magnã ab iis qui
a partibus eus ſteterant. gratulatione exceptus.Ve.
rum nulli. alternante dein fortuna: gaudium diu.
turnum fuit. Ipſe enim dum illorum fluxam ite⸗
rum in ſe fidem experitur. ſponte ſua regno cedit:
vel hoc uno in poſtremo vitæ actu celebrandus.
quod ambitionis potens etiam contemnere ſeſe
regnum poſſe omnibus teſtatum faceret Chriſtia.
nus. cum in Daniam rediiſſet. fraudem. quanquam
ſero agnoſcens. libertatem Saliſtæo mox reſtituit:
& inuriam ut compenſet. ſummo in honore ha/
bet: inde in Sveciam remittit cum honeſto comi⸗/
tatu. Vbi. rurſum offenſus Carolo priſtinum in
regem afſectum conſervavit. Hæc oum ita geſta eſ.
ſent Pius pontifex eus nominis ſecundus anno
proxime inſequente concilio Mantuæ generali
convocato cum ad bellum contra Turcas princi./
pes cunctos excitare conaretur. Chriſtianum. cujus
virtus ſingularis. animiq: mgnitudo. & peritia ar.
morum fama jam illuſtri eſſet. minime ſibi negli./
gendum exiſtimavit. Itaq: legatum mittit. & ad
arma conungenda exhortatur. Sed. implicito re.
bus ſuis Chriſtiano fruſtra hæc pontifcis legatio
fuit. Anno proximo. Gerhardus. alter Chriſtiani
frater oum Mauritius deceſsiſlet. in Holſatiam re.
cepit: ac pecuniam pro renuntiatione ſibi debi.
tam.ad quam fratris.jam defuncti etiam pars acceſ
ſſſet. exhiberi poſtulavit. Aberat longius Chriſtia.
nus in extremo regni limite. rebuo gravibus oeou.
patcus.
rsr. D v. Lis..
patus. Neq: inter Holſatiæ prooceres quisquam erat.
qui pecuniam expenderec aut cum eo regis nomi/
ne tranſigendum exiſtimaret. Hinc Gerhardus.
aſtu ſibi agendum ratus arces. in quas divertebat.
ſenſim occupat & in ſuam fidem cogit: dein pro
comitatus ſe gubernatore palam gerit. pronãa plebe:
cui nobilitati adverſus. ſe benigniorem ſemper ex.
hibuerat. Proceres vero. vim opponere non auſi.
cum conſilia contuliſſent. rem per literas regi nun.
tiant. ls quid moliretur frater. poſtquam accepit.
rem periculoſam ratus etſi maximis regni rebus
impeditus. reditum parat. Ao reſpondet. ſe venire:
& Chilonem. ad negotium componendum. conve⸗
nire omnes velle. His comitiis.us Gerhardus ſuum
urgere: & aut terræ partem aliquam aut pecuniam.
quæ promiſſa. flagitare. Equa poſtulare viſo. poſt.
quam literæ cautionis & fideyuſſores dati res com.
poſita in præſens fuit: ac Gerhardus Delmenhor.
ſtum/ rex in regnum ſe recepit. Quo negotiis ite.
rum Svecieis occupato. continere ſe GCerhardus mi⸗
nimẽ potuit quin recurreret in Holſatiam & mu⸗
nitiones rurſum comitatus occuparet: aco in illis ar.
cem urbemq Rensburgenſem: Quam Doro.
thea vidua Adolphi ducis dotis nomine poſside.
bat. Quæ inuriam cum principibus conſanguineis
queſta eſſet. atq: hi ad Sigiſmundum lmperatorem
detuliſſent. miſſi ab eo duo comites Hennebergici.
ut rem univerſam inquirerent & componerent.
Illi vero. cum Lubecam adveniſſent. & GCerhardum
iſthuo
o nvri e s
:::::õ::::::
iſthuc ad ſe evocaſſent ſtitit ille quidem ſeſe ve.
rum ut deſiſteret cæptis ac Dorotheæ urbem/ ar.
cemq reſtitueret nec auctoritate Cæſaris neve
ratione ullã. impelli potuit. Quod regina cum ac.
ciperet. non ulterius viduæ iniuriam ferens. pro do.
talibus iſtis bonis aureos ei bis mille. & ducentos.re.
præſentat: annuosq: in futurum. quo ad viveret.
octingentos pollicetur. Hunc in modum poſtquam
res tranſacta eſſet. & Gerhardus Delmenhorſtum
rediiſſet mox Bremenſibus bellum infert: qui
quod mercatotibus ſuis inter viam merces varias.
nullo perſoluto pretio ademiſſet. præſulem in il.
lum ſuum concitarant. Quo ipſo tempore. cum
Dorothea. vidua Adolphi ducis. ẽ Thuringia redi.
ret. quo profecta viſendorum amicorum causa fue.
rat comitemq: itineris ſui rneſtum Honſteinium
haberet. virum illuſtrem ac cognatione unctum:
Benedictus Aleveldiuse primoribus Holſatiæ ma
num illi in certã causa inicit. & captivum abdu.
cit alijauut. quod ſine vlla fide publicã quam vir
nullo modo boſtis non petendam exiſtimaverat. ac
eeſſiſſet. Dorothea apud regem queſta eſt. in ei.
itioe e c frarrit i ritiopi xſ
ect i/i / taſe etiẽ: e bix tere i
eria eefc. reri. ipſ cofet: ita enixe or.
re. t oie vcete. em /tc oo
iæ coxite e xiſẽt eẽ ierjeret. i/ o
eri i itſ r coi peregriʒ ir
ret. Iuſta hæc oratio erat: itaq captivum rex di⸗
mit⸗
yr. D v. is. r
mittere ubet. Verum ca rerum tunc conditio erat.
vt non niſi promiſſis prius quatuor aureorum mil.
libus libertati redderetur. Dorothea vero oum
Rensburgo vbi in ſequentem vſq: annum egito.
virum equeſtris dignitatis præfeciſſet in Thurin.
giam rece ſſit. ac Gerhardus. in Holſatiam reuerſus.
Friſios aſtu circumuentos. oſtenſis literis. quas a
rege fratre ſeſe accepiſſe jactitabat. ad præſtandum
ſibi fdei yuramentum mox pellexit. quod ut regi
gnarum fuit aocriter per literas oburgat eos: & ac⸗
cuſat leuitatem. quod ad dominum alienum. ſince
voluntatis ſuæ certiore teſtimonio tranſiſſent.
quibus poſtquam parum ſeſe profeciſſe animaduer.
tit. indignatus. cum Dorothea vxore & ſelecto
comitatu./ in Holſatiam profciſcitur. cumq: illis Se.
gebergum perueniſſet ſtatim habito delectu. mi./
litem ciuitatibus imperat: tum Lubeca & Ham⸗
burgo auxilia petit: quæ ſubmiſſa ſine morãa. A.
nimus erat armis fratrem ſæpius ſeditioſumo.
cõercere: quamvis tamen diſſuadente id ſenatu.
qui committi. illo imprimis tempore fratres. non
cenſebat e re publica mox ſententiam mutavit.
potiuſq: viſum fuit ad reddendam ante actorum
rationem euocare. quod vt factum ille conſcien.
tia anxius conſilium cum ſuis capit. quidnam fac.
to vſus foret. tandem placuit. vt fraternæ beneuo.
lentiæ ſc permitteret. itaq:. paruo comitatu./ regem
adit. cui modeſte poſtquam ſeſe excuſaſſet. is. vt
ecrat amans fratris & naturã perbenignus. non tam
Fa
rigi⸗
o iv s
:::::õ::::::
rigidẽ animadvertendum ratus.ſubſiſtere Segebergi
ubet. donec redeat & cuſtodiam clam apponit:
ipſe ſe Chilonem confert. ad indicta hio comitia.
cum Dorothea vxore. Interim Gerhardus illic dili/
genter aſſeruatus. ſub cuſtodia tam occulta vt nec
ipſe captum ſeſe intelligeret. & Dorothea regina.
prudens fæmina cum diſcederet regem maritum
ad comitia ſecutura.blande abiens compellat: ve te.
eret p iſic.d reerteretr frter comorri:
:xxdatit ti aeretr c/ Deenhor/ti e
t. Inter iſta. in conuentu Chilonenſi rex pertrao
tat de pecuniã.quæ Gerhardo debebatur.perſolven.
dã: placuitq: in certum tempus diſpertiri. atq ſico
Holſatiam ille miſſam faceret neo reuerteretur vn.
quam: eo quidem. quo aduenerat pridem animo.
Friſij vero. qui. per fraudem circumuenti.ſe Gerhar.
do obſtrinxiſſent dicto denuo Chriſtiano ſacra.
mentonin gratiam recipiuntur. verum tamen mox
a fde receſſere. Nam Gerhardus/altero ab hac trans
actione anno. ſive revocatus clanculum. ſiue ſua ſpe
excitus./poſſe rem præclare geri.per abſentiam Chri
ſtiani. in limite Sueciæ occupati nauigo Huſium ap⸗
pellit: militem vehens.bellicumq: inſtrumentum.
cum ſilentio exſcendit. propereq: loca opportuna
munit.ante quam ad regem nuntius perueniret. Fri
ſij perfidiam iterant: & a rege deſciſcentes. cum
Gerhardo ſe conjungunt. extruunt munitiones:
quæq: bello neceſſaria.ocius parant: ao rebellio gra.
vior priore fuit. Chriſtianus/poſtquat nuntium ao
cepiſ.
rsr. D . Lis. .
.
cecpiſſet reprimendum fratrem ratus ante quam
mora longiore vires ſibi compararet. firmaretq: il.
lico.delectu habito.& auxiliis.uti pridem.Lubecen.
ſium Hamburgenſiumq: accitis rurſum in Gerhar.
dum movet. Qui./adventu intellecto.fugam capit.&
evadit: indulgente Chriſtiano. qui elabi. quam pre⸗
hendi. fratrem mallet. Ita depulſo Gerhardo. com/
prehenſi principes rebellionis. capite luunt. Vnuus
horum.HenningusLupus.in Dithmarſiam profugit:
nec multo poſt ob inſolentiam interfectus.non eftu.
gere pœnam potuit. quam meruerat. Interim Caro/
lus a proceribus regni Sveciæ. contra fidem. Chri.
ſtiano regi datam. rcvocatus: certus. illum non paſ
ſurum. Svecia ſeſe per rebellionem eiici. communi/
re ſibi principatum ſatagit: orans ſuos.quando ultro
revocaſſent ut in fde & obſequio. perſeverent.
Tum auxilia undecunq: per legatos item parat: &
nonnullos e primatibus regni Daniæ qui in limite
habitabant. ad ſe pellicit: inter quos lvarum Axe.
lium.magna virum dignitate.& potentiã:Soluisbur.
gi. & Lilloi. in Hallandia præfectum. ls. infenſus
Chriſtiano./cum affinitateCaroli.tum repulãa quoq:
fratris.qui epiſcopatum pridem Othonicnſem obti.
nere non potuerat. poſtquam arces quas)am dixi
commeatu ao præſidio. muniiſſet. & obſequio re.
nuntiat.& ad Carolum palam tranſit. Quibus rebus
Chriſtiano nunciatis nibhil ille prius duxit quam
overe in Hallandiam: ne firmato per abſentiam
ſuam hoſte. ſpe impunitatis captã plures ad defec.
E
tionen
o n nurs i s
o
tionem traherentur. itaq: verc inſequente magnis
copijs coactis. poſtquam co appuliſſet. vt nutantes
in obſequio retineret & perculſos confirmareto
præſidia vbiq: locat. inde caſtra arcibus Iuari admo.
uet: & ex ijs Soluisburgum. proximo auctumno re.
cipit: ſed Lilloum. in ſequentem vſq: annum ob.
ſidionem tolerauit. ac tunc demum expugnatum
ſolo æquatur. Iſtis in Hallandiã geſtis & recupera⸗
tis his munitionibus. Chriſtianus cum in Suecos
rebellantes. Carolumq: reuocatum proficiſci ſta.
tuiſſet ne legitimo ſucceſſore regnum Daniæ care.
ret. ſi quid fortẽ humanibus ſibi in hac expeditione
cueniret filium ſuum oannem annosam duo
decim plus minus natum in conuentu Scanienſi.
ante Lundiam loco regibus eligendis dudum pro.
prio ſummo procerum conſenſu ad diem VI.
menſis unij. regem deſignari curat. per quod tem.
pus cum Iſlandiæ prfectum. grandius vectigal
forte extorquentem mercatores illis Angli occi
diſſent irritato ea cæde in gentem vniuerſam ani⸗
mo: tum quod donativum item proauo materno
Henrico Holſatiæ comiti nomine militiæ debi.
tum necdum tunc ſolutum eſſet quatuor eorum
naues detinet capit. & impoſitas merces diſtra.
hit. Hinc Vandalicis mercatoribus. qui in Anglia.
ingens malum concitatum. quippe capti ac carce⸗
ribus mancipati & rebus omnibus ſpoliati graui.⸗
ter affligebantur: cum inſimularent Angli ipſo.
rum inſtinctu Chriſtianum bæc egiſſe: neq: perſua.
deri
isr. o v. L .
:::::õ::::::
deri ſibi paterentur non communc ijs quicquam
cum Danorum rege cſſe. mox in bellum res erum.
pit: quod. cum multa paſſim damna Angli accipe.
rent. vix componitur Hinc in Sueciam claſſem ar.
mat. quæ cum nauem Lubecenſem. plurimis onu.
ſtam mercibus ceu hoſtilem quod e Succiã aduc.
niret alteramq̃: Liuoniã invaſiſſet : Lubecenſes.
mox commercia ſuſpendunt & legatum ad regem
mittunt qui erepta reddi poſtulet. ſed. cum id.
diſtractis multifariam mercibus fieri nullo modo
poſſet nequiequam legatio fuit: cautum tamen.
ne deinceps damnum vllum paterentur. In Sueciã
duæ arces erant. qu obſequium in regem retine.
bant. has Ivarus de quo paullo antẽ dixi magnã
comparatã manu/ oppugnare eſt aggreſſus : ſed.
præſidio validiſſime repugnante. & immiſſo a rege
auxilio. diſcedere ab obſidione coactus fuit. cumq:
poſtea ignominiã irritatus. Daniam ipſam armis
peteret. ibi ſe felicius pugnaturum ratus. rcx. ac⸗
cepto reĩ nuntio in campo Herlingo. ad Elinsbur.
gum. ei occurrit Diu acris pugna fuit: & victori.
am in principio pugnans fortiter Iuarus ſatis dubi.
am faciebat: ſed poſtremum inclinantc eius acic
in fugam actus totum ſecum exercitum traxit
Dani vero. fugicntes perſecuti magnam ſtragem
edidere: captis. & occiſis plurimis. Fracti eã clade
Sueci ne rex copias promoveret & intotum por⸗
ro regnum impetum faceret pacem petunt: Sue.
ciam offerunt Carolumqꝗ ſe honeſta aliquãa trans
actio⸗
Vo M nvi s i s
actione amoturos pollicentur. Eam in rem mox
Lubecam affuturos qui cum plena poteſtate. de
communi omnium procerum conſenſu. hoo nego⸗
tium tractarent. Si eodem rex venire non grave.
tur. ſe ſperare. facile controverſiam diremptum iri.
Ideo vero Lubecam ad conventum deſtinaro:
quod ob mutua gentis utriuſq:odia. neutro in reg⸗
no locus dari tutus poſsit. Rex.ut pronum in pacem
animum teſtaretur accipit. quæ ofſeruntur: arma
ponit. & in Daniam regreditur. Vbi cum res ordi.
naſſet Gerhardo fratre & epiſcopis item tribus.
plurimisq: regni procerum comitatus. Lubecam
tempore conſtituto proficiſcitur. Sveci. diu exſpec.
tati poſtquam tandem acceſſere.ventum adverſum
cauſati moram æquo longiorem excusarunt. Vt
conventum aliquoties.nil effectum tamen fuit: cer.
tis Svecis quanquam id diſsimularent. ad obſequi.
um non redire. Etenim ſic ſtatuebant: facile ſe me.
diam inter duos reges libertatem tuituros: ſi po⸗
tentiam Chriſtiani formidandam Caroli obyectu
frangerent Caroliq: inſolentiam rurſum metu
Chriſtiani coercerent. Itaq: mox./ re infecta.diſceſ.
ſere. Dum autem illi exſpectantur. rex querentes
damna acccpta terrã pariter mariq: mercatores be.
nigne admittee. & audire ac. putato uniuſcujuſq:
damno. partem eus ære præſente ſarcire: de cæte.
ro vero cavere Chilone urbe atq: aroe. pignerata.
Quod a Lubeccnſibus admodum callide actum: uti
portu eius urbis. qui id temporis ob commercia
omnis
us r. i is.
:::::õ::::::
omnis generis multo celeberrimus erat potiren.
tur. ideoq:conſtituto paullo poſt ibidem loci pub⸗
licano pecuniam ex mercimonis more priſeo
redire ad ſenatum ſolitam. ipſi totam intercepere.
qua de re cum Chilonenſes apud regem quereren
tur ita cum permoverunt ut mox & redimeret
vrbem & ſenatui reſtitueret. Sueci rege ſic delu.
ſo. poſtquam domum abiſſent. Chriſtianus. non
ferendam ſibi contumetiam ratus comparatis pro.
pere copis rurſum Sueciam tentavit ſummãa hie.
me cum venturum nemo crederec: itinere in
montosa plane regione tranſitumq: tantum angu
ſtum exbhibente difſcillimo. quod cum Sueci ao.
cepiſſent. in paludes atque ſilvas confertiſſimas.
cum vxoribus liberisqᷓ: ſeſe abdunt: & munitio⸗
nes ſtruunt. densa arborum concæde. Chriſtianus.
poſtquam eos inſecutus ad Tyediam vsq: ſil
uam perueniſſet. ſtatim inſidias Petrus Oxius de.
prehendit. itaque cohortes aliquot leuis armaturaæ
mittit & nonnullos e peditibus qui explorent:
hoſtiumque numerum pariter & conſilium ſpe.
culentur. Sueci vero oum deinde impetum in
munitionem Dani facerent ſine vllo ſane negotio
propulſantes. plurimos interfecere: & mox etiam
rumpentes atquc in latus incurrentes cum non
parvum item numerum cecidiſſent. mox regreſſi
intra munimentum ſeſe recepere. ita. cum ſuorum
clade rex recedere coactus. partim aſperitate hie.
mi. partim pabuli inopia copias demum reduxit
Vix
C
Vo n vis v /
Vix hæc geſta. cum ẽ vita exeeſſiſſe Carolus annun.
tiatur. quo defuncto. rurſum proceres. de conſtitu.
endo illi ſucceſſore agitantes. diſſedere. Saliſtæus. a
lisq̃ reuocandum Chriſtianum: alij obniti perti.
naciter: & Suantonem Caroli ẽ ſorore nepotenm⸗
quem is moriens deſignaſſet.eligendum exiſtimare.
Chriſtianus cui Sueciæ vindicandæ tempus op⸗
portunum eſſe videretur magno vndique militum
collecto numero & inſtructãa in portu Lubecenſi
claſſe. eo tendit. vbi poſtquam appuliſſet. Brunche.
bergum editum ad Stocholmum montem. ſtatim
occupat: poſitisq: ad radioces eius caſtris vrbem ob.
ſidione cingit. Sueci quod deſperent armis dolo
obtinere poſſe/animum inducunt itaq ſuſpenſum
eum per blanditiam detinentes moras nectunt:
dum.abſumpto commeatu.& redacto ad extreman
inopiam milite minimo ſuo diſcrimine fractos vi.
ribus/animisq:integri ipſi inuadentes. debellarent.
Senſit dolum quanquam ſero Chriſtianus: nam.
conſumpto pene omni commeatu. Dalecarlos qui
fortiſſimi inter Suecos cenſebantur./aduentare nun.
tiatur. ac vix aderant.cum erumpunt oppidani:atq;
a fronte regem inuadunt. Dalecarlis contra tergo
imminentibus. Rex vt erat animo magno in peri/
culis. & intrepido/ocyvus ordinatãa acie.ſuos ad virtu.
tem hortatur. & alacriter pugnam init. ancoeps diu
prælium fuit: ac rex ipſe cum gregarij militis inſtar.
quam fortiſſime dimicaret ſagitta ab hoſte im.
miſſa. dentcs anteriores duos ei excuſſit: &. in
fau.
is. v. L is. i.
fauces vsque penetrans adeo inbhæſit vt deinde
non minore cum periculo quam dolore extracta
fuerit. itaque fatiſcentem aciem porro impellentes
Sueci tandem vincunt & ingentem ſtragem e.
dunt multi cæſi: multi. dum in claſſem ſuam fu.
ga euadere comituntur aqua merſi: neque pauci
etiam capti. Chriſtianus cum reliquijs domum re.
petit neque ex eo tempore quisquam vltra inSue.
ciam molitur: ſiue bellandi pertæſus: & parcen.
dum deinoeps ſanguini ſubditorum arbitratus.
cuius potiſſimum rationem bono principi haben.
dam ſciret: ſiue cum animo ſuo reputans regna
quæuis fato dari & auferri: denique etiam. vt
fortunã adhuc integra quæ corrumpi clade ali.
qua maiore plane poterat ius in regnum illud ſu.
um hæredi illibatum traderet. Itaque otio. &
quicti ſeſe dedit: animoque ad piecatem appli/
cato ædibus ſacris & cgenis ac inualidis mul.
ta paſſim largitur. ſacrorum antiſtites par.
tim ſumma liberalitate fouet partim etiammag.
no in honore habet: cos naxine quos doctrina
eminere intelligeret multis illud in non cru⸗
dito Principe demirantibus. Poſt hæc etiam Ro.
mam ire voti reus animum inducit. & adiun.
git ſibi comitem Ioannem Saxonem Laenbur.
gicum: principesque ac præſules extraneos ali.
os: tum e ſuis ditionibus nobiliſſimo quosq: ge⸗
uere viros centum quinquaginta. Iter incipit
ineunte lanuario ao profectus Segebergo. in
a
ter
o n rs s s
ter viam Imperatorem Fridericum Il I. adit. Rot.
tenburgi tunc agentem. a quo exceptus honorificẽ
& pro regis tam potentis dignitate poſt ſermonem
de regnorum ſuorum ſtaturac cæteri orbis Chriſtia.
ni. de Dithmarſis mentionem illi injicit: eẽ iſs
itioi tr ſper lo i/fec gete o
feroce.fiticgrue i pri/cipi/ſbiecta. e
iertate ſſrpat i/etem. eſi o xon/ſt
re pic popu/ie prixcipe gereſijiici perit.:
ftie uc tor/ ri coitt c Dit ar/e
regioe duct cotr. Nec grauatus Im.
perator annuit amici regis poſtulatis: &. exſtincto
vetere comitatus titulo ac duoatu ex tribus illis di⸗
tionibus vno facto regi hunc. ſolenni in talibus
more confert: Iiterisq: in rem iſtam requiſitis
donum frmat. His acceptis iter inſtitutum vrget:
& magnifice paſſim exceptus ab Italiæ Principibus.
vrbibusq̃: menſe Aprili ineunte. Romam venit.
Summum tunc pontificatum Sixtus IV. obtinebat:
qui reguorum trium regem potentiſſimum. cuius
fama iam aduentum anteuerterat obuiam miſſo
Cardinalum ſenatu ſummo cum honore excipit.
& hoſpitium in palatio ſuo tribuit: ac. ſermone ali⸗/
quoties collato plurimis eum donis ornat. Inter
quæ ex auro roſa: tantm maximis principibus.
quorum ſibi gratiam obſtrictam cuperet dari ſoli.
ta. Atq: hæc reverſus poſteã in ſacello ædis ſummæ
Roſchildenſis.ad auſtrale latus ſito. dedicavit. Inſu.
per. cum literarum dignitatem quamlibet in doc.
tus
es r. o i. is. .
tus ipſe apud animum reputaret & obſcuram cæ.
terarum rerum gloriam. ſine literarum luce: com.
mittendum non putavit quin per hanc occaſio.
nem erigendæ in ſua Dania Academiæ poteſtatem
pontifce impetraret. Idem ſibi ante ipſum Fri.
cus . propoſuerat: & licentiam a Martino V. Papa.
annis ante quatuor & quinquaginta obtinuerat.
Verum bella. mox exorta & tumultus. rem præcla.
ram protraxere: ut virtuti Chriſtiani laus hæc qua⸗
ſi fato quodam reſervata videatur. Votum quoq
de viſenda terra ſancta. nuneupaverat: ſed hoc eum
papa Sixtus liberavit. Inde dies unum & viginti in
urbe commoratus domum redit. Et Alberto
marchione cuus e Ioanne fratre neptem ſibi uxo⸗
rem duxerat. in itinere ſalutato. cum appropinqua
ret Rheno evocatis ad ſe ducibus. Frederico Brun.
ſvicenſ. Magno egapolitano: & comitibus. laco.
bo Ruppino. ac Gerhardo item fratre.gravem illam
controverſiam inter Carolum Burgundum qui
Noveſium eo tempore obſidebat. & Colonienſem
cccleſiam componere niſus. cum conatus fruſtra
eſſet. tandem in Daniam regreditur. Vulgo credi.
tum ideo ipſum ad Burgundum deflexiſſe ut cum
eo fædus iceret ad Vandalicas civitares poſt id bel.
lum unctis viribus oppugnandas. Per id tempus
in Norvegia Berga civitas./ in certum unde aut quo
modo cæpto incendio penẽ tota conflagravit:
adeo graſſante flammã ut vix eripi quicquam poſ
fet. Anno proximoad ſtruendam Academiam. cui
G
rei
To v nv ns s s /
rei priuilegium Romæ pridem a Pontifice impetra./
uerat. animum vertens: cum diſpiceret de loco. ad.
uocatis in conſilium ſenatoribus. vrbem Hafnien.
ſem legit: ratus. Muſis neque dignius domicilium
dari poſſe quam in ipsã Regum ſede: nec commo./
dius. quam in vrbe regni prima. vbi omnia vitæ
commoda abundarent. Quo peracto cum bienni⸗
um ſummãa in quiete cgiſſet: & Ioanni. filio ſuo.
regni hæredi matrimonium circumſpiceret: ẽ
Saxoniã id petendum arbitratus mittit ad Frneſ
tum ducem ac ſeptemuirum Ilmperij Albertum
epiſcopum Lubecenſem: Fricum Oxium. aulæ præ.
fectum: &. præpoſitum Hamburgenſem.Albertum
Clitingum. hi mandata exſequentes. cum Chriſ.
cianam. Frneſti fliam.ſex & decem annos natam.in
vxorem regis filio petiſſent per honeſtam oratio.
nem facile obtinuerunt. itaq: mox illam Albertus.
marchio Miſniæ ſponſæ patruus cum epiſcopo
Mersburgenſi. & magnifico comitatu anno proxi.
mẽ inſecuto. Roſtochium deduxit. vbi exceptus ã
ſupremo regni antiſtite. Ioanne Broſtorpio. & pri⸗
matibus viris alijs.ordiniſq: ſenatorij. inde in aduer.
ſam Falſtriam mox deducitur: atq: hino in Sialandi/
am. in quam poſtquam appuliſſent Chriſtianus.
cum equitibus quingentis venientes honorifice
valde excepit. Hafniamq: ſic deduxit. vbi porro cx.
tra vrbem obuiam procedens ſponſus. cum equitci.
bus treccentis. eodem veſtium colore poſt amplex.
um ſponſæ ſuæ. reliquum cius comitatum perbenig
ne
Aisr. D n. Li s.
:::::õ::::::
nẽ ſalutauit. atq: inde in vrbem. & arcem. itum fuit:
moxq: in primaria æde ad dicm Vſ II. Id. Septem.
bris confirmato matrimonio nuptiæ magnifito
admodum apparatu celebratæ. acti & equeſtres
ludi: quibus Marehio Albertus ſponſæ. vti dixi.
patruus magnam laudem reportavit. Poſt hæc no⸗
uæ Academiæ cui ante tresjam annos locus Haf.
niæ deſignatus & interea etiam paratus fuerat.
curam repetens Chriſtianus. dat mandatum Petro
Alberto vt futuros Profeſſores convocaret. qui.
cum juſſa perfeciſſet anno proximo vniuerſos in
troduxit: & inauguratio facta eſt ipſis Iunij Falen.
dis coram rege & epiſcopo Roſchildenſi item a⸗
lijs præſulibus ao nobilitate regni. Quibus actis.
mox Rensburgum.Holſatiæ vrbem profciſcitur:ac
Dithmarſos conuenire illuc jubet: & legatos Lube.
cenſium. Hamburgenſiumq̃: vocat cumq̃: conve.
niſſent omnes. Friderici lmperatoris literas pro⸗
mens petit: vt Dit /r teere: c covixcri
c Ao/ſti. e torari. eicep cem g/cuvt.
Verum illi.reſpondere: ae dct iperutorem ai.
ea ergit.i terrm/ et: e dii te.
poreſe priter c/iritſe. ree/ Cvrciepico.
p pertinere: v e terpore o. Dit/are viu
cite eceente fr ico . rciepiopo Pree.
Fieric. oin /i pri..ieciẽt
eie ix ii poe/tete pera/. Regerente Chriſ.
tiano x c e/epe ci vaſt Dei ec
.
o r i v s/
c
ſido.//ẽcxo a/ero: a/iao. f/ti
coxiti pere: atq his contra dicentibus et
pre: i prfecor iſr ipoi/e x rer pia o.
it te/retr. e/ſpvor eẽ. dvio t
ento/pretr: neo contentionis eus fiis eſſet:
tandem illis annum indulgere placuit. intra quem.
quod ẽ re ſuãa videretur. conſultarent. Inter iſta.
aſperatus Chriſtianus. præter ſolitam maniuetudi.
nem multa inclementius agere: quodam etiam e
nobilitate primã in exilium ire uſſo. Qui mox. ad
Albertum ducem Megapolitanum profugus. mor.
bo ex dolore animi comparato Guſtrovij ubi ſe.
dem fixerat. diem obiit. Eius filij varie placare rc
gem. ſed nequicquam. tentaverunt: neq: recipi in
gratiam. niſi a Ioanne filio poſt annorum plurimo.
rum interuallum. multa propinquorum opera. po⸗
tuerc. Iræ adeo pertinacis in manſueto alias rege.
cauſa latuit: cum nonnulli. atrox quoddam viri fa.
cinus: alij linguæ inconſultam libertatem offen.
diſſe exiſtimarent. Poſt hæc nobiles Holſatiæ. qui
debere ſibi regem prætendebant.Segebergum evo.
catos. literas exlibereubet. quibus ipſum ſibi obli.
gatum dicerent: ut cognoſceret in quem uſum.
quonam loco item tempore. xpendiſſent. Quas
cum illi protuliſſent ſeparatã inter ſe uſura ac ſorte.
hac promiſsa. illa vero denegata univerſa æris ſui
nlieni documenta abolevit. Quendam ferunt in
dignantem. ita ſe rejectum eſſe. petiiſſe ut admitti
ad regem poſſet: cumq: non admitteretur. vi ſub.
moto
sx. D n. n.
moto ianitore in cænaculum irrupiſſe & inuen.
tum ibi regem acceſſiſſe: tum pecuniam vbi &
quando cxpendiſſet. declaraſſe: ac pericuſ emo.
rt u pro ip eis .ecici edit: i/ſper. .
te capet ſitties ige icrari pretis/eve
coac e/ſẽ. xo c. pro ei/e goto. o/.
ro. e xpelſat ec eig/ſi regem experixr: i.
irie qu puteret cem peritert terreſ
reec vcat. Hæc conſtanti adeo animo cum di.
centem Chriſtianus animaduerteret: ac fiductam
verborum veritatis teſtimonium certum intcrpre.
taretur blande virum allocutus. bono eſſe animo
iubet: & pecuniam in cempus quoddam diſtribu.
tam. pollicetur. Quibus in Holſatiã actis. cum in
Daniam rediſſet loannem Broſtorpium regni
præſulem primarium cum nonnullis c ſenatu.
Halmſtadium in Scaniam mittit: vbi & de renouan.
do reginæ Margaretæ fœdere & de ipſo in regnum
rurſus admittendo cum legatis Suecis ageret. ac in
fœderis negotio. facile Sueci conſenſereo: in recipi/
endo eo. diſſidebant. tandem iſthuc inclinatum.
ut Ioannem. eius flium quem conſortem regni
Danici iam feciſſet regem Sueciæ deſignarent: &
pollierentur regnum. ſimul atq: e vita pater Chrit.
tianus exce ſſiſſet. His peractis & ſoluto mox con/
uentu. breui interiecto tempore Lundiam Ioan.
nes venit: atq: illic a Broſtorpio archiepiſcopo an.
ce vrbem loco ci rei proprios repetito iuramento
iterum rex. ſummo popul applauſu. ſalutatur. Vtq:
H
feſtum
To n nv i s
r
feſtum hune annum habuit. ita proximun gaudio.
& luctu. varium. Quippe. ad ſecundum diem men.
ſis Maij filio auctus. Chriſtiano/ regni poſtea hære.
de ad vice ſimum pridem eiuſdem. patrem amiſit.
Diem ille arcee Hafnie nſi obit anno regni triceſi
mo tertio: ac ſepultus eſt Roſcbhildæ. in ſaeello. a ſe
exſtructo. in auſtrali templi latere: in quo & Chri
ſtophorus Bauarus. cui ſucceſſerat. tumulatus. Erat
princcps nullis quidem imbutus literis quod c
merito mn tam magno rege papa Sixtus PV. eum re⸗
ligionis causa. uti dixi. Romam viſeret. mirabatur:
ſed in Deum pietate. & iuſtitiãa.animtq: magnitu⸗
dine moderatione. fde. armorum gloria. munif
eentia. nulli principum ſecoundus. Gochiam exror.
ſit Suecis inde Sueciam quoq: ipſam fubiugauito:
tum Holſatiam. ære maximo redemptam Dani
addidit. Hinc Dithmarſiam. quanquam plane refra.
guntem. cum Holfatiæ. ac Stormariæ. comitatibus.
ucis nomine ſub imperium ſuum aecepit. In toto
vero eius regno annis tot adminiſtrato. nibil adeo
eſt quod culpes: quam quod archiepiſcopum.Vp.
ſalienſem. ac primatem regni Sueciæ. loannem Be.
nedicti F. Saliſtæum. tam præclere de ſe meritum
nimis cemere delatoribus aurem præbens. dignita
te deturbavit: & captivuum in Daniam miſſum.
alquamdiu indigne habuit. Sed hoc regum fere fa.
tuna eſt: vt. fortuna emiente cum periculis non
exiguis. plurimisq ſint expoſiti. omnia ſæpe.etiam
tuta.metuentes.facile.quod timcntcredant:tpræ⸗/
cipi⸗
s. D v. Lis.
cipites crimina nec cogitata. vlciſcantus. Atdelic.
tum nihilominus emendavit cum deinde. explo.
rata eius viri innocentia agnitaq: ſua culpa. perbe.
nigne. maximoq: cum honore. priſcæ libertati red.
didit: & oſtendit infelicitate potius. tam excelſaæ
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX.
in prima ætate mortuum: Ioannem. in regno ſuco.
ceſſorem: Fridericum. Sleſuici. & Holſatiæ duccm:
ipſum quoq: poſt nepotem ẽ fratre regem: &
Margaretam. Scotiæ regi lacobo IV. elocatam:
cui dotis loco datæ præter cætera. inſulæ Orca.
des: ſed hac lege. vt redimere liceret Da⸗
niæ regi cuicunq: quouis
tempor.
Mo n s v s
o
Io n vuvis M t vꝶ s I
IISTO R
t
D a i C
Liber lI.
Quĩ complectitur tegnum
o /s.
Oſtquam diem Chriſtianus o⸗
:::::õ::::::
bijſſet Ioannes filius regnum adijt.
Quando ver Sueci pridem. a fæde.
re trium borealium regnorum rece.
dentes. mortuo Carolo. Canuti F.
nepotem eius Stenonem Sturam
ſeniorem regno Succiæ præfeciſſent: legati a pro⸗
ceribus Daniæ miſſi ad illos. perierunt. vt ipſe. cum
proceribus regni alus conenire Halmſtadium vel.
let ad conſilia. de communillis rege cligendo.
conferenda. Oppidum id eſt Hallandiæ prope ip⸗
ſum Sueciæ limitem conſtitutum a reginã Marga⸗
retãa. vt deinceps trium borealium regnorum pro
ceres mortuo regeilluc ad conſtituendum ſuocceſ
ſorem conuenirent. Steno cum legationem acce
piſſet. vt ambitioſus erat. quiq: regno quiduis ctiam
poſthaberet. quanquamnihil ſane minus cogitabat.
quam Halſtadium profciſci tamen ne. quaæ ani⸗/
no
s r D . r. i.
mo agltabat proderet blando vultu. tempeſtiuc
adfuturum ſe. reſpondet. ſed. cum tempus præſti.
tutum adueniſſet vti ſerio a ſe agi fidem faceret
iter init. verum. vt Aluaſttrum venit. ac. recolligen
di ſui aliquam ibi moram ducit. morbum vehe.
mentem ſimulat: quem ne quiſquam fctum eſſe
cxiſtimaretc. ſiti paritet & inediã ſemet conficit. &.
ut porro omnem fraudis ſuſpioionem amoueret
optimatibus. qui cum co illuc venerant ſigillum
ipſe ſuum tradit ſimul rogans. quando. ne Halm.
ſtadium iret. valetudo prohiberet. illi tamen ſe con.
ferre eo vellent: quæq: de communi rege proceres
trium regnorum conſtituerent ca vt ſigillo ſuo
confirmarent. verum illi qui in ſpeciem tantum
iſta dici ſcirent acccpturos ſe negãarunt: & mox
etiam dilabentes re infecta. domum quiſq redie.
runt. Hæc cum Danis nuntiata ipſi. vna cum Nor.
uegis qui in fædere perſiſtebanc electionem.
Halmſtadij ſuperiore anno factam. ratam habentes.
Ioannem omnes vno ore regem dcunt. mox Ca.
Iundeburgi etiam proceres regni. quibus vrbium
areiumve demandatæ præfecturæ fidem ſuam
euncti ſacramento obſtringunt. Fratrem habebat
& bunc vnicum. Fridericum: eui vt. defuncto pa
tre. ditionum paternarum quædam pars aſſigna
etur. comitia Chilone indixit. quo frequentes cum
veniſſent. de Sleſuici ſucceſſore. & Holſatiæ.ac Stor.
mariæ. quos ducatus iure ſibi hæreditario Chriſtia.
nus acquiſiucratc. diu conſulatum fuit. Aderat
Do.
:::::õ::::::
Vo n / &; x s
Dorotbẽa illie. vidua defuncti regis: quæ affectu in
Fridericum. multo magis quam loannem. propen.
debat. Et. Holſatis arbitrantibus. o xo reg
p Dxi c eci. q ec/e eeci
t. ſoe recii/t: e ee vt Fricrico ie.
gri cat ceeret eic ide. i/ar fexi
e reo v&oxi eceyfret: Ao/t ero.c .tor.
eri. reger : ni copeſtioe: ⸗.
do: illa id probare valde. & vrgere. Sed regni pro/
ceres ſic cenſere o ia reg o/cceioe
cet. er eſectioe ri ec trerferre.
e ſoesfortit bc teeret oi exii.
s t Frievic t Mii re tos
xeret. i vice it egros dcettc eos ni treret:
t./ i i/icere fu yrib ioe. i.
ture pot./rtefetrer e// pertirexr. Sed ſen.
tentiæ huic alij aduerſari aſſerentes.eii diio.
es ii c bedvvr ite⸗ e exi ai/ſet..
ite perper fore. Ferrib i re/e ie vect
coi: ver. poſt ii i exxeſſitt t e.
pote/is iſdicr axior vito. Con.
tra optimates regni cum contenderent. i fort
ſi.v eeiret/cie coxpoi po: reginam. c
Senatum Holſaticum. in ſententiam tandem ſuam
pertraxere. Quippe ſic exiſtimabat prudens fœmi.
na icert o: reg ee er precari oa
oo eſecfio dt ieret: cii em e
u reditte ccet. poferos trnriti poẽt. Ft
experta ipſa erat: cuma non ita multo ante Sueci. f.
dem
sr. D v. L. /.
:::::õ::::::
dem quam dediſſent coniugiſuo Chriſtiano exu.
ences bellum graue & per iſtud mala plurima in
his oris concitarent. Fa propter de ſententiãa dece.⸗
dens.ac teſtata. tr/vii e. e ai carita.
re in æquales item partes diuidi ducatus petiit: par⸗
uam inde inter fratres de Noruegia controuerſiam
fore: cui rei. quotquot aderant optimates aſſenſe.
re. Sed quam recte nouo regi & regno Daniæ. con.
ſuluerint. qui ducatum Sleſuicenſem. ſub Erico Po.
merano ſeparatum nec recuperari facilem vixq:
per Adolphi mortem reſtitutum iterum cunce diſ
iungendum cenſucrunt.iudicent prudentes rerum.
Quæ Chilone dum geruntur proceres Holſati qui.
dam ã Chriſtiano pridem in exilium acti/ ut in eius
rebus dixi deprecantibus amicis.mox conciliati re.
XXXXXXXXXXXX.XXXXXXX:X
ſuo iure conſecutus alteram tutoris nomine. fra.
tris vicem adminiſtraturus accipit &. in Daniam
reuerſus regni inſignia ſibi petit. Quæ in tertium
vſq: annum nihilominus dilata: ſiuo. quia noui re/
gis mores prius cxplorare proceres vellent: ſiue.
quia exiſtimarent exſpectandum. doncc Sueci. qui
ſeceſſerant iterum coniungerentur. Interim vero.
vt ingenti benefcio ſuos ſibi deuinciret. cum duca/
tus Sleſuicenſis vrbes pene vniuerſas/atq: arces. vec/
tigaliaq: regni oppignorata intelligeret: ad Holſati.
am.& Stormariam. mortuoAdolpho duce.abOtho.
nc Scouenburgico coẽmendam: vt exſoluerec pa
tris
To vit i t )
tris debitum & redimeret pignorata ſubditis t.
to regno ſuis pecuniam in hanc rem imperat. &
olſatiæ optimatibus cum Rensburgum tum
Flensburgum. conuocatis anno proximẽ inſecuto.
incer alia ſummo omnium conſenſu id obcrinuit. vt
pro vomere vnoquoq: bini aurei penderentur. Hac
pecuniã cæteraq̃: quam e regno comparauerat.
vrbes arces. vectigaliaq: cuncta quæ Holſatis pig
nori data ſic redemit. vt omnino vniuerſis ſactis.
faceret neque quisquam iniuſte ſibi quicquam
ademptum quereretur. Verum quia rex tutelam
fratris ſui eo tempore gerebat. de pecunia cadem
& ducatuum item diſtributione tanquam nimis
inæquali. ingens poſtea inter fratrem filiumque
Chriſtianum lis exorta eſt: de qua ſuo loco dicam.
Porro Daniæ ſenatores poſtquam regem in regni
curas toto animo incumbentem animaduertunt.
coronam etiam quod diſtulerant iam in tertium a
defuncto patre annum deferendam illi cenſent
itaq: Hafniam euocatus vniuerſis regni ordinibus.
etiam Norucgienſibus ac nonnullis e Germania
principibus. confluentibusq: vltro ad ſolennitatem
tantam vrbium matitimarum oratoribus. ipſo Pen.
tecoſtes feſto quod in diem V. Ral. Iunij incide.
bat. in primariã vrbis æde. a ſupremo regni antiſti.
te. cum Chriſtiana. vxore ſua coronatur. vbi ante
ſummum altare oum nonnullis mox equeſtrem
dignitatem vt in talibus vſitatum. contuliſſet
magno in arcem comitatu eſt reductus. Aliquot
tuno
As r. D v. Lis.
tunc dies acti inter cpulas & equeſtres item ludos.
Per quod tempus Lubecenſium. & Gedanenſium
oratores ac Iacobo Comite Oldenburgenſi tunc
piraticam excrcente ac multa damna civibus ſuis
inferente apud regem conquerentes coẽrceri vi.
rum petunt: ſimul etiam priui legia a prioribus Da.
niæ regtbus varie data confirmari. lsq. vt priuile.
gia quidem confrmaret facile animum induxit:
quanquam eius facti poſtea cum ingratitudinem
corum ſummam bello Suecico comperiret. pœni/
tudo illum cepit: ſed. vt in lacobum abſentem. in.
dicta causa quicquam durius ſtatueret. minime ad.
duci potuit. Siquidem priuſquam mare infeſtum
redderet. iſthoc ſe facturum eſſe miſſis literis. cer.
tos fecerat: quod ereptam ſibi arcem Delmenbor.
ſtum operã ipſorum diccret. At lobannes. regni
Daniæ iam coronam conſecutus mox Noruegiam
elaſſe petit. & Aſloiam appellit. qua in vrbe. rebus
regni ordinandis aliquamdiu commoratus ter.
reſtri itinere Nidroſiam abit: vbi ſummãa gratula.
tione exoeptus/ corona quoq: ad viceſimum diem
Iulij.decoratur. Quo peracto. in Daniam redit. Hic.
quibuſdam ad bellum Suecis. quod a fædere Marga⸗
retæ defeciſſent. inferendum incitantibus facile
aurem præbuiſſet. in Dorothea ipſum mater revo⸗
caſſet. illa enim. vt erat animi plane moderati fœ.
mina. & prudentiã ſupra ſexum ſuum excellens. ſe.
dulo monere filium: e c gee inco/tti
proiſſ pr oẽi. ev/ricixraexo. vix
ſe
Fo vrv s v x el
s
epeuu/ :xſẽt vrvis experiri eſtt.ippe i
eri:x/ iceret e iare ſ& eo er deio i.
eſetevibiſic oo iert fort vtr ⸗
ce. y parenti iot/tt ipr ctri et. ſte
ietea aret ę.cote eio reo prcerei
r/igii ec trfre e vt defecio.
r teio c pore.e i ite/fi fetigti v.
r i ed reer t eife.
tri . o vci vee xixxi
vx t vfrigere. His regin matris moni.
tis acquieſcens quam diu quidem illa vixit⸗
nullum in Succos bellum mouit. Interea vero reg⸗
ni Daniæ primates omni cur in reducendam ad
fœdus Succiam incumbentes. miſſis ſpe ad proce⸗
res eius regni literis vt concordiam & decretum
Margaretæ pro virili reſtituerent adhortari non
ceſſabant. & id tandem effecere vti Sueci ad reg⸗
norum vnionem ſarcicndam inclinarent. & Calmar.
niam eo ipſo quoq: anno/ad diem Ill.Id. Novembris.
conuenirent. Quo cum Daniæ item proceres aduc.
niſſent./plurimaq: ad concordiam conſeruandam in.
ter ſeſe contuliſſent Sueci capita quædam profe
runt. quibus ſi rex ſtare vellet nullam in ipſis moram
fore quin corona etiam Sueciæ decorctur. Inter
ſta callidc Steno.qui tunc regno toti præerat.vt pro⸗
miſſa eludere poſſct inſerucrat: vi deitm xae.
cʒ tri Cbriii/crer. t coeu vt Ca.
ris ete prcxcin ateret t ic ferere.
:::::õ::::::
.
r D . Crs:
.
t ci poti doreis rers Coti⸗
u to Die/et corca/i c .ertoi.
iccuret. Qu oannes etſi minimt admiſſurus
putaretur nec paſſurus vt elcctio ſub conditio.
ue fierect: aut ut Gothia. bell iurc acquiſita ite⸗
run in quæſtionem vocaretur: tamen cum. con.
cordiæ ſanc ie ndæ causa proceres Stenoni quedam
conceſſiſſent etiam ipſe acquievit. Atquc ita vno
omnium conſenſu Sueciaæ rex ſalutatur. Quibus
ectis poſtquam omnes diſceſſiſſent. Steno in Suc.
ciam reuerſus cum ſpe ſua cxcidiſſe ſe videret
ac Ioannem quod futurum non putarat poſtquam
in propoſita capita conſenſiſſet regem declara.
tum eſſe: fidei negligens quãa ſe pridem in con⸗
uentu tam ſolenni obſtrinxiſſet & obſcquium⸗
promiſſum ipſe exuit & complures item alios.
quos natura factioſos didiciſſet ambicndo lar.
giendo. ſupplicando ad ſe trahit. & vt facinus
ſpecie honeſti legeret culpam in Ioannem con.
fert: quaſi ille neq: ſoluere patris debitum ſtatu.
iſſet nec permittere vt de GCothia proccres ſen.
tentiam ferrent. ſed vtrunq: quam a veritate eſſet
alienum ipſi quoq: Sueciæ primates viri quibus
aliqua honeſtats fidciq: ſu ratio habebatur.
& Stenonis animus ambitioſus notus erat faci.
le intelligebant. Itaque eum accedentes. ſæpiiis
obteſtabantur eit ui reg. Cproiſi.
e ui porr iterertere coret ee exi/ti/
ioe.v vſ e prcerxxe ceterr: ereitt
:::::õ::::::
ve.
M nv ivrs /
iret. ſed incaſſum laborabant. Annus proximus
ſum ma rerum caritate fame. peſte. Daam graviſ.
ſime afflixit: vt dimidia amplius parte hominecs pa
riter ac iumenta toto regno interirent. Qui ſequu.
tus admodum tranquillus fuit nec Ioannes per
hunc quicquam omnino paſſusneq fecit: verum.
qui excepit illum læta aducrſis temperavit. quippo
flium Chriſtianum annum agentem ætatis ſex.
tum. poſtquam ſibi. regni procerum conſenſu ſuc.
ceſſorem deſignaſſet ani mumq: ad quietem. & in
ca ordinationem rerum. applicare ſtatuiſſet pacis
cupido cauſam belli Calli. Angli. atq: Scoti. obieco.
runt. Nam piraticam exerccbant Daniæq: merca.
tores. quos in mari deprehenderent. bonis ſuis ſpo.
liabant. Cuius rei cum querelæ ipſi crebræ afterren.
tur: isq: in Galliam.Angliamq: miſſis literis. de in.
iuria queſtus eſſet. ac nequisquam cxpoſtulaſſet: u⸗
ſtam adco querimoniam inſuper haberi cernens
regni ſui ſenatores Hafniam vocat in commune
conſulturos. quicquid ad ſtabiliendam publicam
quietem regni pertinere videretur. Qui frequen.
tes poſtquam illuc conueniſſent.& conſilia de nego
tio grauis adeo momecnti contuliſſent viſum fuit.
iuſto bello latrocinia coẽrcere: & petendæ ipſis pa⸗
cis. quam proterue recuſaſſent.ſic neceſſitatem im.
ponere. Nec cunctatus claſſem parat: milite. com/
meatu implet: addit duces. militia nauali claros.
ſub parente Chriſtiano Pytchehorſium & Pinin.
gun. Ac ſuceeſſum tam felicee bellum habuit. vt
nuo.x
s. o . L r. .
mox hoſtes per legatos pacem petere ſint coacti
His confectis ex ſententiã. iterum Hafniam ſenato.
res conuenere. Agitatum eſt de Gothiæ præfecturãa:
quam Iuarus.Alexij F. olim ſibi a Chriſtiano deman.
datam.obtinebat. ls.& genere.& auctoritate. excel.
lens inter Suecos. poſtquanm coniugem duxiſſet Ca.
roli Canuti filiam. quem. deiecto Chriſtiano reg⸗
num Sueciæ inuaſiſſe memoraui merito ſuſpectus
erat. inclinati etiam in Stenonemanimi qui cum.
contra quam Calmarniæ promiſerat regiam ſibi
dignitatemvindicare decreviſſet. minime ſane qui
eturus eredebatur antequam in poceſtatem inſu.
lam hanc redegiſſet. Itaq: viſum: & periculo ob.
uiam ire & a præfectura eum rcmouere. Ac Steno
quidem. qui perſpectum ſat baberet. quantum ad
gerendum cum loanne bellum. in hac inſula ſitum
eſſet. blande cum Iuaro agere. vti Gothiam aco Fin.
landiam. quasq: alias tunc gerebat præfecturas.per.
mucare cum nonnullis Sueciæ arcibus animum in.
duceret: & effcere candem etiamadiutantibus hic
amicis.vt Finlandiam quamuis ægre. ipſi traderet.
qua potitus cum ambitioni ſuæ necdum ſatis fao.
tum eſſet. vti Gothiam quoq: ab eo impetraret ip
ſe illuc profciſcitur: &. promiſſis quam ampliſſi
mis cum nequicquam permovere ſtuduiſſet.itidem
amicos adhibet. & nauare operam iubet. Sed Iua
rus. quem Finlndia iam extortãa offendiſſet.vti Go.
thiam quoq: traderet. nullo modo adduci potuit.
quiꝑ peanimo reputabat. contra quam rex. proc⸗
Ia
resvẽ.
/o r t /
resve. cxſpectarant. ſ in verba Chriſtiani cum prit
matibus regni Succi. iurauiſſe ac poſt mortem
Olaĩ fratris. pignori illam ab eodem accc piſſe: tum
in flium loannem regem Sueciæ cooptandum
conſenſiſſe. Quem afſectum confirmante inſuper
Stenonis odio. mox Stocholmi in conventu regni
procœrum.cum nonnullis.quorum animos in Ioan.
nem propendere exploratum ipſi erat. id enixe agi.
tabat vt. Stenonem ab affectato temere regno ſub.
mouentes fidem quam loanni obſtrinxerant. ſe
mel tandem liberarent. Et hoc quidem tanta ſane
vehementiã conabatur. vt verborum libertate cum
tenonem. tum fautores cius omncs. graviter exaſ.
peraret Steno etiam vt reprimcret aduerſarium.
latrocini obiectarec.quæ inGallos.atq:Anglos.pri.
dem is exercuiſſet: qua re illud effeciſſet.vt.quæ illis
damna dederat ea incolis regni Sueci vniuerſis
rurſum esx ſpectanda eſſent.Ac profecto iſto crimine
ade certe eum preſsit vt periculum non exigeum
compararet. Quanquam neq ille cederet. atq: pa⸗
anm minaretur. niſi alicer porrod ſecum agere velles.
nouos breui ſe in Suceiam hoſpites introducturum.
nempe Ruſſos.Tandem.poſt ſat longam altercatio.
em amicotum interventu. inter ſe concihatit ac
tenoni regni Sueci gubernatio idq: luaro aſſe.
tiente. iterum perniſſa fuit Qu cum tua geft eſ
ſent Steno mi Iuaro fidens. licec reconciliato/ in
propoſico do eogend in poteſtatem ſuam Gothi
perſcuecraus cm Calmnarnlam/maguo ſu factip.
nis
s n. D . L i. ii
nis comitatu. excurriſſec cum ex Oelandiã inſulãa.
quam & ipſam obtinebat. ad ſe vocat. Verum poſt.
quam aliquamdiu exſpectatus. non veniret. in Oe
landiam trajiciens miſſo nuntio aduentum indi.
cat.& colloquium eus poſcit.Cumq: tllo etiam tunm
unctaretur generum ſuum Aruidum Trollium
t Ioannem Aohonis mittit: qui perſuadeant ne
colloquium detrectaret. Ilſtis quoq: operæ irritis.aꝶ
em cigit: præcipitq: ita arccte obſidere. ne eua
deret: pœnan etiam minatus. ſi elabi paterentur.
Verum fruſtra cautio fuit & Iuarus.cum præſidium
ordinaſtet cocte proxima clanculum ingreſſus ſea
pham Gorhiam petciit. Quæ in Daniam poſtquam
nunttatu efſent. anxium habuere rege nc luaru.
vt Finlandia pridem ceſſerat. nunc ea imprudenti
Gotuamcraderet. Ftenim ſic ſtatuebat: ſi ha nc in
ſulam. quam a Valdemari lV. tempore Dani poſſo.
dſſent. etſi ſemel ab Alberto Sueciæ rege occupa
tam. interuerti pateretur.uon duutaxat regm illud
.decrimentum. verum etiam iguommiamfuam fo.
re. lcaq: ee in ſenatu agicatã. placuit. non tantum
Iuaro cam puœfectutaun adimere ſed & Suecis. ri
promiſſum exhiberen. bellun: inferre uo dcore
to ftatim rex delectum agore & claſſem nauium
quadraginte expede. ccꝓias in Gechiam ſuas. ſub
Frieo Othonio due. trenſniſſurus. Huts rei poſt.
quanm numium proceres Sneciaacpiſtenes metu⸗
entes ne prtextu iſul ius vindeaudæ tex
i ipſos vicei uiverſas duccęe &. opꝑiumeret
impa
To nrs x
:::::õ::::::
imparatos vt procellam imminantem cuitarent
præuertendum cenſuerunt. itaq cum conueniſ
ſent. viſum pluribus t ſoe/ ixta ucꝰ ed.
ic. x uveciocavrer edexc rei cc.pe⸗
ver alij contra contendebant vixie citte.
eſi tr re /ers e/ereret: x
e xrae poiſi igea. regecaperet.
ac ſententia horum obtinuit. Mox.in Gothiam cum
Ioannes appuliſſet Iuarus. ſiue fidei memor. ſiue
odio in Stenonem vltro portas venienti reſerare:
vel. vt alij ſunt auctores. exſpectantem ad Dracho.
ram rcgem adire: inſulamq: ci ſuatmu. & areem. tra⸗
derc. Qua recepta & præſidio confirmatã. ac præ
fecto nouo impoſito. loanne Holgero cum Steno.
nem Boringholmum. inſulæ Oelandi arcem ob.
ſidere. & obſeſſos grauiter premcre intelligeret.
oeius opem ferre ſtatuit. Cumq: illuc appuliſſet
conſilij incerti obſeſſores. ad Stenonem tunc Cal.
muarni conmorantem & cuentum cxſpectan.
tem. literas mittunt: ac. quid facerc ipſos velit
vtrum porrovrgere obſidionem lubeat. an omitte.
re ſuſcitantur. Verum ille. vbi regem. cum ingen⸗
ci adeo belli inſtrumento copisq: adueniſſe intel.
lexit non iam rebus ſuis fdens per legatos eum
rogat: t coaqiies. c co/ituerer: pe.
eniſ fecete e etis itere i gui.
regi ceters ie: oi feciſ perſuu. e.
ire i cee vore erfcere p/rur.
quod loaunnes poſtquam ipſ conceſſiſſet ille dato
mox
s r. D . is.
mox colloquio reiter reeioe exere: .
uo ins voto ei cte/tfec eet. vr C.
rie coeet e procex ve c&/pr pot.
/a dicere. regai egeti b i dri
ets. uop ve/it o /ti ieutr.fcere
pſ. Inde/ſeſcraxeto rux v/ringit: er pro.
ittit operm/ datr e/. t exep o/:
ot ecia iitet. Rex qui rerum nouandarum
cupidum Stenonem ſciret. & potentiãa apud Succos
eminentem vti magis virum ſibi deuinciret. con.
trouerſiæ inter ipſum. & Iuarum ci arbitrium per.
mittit: effcitq: vt. compoſito mox negocio.Sceno
Oelandiæ præfecturam idq: luaro concedente.
obtineret. Sed hæc aſtu a Stenone acta eſſe vti re.
gem imminentem a propoſito ſibi bello dimoue.
ret. impetumq: morã aliquãa callide interiecta.
frangeret poſtea compertum fuit nam./ reuerſo in
Daniam rege ſimul loqui ſuis datum. in contraria
cuncta iuit. quippe animis iterum in ſpem liberta.
tis vt vocabat concitatis rerum ſummam denuo
deferri ſibi procurauit: ita tocum ſe componens.
vt. cum omnibus modis clanculum rcgiam ſibi po
cteſtatem vindicare conaretur palam tamen fidem
in regem retinere videretur. quod vt regi nuntia.
tum. ſcribit ad ſenatum Sueciæ hortaturq: vr i.
e perſeres. e eſectiovefca pri f/fj.
io c patre/o Cri/fio. ixc Cai co or.
tuo. co/rat/gr coptieti. porro vrtam
eſe eit ec perfie ta iſgni vta/i ixxvi.
:::::õ::::::
.&.
iv s r x
⸗
ꝓ Dc eretr i perirorr uiter ⸗
ci ſſet. F rei totx re percrem: coi⸗
rio poerittis ierſe ooxio fore o/ tot ge⸗
te rguere/ pecr cu/puire: or/ ip/ co.
preler ox edxt t cet ex o/ſcioftros.
Puce. e otio. i/i/ſi pris eſ: t cxctos it/sra.
ioes o e/ re/ru. t tranuuiau ea gere. proc&
eo voiſẽ r ror pic tritti te
oia/ti cgu.am tem oc o/t.
teese trhre ut erept.p ret. In hanc ſen.
teneiamn multa ſæpius aloanne ad Suecos ſeripea.ve⸗
vum nullo operæ fructu: oum Stenonis illi inſtimctu
rem de die in diem ſemper protrahendo nhibaliud
conareneus quam ſuſpenſum ut perpetuo tene⸗
tent & ab armis capeſſendis. quæ timebant maxi.
muopere ſubmouerent. Inter hæc. exortãa Otlo.
ni controverſiãacum ad eam conmponendam.o
peram loannis regis Olaus abbas Soranus in.
ploraſſet isq: ſummo regni antiſtiti. loanni Broc.
ſtorpio. rem mandaſſet ille negotium ſubterfu.
giens. ſe ab eo excuſauit. & in regem id reiecit. Sed
hiſtoria eius rei uniuerſa paullo altius repetenda eſt
Anno ci. cccc. Lx xn. cum rex Chriſtianus Bona
pietatis causãa ageret. quidam e comitatu eius. ipſo
iguaro aut conniuente clat pontificem Sixtum
adeunt & exponunt: eſſe Othoniæ. in Fioniãa.mo.
naſterium & S. Canuti quod Canonieis ſeculartbus
a fundatione pruma proprie dicatum eſſet: verum.a
Canuti cæde exturbatis poſſeſſoribus monaehos
illud inuaſiſſe.Itaq: enixe rogantut excedere eos iu.
eat
u. O v. Lis.
beat: & antiquis./ ac legitimis/poſſeſtoribus reſtitue
re. Sixtus. qui id Chriſtiano non imuito fore crede.
ret:dat diploma poſtulatum/quo cænobioper iniu.
riam occupato. cnigrare monachosubet: aco cano.
nicis. quibus olim eripuerant.illud redderc Ac re.
uerſi.iſtud vulgant: & cænobium. ohm ſuum. ſine
ulla morã repetunt. Monachi. re mopimnata conſter.
nati ſuopphices Dorotheam reginam ptimum. inde
rpſum regem orant.obſecrantq̃ ne cænobio a ma.
oribus conccſto.eci ſetam indigne patiantur.Sed.
edicto potiore quo & ſacris interdictum pontifer
pronuntiabat. ſi quis ſe opponere auderet. cedere
coucti in ærumnis longẽ maximis annos totos qua⸗
tuordecim vitam cgerc. Cum Dorothea regina acd
exemplum conjugis ſuiChriſtiami.tum defuncti.Ro
mam ctiam ipſa ire pietatis ergo inſtitut: terram
quoq Falæſtinam aditura.in Sarracenorum metus a
propoſito abduxiſſet.Cuius rei poſtquam fama ſpar.
geretur. adeunt Soranum abbatem.& Schoffenſem:
ſrul orant quando unc occaſio futura eſſet. per
reginæ matris itcr.quod hæcRomam ad pontificem
dvocabat adiuuare ordinis ſu reftituttonem vel.
lent. Ili:mite a negotio aliecni.cum conſiia inter
ſe communicaſſent. lattliæ Lupo.qui reginæa ſa.
cris erat pecumiæ ſumam non exiguam largiun.
tur.ao perſuadent: vt is. ſiquidem regimam comita.
turus Romam eſſet. reſtitutionem illorum apud In.
noccntitm VII. tunc pontificem procurarc ne
grauetur. Ao profecto. poſtquam Romam adve.
rſſet. nil cunctatus/rouu cxeqʒuitur. lſuper regi⸗
R⸗
o nr s
:::::õ::::::
na quoq: operam nauat. atq: preces ſuas iungit.
. / ae o: ixo ponſce i.xto coxi.
g/i C//fi iteret/ æterxe ſedicios p.
eict eſtet. ve toien/ſ/ci ctecri prſ.
tts ecepc m cocu eret: te/&.
rege:/m axipere exoptare t i pri/fi
ea/ft rectr. Innocentius non iniqua poſtu.
lari a regina arbitratus non grauate annuit petitio.
ni. itaq Mathiæ Lupo dat diploma quo præoep⸗
cum: t coici i/frco/ ixto oa/teri.
x . C/i occrpertocs. o per irim
eieciſent i/ reeretparere recretſcri/ſbi
ois iterdctcirent. Itaq: quanquam ægre
admodum res peracta: & canonici monaſterio.
ante annos quatuordecim occupato exceſſere.
poſtridie Idus Decembres c. cccc. L xxxix. Queſta
erat c regina. quãa iniuria a Stenone affecta eſſet:
qui Orebroenſem aroem propter nuptias dona.
tam. pervim ipſi eripuiſſet. itaq in hanc rem etiam
literas dat ad Stenonem Innocentius. quibus man.
dat t regi oreroe or reddat.: i fci.
tcrirſcex:fore. Has reuerſa ſtatim ad Ste.
nonem mittit: qui in Ruſſos tuno profectus. poſt.
quam eas accepiſſet pontificis Romani minas nihi.
l fecit. Annis aliquot poſt hæc per quietem actis.
rex in phreneſin delapſus. ſimul atq: ad mentecm ſa.
uam rediſſet. cum Stenonis dolus magis atq: magis
œluceſceret. literas ad eum ſcribit ac ſenatum regni
Sueciæ vniuerſum poſtulatqs:e/ teve
e
As. ꝓ n. L i s.
:::::õ::::::
eror ge tfaci te/fretr: e c
iæ io ptre fa//fa ic Cre. ie eti
e/ coei/ rr eet. His aoceptis.
Steno regni optimates Stocholmum conuenire iu.
bet: &. conſilio prius cum ſuis collato inde alijs. in
Ioannem regem pronis non tam quærit. quidnam
reſpondere debeat. quam affectum ſingulorum cal.
lide explorat. Placuit meliori parti: tae reg.
o i erti promi/ſet i c reiro. ix
ae trrfere. lnter hos lacobus erat reg⸗
ni Sueciæ ſummus præſul: qui tam acriter hanco ſen.
tentiam tuebatur vt verborum libertate odium in
ſe Stenonis concitaret: qui palam quidem pacis ſtu.
dium præ ſe ferre videbatur clam tamen cum to.
ta ſua factione. hoſtilia omnia agitabat. neq: dee.
rant qui ſine ulla ſimulat᷑ione. ac fuco. rem agen
tes cum lacobo ſe coniungerent: quin aperte eti.
am dicerent. ni .eo e ſoai proi/
ſet. qmpri i/peree rego oexd e.
e inordi/e cged Alij contrariis inter ſe ſen.
tentis diſſidentes ad arma more gentis ſuæ pro⸗
uocabant.Verum parti potiori ita viſum: vo
oo rei ecie coro ſoi ee: poſ c co.
etfa: e:ẽ idici ter coiti pic o.
portere t ex e captid. eſecioe regc pe.
tiveit& reor/ẽtori pri ffa
cotitut geret. Placuit ctim t C/uri .
i/cſper cre coviiafer. coxeiret. Hoc
decreto Steno. præſules. cæteriq: regni proceres.
quid
R
Vo się x s
quid egiſſent ſtatim nuntiant: ſimul pet vt ix
pro ci ee ſin ſ: ie ſam pit
cr viatſor. pie porte/te ircor. ra.
gir eoe vcet. ccpii ccet exxi./
tc. e co// pproeti./iberfutv p x.
dov i ictrr cet. i xeci conferre
d ccipied regi dide. Verum poſtquam tem/
pus illud immineret iterum morbum fingens Ste./
no mittit nuntium Calmarniam qui & valetudi.
nem ſignificaret & abſentiam excuſaret. Qua de
causã cum comitia in Nouembrem proximum dila
ta eſſent ingruente eo tempore. rex loannes qui
ſpem certam de concordiã ſancienda concepiſſet.
mittit eo ſummum regni Daniæ præſulem loan.
nem Brocſtorpium Ericum Othonium Paulum
Laxmannum aulæ præfectum Eſehildum Geuæ.
um. regni equitum tribunum ac plures alios plc.
nẽ inſtructos: ipſe cum octodecim nauium claſſ.
paullo poſt ſubſequitur. Ac delatus Fgeſundam.
conſiliarios in Eſpeſundenſi portu commodum
tempus expectantes. ad ſe vocat. Qui cum uti iuſsi
crant. conueniſſent. vna nauium rcgiarum. incenſo
pulucrc tormentario. ſiue fulmine. ſiue fort.in in.
certo eſt conflagravit: remigesq: dum reſtinguere
ĩgnem cupiunt. male habiti alii : fumo eveſtigio ſuf.
focat: alii. flammã vſtulati vix per biduum vitam
plane miſerandam protraxere: alii deniq cum in
mare ſe præcipites deieciſſent. aquis hauſti. periere.
Ad hoc malum aliud acccſit maius. Nocte proxi.
ne
Asr. D n. i s.ſ&
mẽ inſecuta orta valida tempeſtas ita claſſem vni.
uerſam diſsipavit.vt. quo loco quæq: eſſet. nulla na.
uium ſat compertum ſibi haberet. Ac.ſedata tempe.
ſtate. poſtquam claſsis iterum in portum ſuum con⸗
ueniſlet.nulla eſt inuenta nauis.quæ non eſſet quam
grauiſsimẽe adflicta.Vna.in quãa regia ſupellex erat.li
ceræqrem documenta alia.quibus regi in conuen/
tu hoc maxime vtendum erat vado alibi illiſa. auc
ſubmerſa.nunquam poſtea eſt conſpecta Præceſſere
hæc ſigna bellum: quod mox cæptum. ob Stenonis
contumaciam in bis borealibus regnis formidabi.
les tumultus excitavit: & civilis ſanguinis vtrinq:
plurimum effudit.Poſtquam vero rex Calmarniam.
& regnorum Senatores conueniſſent. fruſtra labo.
ratum fuit. Aberat Steno animoſus. ob afflictan
tempeſtatc claſſem regiam: & conuentums quem
indixeratnegligebat. Tandem.cum aduentum eius
amplius menſem exſpectaſſent. literas mittit. qui
bus nuntiat: per/ſ itegr regi fore./iue pece ite
rege fecere vedſve v/it. Mi ic pre/critts cx.
vere. Vnde cum rex ſat deprenderet. aliud omnino
uil Stenonem agere quam vt aſtu coronationcn
ſuam impediret.dimiſsis iis.qui conuenecrant.retrd
pedem in Daniam refert. Vbi poſtquam bello Sue.
cos aggredi eonſtituiſſet.ac Stenonem cum Vanda.
lieis ciuitatibus antc proximum quinquennium.
vti ſupra memoraui. fœdus pepigiſſe ſciret. vt cum
alteri tantum parte de hinc negotium ſibi foret.in⸗
ducias triginta annorũ pollicetur.ſia fædere boc re⸗
cederet
o nv v v
cederet. Verum Steno. qui potentiæ illud ſuæ mu.
nimentum non exiguum reputabat. cum id facere
grauaretur ne egiſſe nihil tamen aut oblatam te.
mere conditionem tam honeſtam reieciſſe videre.
cur. de vnius tantum anni inducijs agere animum
induxit: quas legati nibilominus eonceſſere. Qui
ſimul reuerſi eſſent. Ruſſi vt Ioanni regi fæderato
contra Suecos opem ferrent. magno agmine in Fin.
landiam irrumpentes. incendijs paſſim. cædibusq:
cuncta implent: & occiſis quotquot arma contra
ferrent. arcem Viburgenſem obſident. Quam cum
fruſtra aliquoties oppugnaſſent non paucis deſi.
deratis.cum præda regrediuntur. Nuntiatã hac Ruſ.
ſorum irruptione pœnitere Stenonem cœpit.
quod inducias triennales. ã Ioanne pridem oblatas.
reieciſſet. conſilio tamen pro re capto ſcribit ſta.
tim Lubecenſibus. vt loannem: quantum poſſent.
diſtinerent ac. conſcriptis ipſe copijs in Finlandi.
am magnis itineribus tendit: vbi Ruſſos fruſtra ar.
ce Viburgenſi oppugnatã.receſſiſſe intellexit. ltaq.
milite in hyberna diſtributo. & præſidio limitaneo
conſtituto pedem refert in interiorem Sueciam:
cum maiorc mox exercitu primo vere reuerſurus.
& acceptam cladem vlturus. Verum Ruſſi.nil cunc.
tandum ſibi rati.vt Stenonem anteuerterent. men⸗
ſe proximo Februario. magnis viribus per Careliam
in Tauaſtiam irrumpunt & itinere octoginta mil.
liarium obuia quæq: igne. atq: ferro vaſtant: ho.
minumqᷓ: ſupra ſeptem millia cædunt. Hinc celeri.
tatc
s r. D . L is.
i
tate eadem qua aduenerant ſe recipiunt. Steno.
cum maĩoribus copiis quas interea collegerat in
Finlandiam reuerſus vt iam receſsiſſe Ruſſos intel.
lexit. relicto in eadem exercitu. duces præfcit.
Suantonem Nicolaium Fricum Trollium. & Ste.
nonem Turſonium: præcipitq: vt ibidem redi.
tum ſuum exſpectarent: vimq: ſi irrueret hoſtis.
propulſarent: ſi quieſceret non inferrents. Ip⸗
ſe in Sueciam profectus. copias maiores cogit:
ſed. dum a præſidio regis circa fines diſtinetur per
ſtatem inſequentem diu a ducibus. quos relique./
rat in Finlandia. exſpectatus. poſtquam minime ad.
ueniret. bhi. conſiliis inter ſe communicatis. ſub Au⸗
guſtum deſinentem in Ruſſos mouent. Quorum
vbi regionem ad nouam vſquc Naruiam pergraſſati
eſſent. atq: arocem Ivangradium expugnaſſent.ocius
reducunt copias in Finlandiam idq: magnãa ade
celeritate. vti receſsiſſe prius/quam veniſſe. ſit com.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
item ducibus.vt accepit. iterum in Ruſſos ire cupic.
bat. Sed.Suantone obhiemem iam ingrucntem re.
fragante ideoq: in Sueciam potius redeundum
contendente iræ vtrinq: exarſere quæ vix procc.
rum aliorum interuentu anno proximo in comi.
tiis regni publicis. menſe Martio celebratis. deleni.
ri potuere. Inter iſta & Dorothea regina. Chriſto.
phori primum. inde Chriſtiani vxor. cum vtroq: in
matrimonio pariter & viduitate annos quinqua⸗
gin
L
Vonvivis e vr s/
ginta vnum exegiſſet diem obit: ac Rofchildiæ. in
mariti Chriſtiani monumento. ſepelitur. Poſt hæc
icerum monitus Steno/ vt ſe vltro gubernauion
regni abdicaret quo & ſuam & aliorum procerumn.
fdem liberaret neque eune induci pouuit ao re⸗
fpondit: o tt proceri en et
pee pri/cipat cceiſe nec.exiv eet.e.
o con/extiente. exuere p. Quin & magno e⸗
quitatu quem reliquerat in EFinla ndia ad cuſto
diendos fines. cuocato. regnumn obequitans dig⸗
nitatem ſe tuericertum oſtendit. Adeo nempe ne⸗
mo ferẽ imperio cuiquam vnquam volens cedit:
& cupiditas dominandi vix cum vita etram pont
tur. At Ioannes. conuocato Hafniam ſenatu regni./
flium fuum Chriſtianum ſedecim fere annos na/
cum iterum regem deſignari ab eo curat: ſimul &
decernit bellun in Stenomem. Hnde exercitum
conſcribit copioſume ermanis. GSallis. Anglis. &
Hiſpanis: adiutantibus cumAlberto marchione Mi
ſenenſi tum principibus vicinis: quibus letum. per
occaſionem iſtam ca hominum colluuie liberari.
Nam conduxerat pridem agnus dux Saxoniæ in.
ferioris ut Hathleriam ac Vorſaciam imperata
detractantes cocrccret: verius latronum manum
quam legitimorum militum. Hi in Sueciam aucto.
rati prædã potius quam ſtipendio cum in Da.
niam adue niſſent. rex mature expeditionem agi⸗
tat auxilia fæderatos poſcit. acNoruagos item iu.
bet quam ingentibus queant copiis impetum in
Sue.
sr. D nv. Lt s. .
Sueciam facere loca bello opportuna occupare. &
latiſſime excurrentes omnia depopulari. Ipſe. claſ.
ſe in Calmarniam præmiſsa copias terreſtres du.
cens. per Hallandiam in Suecorum fines tendit. Ad
diem I. Ralend. Sextileis ad Calmarniam claſſis
applicat: & loannes ante mænia eius vrbis caſtra
mctatur. Quæ cum grauiter premeretur. neque
Steno opem ferret. oppidani ad regem mittunt.
qui deditionem ſpondeant ſi & vitam & fortu.
nas ſint illæſas habituri. Quæ rex poſtquam pro
miſiſſet quanquam eſſent qui contrarium ſuade.
rent mox primores ciuitatis ad ſe vocat : & ac/
eepto ituramento. vniuerſis dat præteritorum ve.
niam. Inde eftfusã ciuium magnã multitudin
præeunte ſacro ordine. introductus. cum res vrbis
ordinaſſet. validum præſidium in arocc locat. Qui/
bus ad Calmnarniam geſtis. qui præfecti claſſi crant.
in Oelandiam nauigantes arcem Boringholmum
capiunt. & præſidio eam firmant. Cuius rei cum re
nuntium acccpiſſet. proſpero ſucceſſu lætus iubet
ſuos loca proxima. quæ deſeruiſſent incolæ.deuaſta.
re vt ad veniam poſtulandam citius cæteri cogc⸗
rentur. Inde vlterius progreſſus. nullum ipſe popu.
landi finem facit.antcquam egreſſi ſiluas ſuas Sueci.
in quas metu ſe abdiderant veniam rebellionts
diuturnæ precarentur. Id eum in interiorem Sue.
ciam perlatum eſſet conſternati metu incolæ ad
Stenonem ſe recipiunt: obſecrantque t coſeret
ite/ c fortis. s &pcpu coſſ rer:ux.
.
L⸗
Vo v nvis t xs
v
. p&iceſſts cx. e teere uve or.
iti/e pe daret co/ec eint. Per id
tempus is Iacobum antiſtitem Vpſalicnſem. quod
Ioanni clam fauere cognouiſſet. obſidebat. Verum
ille. de conſilio Stenonis certior factus.arcem Sto.
gam in eventum qualemcunq: commeatu.& præſi.
dio communierat. Erat & cum co Suanto. vir ſu.
premæ auctoritatis. qui & ipſe regi addictus. illuc
cum pleriſq: aliis ſe receperat. Qu rex poſtquam
accepiſſet. vt periculo homines ſui ſtudioſos libera.
ret. fert auxilium laborantibus. lam obſeſsi in ne.
ceſsitatem hanc adducti erant vt non vltra ſuſtine.
re hoſtem poſſent: verum Steno qui aduenienten
regem exſpectare non auderet. deſerens obſidio.
nem.motis properanter caſtris. copia Stocholmum
transfert. Inter bhæc Noruegi vt iuſſi. magnã ma.
nu in Suecorum fnes ruunt: & Elsburgum arcem
permunitam. obſident : ac poſt multam arduamq:
oppugnationem capiunt : ſimul totam eam oram
ad deditionem cogunt. Rex. tam proſperãa rerum
fama incitatus. nc Stenoni ſpatium recolligendi ſui
daret cum exercitu vniuerſo magnis itineribus
Stocholmum petit. vrbem regni maximam & mu.
nitiſſimam: atq: inBrunchonis monte. vbi ante an.
nos aliquot pater euus Chriſtianus caſtra locat: al.
teram vero vrbis partem mari cinctam.claſſe obſi.
det. Atq:ita terrã pariter mariq: acriter obſefſos pre.
mit. velites ſubinde immittens. vt Stenonem. intrã
mauia latitantem ad conferendam manum elice.
retc.
sr. D . Lis. ii.
:::::õ::::::
ret. Verum ille. imparem ſe pugnæ gnarus.clam ad
Dalecarlos mittit inter Suecos gloria fortitudinis
primos: edocetq: quo nunc patria in diſcrimine
verſaretur. Exaggerat potetia oic. fervci:
i i tori iris ct. i rego occpo./ox.
e icoſ/ritti xciparet. ms t:pere/
ciitte e xcere xſ erit: c/eiam pori.
r e coi /ibertete cc e/. Pie o i
rte regi ixer/: oco/ſfere.ic cete.
iiẽ poit. ſa pbica iertate i irte.
cgiaret: c eiret t pet .:itdi.
e. e i ca/tr iye:faceret: vre/ b /ter parrte
egreſſrm. i terga repgeti iſrs. e
di /aere. i.fort pe oo irtev.
etec fer iareeat t. drepec ofi:
ctr. eor oes pa progatri: it ctri
ſte t cotdo veo pot i temp rer o/
ſfecture. Quibus verbis facile gente bellicosãa ex.
citatã ſtatim recgi nuntiatur. eſſe eam in procinctu.
Itaq ſine vlla mor conuocatis belli ducibus. rem
exponit :ee cot ieri. t ex/ecet. ec
eiret. er oxte ac tergo priter rds ci.
piti oco i/ic i fret: iore egorio/ſer
dc ofe ixci pot.t e ceu. i perics.
te pre/ſeti. e/ ip eteret.dirttev ii
ite ieret. Placuit crgo Decerc.tei
cr eit totis copis vi ire: i c
tfgeris.nox victoris ir prvc/iit ft:ra. Ao cm
ſtaret hæc ſententia. copioſiore cœnã ſc refccre mi⸗
La
ltem
Vo v n rs Mi v v s
:::::õ::::::
liteẽm iubet: atq ad iter. ſine ſtrępitu ineundum. ſi.
mul ac daretur ſignum/ apparare. lpſe rebus pro
urbitrio ordinatis/ præmittit equites. imperatq: vt
ſe paullum extra caſtra præſtolentur. Mox ſilentio.
ne. quid ageret per ſentiſcere hoſtes poſſent. cum
peditibus ſubſequutus. ſe coniungit: ac diluculo.
qua venturos eſſe Dalecarlos nouerat. ſe obuertit.
Vix illuxerat cum ab iis. quos præmiſerat ſpecula.
tum. nuntiatur in propinquo hoſtem eſſe. Itaquc
ſubſiſtens paullum alacer ſuos cohortatur. vir.
ttc ii xiqeit.ipye cdeiſe tep.
io. fortiter preietr eo.ſar iro.ac grexi/
e pc or ſe ipot. Inde hoſtem recta
ducens. ad Rodenſem pontem occurrit. Acre præ⸗
lium committitur. Magno Dani impetu in hoſtem
eunt nec minore cum virtute Dalicarli ſe tuen.
tur. Tela vero quæ Schitas linguã patriãa appel.
lant non directẽe. verum in ſublime mittunt. vt in
præliantem hoſtem deſuper cadant. uibus ſaucia.
ci Dani prælio excedere cogebantur: aut traiecti.
in ipsa acie ooncidcbant. Nihil autem illis ad virtu.
tem deerat præter ſolum equitatum: quem ſi item
habuiſſent. certe dubiam victoriam Danis facerc
potuiſſent: Quorut.cqui nuda latera inuadentes.
poſtquam diſſipaſſent ordines totam aciem profli.
garunt Edita ſtrages ingens fuit: adcoque cæſ
fere vniuerſi: pauci fuga euaſere. Dani nullãa ex
bcciſis prædã capta ſtatim a pugna in caſtra ſua
reuertuntur. ſigna hoſtium præferentes. Que
cun
Ars. D Lt i.
cum inde erexiſſent idq: Steno e ſpeculatoribus
acocpiſſet ratus. Danis profligatis Dalecarlos.
quos auxilium allaturos exſpectabat caſtra eo
rum occupaſſe ocijus effuſus vrbe nequc acic
ordinata tanquam ad amicos properat. Sed. cum
propius acoeſsiſſet contra atque exiſtimabat.
hoſtes eſſe eſt expertus. Quippe Dani quan.
quam adhuc a recenti pugna feſſi in turbatos ac
perculſos impetum faciunt: eos fugant & ad
ipſam vrbis portam perſequuntur. Multos inter
fugam cædunt: multos & præcipites in mare
agunt & in his Stenonem ipſum: qui niſi na.
uicularius a periculo tam præſenti liberaſſet ocum
quam plurim is ſuorum ſuffocatus periiſſet. Vt
victoriæ ad Rodenſem pontem partæ fama in.
crebuit Sueci qui Stenonis partes hactenus ſe/
cuti erant vltro regem acccſſere: & rebellionis
crimen deprecati ſua omnia ſeq: ipſos ei in ma⸗
num tradidere. Quæ in vrbem poſtquam nuntiata
eſſent Steno tot am cladibus fractus.ac cogenti
bus qui in vrbe ſecum erant nuntium ad regeno
mittit & colloquio locum petit. Rex. quantumuis
fame ſe redigere in poteſtatem ſuam poſſe ciuita⸗
tem ſciret tamen facilem ſe præbet. nunciumq̃: di
cere Stenoni iubet: g/ſi gretiftr/fui/ſ.
ee: te c rri/gev evi
t.vi/ioi s te/ft c:ctifceret./oc be.
/epi/oʒ perdit iretbitor./rx.
ret idgere exir re/fe pi a/ eic.
Cum
Vo nrs s txs V
ꝓ
Cum veniſſet.accuſare rex Stenonem: . vegeco.
iraxeto. o ʒece/ſtate c. iiie omi
./or. i di/re oge :a xixx .xt. texv.
ſeſe excuſare: e/ cſpem e./ſr.: i ix.
xit ai ve/ impiet. Inde aliæ querelæ. de
utrinq: dato damno: ac decretum denique fuit vt
poſt triduum in S. Claræ monaſterio.prope vrbem.
conuenirent. Vbi poſtquam de conditionibus pa⸗
cis denuo agitatum eſſet.tandem Steno.proceresq:
qui cum co illic aderant. ſe. ac ſua vniuerſa vrbem
item. &c iura regni. regi tradunt. Poſtero die. por.
tas pandunt & effuſi vrbe omnes. regi obuiam iue.
re. Antccedere ſacer ordo: ao pleriquc cereos ac
cenſos ferre. Cumq̃: regem excepiſſent. fauſta ac/
clamatione ac tubarum & Campani æris. ſonitu.
primum in templum introducunt: ibique ſacra re
peracta mox in arcem comitantur. In qua poſt.
quam conſediſſet. Steno. ad genua prouolutus. co.
ram regni vtriusq: ſenatoribus ius caſtrenſę. quod
appellant illi tradit. Quo accepto. ſurgere iuſſum.
rex hortatur ut deinceps fidem ſeruet: quæque in
id uſque tempus admiſiſſet. clementiſsimẽ condo.
nat. Tum & vt ſecure porro viuere inter ſuos poſ.
ſet. quos grauiſſime in adminiſtratione regni of.
fenderat. decreto fancit. ne cuiquam rationem ge⸗
ſti principatus reddere teneretur. HæcOctobri
menſa geſta. Mox Nouembriad x V. diem. ordi.
nibus Sueciæ vniuerſis euocatis. a Iacobo ſummo
cius regni præſule./regium diadema accipit: cnnctis
pro
esr. ꝓ v. Lis.
pro ſe. ac poſteritate ſuã.in verba regis iuſiurandum
exhibentibus.Quæ cum ita acta eſſent. rex conuiuio
ſplendidisimo Succos proccres cxcepit: dicsq: ali⸗
quot feſtos egit. variis ludis.ac ſpectaculis: idq: im.
pense operam dedit. ne omnino quid omitteret.
quod ad oblcctandos eos. aut conciliandos ſibi.per.
tincre exiſtimarec. Poſt hæc. cum primates Suecia
vrbe diſceſſuri eſſent. aiunt regem. more ſibi vſita.
to. a cibo ſumpto cum familiaribus ſuis colloquen.
tem. quæſiuiſſe: ccquid Sueci ſatis digne. ac magni.
fcehabiti eſſe viderentur: &. conuiuio anne quio
quam defuiſſe iudicarent. Vbi cunctis conticenti⸗
bus. aliquem. Germanum gente regi magis cæteris
familiarem ob nauatam eo bello inſignem ope⸗
ram. reſpondiſſe: enie.vrex. parers. ego e.
fei ce/o. Cumq: rex interrogaret.ec ieſſet:
xeye.aiebat.pofy over xtiie excepii.
ic/tore:s oc᷑ te vpor:it i e/eeric.
i/rt eor gi ferire: v perfdi / igxe
e ti.ceteros exepio terevt.e eiceprdt
regiv /fdex vivlve vxx oſit. Quo reſponſo
rex obſtupefactus plant. deicctisqᷓ:in terram oculis.
cum conticuiſſet paullum.mox.attollens rurſum o.
culos bominemq: torue intuitus: eo veri xi.
inquit. te cec coioto. tm ii ic covr.
or veſegei: v ego toeſere ioceti/: e.
. fee: oc veg ien eſectioe:ii evi.
te dete/fd de creitre perr t frt.
e.. Cum hoc dicto. ſedę ſurgens in conclaue ſe re.
C
o iis is s
vv
cepit: neq: cum cx illo tempore vllã gratiã eſt dig⸗
natus. Vox cgregia. & præclaro adco rege certe dig.
na ſed indignus Steno erat. toties perfidus cum
quo cã lenitate ageretur. Initio anniDaniam rc.
petit: coq̃: per quietem acto. redit proximo in Sue.
ciam/ cum vxore. flioque Chriſtiano: quem Stoc⸗
bolmi in conuentu regni publico. tertio die Pentc./
coſtes ã proceribus regem nominari petiit. Quo
& ſine exceptione omnrum eonſenſu factum tra/
dto pro more veteri/ regto plane apparatu. regni
Succiæ vcexillo. Nec id tantum: verum & Cbriſtiana
coniux Suecia regina dicta: & corona regni iſig⸗
ni cxornata. Quin & publicæ in rem cam literaæ
datæ a Iacobo præſule Vpſalienſi & Stenont.:
quibus hanc clectionem Chriſtiani omnium con.
ſenſu ordinum.&c conſilio etiam deliberato/factam
eſſe teſtarentur: inſuper pollicerentur ſe inuiola.
tan eam in perpetuum habituros His peractis. rex
Ioannes. conſtitutis qui in Suecia ſuo nomie fum.
man rem adminiſtrarent. mox in Daniam reuerui.
tur. ac Stenonem ſecum abducit. Quem. vt ſibi de.
uinciret & fidelem deinceps redderet muncribus
& multis affieit.& præclaris: inde in Sueciam remit.
tit. Sed profecto/ apud animum.ad malitiam obſtt.
natum idem valent benefeia. quod iniriæ & ir.
ritant neon obſtringunt: plane vt nonnulh mor⸗
bi per remedia aſperantus. Ita Steno uibilo in
regem æquior qui tor eum benefciis ad præſtan.
dam ſibi fdemr tutuumq: item afſtctum chiben.
dun
ys. oiv Li. i
dum obſtrinxiſſet.cum reuerſus domum efſet.vete.
ra in ipſum odia præ ſe culit: adeo ſe pridem victum.
ac deiectum de faſtigio. quod inuaſerat.ægre ferens:
vt ad belli infeliciter a ſe geſti mencionem indig.
ꝓabundus barbam velleret ac vix laerymas conci.
neret. Ioannes. ſumptis ſemel armis. & bellare. &
vincerc.ſuecus.cæpit bellum in Dithmarſos agitare:
quod Dorothea reginas eius mater. fæmina virilis a.
nimi pariterq: pacis ſtudio. & prudentia antecel.
lens.donec viueret.omni curã impedieratc. Ac non.
nulli e proceribus animum eius. velut certã ſpe vic.
toriæ accocndebant. Malo admodum conſilio: &
Ioannes. quod aggreditcur imprudenter. vti fere vſu
venit. multo infelicius gerit: ac tcranslata alio arma
poſtquam minus bene occupat. dat Stenoni. quam
captabat rebellandi occaſionem. Verum pru⸗
dens rerum princcps quiſquis hoſtem debella.
cum. & inprimis propter fluxam ante fidem. mc.
rito ſuſpectum eciam continere in offcio dein.
ceps volet. nunquam illi metum cripict: ſed
parata ad formidinem arma habebit quæ oſten.
tet e propinquo. Belli autem. de quo dixi. capeſ.
ſendi illa ei cauſa erat. Donãarat patri Chriſtis.
no Romam pietatis ergo inuiſenci. vt in cius
rebus ante memoraui Fridericus Imperator. no⸗
minis illius tertius iſtam terram nulli domo ſub.
ĩiectam ſed eccleſiæ Bremenſis. ſi quandoque vr.
geretur. dominatum prætendentem: & a multis
ante ſeculis Daniæ regibus. quibus ſubdita olim fue
a
rat.
v i es
e
rat rebellantem. Ac domare is ſtatuerat verum.
iſthæc cogitantem./ mors inhibuit. Itaq non negli.
gendam imperij amplifcandi occaſionem adeo iu.
ſtam arbitratus re cum fratre Friderico. Holſatia:
duce. communicata ni ſubmitterent ſe Dithmarſi
vi ſubiicere ſibi ſtatuit. Sed prius. quam id incipiat
per legatos ad obſequium blande inuitat. Quo con.
ſtanter denegato. quanquam eſſent.qui tranquilli.
tati publicæ conſulentes exhibendum id ſuade.
rentt mox denuntiant:o privcipem recſre
eſẽ aitres. Inde. initio Februarij arma in.
fert. ſibi admodum funeſta& ingloria: fratrem ſu.
um Fridericum ſecum trahens & lectiſsimam iu.
uecntuten c regnis ſuis ac Germaniã circumiectãa:
quãa non ita pridem Succiam debellauerat Ad vi.
cum Hammam in confinibus Dithmarſorum.ali.
quamdiu commoratus copias auxiliares exſpecta.
uit: vt nimirum oſtenſo belli apparatu hoſtibus
terrorem incuteret. Et profecto. poſtquam copia
exſpectatæ adueniſſent.tantæ omnibus videbantur.
vt Dithmarſos rebus ſuis diffdentes. arma ſtatim
abiecturos.atq: pacem petituros.nemo non perſua.
ſum haberet. Neq: dubitari poterat.quin futurum
hoc fuiſſet ſi ad manum conſerendam ordiuate
itum eſſet. Sed quæ res victorias fere maxime im.
pedire ſolet nimius contemptus hoſtium cauſa
exitii Dani fuit. Etenum cum ad cxiguamterram
illamvix in ſeptem milliarium longitudinem ex.
currenteomo. atque foſſis interciſam.Succiæ vaſtiſſ
nn
sr. D v. L s. /i
um regnum. montibusq: editiſſimis. & paludibus
atq: lacubus profundiſsimis. inuium pene. & inac.
ceſſum. compararent: facile ſe. & ſuorum nullãa cla
de. ſubiugare eam poſſe exiſtimabant. Quin vic.
toriam ſibi certam promittentes. antequam viciſ
ſent hoſtem. ſpolia diſtribuebant: neq: illud. quod
eXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
tum nuſquam minus reſpondere. Multi e nobili.
tatenon induti vllis armis verum aureis monili
bus exornati ac ſi non ad puguam irentſed aut e
pulum. aut opima ſine prælio ſpolia reportaturi.
prædabundi incedebant: ac pleriques ad manu
bias e deuicto hoſte domum auebeudas. currus ſuos
adducebant. Etiam pars magna ciuium. acovolo.
num qui ad bellum hoc prædæ ſtudio vitro vene.
rant. cum pecuniæ vim ingentemrtum ſigilla affe
rebant: vtquæcunq:vili pretio. quod in talibus vſĩ
tatum coemiſſent eorum omnium emptioncn
literis ſtatim. ac ſigillis.confirmarent. Adeoq;: opes
ſbi quiſq: amplas proponcbat: ſed pericula.& in.
certos belli caſus. nemo animo perpendebat. Quin
complures regnt procctes. auaritia. & ambitionc.
cæci huo amentiæ deuenerant. vt peiuſquau in
militiam iſtam proficiſcerentur ſacexdotia regni
quæque opimiora quæ mox hoſtibus profligatis.
ve aiebant domum reduces inuaſuri ipſi eſſent
inter ſeſe partirentur. Et iam. null verecundiã. ſe
abbatuu aliisq: dignitatum ccelęſiaſtarum tituls
:::::õ::::::
Vo s vi
ſalutabant. Verum homines væcordes.vbi prædam
expectabant. ibi vitam pars eorum non cxigua ami.
ſere: vt non inconcinne poſtea dictum fuerit. nullo
prælio tantum abbatum. capitumq: ſacratorum.ce⸗
cidiſſe.quantum hoc Dithmarſienſi. Inſuper prima.
tes qnoq.qui in caſtris regis erant.diſſidebant.Nam
quibuſdam diplicere nimia cupiditas regis: arbi.
trantibus ſi euentus eius votis in Dithmarſiãvt in
Suecia. reſpondiſſet. ne ſie quidem finem armis po⸗
ſiturum ipſum eſſe: & iturum in Vandalicas ciuita.
tes. Atq: nouis hinc moleſtiis.& periculis. exſurgen.
tibus.poſt ærumnas belli plurimas.& labores exant.
latos nunquam ſeſe ad quiecem peruenturos mc.
cuebant. Alij quos bello Suecico. per rigorem diſci.
plinæ militaris. ſiuc re quacunque aliã. oftendiſſet
ooculto in ipſum odio. ſublatum e medio perdi.
cumq: cupiebant: idq: ita olaudeſtino. vt inſi⸗
dias niſi puer indicaſſet vix deprehenſurus fue.
it. Et.Danorum quidem exercitus huno in tuoi
dum ſe habeat: ac Dithmarſis. pro fortutã animus.
& cura.erant. Reputabant. imminere ſibi boſtem.
trium regnorum potentem: perpendebant molem
belli & periculi magnitudintm: paucis ſibi cum
quauuplurimis dimicandum. Cuncta ſecum agita
bant: atq: circumſpiciebant.ne omnino quid negli⸗
gerent. quod curatum oporteret. Deniq: & conſul.
tabant quomodo hoſti etiam tum a deuictis pri⸗
dem Suecis inſolenti. ſe opponerent. itaq: verſa.
to in onnes dartes animo. viſum fuit vt nec oppi⸗
do
rr. . Lts.
do Meldorpio non ab arte neq: naturã loci. ſat
munito ſe includerent: neu cum boſte æquo loco
puguam inirent: Sed deſertis locis aridis. ad Holſa.
tiam obacentibus. quando plane equitatum nul.
lum haberent. cum coniugibus. liberisqᷓ.in intcrio.
ra locanque paludibus/atq: foſſis.æſtuariis.& aggeri.
bus.tutiora:vel in Butam item inſulam.quam reci.
procatio maris ambientis muniebat. ſe reeiperent:
ac tormenta. commeatum quæq: alia belli inſtru.
menta eſſent. huc conferrent. Etenim Dithmarſia
tota oppidum munitum in ſe nullum habet: ſed.de.
preſsiore ſolo. eoq̃: molli. ob vicini maris æſtum. æ/
ſtuariis. & aggeribus. cxundationi obiectis. atq: foſ.
ſis.& paludibus.interciſa.ſatis vndiq: munita eſt: in.
colæq:.ſi quis bello cos petat.patefactis acrepente
miſſariis agros omnes aquis implent: vt immenſi
ſtagni ſpeciem. quoquouerſum circumſpicias.ter.
ra interior vniuerſa aquis ſupra eam cxſtentibus.
præ ſe ferat. Inde ft.vt peregriui viæ ignari ac re
gionis inundatione facta aut hærere vno in loco
compellantur. aut ſi moueant. in occultas paſi
foſſas ſe præcipitent. Incolæ vero longo vſu viam
ctiam latentem cognoſcentes longis. contis in
huno vſum comparatis. facile foſſas tranſmittentes
impetum in hoſtem faciunt non minore agilita.
ce quam ſi in planitic aliquãa dimicarent: ac cele.
ritate eadem. quotiecs opus eſt. reſiliunt Quut
bus rebus nil deterritus a propoſito rex Ioannes
vbi copiis contrabendis vti dictumt ſead Hem.
uam aliquamdiu oſteudiſſet.ac moturum illas eſſe
ſimulaſ.
o is & s /
ſimulaſſet a Dithmarſis. qui ſub eo militabant. per
latentem in aquis viam in vicum Vinterbergums
ductus. ipſis Idibus Februarij quoſdam illic nupti
as celebrantes opprimit: quibus cæſis. aut fugatis.
mox leldorpium progreditur. & non difficulter
capit.Vnde qui profugicbant. perdita cuncta divul.
gabant. Et bæc fama quam celerrime adeo diſperſa
fuit.vt poſtridie per Vandalicas.ac vicinas. nationes
plane ita eueniſſe crederetur: & Dithmarſi tan.
quam in ſumma deſperatione rerum conſtituti.
pars in Butam fugiendum. pars deditionem eſſe
faciendam exiſtimareut: & ecquitatum quem exi.
guum in Germania conſcripſerant nulli amplius
exceruo confdentes. procul agmine remouereut:
omnes vero adeod conſternati eſſent vt quid age.
rent aut quid caperent conſilij incertam habe.
rent. Quod ſi rex diutius ſe aliquanto in oppido
eontinuiſſet. credebatur vltro hoſtem abitctis ar.
mis. pacem petiturum fuiſſe. Sed. refecto illic mili.
e. mitcit. qui. quo loco hoſtes conſediſſent.ac con.
fj quid cepiſſent.cxplorarent. Quibus partim in.
terfectis partim. qui reuerſi erant. nuntiantibus
quæ acceperant. ipſe ad diem VſI. Februarij. re.
licto in oppido præſidio infelici valde auſpicio ca.
ſtra mouet. Erant. qui id diſſuaderent: ſiue quod is
dies vulgod in ncfaſtis haberetur.ideoq: ad rem pro⸗
ſpere gerendam inauſpicatus videretur: ſiue quod.
mutato derepente aere. getuquoconſtricta terra
iam remitteret: atq: viano pugnaturis non duntaxat
ini
Ays r D n. Li s. &.
ꝓ
impeditam: ſed & lubricam. adeoq: inæquitabilem
pene fecerat. Qua de causa hortabantur. ierre
eg veet: e c ce o ftr ęẽt.
vr i/tot ier./evr i/criive. ebet
/e iri.Sed tribuni prætoriani/quibus plurimum.
ob præclaram Suecioo pridem bello operam. tri/
buebat. in contrarium propendebant: ac dioebant
vno ore. rerm eerear t pſte occ/o.
e /xiie veggen e//: cæteroi ox ft.r.
ri ge piio gi remittete. gacie i/x/frat. t
/it.c per i erept bo/tec ieni factte. ov
igorij /eire. xſio vperæ/æprenio. cogere. Itaqut.
conſilio horum collaudato.iterum rex exploratum
quoſdam mittit: quos Dithmarſi interceptos cæ.
dunt omnes.præter vnumgente Friſium: hunc ſer.
uatum indicare ſibi cogunt quanam via regij ven.
turi eſſent. Ex quo poſtquam comperiſſent. He.
mingſtadium deſtinari viam impeditam valde. &
anguſtam nocte pugnam præccdente propere ef.
foſsa terra/ageren ac foſsa.muniunt: & præſidij item
aliquantum apponunt. Tum vicinis quoq: locis.
atq: hoſti oportunis quia fidem exploratori non
omnino adhibendam exiſtimabant. idem faciunt.
Quarum rerum rex ignarus infelici plane die. cælo
nebuloſo.ac turbido. copias in hoſtem ducit. Antc.
ibant milites prætoriani cates ad tegendas foſſas.
pluteosqs præferentes: illos reliquus peditatus:
iſtum equites ſequebantur. Hino impedimenta
erant. Tormentorum vna pars. a fronte trabi: alte⸗
ras
o vis & s s
v
ra a tergo ſequi. In hunc modum per anguſtam
ſane viam & vtrinq: foſãa ſeptam/ recta in hoſtem
tendebatur. Ao. cum iam pretoriani aliquatenus
proce ſſiſſent.& perioulum iam ſequentibus euaſiſſe
viderentur.equitatus.conferto ob anguſtiam agmi⸗
ne.ocijus veſtigia premit: nullum hic diſcrimen ra.
tus. vbi copiæ pedeſtres ſine negotio tranſiiſſent.
Cumq: mediam vſq viam perueniſſet. pone ſarci.
nis.& tormentis.ita intercluſus erat.vt. ſi iſthoc vſus
foret ſine inoommodo euidenti retrocedere non
poſſet. Hic Dithmarſi qui ſe hactenus ante agge
rem oontinuerant. cum viderent. hoſtem loci ini
quitate circumuentum. non ſe expedire poſſe. pri/
mum excuſſis tormentis tela in eum iaculantur.
Ac initio.aliquanmdiu eminus pugnatum fuit: mox.
cum largus imber caderet mixtus grandine ma.
deſcentibus tormentis. nec incendi iam facilibus.
cominus pugnari cæptum. Et Dithmarſi. eftuſi ag.
gere in viæ exitu Danis ſe obuciebant ne prodi/
re in apertum campum poſſent atq: illic copias ſuas
explicare: auſi & in primos ordines impetum face.
re ad tormenta ſi perrumperent. cuertenda. Da.
ni contrãa quanquam repentino inſultu. & iniqui
tate loci premerentur tamen ſummã vi anniti. vti.
propulſato hoſte ex anguſto illo looco in planitiem
adiacentem peruenirent: velut ea occupatãa. ma.
gis facilem ac periouloſam minus dimicationem
eſſent habituri. Itaque fortiter pedes facere &
aocuere virtutem cum periculi magnitudo tumn
ini⸗
Fvs. D nv. Lis. tt
v.
iniquitas item loci: e quo neque ſibi exire. neque
cquiti liceret niſi per ſubmotum hoſtem ferro vi.
am aperiret. Verum tamen quanquam per ſub.
iectos pluteos viaæ partem diffciliorem exegerant.
neque longo interuallo a planitie arcebantur: ni⸗
hilominus adeo arctus locus erat vt nec aciem ex.
plicare. neque commode præliari neo procurrere
in hoſtem.propter aggerem oppoſitum neque lo/
cum equitatui dare poſſent. Qua re admodum im.
pediti capto in arena conſilio. extenſo quantum
anguſtia loci permittebat in vtramque partem ag⸗
mine inoludere hoſtem. & in aggerem impetum
facere inoæpere. Sed Dithmarſi. ocijus inductis
copiis vniuerſis aores in aduerſos ruunt : nec mi.
nore Dani animo vim excipiunt. Et fortiſimẽ
dimicantes. ſimel iterumq̃: hoſtem propulſatum in
fugam vertunt. Qui recolligens tamen ſeſe. rur.
ſum eos in anguſtias quas euaſerant retro agit.
Dani luto & pluuia madidi frigore inſuper obri.
gebaut: at Dithmarſi. mirãa agilitate corporum.
quam in interſectãa foſſis regione longo vſu compa
rauerant contis. in hoc apparatis huc & illuc cir.
cumlati ſaucios in ciroumiectam foſſam egere:
inde eadem agilitate retrogreſſi quoties opus.
tela Danica quam facillime vitauere: Danis con./
tra arcto in loco condenſatis &c in luto crurum
tenus obhærentibus.non tam facile Dithmarſorum
itcem tela declinantibus. Quibus ſaucij neq: acie
cxoedere. neq: in locum tutiorem efferri poterant.
Ad
N⸗
Vo ns M t v ns
o
Ad hæc mala. ventus quoq: accedebat: qui contra.
rius & vapore. fumom pluuiaq: miſtus ita ora ocu⸗
losq: infeſtabat vt proſpicere nihil poſſent. His in.
commodis & vulneribus impediti multis etiam
interfectis & in foſſas præcipitatis tamen diu reſi⸗
ſtentes nil virtute ſua indignum committebant.
a fronte enim. occiſorum cada ueribus: a tergonim⸗
pedimentis ſepti: quæ in latus per tumultum pug⸗
næ obuerſa retro cedere cupientibus valli inſtar
obſtitere: & incluſo equitatui nulla nequc dimi.
candi neque ſe recipiendi oopia erat. Inſuper.
ab utroque latere foſsa cinctus neutram iu partem
commouere ſeſe poterat. Hino exorta primum
trepidatione. mox conſilium. animumq: perdide.
re. Et. inoerti quo ſe vertant. dum periculum ple/
riq: deuitare incaute volunt partim in foſſas pro.
uoluuntur: partim necdum ſtricto ferron in angu⸗
ſtia a commilitonibus ſuis obteruntur: & inglori
ſine ſpecimine fortitudinis vllo cadunt. Quo praæ.
toriani territi primi omnium fugam capiunt. Ac
cum reliquus peditatus his ſuccederet atque hoſti
ſe obiiceret. immittentibus vndique Dithmarſis te.
la clamor ingens. ſtrepitusq: formidabilis. excita.
tur: & ſollicitum illud maxime quemq: habet. quo
ſe pacto extricare ex anguſtiis iſtis poſſit. Coarctati
in vnum omnes grauiter tumultuantur fremi.
cuq: & vocrferatione. tum cquorum quoque hin.⸗
nitu plena omnia. Quibus rebus magis animo
ſus hoſtis. vehementius conniſus. vndique ciroum.
vVencos
As r.D n. L is. i .
uentos premit ao proſtrato peditatu. acriter in e⸗
quitatum qui victoriam ſolus adhuo morabatur.
ſtatim inuadit: miſsis etiam. qui. apertis emiſſariis.
aquam immitterent. Qua re factum.vt.tellure aquis
vndiq: ingruentibus cooperta.ſorobium diſcrimen
omne ao foſſarum antea conſpicuum ſatis. breui
temporis momento tolleretur. Inde equi. denſis te.
lis impetiti quaſi in furorem acti. & exceutere ſeſſo.
res.& in pedites incurſare. Poſt hæc ſumma trepida.
tio tota caſtra oocupauit: neq: Dani vlla amplius ſpe
victoriæ tenebantur. Qui impedimenta aggreſsi. ea
euertere & qua venerant. via. euadere nitebantur.
Quod dum ſtrenue moliuntur milites quos rex
Meldorpij in præ ſidio eſſe uſſerat. ſubueniſſe labo.
rantibus exitumq: aperuiſſe intercluſis memoran.
tur. Eoq: facto/omnibus in fugam effuſis.plurimi.in
illa obtriti/ integri oooubuere: multi etiam. a Dith.
marſis perſequentibus interfecti. Aeo tam magna
ſtrages fuic. vt per foſſas. obtritorum.aut cæſorum.
cadaueribus oppletas multi celade elaberentur.
Dithmarſi hoſtem ſuperaſſe non ontenti. varie in
profligatum etiam ſæuiunt: ſemianimes labris.nari/
bus.auribusq: amputatis. obtruncantes: ac iam cæ.
ſos repetitis ſæpe ictibus confodientes. Deniq vix
ſepulturam. & hanc tantum peditatui largiuntur:
in equites aſperiores. vltimum iis pietatis hoc off.
cium non concedunt Numerus interſectorum/ ig⸗
noratur aliiq: alium tradunt: at pleriq ad qua⸗
tuor millia cecidiſſe ſunt auctores. Inter illos. duo
N
CO⸗
To nn r.s i s
r
comites Oldenburgici: Adolphus. & Otho: ac tre.
centi ſexaginta ẽe nobilitate alij. Capta ſigna longe
plurima & tormenta vniuerſa. Rex cum fratr
Friderico. & reliquiis in Holſatiam conce ſſito:
vbi ſuos. perbenigna oratione conſolatus adhor.
tatur e et & ce. /iv eitt.
xio. e ei o/fſe oirt:e icos./ iitte
oci c te/pe/tte: / rcere. t cope/cere. o.
ane pore/tt eſe&ire. r errre./ in ve pre.
ro eets/per ex/ectrent. Certi. rei ex
o/fe cm iori coi oriri er ccept cex
ſcii. Nec ingrata aut inualida regis hæc oratio e.
rat: & in ſpem erigebantur vniuerſi fore vt non
multo poſt ſuorum cædem vindicarent. Ac conſta.
bat illi animus: iamq: nouas ſibi copias comparare
ſtatuebat: cum quorundam interuentu. tandem
pax eſt conſtituta. Quæ obtinuit inde vſque ad an.
nos quinquaginta nouem: poſt quos. repetito bel.
lo. Fridericus.eius nominis II. Ioannis huius e Fride.
rico fratre pronepos gentem eam fregit plane. ac
ſubiugauit: vt dicemus. cum ad illa tempora per.
ueniemus.At in Sueciã iterum exortæ turbæ: &
mox bellum ſubſequutum eſt. Steno enim. quem
deuictum pridem illic ſummæ rerum rex præfece.
rat.vt reſciuit prælio eum a Dithmarſis./ gente exi.
gua.ſuperatum. veluti pudore actus.quod.amiſsa li.
bertate.ſe.& regnum.dedere coactus eſſet.res moli.
ri nouas cæpit: non iam vltra beneficiorum me.
mor./ quæ tat multa atq: magna/ nuper adeoaocce.
perat.
isr. D . Li s. i.
re
perat. Sed initio callide conſilia celans. literas ad
regem mittit. quibus orat: pri proſci/c
ecic e perexi coit t eorvp.
t vcos. o rerm ece//rr i critc
ito uior eſet/ ifit r iic e.
ete except r.Mo/ /egot /i e//eec exi.
/oet i æ pr/ſetem .p/ po/eret.gitri/ſ.
/t tec erq res. ter/ otitec. ecre.
t. t hemig/ſi i/t: iper fſ iteru
e tecie iere: c& perec e//t t.
e ic coxio ei op eſẽ. Ao de ſimultatibus ſane
verum erat. Quippe Sueci. quos in prinoipatu ſuo
quam grauiſsime diuexauerat. & inhis Iacobus quo
que regni Sueciæ ſummus præſul Romam miſe.
rant: qui decreti in Stenonis gratiam a rege facti.
ne quis ipſum geſti antea principatus. vti dixi. red.
dere rationem oogeret. a pontifce antiquationem
peteret. Qua deinde impetrata exſtitere. qui in/
iuriarum agerent: aut. acoepta damna queſti. æ.
quam horum compenſationem poſcerent : alij
X.XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
præſentiſsimo conſtitutus manus certe violentas
nullo modo euaſiſſet niſi regis reuerentia & ob.
ſequium tenuiſſet. Rex omnino nil ſiniſtri ſu.
ſpicatus ao Stenonem bonãa fde agere cenſens.
poſtquam cum proceribus deliberaſſet. ſtatuit pri⸗
no quoque tempore vti poſtulatum erat. cum
exiguo comitatu ſe in Sueciam conferre: ne. voca⸗
tus
o n vr s v s/
I
tus ſi venire detrectaret. Sueci ſibi occaſionem re.
be llandi inde caperent. Accingit itaq: ſe itineri.
primo vere: coniuge ſua & miniſtris quam pauciſ
ſimis. comitatus: obuiusq: in regni finibus. vt pro.
miſerat Steno occurrit.cum caterua hominum au.
daciſsimorum & patrare quiduis certa. Nuntiat.
pacata omnia: quod & rex progreſſus vltra ve⸗
rum comperit: admodum lætus. quod. conciliatis
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
adductum in inſidias regem cernens mittit literas
quoquouerſum ad eos proceres. quos addictos ſibi
maxime &c auerſos a Ioanne. ſatis exploratum ha/
beret: operam eorum clam implorat. atque orat.
vti circumſpecte agant: ac cum armis ſi res poſtu.
let. præſto adſit. Rurſum aliis mandare. vt ſilue.
ſtribus in locis. & remotis. olandeſtino plebem con.
uocatam arment. Quæ Stenonem agitare cum fa.
miliares regis ocomperiſſent monent ſedulo xi
e o/ẽrret e iſic ceret i/ fceret ore.:
opiioei cii circxet toilereta. rex qui
fdem non haberet nec inducere animum poſſet.
vt Stenonem ſcelus in ſe conoepiſle tantum orede.
ret tamen illis admonere & obteſtari vt haber
ſui rationem vellet nullo modo deſinentibus. tan⸗
dem victus. aurem præbuit: ac. cum obſeruare cius
actiones diligentius incæpiſſet. vera eſſe. quæ amici
retuliſſent.dcprehendit. Itaq cum vires iuſtas.qui/
bus ſeſe tueretur. non haberet nec conſultum exi/
ſtimaret.
isr. D v. i s. /
i
ſtimaret in auctorem inſidiarum animaduertere:
quod tutiſſimum videbatur. rem diſsimulat: atq:
vt euadere poſſet.cauſas fingit. ob quas ſibi feſtinato
in Daniam redeundum diceret. Itaq: Stenonem iu.
bet currus ſibi præparare. Atq: ille ſine morã iuſſa
facit: non obſequio verum quod conſiliis ſuis ex.
ſequendis tempus ſeſe opportunum nactum crede.
ret. Emiſsis itaque ſuæ factionis ducibus. clam ex
agris tria circiter hominum millia ocijus conuocat.
cum mandato vt in curribus recte ſecum arma fe.
rant: hiſq: eoſdem. quos emiſerat. duces tribuit:
præcipitq: vt. qua regi in Daniam tranſeundum
eſſet. vndiq;: vias obſiderent: & ad lacum nigrum
currus exſpectantem. noctu per tumultum inuade.
rent. Ipſe. ne proditionis alicuius apud quenquam
in ſuſpicionem incurreret nunquam quoquam ab
cius latere concedebat. Cuius rei rex per ſuos cer.
tior factus. cum obſeſsis viis omnibus. qua in Da.
niam iter eſſet interceptum ſe cognouit exituq:
prohiberi.conſilium in arena capit: & Stocholmum
cum vxore eadem nocte. qua patrandum ſcelus e⸗
rat. magnis itineribus petit: ac vigiliã noctis primã
eam intrat. Steno cum inſidias non proce ſſiſſc
animaduerteret.ſpe ſe ſua excidiſſe indignatus.clam
de regis comitatu ſe ſubducit. Rex. Stocholmum
vt euaſit mox ſenatum. & nobilitatem regni ad ſe
vocat: qui frequentes cum veniſſent. præter ſolos
coniuratos ac Stenoncm. corum ducem. quos fla.
gitij deſtinati conſcientia. ne auderent conuenire.
O
de.
onrs s
rv
deterrebat: rex ſeorſim miſſis ad Stenonem ſiteris./
ronct eum vt er ipſẽ coiti ę eit. Verum
ille reſpondere/ẽ parat ier cere./cccpt
e pdlic oe ier o tt/ſii urirar
Poſt quæ rex. præfatus quædam in fenatu. de peri.
diã Stenonis. blande compellatos ſingulos rogat:
ex o die o de rei eci e/re pri⸗
cepert qic cot/ s/ cxt . ve ⸗
tis prixiſegie co/eeier /egi. coxi//e vie.
re: r gv . c&:s pic t priti.
e.x/itit: xt potefete.perperam rex:peics
ii/trtt.uo/ iarxrrer erit i.
/ari e p ei/iaret.ẽ prat.m vreoere/
ri rege ceere.Quie er ii.
ce capere ei ivir/taten ier porę/te a.
ere. Hæ dicentem cum audrrent nootiomnes.
porro cupientem loqui interpellant grexer o.
re/uo perfi os oi cove: e/.
/iceri ieret. Tum hortantur: i do xixoe
et: i fe. vẽqis. eti coxtre revove. o
iceere eicepr cerr At rex vt Stenonem de ſe
queritantem coram audiret ſtudioq: ac comitare.
potius quam armatã manu perducllem ad obfe.
quium reduceret: datis pubhcæ fidei literis. quas
petierat. iterum eum ad ſe vocat. Quas cum rlle
ccepiſtet. gnarus regem in ciuitatem cum exiguo
comicatu pcrueniſſe ipſe cum mnaiore multo ac
Suantone Henningo GCaddio. Canuto Alſonio.
uisq: factionis fuæ ſocuis/ & equitibus ſeptingentis.
mox
s ov. ms. t
rv/
mox aduenit. Ft. priuſquam adueniſſe rex reſciſce.
ret.ædibus munitioribus occupatis. conſilium eius
accur atius perpendentibus. merito ſuſpectus fuit.
quod aocepta fide publicã adueniſſet non tam ad
colloquium amicum regis. quam. vt locis opportu.
nis atque adeo medio foro. contra eum caſtra ſua
collocaret. Qua re cognita. rex. quo propius iam
periculum imminere animaducrtit eo magis pro⸗
uidendum ſibi ratus. ita res in arce ordinat.vti. ſi re.
bellionem manifeſtam ac vim etiam intentarc.
Steno auderet. propulſare eum poſſet. Tum Ste.
nonem ad ſe vocat: ac proferre. ſi quid accuſaret.
iubet. Cumq: ille. tutum iſthic non videri. ſinc
obſide reſponderet atque rex. cui bonã fide age/
re certum non grauat hunc concederec: poſt.
quam tandem acceſsiſſet comparata orationc
i/ſi/ceſeri cox/ci aitẽ c ixiici
ſ qpu rege raxix:. ie cd/ccſC.
r ix to coſocttm e vces ypodarer.
Mec ira ciuu et. priſe//icie.
e vr eraet iiefit s ire
rege accecere: x i vre i ipruen fei/
et. i t/ii igoctr etiav ere etiu perere.
Moẽ orvi ccrcere gu pẽ c rov fere
rditrio qe ui ceter o i ccne/& fe.
i ier cociei rare is prccixi.ti./pr.
digitate rec ete.iduiproptsecere ecp.
: v e eti vre ece ptxturi i.
cuanuu iicere o C:rie pacteo oxi.
v
o m vr i s/
:::::õ::::::
rretu. Hic interrogante rege. ix re i vi⸗.
e xi/aret regerebat rcec regi/fei idgne⸗
s coi&te Dos t Gers. dat. ſ pecc.
me/ e/eet. ibi/ reiy goyere oe iꝑſt.
ſiie. eri p/ſe: cfitr. t eicepr vi/ſi
de otrigt. Atque hie conſenſus cæterorum
fuit: gratiæq: illi ab vniuerſis actæ. cum iuſtitiam.
tum clementiam temperantiam ao manſuetudi.
nem collaudantibus: & teſtantibus. i /ſvi/ſ.
e or e// t icoi iie ree e.
e. Mecẽ rege i cpere: ec carere eofci/
e ago/o ao eci po. Et orre o axc
cſ eſ/Vect is i/fe. teere fre t
iici acc/ſti ede: /ctm ier/c e/e creerer.
Iteri. uio rior foret. i/temm icderet. e
pra/i ieret:/ẽ prator c vieretr.
rto xi/i e : ec teri icoitate eit.
q certo itſ cx pericto. eiros. Rex.
ſenatu collaudato cm Stenonem cupidum noua.
rum rerum atq: regnum aftectantem. & auctorita.
tis magnæ inter ſuos cognouiſſet: neq: poſſet. quin
ſuſpectum nihilominus porro haberet: verbis plu⸗
ribus hortatur. i /fe er vffciv. tcties i e/cii
ſ epreeſe/ tenes per/ſeeret. Omnes ve.
ro ad conuiuium ſuum vocat: nequc quicquam
prætermittit quod ad animos in amore & obſe.
quio confirmandos pertinere exiſtimaret. Ve.
rum fruſtra humanitas fuit: neque Steno modum
auubitioni ſuæ ao conſlis turbulentis. ponere po.
tuit:
rs. D . Lis.
o
tuit. Et paullo poſt. cum aliis item factioſis. quo⸗
rum primus Suanto erat per præſidia ſua audax.
quibus vrbem in poteſtatem redegiſſe videbatur.
iterum nobilitatem concitare in regem cœpit.
Quique in arcem ipſe aſcendere. niſi dato prius ob.
ſide recuſauerat mox. contemptum manifeſtum
præ ſe ferens ab eo petit. vt in urbem ad ſe veniat
& conſilium ad negotia quædam conferat. Sed
ſuperbiam hominis rex indignatus partim & inſi.
dias agitari gnarus intra arcem ſe continuit nec
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX:X
vrgere. Rex. quo ſefe velut contra hoſtes ſuos. tue.
retur. communiri arcem iubet. Inter iſta.cum re⸗
gina fæmina inprimis pia. aliquando ad audienda
in vrbe ſacra deſcendendi veniam a rege peteret:
rex qui ſuos antea prohibuiſſet vniuerſos. quod in.
ſidias vereretur. reſpondere: Si ad hoſtem ire ve.
lit: id licere: ſed. ſi eo comitata reuertatur fore.
vt non admittatur. Quo reſponſo.poſtquam mœ⸗
ſta diſceſsiſſet & in lacrymas erupiſſet rex a fletu
abſtinere ſtatim iuſſam in templum deduci man.
dat. Cumq: eo deſcendiſſet. ocius conſcenſo mu.
ro. tormenta locis opportunis. & præſidia.pa ſſim
collocari iubet: vt. ſi forte. quod futurum præui/
debat reginam Sueci magno numero comitantes.
vna intrare niterentur. fortiter repellerentur. Poſt
peracta in templo ſacra cum regina regredi in ar.
cem vellet. Sueno ac Suanto perbenigne conſalu.
Oa
tant
Fo vs i s/
:::::õ::::::
tant: &. cteu cam ex officio deducturi mediam am.
bo prehendentes. magno numero comitantur. At.
cum arcem acceſſiſſent militemq:in muris cerne.
rent. aditu prohibiturum. ſubſiſtentes. ao reginam
dimittentes illico indignabundi. & grauia quæque
comminati. vrbem repetunt. Inde Sueno mox ex.
cedit: &. in loca tutiora cum veniſſet nullãa vltra ſi
mulatione vſus hoſtem ſeſe manifeſtum profitetur
ac ſollicitare regni ſingulos primates incipit. hor./
cariq: vt renunciarent regi. Conciones pluribus in
locis habet: quibus graviter. ad inuidiam odiumq:
concitandumdebacchatur. u i tevere fact
ſt. io toco/i i coet procer pico e/.
ſe evter rex prgerit io tes ovi ee.
o/eti/rr dexicire/i/t. ta ei c xt.
vt id/tri. comprat: t.iu/e ipare i.
peſẽ idet.diti tams di teet.doecarc co.
pretis. irit cofrt. eoc iproiro opprit.c.
mc tepu ei/ q iert vregi ueci. i ea
rs idicare deret pae peritu et. Inſuper
conſilia regis illa valde ſalutaria. & ad pacem. ac
concordtam pertinentia paſſim apud credulam
plebem per calumniam traducit: præfectorum
quoque eius auaritiam & crudelitatem exagge
rat. querimonia etſi forte non iniuſta tamen ni⸗
mi. Tum reſpicere Norucgiam iubet qu. cum
Dania poſtquam fædus iniiſſet. priſca libertate cxu.
ta in extremam ſeruitutem miſere deiecta eſſet
etiam iuſiurandum poſcit. quo promitterent vni/
uerſi.
isr. o . i. ii.
:::::õ::::::
uerſi. in commune conſulturos. quod ex vſu reg
ni eſſe exiſtimarent. Quibus rebus concitatis paſ.
fim animis ſubito tumultu orto. vndique ad arma
itum: ac Stenonem bona pars nobilitatis ad pe⸗
riculum commune. vt credebant. patriæ ſuæ de.
pellendum ducem petere. Ad hanc Suanto ſe
adiungere vir primariã inter proceres dignitate:
& Stenonem ſatis per ſe inoitatum. magis etiam
inſtigare. Steno itaque ſuo ingenio dominandi
cupidiſſimus pronis adeo animis tumultuanti⸗
um vindicandæ vt vocabat contumeliæ dari oc.
caſionem ratus. neque eam negligendam. denu
inuadit regnum bellum parat. Atque illud vt
legitimum videretur ad diem Calendarum Au⸗
guſti conuentum Aluaſtri indicit. Quo cum Suan.
to. cæteriq̃: factioſi conueniſſent ad Ioannem.
etiam tum Stocholmi agentem ſuo omniumq: no
mine literas mittit nuntiatq: b/ems/ẽ eicer
fere e a ve cepe/ẽd /s cogi: i trax.
iem precor y prerer it ctqef ipo/i
t rego eci o oteri toerad dicref.
xi/tt. Rex.acceptis illis liceris. cum Stenonem rur.
ſum fidem exuiſſe intelligeret: & ſe neque bello pa⸗
rem nec obſdioni item tolerandæ animaduer.
teret: cedere furori certus reginan grauidamv
in regno regni ſuoceſſorem pareret relinquerc
in arcem cum præſidio: ipſe vero. oum nonnul.
ls regni Sueciæ proccribus. quos conſtanti in ſe f.
de cxiſtimuaret in Daniat recedere ſtaruit:
nuox
To nrs v s/
ri
mox cum iuſtis inde copiis reuerſurus.ac Stenonem
manu armata in poteſtatem reducturus. Quaæ
eum ſico conſtituiſſet ciuibus in concionem aduo⸗
catis multa de Stenone queritur: o ſitufcei
i. ret. e/ ter /oerert. io ot/i
tereſi idm exec ett. eie:/e eo
rer perit ritrari. i iſ inteeret. ii
x Daia profcici cer e/ſe: cc. parato i/fo exerci.
t. ier/d / v/ioe rex. ce/ervie vre.
erſrux.i ve icic: e fec/i i ips .
itaret.pig/e i arce cert.xore gruim re/ic.
tr.: c vici/ſſim cpere ex ipſſcire. i e i poſice.
i/ſbi deet. Illi. cum conſilium regis accepiſſent.
primum enixe rogare e eẽrere ir eet: ee
eis ritrari teoni ires e// t perſcere cpt
po/ſt: ifr./ t. eae/cete primo rio/e pe.
ipet. r//ote poſtis. vei a revedivc ite.
petitm enit. Cæterum perſeuerante in pro⸗
poſito ſuo rege: neo pr/dio ta e xiguo o/ieri
pſr affrmante: fidem omnes obſtrinxere.ſẽ
xroc i od/io e /i o et x: pericſi
gitdive. defecto. His pro concione actis.rex
poſtridie Daniam nauigio petit. Eiusq: abitu mul⸗
to iam ferocior Steno arces regni quas præſidio
conmunitas rex tenebat recuperare animum in.
ducens primum orebroum tendit: ira inpræfec.
tum eius. Ioannem Flaſterum: quod is Haraldum
Plattingum antea Norreſchogenſi præfecturãa a ſe
donatum cum gubernatorem regni Sueciæ agc⸗
ret.
er. D . r. /t
i
ret. in furcam egiſſet. Itaq: recuperatã poſt conti.
nuam oppugnationem arce ignominioſam mor.
tem hominis amict vlturus. Falſterum captumAr.
bogam duci. &. in vineula coniectum.ad ſupplici.
um aliquod grauius aſſeruari illic iubet. Quo perao⸗
to. mox Stocholmum caſtra mouens arctãa id obſi.
dione vtrinque cingit cumq armis expugnare ſeſe
poſſe deſperaret aſtu aggreſſus. ſat feliciter perfe.
cit. Quippe immiſsis ad primarios quoſdam ciues.
& auctoritate validos. qui largitionibus eos. ac pro
miſsis lueulentis ad dedendam ſibi vrbem permo.
uerent bene opera ſucoeſsit. Atq: illi. ſpe maioris
libertatis quam prolixe Steno fecerat. primum oc.
culte inde palam res moliri nouas auſt. non reginæ
vlla vltra comitate retineri in offeio potuere: con.
ſulesq: ac nonnulli conſularis dignitatis. paullo
poſt in caſtra egreſsi. vt de pace cum Stenone ineun.
dãa conſultarent. Qua in re dum occupantur. incen.
dium. inoertum vnde magnum in ciuitate exor.
tum eſt Ideoq: trepidatione ſubitã.vt in talibus vſi.
tatum. raptis ſtatim armis ciues eum in foro conuc.
niſſent. mox validiore flamma proeurrentes. por/
tas ciuitatis petunt: ac Stenoni foris cum armatã
manu exſpectanti cas pandunt. Qui irrumpens. &
præſidia locis opportunis ponit: & concurrere. ad
incendium exſtinguendum. ciues iubet. oppido ſic
potius/ arcem. ac reginam in ea. porro obſidet. At.
que aliquot cohortibus in vicina loca miſsis ple⸗
bem iun præfectos regios regn arcibus impoſitos.
P
paſsim
o . M rs v s
ię
paſsim concitat: quosq illorum comprehendit.
graviter excrueiatos. in ſuorum aſpctu necat Intęr
illos & Falſterum quem arbogæ. vti dixi in tor.
menta exquiſita aſſervatum eo tempore maximã
crudelitate Svecis diſeerpendum dedit. Ita vero
Steno Sæviit quo & pœnæ immanitate meturm
cæteris incuteret/ & ſævitiam aliorum ſuæ factionis
principum hoc exemplo inoitaret. His in Da.
niam perlatts. vlciſci quiden rex ſuorum indignam
cædem cupiebat ſed terreſtris expeditio ſine
elaſſe nihil profutura erat: atque illam apparare.
hyems ingruens non ſinebat. Igitur cunctante
rege atque claſsi inſtruenda idonum tempus ex.
ſpectante. Steno oocaſione uſus graviter ſævire in
eos. quos in regem propendere intellexerat. Inte.
rim Regina arcem. amiſsã urbe quam fortiſſim
tuebatur: &. vt etiam oapiendæ ſpem eriperet. tan.
quam cibo abundante quanquam fame nihilomi.
nus fatis magna laboraret &. abſumpto commeatu
univerſo reliquum nil præter carnem equitam ha.
beret egregio aſtu obſeſſorem eludebat. Etenim
ſuem pinguem unam aſſervati as/ diebus ſemper
aliquot incerpofitis identidem produoi in vallum:
tum & vinculis conſtringt. ) ugoloq/ cultrum veluti
feriendæ intentari imperabat: qua dum ferent.
eyulante in maꝛorem modum ſue/ vt facillime ex.
audiri ini urbe poſſet coniecturam oppidani facie.
bant nec: dum illie famec ullãa s aut inopia com/
meatus. laborari. Atque tta quando ar munita
adeo
c. . is. /.
ii..
adeo armis cxpugnari haud poſſet obſidionem in
biennium protrahebat. Elapſia hyeme. rex Fliabe.
tham filiam loachimo. marchioni Brandeburgico.
Imperi Septemuiro dat uxorem: nuptiæq: cele.
bratæ cum illuſtri apparatu ineunte menſe Mao.
per quæ poſtquam fama eus laborare incæpiſſet.
ac ſi. coniuge neglecta. quæ Stoeholmi obſidebatur.
alio animum tranſtuliſſet: adeo nihili falſum hune
rumorem fecitvtpurgandi ſui causa. nunquam
quicquam contra xerit: nec hoc nomine delatos
redarguerit. aut ſeverius unquam in eos animadver.
terit. Eodem tempore monachus quidam ordinis
Hieroſolymitani Eermannus nomine gente Da.
nus a pontifce ſummo miſſus in Daniam venit:
populates ad militiam contra Turcas capeſſen.
dam bortaturus: ſed Ioannes eum & ipſe hoſtes
Svecos rebellantes domi haberet necVandalicis ci⸗
vitatibus ſatis fderet apud Iulium pontifcem. cur
auxilia eo tempore nulla mitteret per legatum ſce
exouſat. Quæ dum fiunt Steno. nihil ſibi actum
eſſe ratus. niſi etiam Norvegos ad rebellionem im.
pelleret: miſſs literis nuntiisq: libertatem ſempi⸗
ternam onerumq: publicorum immunitaten.
pollicetur ſi communia ſecum arma ſumere in re⸗
gem velint.Atque ili. mentione libertatis. quæ dul.
ciſsima eſt mortalibus ad defectionem illecti coc.
unt primutm ac deliberant: hinc. Canuto Adolpho
duce magnæ auctoritatis viro. tandem etiam Sve.
cis ſe coniungere ſtatuunt. Quæ rex poſtquam acce
Fa
piſſet.
Mo n nrs vs /
ti
piſſet. in Noruegiam ablegat loannem lbſonumo.
epiſcopum Roſchildenſem.& Henrioum Crumme.
dicum: qui expoſtulent cum Canuto. quod a fide in
regem ſuum deſciuiſſet. Hi nauigio profecti. cum
in portum Fggerhuſium appuliſſent. Canutum ad
ſe fde publicãa accerſunt: &. accenſi oriminatione
mutua. oum vtrinq̃: incaluiſſent. incertum an man⸗
dato regis interficiunt. Quam ob cædem poſt exor.
ta controuerſia factum fuit. vt cadauerper duode.
cim annos totos inſepultum ſeruaretur. Paullo ante
etiam Paullum Laxmnarnum aulæ regiaæ præfec.
tum & auctoritate quoq: xcellenten quidam Eb.
bo Strandiſonus. & Biorno.Anderſonus.Hafniæ.ex
arec regia venientem in ciuitatem in ponte alto
quem appellant contrucidant. Primum Ebbo.
occurrentem ſtricto pugione inuadit: &. inflicto in
pectus vulnere./ procidentem. e ponte in ſubiectam
forte ſcapham deiicit ne ſpes vitæ ſupereſſe vlla
poſſet: inſuper inſultat cæſo: ao. quemadmodum
Salmo ipſe diceretur nempe.prima nominis iſtius
ſyllaba piſcem illum denotante in aquis potius.
quam in terris degere eum oportere per ludibri.
um imuproperat. Ea cæde perpetratã. percuſſores.
nullo illos perſequente extra vrbem effugerunt:
quã re factum. vt rex vulgo. ſi non auctor. ſaltem
conſcius putaretur: quod. in vrbe cum adeſſet. per.
cuſſores comprehendi non curauerit. Atque ille.
etiamſi nullum omnino magiſtratum ſe ſuperio.
cm agnoſceret: tamen ne obiiceret quiſquam.
quod.
ivsr . Li ..
r
quod.cum ipſe reus eſſe crederetur. ſuã in causã par.
tes iudieis deſumpſiſſet in Imperij Electores com.
promittit: aco.quod illi cenſuiſſent. eius deinde con.
frmandi cameræ Imperialis aſſeſſoribus plenam
poteſtatem facit.Ad hæc etiam literas addit: quibus
cædis eius culpam ab f.bbone. & hæredibus. in ſe.
Daniæq̃: reges ſucceſſuros tranſtuliſſe fateretur.
Verum aiunt adeo illum huius mox ſententiæ pæ.
nituiſſe. vt. iam morte propinquante ſæpius no.
men Laxmanni ingemnare audiretur. Inde ve.
re ineunte. claſſem parnt. liberandæ vxori ſuæ: quaæ
iam bhuc redacta erat vt diatius tolerandæ obſidio.
ni ſine nouo commeatu & præſidio par non eſ.
ſet. Hd cum Steno reſciuiſſet. quod iam dudum in.
cermiſerat. denuo ſe ad arcem oppugnandamver.
tit: ſed. obſeſsis non minore fortitudine repugnan/
tibus. rurſum deſtititAt. cunctante nimis regc atq:
vento aduerſantc retardato. cum non vltro tolerari
fames poſſet. ac præſidium vniuerſum deditionem
flagitaret: metuens regina cogi nifiſponte morem
gereret inoolumitatem ſuam & ſuorum libe.
rumq: in Daniam diſceſſum pacta tandem ſe. ar.
cemq: dedit: poſt obſidionem arctiſsimam. paul.
lo minus annos duos conſtantiã in. ſexu iſto mul.
to magis admiranda toleratam. Verum Steno.
qui iam toties fdem regi fefelliſſet. nec reginæ
hanc ſeruauit. Nam ex arce deſcendentem ne.
quc fraudem. aut perfidiam. ſuſpicantem. manu in.
ieccta. in cænobium Aluaſtrum captam abduxit. atq;:
Pa
illio
Io n i t s/
:::::õ::::::
illic in ſequentem annum tenuit. Ex præſidiariis
eius qui initio mille erant noningenti morbo. ẽ
corrupto cibo.aut inediãa. oomparato periere. Vix
deditio facta erat.cum rex. ſuis ſubuenturus.claſſem
applicat. Qui.vt urbem/ atq: arcem. conjugemq: in
Stenonis poteſtatem perveniſſe inctellexitgraviter
affectus animo. ſuam partim tarditatems partim ad.
verfam tempeſtatemtincuſare.inde.ad fenatum reg
mtunc præſentem miſſo nuntio cum is non admic.
teretur.indignatus. naves ſuas retro ducere: ao repe⸗
tere Daniam ſuatm ampliorn mox exercitum pa⸗
raturus. Sed. Vandalicarum urbium levitatem cum
perſpectam ſibi haberet veritus ne quod futurum
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
vti cas a conſilio hoco averteret. ft quantumuis ani.
mo ab ipſis alieno eſſet. quod Stenonem ad rebel.
landum impuliſſe erederentur: tamen. ne quid pri.
or eas laceſſiſſe aut dediſſe inferendo bello cauſam
videretur ſtabilire pacem voluit. Itaquc Lubecam
mittit Ioannem Caluum. præſulem Othonienſem.
cum duobus e nobilitate aliis.ac ſenatui exponit: i.
c o e i/ſii tee. coxr/ſem/re/tao
o/ricto prie in eci prpe circcets e/tt.
vib i/ e De eifec eripſẽt p/anxeftr:
fue t. efrivceere pyreſ pri cuceret.
ic i/e citioe epre/eere poti/et. E e.
r cotet. iſicẽe/ p/: i/ſper. palx
pedee. core/fev. t/c totie ireerit.
eci.
uisr. nv. Li s. .
ri.
iecia / ier. er Mruegi.cocit/ſt. Pei.
e iett/m re/ieret. po/ſts t toco c.
r re pric e rce/ vccp eti reiv xo.
re. i/eſ/ſi iter pce fere o ivre
c per/i etere r ca/r c i e ece/
ſri competr u erc i iviie t pre/t
vpeferat reigt ipotere percees: orore/.
i rgi/i /ei icitie veit t vtere coie/cnt.
ec te /oe co/et r/ve.
d y pte reicm uicii/ ei/ſi vtric.
ro e e i ic ite: iſ. d
itte eor coove pertiere eci/ti.
et: cot er/ cviet c ree oi
ecęſri iporttec eprehexe/i i /coe.
itvr Ad hæc ita Lubecenſes reſponderunt.
Cc e ii/e pertineres pacere/ſi q.
em cvxcic ec iri/ regi i.
efct iicre /oo / pore/fete eſ:
ia ieret i om pacto ſciereꝓtr. e. v.
ꝓoxiore tri prtiercetr exercere: ideo e ſier
igatioe itericere ea/ po/ẽ. Quo reſponſo.
poſtquam ſatis apparcret quidnam anirs Lube.
oenſes agitarent. oratores. qu præterea uſſi erant.
porro exponunt & diſcedunt. Neq: multo poſt lo
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
bus. quæ legati pridem Danici expoſuerant ea ipſe
item refert:er& ſo ecvſ vtr oe.
cor perees/e cvm capieti pe fevreſ.&t
oe cittere omes xot eve ecim
ic⸗
Vo n rs & t vx s
r.
i ivferaxt. uo re/e /lioni getir cofr:e
ſi i eꝰ pſt. i co:re q eretem /o/ co
fre.Atq: huio reſponſum fuit: pofuamu erces. er pe⸗
ci. c egot:ion//cios. tor io rego ere:.
i/r rer/ ittr ec ri./i corer.
cic ſt t exclat: : ivi/ſc i vrtxi
iſts. ocordi trię ei regi. eertantr. Ad
hæc etiam. ſe cum Suecis plane nil commune habc.
re perſuadere conabantur: cum conſtaret nihilo.
minus anno ſeculi præcedentis nonageſimo cum
Stenone hac conditione fœdus iniiſſe. vt pars neu.
tra absque voluntate alterius. ac conſenſu. pacen
cum Ioanne rege vllam faceret. Rex legacis mox
reuerſis. poſtquam animum Lubecenſium cogno
uiſſet. naues ſtatim aliquot armat. & in mare Balti.
cum mittit: ac præfectis harum mandat.proieret.
ve i ec rer ecerir eceſs.t .
dic ci&it re i tæic ptor ret: ces er. a
fcere ie// iercipere c roxi
e reg: por tcerent imtectr /erret.
e o/vt te/ſ certiore/ci tr. Neq: mora.
ſtatim mare obſidetur: Succicaſq: merces vehens
nauis quædam Lubecenſis. Riga e Liuonia veniens.
intercipitur. Quod Lubecam vt perlatum.illico tu⸗.
multuari/ ac vociferari cies:o fere i D.⸗
vor: e ixixẽ /.it. teo repete ę. e.
t ri ciiv & coere:o t.
./ priatim rer ipſi rex indere. Et is quidem ad
ſuſcipiendum bellum/ quod esx fdere tenebatur.
in
ys. D i. Lr.
.
inclinabat: ſed. ærario nimĩs tenui. rem gerendam
per legatos potius exiſtimabat: itaq: mittit. qui re.
ſtitui nauem interceptam petant: hisq: rex reſpon.
ſum dedit. e c tece/ſ xit a/ici.
te: yr ciite./ate exercere ed eit
e/ uiquo ixcpeare: c te/eeteciſ c. e
gec prie:viſſsiicerite eudere o poii
s uecr eerat: eorvre b vb c. t t.
ier/am i grarie rego vecie affineret. ix
ve ox tat i pofetſ /v:v ciei
ferocic reoxi.Ctoe Ct prueer/eceri ci
oe.eter tepori i& ii experetr i i.
icv/e reiuere. M ſſdi ce ict
cixitetitu vee:. xe/ii cfecit e i.
coerere. ft.vi/ eci iveree
per eguts. or egie xerntxvn. ſai vecei.
ceprfecere p/fto eit e/ ver oer i.
itr reddit: t oat i ve poes
coittere taſe : voxtr ero per/tt i
propo/ſto xo taxt yxe depe erxt
ii eit riior eti am porr. c.
ceptror e/ẽ.e./ire/e/ Leceſẽr ee: pris.
rer Dei reger oſi: .pſ priiſcgia coceſt ie i.
t e᷑ vr oeren rego oderet ii core i
oiſe aſec iret.: o t i vv.
i coigeter. ipgeret. c perget.fci.
efuter e. ec ip. cex igreti. er ig. i.
t. Hoc reſponſum cum Lubecam allatum eſ.
ſet. ſtatim cives arma capienda clamant: ſed ſenatus
no⸗
:::::õ::::::
To nv s isę
a.
moderatior cætera omnia prius experiri ſtatuiti
Mifſis itaq:alijs atq: alits literis. cum nil rex pro ex.
ſpectatione ipſis reſponderet tandem ſe ad bel.
tum parat: ocyusque militem legit. naues inſtru.
it: idque feſtinato valde vti regem præueniret
qui & ipſe mox prompti ſſime ſe viciſſim ad mox
aftuturum hoſtem propulſandum præparabat.
Sed dum pariter vtrinque magno animorum im⸗
petu bellum agitant Fridericus. dux Sleſuici c
Holfatiæ regis frãter medium ſe rebus compo
nendis inſerit ac Lubecam paruo comitatu abit.
erum operam prinoeps optimus omnem luſit: ob.
ſtinaris Lubecenſibus atq: ea poſtulantibus. qua
promittere fine regis voluntate neque vellet. ne⸗
que poſſet. Acta aliquot diebus. magno ciuium tu⸗
multu./ cauſa fuit. ſed nequicquam. Tandem illud
conſtiturum vt ſi regi videretur. ac quo ipſe
loco vellet iterum ad rem eandemo peragendam
conuenirent. tittitur ad regem quidam esx pri⸗
moribus Holſatiæ: qui & acta Friderici & poſtu.
lata Lubęcenſium explicaret. ea autem iſta e
rant. ecenr ts c a rego eie cdtivere
oi oe: i e ierx tie cupere c.
cept reitu Duxie prixſegierta tea coxſerri:
eʒ e Cr vdata do vei. e rex proit.
tere eit potrot ęt. rece s iix/
rie eeritded ox vrepetitaos. Sed verborun
hac ferocia rex in primis magni animi multo magis
irritatus. miſſo ſtatin nauium naiore numerodi
ligcu⸗
rsr. v. Lit. .
t
lgenter mare totum obſeruare ſuos iubet: & ca/
uere ne quid regnum detrimenti a L ubecenſibus
vſquam capiat. tum auxilia a confœderatis regibus
Calliæ. Angliæ. Scotiæq:. & principibus vicinis. ſibi
petit. ac quantumuis præter regem Scotiæ Iaco.
bum IV. per ſororem Margaretam tam ſibi affnemi
ſocerumq:. Ioachimum. Flectorem Brandenbutgi/
cum. nemo quid ſuppeditaret: tamen animi. ſpars
apparatus famã. Lubecenſibus cecidere: ita vt claſ
ſem pene inſtructam intermitterent militemq;
iam collectum. exauctorarent. regij vero vt iuſ
ſi erant mare arcte obſidentes ſeduloque exou.
bantes & maiorem indics formidinem hoſti incuſ.
ſere & alteram quoq: carum nauem quæ in Sueci.
am contendebat. interceptam in portumproxi.
mum abduxere. Poſt hæc Scotiæ rex Iacobus. quo
non ita multo ante ciuitacibus Vandalicis ſe factut
rum indicauerac. naues duas bene inſtructas regi
affini contra rebellantes Suecos auxilium laturas
mittit: ac ſeptemuir Brandenburgicus peditum
item aliquot ſigna. Hinc Noruegiam coercer.
quam ad arma Succi pridem concitauerant. poſt.
quam rex conſtituiſſet cum ſenatu rem communi.
cart. qui ſententis cum inter ſe diſſideret.viſum fuit.
vt a Friderico fratre partem ſibi eius regmi vendi.
uante auxiliun poſceret in quam rem cum nil le
gati impetraſſent quod. contentus ſus in ducatibrus
ſorte.Fridericus de Noruegiã non magnopere labo.
carc videretur: contitutun vt tocius roegni cura
re
ua
o n r r ⸗
a
rex ſuſciperet: copiasq: illuc mitteret. ſub ductore
Chriſtiano. filio ſuo. Atq: is. mandato patris obſe.
quutus. cum Aſloiam proccſſifſet. iuſſis hic ſubſiſ.
tere copis. variaq: excurſione in hoſtem facta.Her.
molaum Hudfadum cepit. perduellionis ducem:
ac damnatum.ad Bahuſam rotæ impoſuit. Nec mul.
to poſt. cum miſſa aStenone auxilia profligaſſet &
Canutum Caroli F qui ducebat cecidiſſet. mox
Noruegiam vniuerſam ad obſequium redegit. Quo
peracto. belli molem Chriſtianus vniuerſam in Suc.
cos vertit: &. cxercitu in illorum fnes ducto. Lo.
ſam vrbem expugnatam cum dirupuiſſet prius.
mox incenſam ſolo æquauit. Inde Elsburgum &
Orſtonum arecs propẽ adiacentes circumſedit.
Præerat his Ericus frici: isq̃: aduentu Chriſtiani in.
tellecto cum nec ſat munitum ſeſe ad vim propul.
ſandam ſciret nec inſtructum commcatu ad obſi
dionem aliquam longiorem tolerandam: rebus.
quantum anguſtia temporis permittebat. ordina.
tis. ſe periculo ſubduxit Chriſtianus. vt maiorem
Suecis proximis metum incuteret. veniam præſi
diarijs. dedere ſeſe vita ſalua cupientibus. denega.
vit. Quã de causa. cm ſalutem deſperarent. & ex.
trema quæq: ſibi cxſpectanda animaduerterento⸗
clan emnittunt noctu nuntium qui Stenonem de
ſuarum rerum ſtatu vniuerſo certum faceret: & ni
propenẽ ſubueniret. actum de ſe. arcibusq: iſtis. di
cetet. Quæ cum Steno accepiſſet. vt periculo tan
præſenti ſuos liberatuuiret.cæterosq nuetu hoſti.
un
isr. v. L is. r
i
tum conſternatos. confſmaret ſtatim magnum pe⸗
ditum pariter equitumq: numerum ex agris cogit.
His Achonem Ioannis gentis Oſtrogothicæ præ
ſidem ducem imponit: qui per ſaltus acq: rupes⸗
aere caliginoſo. obliquatis itineribus. in Danorum.
hoſtem nullum exſpectantium/ante Elsburgum im.
prouiſo caſtra irrumpere conſtituerat. Cumq: iam
non longe abeſſet. ac cum ſuis conſultaret. quo iu
loco caſtra hoſtium maxime adorienda viderentcur
eminus paſcentem equos ruſticum quendam con.
ſpicatus miſſis aliquot equitibus ducere cum ad ſe
iubet: ſi quid forte de caſtrorum Danicorum ſtatu
ſcirc ex ipſo poſſet. At is. equites in ſe irruentes vi.
dens ac ne caperetur metuens illico conſcenſo e.
quo. vix ad Danos fuga cuaſit Quem citato curſu in
caſtra venicntem cum vidiſſet Canutus Tbymæus.
iuuenis claro loco natus e familiã Chriſtiani/ aduo⸗
catum. quid nouarum rerum ferret. & quid aded
properantcr aducniret percontatur: atq: is. vt ani.
muo erat conſternatos magnam hominum armato⸗
rum multitudinem quam vix cquo concitato eftu.⸗
giſſet. in propinquo eſſe ait Ac Canutus. quæ ac.
ccperat. ſine morãa ad exercitus ducem refert. Forte
pridie Elsburgenſes ſc dediderant. c in arce Chriſ.
tianus ea nocte ſomnum ceperat: atq: illud tempua
crat. quo excubiæ fere commutari ſolent: & noc⸗
turnis iam digreſſis. quæ ſuccederent diurnæ. neo
dum adhuc ſtationem occupauerant. Itaq:. priuſ.
quamu conucnire Dani. & locum caperc aut. quam
a
pro⸗
To n nrs i vs
ro
propẽ hoſtis eſſet ſcire poſſent Sueci. dens ne⸗
bula tecti iam ad ipſa caſtra erant: & excelſum iux.
ta montem. ac præſidio ob digreſſas. vti dixi in.
de excubias deſtitutum oceupauerant: vndc⸗
quidnam Dani gererent facile proſpicere pote.
rant. Acbo qui maiorem in caſtris. quam ſpera.
uerat ſolitudinem animaduerteret plurimis ad.
huc vt diluculo. dormientibus neq: hoſtem om.
nino vllum exſpectantibus: ratus etiam Chriſtia.
num quod de arcis deditionc nihil planẽe accepiſ.
ſet. ſomno in caſtris indulgere: vt virtute. ac non
dolo ſe cum bhoſte experiri velle oſtenderet. cane⸗
re tubicinem iubet. qui. miratus id mandatum:
t: inquit xitr o c c/ſſc o vpr.
/ſetio potiir ixe ot er ictoria i pro.
dxi ef. Verum is mandatum iterat malum quoq:
ni parerct comminatus: e eifix: regc erv.
i/itte tier erte perto oriri ⸗
x. t ecor. e/. Quippe vir ingentis animi
quanquam peditatu carens. quem reliquerat in via.
feſtinantem ſequi inualidum.ſolo ſeſe equitatu pro.
figare hoſtem poſſe exiſtimabat. Itaque. cum claſſi.
cum tuba ceciniſſet. impetu in caſtra facto.magnam
initio Sueci ſtragem edidere: antequam Dani. ſom.
no ſuo cxperrecti hoſtem adueniſſe ſcirent. In tu.
multu iſto Acho cum equitibus nonnullis caſtra
obequitans. incidit forte in tentorium Othonis Ru.
dijcum quo ſomnum ca nocte ceperat Andreas Bil.
dius. ac Rudius quiden. cquitatui vniuerſo Bil.
diu.
vs. D . Lrs.
v
dius tormentis præerat: ſtitpe ambo nobiliſſimã.
dumq Rudius cum Acehone manum conſerit. mu.
neris ſui memor Bildius.in periculo repentino.cum
ſe inde expediyſſet ocius ad tormenta abit. Rudi.
us vero alijs mox atq: alijs ad ſuppetias accurren.
tibus hoſtem ẽ tentorio expellit. quo ad ſuos re⸗
currente. ſignifer Danus. quod præceptum in e.
iuſmodi caſu erat.in mediãa caſtrorum arca derepen⸗
te ſignum tollit. quo conſpecto concurrentes il.
luc Dani. & ingenti ſtatim numero facto agmine.
hoſtem alacres inuadunt contrucidant diſſipant.
q̃ue: ac regium item ſignum capiunt. Propulſatis
aucem hunc in modum Suecis atque vindicatis
caſtris. Chriſtianus interfecto quia pertinacites
admodum repugnaſſet. milite præſidiario. incendi
aroem vtramque iuſſit: aco cum agmen vniuerſum
in Oſtrogothorum fnes perduxiſſet. ferro eos. atq:
flatmma populatus mox in Scaniam reuertitur.
Poſtea Andreæ Bildio litem mouit Otho Rudius:
quod is ipſum. irruentibus in caſtra. & tentorium
ſuum. hoſtibus. turpiter deſeruiſſet: quod exag⸗
gerante illo adeo vtrinque animi exarſere vt paca.
ri interceſſione vlla amicorum non potucrint. ita.
que delata tandem ad regem causa. is pronuntiat:
eim pecc i/i i o et et proitio.
e i/ci e/riẽt ed ofeum
eceſet portere ti i eo oc /.
iſ tueatr.d. i curet. e icio ſum ce.
t. Per id tempus Otho Rudius. Bahuſ præſes. at
cern
To vvrs x sv
nax
cem Olsburgum. ſtructam a Suecis.ad defenſionem
agri adiacentis ac præſidio non cxiguo communi
tam. olam de nocte quæ natalem Seruatoris ante.
cedit. ſtratagemate quodam cepit. Poſtquam ſciret.
more olim iam reccpto milites præſidiarios paſ.
ſm in arcibus pridie iſtius feſti largius ſe inuitarc:
lle ſuos ſub vigiliam noctis primam arma caperc
t induſia quibus ſeſe internoſcerent. linea ſuper.
induere iubec: atq: ſic Bahuſa egreſſus. ſumma cum
diffcultate. per exſtantem alte niuem. ad Olsbur.
etX.XXXcXXXXXXXXXt
tibus. mœnia ſcandit: & oppreſſos vniuerſos intes
vinum. ac ſomnum capit. aut occidit. Præfectus
arcis.vix in turrim fugãa euaſit: quam cum fortiter
in ſequentem vſq: diem defendiſſet. ac ſpes nulla li⸗
berationis eſſet. tandem quoq: in Rudii poteſtatem
venit. Qui. abducta inſigni præda & captiuis. cum
ſucceſſum rei omnem. & pericula. quæ in cxpug⸗
nanda arce adijſſet. regi poſtea memoraſſet:is. vir.
cute. & induſtria perbenigne collaudatã arcem.
& adiunctum agrum ipſi ac deinde hæredibus. in
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX:
eſſe velle teſtaretur. ſcribi iubet. Quæ &. poſtquam
aliquamdiu latuiſſent poſt Eſchilli Bildij mortem
regni cquitum tribuni in cius ſcrinio repertæ de.
um ad bhæredes veros rediere. Oſtrogothipaulld
poſt Elburgum captum. in Ericum Erici F. quem⸗
præ⸗
isr. o . Lis.
io
præfectum arci vtriq: cum diffderet rebus ſuis. ſe
perieulo ſubduxiſſe ſupra dixi mirum in modum
ſæuierunt accuſantes quod.propenſo in Danos
animo præfecturam reliquiſſet: aco dixiſſet. rec
ccii i i pore/tem ei arcer b reecte e
ſet d e ire pertixerevt. Quã de causa impetu
in eum facto crudeliſsime lancinatum concide.
runt: fruſtra obnitente Achone qui in humi ſtra.
tum diu corpore ſuo procumbens. & iacentem pro.
tegebat: & vt innocenti paroerent. plurimum ob.
teſtabatur. Lubecenſes poſtquam de Suecorum
elade accepiſſent naues ſex e grandioribus ben
inſtructas. ſubmiſere: quæ. ſecundo vento vſæ. ſine
vllo impedimento feliciſsime mox Stocholmum
appulerunt. Poſtquam vero Steno cæſis. aut in or.
dinem redactis. paſsim regiis præfectis iterum ſibi
arocs Svecicas ſubieciſſet videretq̃ omnia ardere
bello: vtrecuperare poſſet etiam reliquas. atq:tem.
pus ad id ſibi neceſſarium callide conſequeretur. de
reginãs quam captiuam ctiam tum detinebat di⸗
mittendã cogitare ſeoum cæpit. Quæ dum agitat.
Raimundus Cardinalis a pontificc legatus. iubi.
læum per Germanian vniuerſam prædcabat: ac di.
ſcordes ditioncs ad concordiam reuocare ſatago⸗
bat: vt. pacato inde orbe Chriſtiano. bellum Tur.
cis. hoſtibus nominis Chriſtiani infeſtiſsimis. ifer.
retur. Ille ſiue aLubecenſibus aduocatus. fiuc ani.
mĩ ſui motu ctiam Lubecam venit. Cumq: pri⸗
mumingreſſus eſſet pompã ſaerorum ſolenni tota
vrbe
o nv n rs e si
:::::õ::::::
vrbe inſtitutã.nuocare auctorem pacis deum cæpit.
vt negotium adiuuare & conſilia ſalutaria partibus
inſpirare vellet. Inde literas ad Ioannem regem
ſeribit: poſtulatq̃: vt: legatos plenãa poteſtate in.
ſtructos ad conſtituendam pacem inter ipſum ao
Lubecenſes. deſrgnaret. mitteretq:. Rex. cum lite.
ras accepiſet etſi ægre induceretur. tamen. ſibi
perſuaderi a ſuis paſſus. præſuli Othonienſi. & cui.
dam ẽ nobilitate Holſaticãa dat negotium. Ad hoc
ipſe Cardinalis aduocare principes vicinos duos:
Fridericum. regis fratrem. & Mlagnum Megapolita.
num: tum eccleſiaſtici ordinis alios quosdan gc⸗
rendæ rei peridoneos Magno initio tumultu agita.
ta cauſa fuit: clamitantibus ſine intermiſione Lu.
becenſibus iteram i xt etere priuiegie. xxxi.
gtioe cpere: ne cduci o e o pſ
virtere e vei. Et pri potare r iat
prices des/rciat. / reonere os:
circd :aigai iterate c prixiſei Duor:
regi cocęſ e/ẽ. x per i cc qitu er potexti.
rgec is. feve e e/ verito. geret: i/ci⸗
exv i e/ſ. ide /ec erecis cceiſ vt icii/
dcu; ſſ fret /ſcia rederex:. cx
perees diiuano.ſęfci copęẽ.
vixie vegefucere cuʒ o/e coꝰirei pri.
iegi/a udiet.uu/poax i ccet.
uci aiere i idca c rex rc re⸗
etes c/ẽrcuerit: o xtx prie/egi recept⸗.
re. veri tri s eve cceiſt ee iꝑſ.
ve.
sr. ꝓ . &r. .
i
e/ c feore reirv: /ſc ct e. .
vpriẽ/c cuſint fſri. Hæc cum
nnimos Lubecenſium ctian magis aſperarent: per.
indignum viſum fuit cos regis poſtulatis longe
æquiſsimis. tam præfracte repugnare. neque ha.
bere honorem vllum Cardinali aut principibus
cuocatis ſumma curã diſsidentes ad concordiam
reuocare annitentibus: atquc ca proponentibus.
quæ ex re ipſorum eſſe & honore æquis animt
merito videri poſſent. Ideoq: a negotio. fruſtra
hactenus tentato diſcedendum ſtatuebant: rati fo.
re quod non multo poſt euenit. vti pacem. quan
nunc adeo obſtinate recuſarent tandem. bello fa.
tigati vltro peteręnt. Id cum exploratum habe.
ret Cardinalis. viros quosdam conſulares. quos in
pacenn proniores animaduercterat. ſeuocatos ad.
hortatur: oe odo poſe:ſ/ſcee e
co/ia teerri pertici terefete
re pc conſieteerer:ioe vrepr⸗
ve pericſ/ et o/te xto viri.
ſperivre cotioer pcr ox i oferetem.
ivricre. Sed cum neque ita ſe profcere quic.
quam intelligeret animo commotus paullum vt
reprimeret factioſos. palam edicit/ẽ iſ i
ecim /t i regi e ceptiitere vox e.
ceret t eci i veieti reg prite
vexerttcric oxi inrerdceret Quibus nl.
nis cum ſedatiores eſſent tandem in hoc convenc.
re r. evv/ Crinitavoripe rre
a
ve.
o n n s e . xs
a
res egaret ii c ec e regin ierad per.
trtrext: ie petere egetor g/fi diemde.
ci .d itteret er rex i/r et:
porr de capitit i/ts gere. Nempe. o rex Lvvece/.
t. pro iric prie am. octoiſi reor rep.
ſentet: e. r ci cſ/irij aec ii /ẽn:
ptere/ent ercec. re/iteret: e pri/c prii/egi
fri/ieret. eci u/iveret.uiciperro e.
rerent i o&ſnio tevpore peregtos co/o
rra/tʒ iri. Oco er i reor ii.Frieric.
vx oſti pre/ſec oo/e/ſs Lxveceſs. e.
ceſc c pſeri Duxi er foſti procere exieret.:
ii i ie co/itocerer. Ldec ovec eocati co
ereret e re. i/ eito per/o egrederex.
Quibus rebus ita geſtis non grauate Lubecenſes
Sueciam petunt cum legato Cardinalis: qui cum
.primum in ſenatu de regiæ liberatione egiſſet.
perbenigne eſt auditus. uippe Sueci qui iam in.
dies exſpectabant. vt Ioannes manu armatã coniu.
gem ſuam repoſceret: niſi darent ſponte ſuã.vi ean.
dem. erepturus: dimittendæ occaſiones ſine re/
demptionis pretio veſtigabant. Itaq: cum acoqui.
ſcerent ingerunt ſe Lubecenſes: iterumq: com.
pellatis de cadem. causãa Suecis petunt inſuper. vt.
quo loco ſtatuiſſent quo: temporeoratores ſuos
mittant.cum conſiliariis regiis de conſtitucnda paop
locuturos. Quæ cum Sueci ſe facturos recepiſſent t
cœnobioAluaſtro.in quo contra datam fiden hacte.
ꝓus cuſtodita fuurat.aStenone infallandiam deduo.
ta &
Vo ns x x t/
.
taHalmſtadij aliquantiſper commorata.a primari
Scaniæ nobilitate.magno cam cum honore excipien
ce. uſq: ad fretum comitata eſt. Quo traiecto/ occur.
rens filiusChriſtianus.cum lectiſsima iuventute.Hat.
niam porro deduxit. Lubecenſes eius liberatæ gloi.
am ſibi palam vendicantes.gratiamq:apud regem eco
nomine ſingularem inituros ſe ſperantes. Hafniam
proſequebantur : verum. aliquamdiu ibi commo.
rati adeo non gratiam ab eovllam retulerunt.vt ne
quidem in adſpectum ſint admiſsi. Steno. poſtquam
a reginã diſceſsiſſet. Ienecopiam reverſus. circiter
natalem Chriſti. repentina morte obijt: quam cela.
tam in aliquod tempus ne in Danianm referretur.
Suanto volens clam cadaver Stocholmum deferri
iuſsit. Inde. longãa diſceptatione habitã aliis loan.
nem in regnum reuocandum aliis gubernatorem
nouum eſſe eligendum contendentibus ad xx.
diem Ianuarij Suanto equitum tribunus ad id tem.
pus. regni deinceps gubernator conſtituitur. Inter
hæc regina redux verſo ad pietatem animo velut
Deo gratias ob liberationem actura monaſterium
vnum Hafniæ ſtrui courat: alterum Othoniæ deſti
nat. poſtquam diem obijſſet exſtruendum. idq: ex
his ipſis ædibus. in quibus defuncta eſſet: vtrunq:
autem in ſacrarum virginum vſum. S. Claræ dedi.
catum. Inde Sterneburgum abit. voti causa: atq: ibi
fliam Elitabetham archioni Brandenburgico
pridem nuptam cum Stocholmi obſideretur. ad ſc
vocat: cuius cum ſe mox colloquio oblectaſſet.ad
R
mari/
o.vvrs a v sv
.
maritum eegem redit. Quæ dum fiunt SuantoSuc.
ci gubernationem adeptus ſtatim ſe pro hoſtc go⸗
rere. & Calmarniam obſidere: inſuper Henningum
Gaddium in Oelandiam ad Caſtellum Boringhol.
mum oppugnandum cum armat manu mittere.
Vtrunquc locum rex præ ſidio ſatis valido commu.⸗
nierat iam ex eo quo in Sueciã regni inſigne diade.
ma accepiſſet. incitabat & Suantonem quod Io.
anne cum Vandalicis ciuitatibus occupato commo.
dam gerendæ rci occaſionem nactus eſſe videre.
tur: quamquam ſane ipſo ſemper nova auxilio
ſubmittente ſpes hæc eum fruſtra habuit. At Ioan.
nes animaduertens bellum Suecicum longius fo.
re quam ſperauerat & Bornholmum item inſu.
lam atque arcem Hamarenſem plurimum mo.
menti habere ad Suc corum excurſionem in ma.
re Balticum prohibendam: ſedulo in id incumbe.
bat vti quem in modum CGothiam ſic & illam in
poteſtate ſua habcret. itaque cum in archiuis inuc.
niſſet literas quaſdam Nicolai archiepiſcopi Lun.
denſis quibus ille tęſtaretur ſc hanc arcem in⸗
ſulamque a Valdemaro IV rege accepiſſe. repe⸗
tenti quandocunque id liberet redditurum: a Bir.
gero eius loci tunc antiſtite ceu ſucceſſor Valde.
mari ideoque iure in ſe deuoluto reddi ſibi poſ.
tulauit. quod dum agit Lubecenſes. concitatis in
ſe Me gapolitanis. cum ne quaquam duplici ſe bęllo
pares ſatis ſcirent pacem ãa Ioanne petunt obtinent.
que. iubebantur Segebergum oratores ſuos mittere:
atque ibi res tractata/iſtis legibus. &ibi ip/. e ꝰxx.
e.
As r. . r.
i
lic vivitaes ceia e .ci/ivi.
eret. ecortss es /eecepor.
ti ri/e e reciperent. ecos /tic ppeetec
coprebexderext: c. ip co/iteret.i:c.
ts ii et detieren. ꝓ es reg occrrete e⸗
xiſ er crſ/feret iter/er xercer/. i..
ured exieret: iter vox /iirte. ie.
eci ar eere epreeſe ett. ve erepr
e iipere/ent ercer reeret.Atque
has conditiones Lubecenſes accepere & promiſc⸗
re etims/ eecror r /e oxi/crierer Dux.
ti/cevi./ exieſẽs.ac ligeſẽc. quanquam illud fruſtra
fuit ijs iſtud recuſantibus ac negantibus: pproax.
ds/cyir i cixitutit ier uo priti Ce.
cec i re/paci ent. Quibus actis. denuo in
Succos rex exercitum ducit Scaniæ confnem oram
quam grauiſſime affligens. quã calamitate pariter ac
ſeceſſu Lubecenſium qui ſeorſim pacem ſibi impe⸗
trauerant motus Suanto proceresque regni alij ſibi
quoq pacem petere ſtatuerunt. itaquc lcgatos mit.
tunt poſtulantqdue vt Calmarniam ad xV.
lunijrex adeſſe illis velit. quod ſi faccre non de.
trectet ſe ſperare rationem inuentum iri qu
rcgnorum ruptam totiecs concordiam ſtabiliri tan.
dem aliquando poſſent. Rex quantumuis ni.
hil minus conſtituerat quam Suecorum qui
iam toties fdem ſuam fefelliſſent poſtulatis au.
rem dare: tamen cum legatus Scoticus qui ad pa.
ccm adiuuandam tunc aduenerat intercederct.
paſſus eſt ſe permoueri. Poſtquam vero dies pridem
ad
rs r. . Lis. ri.
:::::õ::::::
ad negotiut pertractandum conſtitutus adueniſ
ſet. rex Calmarniam ſe recepit quo legatus quoqę
Scocicus & Noruegiæ ſenatores. tum legati Electo.
ris Brandenburgici ducum Megapolitanorum a⸗
lorumq̃: vicinorum. & Vandalicarum vrbium.
convenere: ſoli Sueci. qui conventum poſtularant.
minime comparuere. Cum. ſat diu exſpectati. nonm
venirent. rex ablegat.qui citarent. monerentq̃:: e
coittnt t egatiu eo gree oreat regis
vie/ſcre er tnt dfte m cop⸗
re cgita icet: ite aee ue/it. er tranii//
dtte pico/i eia co/ſi iare. r ee⸗/
co c coritie pterii/e. eige coxce/i/ſe.: e it
p/r cotet otam/ /eit t. oo ex.
cpde./ẽ/piterva i/turos. Cgiteręt.a ic
exiiatioę verti ci tant: fere ęre quic/ſ.
et at:/fęi. Nil legati potuere: niſi. vt ven.
turos ſe pollicerentur: quanquam tamen ne ſic qui.
dem præſtitere. Itaq: rex. nequicquamu ipſis exſpe⸗
ctatis. cum ludibrio ſe haberi animaduerteret con.
uocatis Daniæ pariter ac Noruegiæ ſenatoribus. li.
teras Svecorum profert. quibus illi fdem ſuam ob⸗
ſtrinxiſſent. Quibus lectis. cum conſtaret vniuerſis.
Suecos neq: fidci ſuæ. toties datæ neq: etiam litera.
rum vllam plane rationem habuiſſe: ac præterea.
iam ludicium aliorum de ſe fubterfugicndo. rcos ſe.
ſe perduclionis eſſe abſentiã ſua manifeſto teſta.
rentur: ne in causã ipſc propriã iudlcare voluiſſe vi.
deretur ſenatores. quos iam dixi. ſententiam ro
gt..
r. v mx.
:::::õ::::::
gat. hi pronuntiant cteee : .&reu
aoc/. i /iiteri/riptnt. peres. fax. e
vs. e xcidiẽ. quam ſententiam ne in gratiam ita
ſuam protuliſſe viderentur Maximiliano Cæſari.
quanquam ei non ſubiectus. porro diſquirendam
mittit. isq: rite examinatis rebus omnibus. in iudi.
tio prolatis & probauit & in ſuo quoquc Imperio
promulgauit: illic quoq: tanquam a ſe lata eſſet ra
tam eam eſſe volens: eamq in rem diploma edidit.
ad ſecundum diem Octobris anni proxime inſecuti.
His peractis rex ſententiam typis primum excudi
curat inde exſequi cam cupiens bona darmnato.
tum omnia qu in Daniã aut Noruegia fiſco ad.
dicit: literas quoq: Imperatoris per Vandalicas ci.
uitates omnes publicari iubet. & edicit ie ei re.
ece//ri Seci eice ittt:ei.
pedi iisfciat t coxeri aveat./ poft⸗
ac ix reg Denie priiſegi/iti /a vva tecf ee ve.
it. Sueci accepta tam inſigni contumelia cum
ſe tanquam perduellesatq: reos maieſtatis. per Im⸗
perium vmuerſum iam traduci intelligerent pu.
dore acti. vt opprobrio ſe eximerent. regem Hafnia
adeuntes. iterum de imperranda pace agunt: ſed.
cum totics fidem ſuam fefelliſſent. vix inducias. at⸗
que has in paucos menſes. acceperunt: Quæ dum fi.
unt. Lubecenſes. pacc iam cum Megapolitanis fa.
cta noui contra Daniam belli occa ſionem quæſiue.
re: inuidia in regem moti cui felicius quam opta⸗
uerant. res cum Suecis ſucceſſiſſet. Itaqvt impe⸗
dimen
o n iv
:::::õ::::::
dineutum alquod tranſuerſum obicerent. contra
pacta pridemo iitas non Sueeorum tantum naucs.
atq: merees clam in portus reccperunt ſed ſubſi.
diorum etiam quicqʒuid poterant ſubmiſerunt. ac⸗
om naues tradi ſibi iuxta pacta. rex cxigeret vr.
bium Vandalicarum eas eſſe reſpondebant. Qui
bus rebus nuntiatis rex præfectis claſsiarijs rur.
ſum mandat proeu evete qiſi Ldecets.e
Fdeice rdes ira feceret. ltaq;: capt na
ues multæ. & in portus proxim adiaoentes ductæ.
venditis vili pretio mercibus magnur Hafniæac
Malmogiæincorementum actulere. Qu vt poſtea
Lubecenſes t Vandalic ciuitates acceperunt:
mittunt qui oreptas naues eeddt ſibipoſtularent:
quibus hoc reſponſumdatur ue i cora pca
ecis erces viſv: ea ixre ccptt e. Quã de
causa iterun tumultuantes Lubecenſes arma poſ
cunc: verum bellum diſſuadentibus qui prude./
eiores erant paullulum conquieuere. ne deſeruiſſe
tamen ideo Succos viderencur clam confirmant⸗
illis animum: ac prſidium quq: alia belli inſtru.
menta eſſent pollicentur. His promiſſis incitatus
rurſum Suanto ante fnem iduciarum quas non
ita pridem rege ſatis anxie poſtulauerat. factã in
Blegingiam irruptione arcem Lycham capit
diripit & incenit: ac cum prdi propere in Sue.
ciam redic. quod vt Seuerinus Norbius claſſis re.
giæ præfectus inte llexit in Finlandiæ portum in⸗
uectu. onnia viciſtim ferro. ac flamma. perdeꝶ.
Ca
.i.
rer. o. Lms.
.
Caſtelholmum.igne iniecto. quat ſolo: tum & Ste.
nonem Turſonum. vnum e primatibus regni cum
vxore ſua capit.& in Daniam cum ingenti prædã ab.
ducit. qua re plurimi optimates ſanguine. Stenoni
iuncti cum propinqui ſui vicem ac cot item alio⸗
rum. deplorarent iterum ſibi annitendun cxiſti.
marunt vt negotium denuo pacs ageretur. Neq:
tunc auertit animum rex benignus: quanquam me.
rito. tam multiplici offensa alienus eſſe poſſet. ita⸗
que comitia complura habet Helſinburgi. & Vor.
bergi: inde Hafniæ & laltogi. ac inducias rur⸗
ſum admittit: in vndecimum Nouembris: eã legc
u vege: e: ec ei ccere: t ee .
ioe preprer pro/eree. r iere/ e
pt tx xt ſ. ut/fi eis C/ii.yes
teco&i xvir ior eepſ vegem pi exiret
opyeat: ptr vc vecie gerrre co/tite.
er.t evitvs eſeieteecx/
Foe ii enax peere eper iii.
res y.otiec prceret exbieret. Ce/v
x/pe Oeis t i:te ver e.
io rovenr p eir pte/fore pe eret:
tegr es per irvcier emp xov e
co eere preoegr efre. cqiv.
erav vers feri ve ieie er ſegrer .
e es / ſr / ofvi ecavt: teri xreic.
ver e ver e ecer qi/em i
eci. i/rt ret.ii/eisrre. Quo cedic
to certe Suecas Lubeccnſes. ſociasque tiuitates
Sa⸗
Fo v is i v
..
in anguſtiam hano redegit.vti fame partim acti.pa.
tim armis ſuperati pacem petere oogerentur. Sed.
cum dies conſtitutus adueniſſet. neqj Sueoi vti pac⸗
tum. comparerent: rex. deluſum ſe ab illis indigna⸗
tus denuo. Decembri menſe ineunte. in Veſtrogo⸗
thiam arma mouet: ao.direpta incensaq: vrbe Los.
& abduct pagnã præda mox in Scaniam reuertit.
quibus Suanto intellectis vt vlciſceretur clalem.
rege in Daniam regreſſo ipſe in Scaniam excurrit:
aco viciſſim vrbem Veum obuiasq̃ in illo tractuar.⸗
ces quaſdam diripit partit & incendit: ſpolijſq:
opims ouans nilcunctatusa retto in Steeiam co⸗
pias ducſe iude oratores mittit. poſtulatum co⸗
et i Co/gi prie idic vice/s
rtv die eſ / i proxie ſeqeis.re.
petat: tęetr/ Cſxari.ſue etiv ber .e.
c: c/a ccp:o o cgu iſicre rpes
ceret. ic egertri procere o/& pce co.
itere i perpet :r: er i re cpti
r ereix riſori tre ecderer.
i per coetit/fareoile:re prxii Deetx.
r ie.x: erce vter certiorea ce⸗
ret. Neque rex hæo recuſabatniſi quod Calmarni
comitia haberi vellet. Sed Vandalicæ ciuitates ne
banc quidem pacem diu ratam oſſe voluere. nam.vt
Suecos ſuo exemplo confirmarent ptimi beltuna
Lubecenſes inchoaruut: quinqun uauibus omni
rerum neceſſariarum copia inſtructiſſimis Reuali.
am in liuoncam miſſs: vbi conmutatis mercibus.
ysr D v. i . r
i
ac cum Suecis nouo fædere clandeſtino conſtituto
prius domum reucrtuntur quam ad regem fama rei
perue niret. qui quantumuis admodum indignare⸗
tur temerc adeo ruptam pacem quam vix pridem
multis precibus impetrauerant tamen id diſſimu.
landum in præſens duit dum/ qu porro agitarent.
intelligeret: ac.quid ſibi in hoc negotio ſtatuendum.
circumſpiceret. Illi vero.nil cunctati./anno proximo.
in conſilio perſiſtentes naues octo in Sueciam mit.
tunt. quod rex poſtquam intellexit cum ſenatu rem
communicat. quippe ſic exiſtimabat.ſi io ſevitne.
c coixei cotciorec/fer: qet. poti
pecio.ccereru. plucuit itaqhunc con.
temptum vindicare. Qua re ita conſtituta. mox pro⸗
fectus in Holſatiam cum pertrahere in ſocietatem
belli fratrem Fridericum vellet alieno eius animo.
quod cum Lubecenſibus ipſe pacem recens inijſſet
non ſucceſſit hoc conſilinm. inde vt magis iure ſe
quam armis experiri velle omnibus teſtatum face⸗
ret. cauſam arbitrandam offert: ac ſignifcat icdice.
cqpere. rc/iei/cqp: Len/e. er etiqp o/ci.
ex/t: t/xt: fdrgeſ c erge⸗
ſm. bc g/ie item regem ſpere Eſec.
tore et: it ici iere rt /ẽ e.⸗
ceps eiie. placuitq: Lubecenſibus in principio hæc
conditio: & accipere eam ſeſe. miſſis literis. ſunt teſ.
tati: ſed. ſententi mox mutata a propoſito reccſſe.
re. idq: ſolum aliquorum interuentu conſtitutumi
vt pax quidem in ducatibus ſeruaretur ſed cum reg
Ss
nis
o v nvs i s
.
nis bellum eſſet. Quæ cum ita ſe haberent. rex ab
Anglia.Scotiaq̃: auxilium nauale petit: tum vt mer.
catoribus quoq: Lubecenſium. quotquot intra reg⸗
na ſua deprehenderent & corum bonis omnibus
manum iniciant: ſe propediem miſſurum.qurcum
illis iure agant.neq: ceſſant Lubecenſes:& firmandis
rebus ſuis nuntium ad Imperatorem Maximilia
num mittunt. obtinentq:: vt is literas ad Germani
principes daret iuberetq: i tteda ece/ſu⸗
co regem excare. ec peritere. i i/fipexis
ei.iitec i dirioeer rt. quin ad regem
etiam ſcribit. poſtulatq: e coerci LxVece.
ix eri Betico iv /acte iera viſt .
vo pedirer. xt terer. ſed hæc Cæſaris inter.
ceſſio. Galliarum regis opera irrita fuit. Aſperatis
in hunc modum partium vtrinq: animis. rex. vt na.
uigationc Lubcccnſes prohiberet & commercia
impediret apparatis rebus omnibus nauium vi
ginti quatuor claſſem inſtruit: ac præfectis dat
muandatum iect euda. Ldecenſi
e /ivs iu port prouieret e vr.
em rer eceirir /i porret Ea res
non parum animos Lubecenſium pertur bauit vti.
ecu obſeſsa vrbe. concurrentes in tumultu arma
poſcerent cum non multis poſt diebus. naues.quas
Reualiam miſſas paullo ante memoraui. rerum om.
nium ignaræ. iuxta Danicas appulere: quæ.in cas in.
ter Daſſum & V ernoum facto impetu. facile omnes
cxpugnaſſeut: niſi prædæ nimiãa cupiditate. in præ.
tori
is Dv. is. /.
r.
toriam incurrentes tresq: alias minores quas ce.
pere cæteris effugiendi poteſtatem conceſſiſſent.
Quibus bunc in modum geſtis claſſis regia. captas
naues ſecun abducens domum abit. contra verd
Lubecenſes vt acceptum nupcr damnum repara.
rent.Danos omnes. nautas. atq: nercatores.tunco in
vrbe deprehenſos. ſtatim arripiunt. & obſtringunt
vadimonio ne diſcedant inde prius quam. ſoluto
pretio redemptionis abeundi poteſtacem impe⸗
traſſent. Eis in Daniam nuntiatis rex viciſſimo oem⸗
nes toto paſſim regno Lubecenſes & eorum bona.
detinet inde edicit ſeueriſſime e ec pft i
rep .i/m csportere t comerc ii.
ic aaere ſt: coxtrri cri//ſt cepite.
o./eret.Lubecenſes.cum & ſuos paſſim a regę de⸗
tineri & edicto tam ſeuero Danos vrbe prohibe.
ri. accepiſſent literas ad regem mittunt. & dimit.
ti mercatores ſuos petunt: quibus ille reſponde.
re iiria icepi/ſ i//fererexte ieror
i reg Do or ii/te eriet redire.
ere: t/ẽ i/ecter e/. Inde ad confœde.
ratos ſibi reges datis literis. de iniuria Lubecenſi
um grauiter queri: moxque Succi. qui proſcriptio.
nem Cæſaris animo iniquo ferrent vt honorem.
quo priuatos ſe videbant. repararent.rurſum in Da.
niam ablegant pacem a rege oraturos. qui cum ip
ſum Helſingburgi adiyſſent cam accipiunt: illis le.
gibus quæ Vorbergi dictæ crant. Quibus geſtis
cum in Sueciam rediiſſent Suanto ita oratorum ao
ta u
o nvis f vx s
:::::õ::::::
ta ĩnuertit in ſcnatuvt in bellum denuo ſuorum ani
mos concitaret. cumq: graui rerum neceſſariarum e.
geſtate premeretur Lube cenſes ſociæq ciuitates.
auctumno proximo naues bellicas octodecim pan.
noſale mercibusq: item alijs quibus maxime in.
digerent oneratas ſubmiſerunt. quæ Stocholmum
cum fcliciter perueniſſent ac retrorſum ſe recipc⸗
rent orta graui tempeſtate quinqj ex ijs grandiores
pericre cæter amiſſis armamcntis pars dantiſcum
appellentes.ibi hiemem exegerunt: pars vix domum
ſunt reuerſæ. Cuius rei poſtquam fama in Daniam al.:
lata eſſet rex in tanta conſternatione omnium rci
proſpere gerendæ occaſionem datam ratus ocius
triginta naues remigumq ac claſſiariorum mili:
tum magnum in iſdem numerum verſus Traue⸗
mundam mittit. qui cum. vento aquilone paullo ve.
hementius flante portum vrbis ſicut iuſſi. minime
intrare poſſent ſinum maris cuia noua ciuitate no⸗
men datum. ſubeuntes poſtquam illic exſcendiſſent.
pagos aliquot Lubecenſium populati cum ingenti
inde præda Oldeſloum ſe recipiunt vbi dum exſpec.
tant hoſtem ſi fortaſse is erumperet Lubecenſibus
commouere ſe non auſis vrbis Trauemundæ ciuecs.
ſolis octo ſcaphis vecti naues aliquot onerarias. nul⸗
lotunc præſidio tutas capiunt partim aut incen.
dunt: &. his actis. ſinẽ vlla ſua clade vrbem repetunt.
Tandem. motis inde caſtris. poſtquam Dani domum
ſuam redijſſent. rex Ioannes ab Anglorum & Scoto.
rum regibus confæderatis ſcriptis literis iterum
auxi
rsr. ꝓ v. is.
nr
uxilium nauale petit: tum & poſtea. ipiis ad hæc
conniuentibus. toto vtriuſq: reguo per præconem
palam edicit i m iiterve. a auſe cor
LVeceer eu. e eor ecer.es. foyt ge⸗
ve coparreẽ/ eder v xr ve
a/tic ireſ. pirtic ee exerceret.: ito
o dtaxt iero oerD:i ports ves pſs
/ege orv Cece erriet
perpetrett. eee. Id Decembri deſinente aco.
tum fuit: moxq: tanta piratarum multitudo marc
Balticum infeſtauit vt non tantum Lubecenſibus.
fociisqᷓ: ciuitatibus. ſed & Suecis. intercluſum illud
fuerit. Quæ in mar dum geruntur a piratis. claſ.
ſem etiam rex inſtruere camq: in Finlandiam mit.
tere. ducibus Seuerino Norbio. ac Tilemanno Giſe.
ho. Atq: illi commoda tempeſtate vſi. poſtquam
iſtuc appuliſſent. militemq̃: cxpoſuiſſent. vrbem
Abonem. ſede epiſcopali inſignems populati cum
ingenti inde præla mox in regnum reuertuntur.
Quibus malis acti Succi vti ſe. ſuosq̃: omnes.a di
reptionibus iſtis liberarent Hafniam legatos mit.
tunt. qui decretum pridem Helſinburgi factum
reuocarent. Ac Ioannes. quanquam toties rebel
lantibus fidem habendam non cenſeret tamen
regni vtriuſq: optimatibus. id ſuadentibus. acquic.
uit. Itaq: induciæ datæ in bhas leges: ueci preceres
ex reitit ei regi ſai regi v/i redeci
xcev foſe ii peeret: emiei
i Criere vv eemte fiev
:::::õ::::::
te.
Tois
c
v/e/iore e xieret. facerext. ovec e cor
. procer: ſoxe eci/ſi.e o pter i e.
curxerext re/ſtiteret: i. i pox oext. ſ.
it e Cbifa e tacui o cſo. ccco.
cr iiter eegi/ſet.vregefcere: coviet
ers .eci imite i are ter r.per corttr. o.
s o oyport.ce/ereret.c procerer regi
eci xr. i/ c cetv eſe edetc ere
te Doii fe ree certioreceret: o ui⸗
cii regeeret. forre mpeit coe i
de c/t c poſt. tre roregtioem ſtam
rei c. detnac.re e.ct te iio
i. de egeii. iti. er petiii regic reg eci
eptirec terore co cocerer:t e
rcitcBoro.c Ca/ ri.i/aᷓ teʒ oe/axcdi:
porr e oviiv dos. p/ſi Dei ptirti.rci
H eriſe. i dicte c aetioe er
vxi eeecfioe. rer ecerar reesritr
ſ. d coext/e/ cotr. Co/ vrei.
rs. er poſẽ/oes oe pertie Ce/vri.
vce pariter opyi ii ecie procer pore/fte e.
icepr fore. oxa er.& ei oe/feria. r ccſr.
e. pe/rtieis.ivc vreditra eſ: ce/e. x co.
et.ict.c it e foret ier regeʒ. e
Ldece/s &eci ico ue/c ec x xi/ixv .
turos. e; icydrctuos. rte i reg gr⸗
tireertrr. ter i. reces cſarisſc. cri/i.
i. ecdict eqo ſt ec dv dare
et e covercia ee eorm / erret. De.
.
rsr. v. x.
:::::õ::::::
tqte d ec gtr rex ferte i excecere⸗.
Cbrii /o ifio. i i Sxecia ier. ioe
eectioe ier ac et itegru:. C ie/ſ. ⸗
re. His capitibus pax ſtatuta : ſed non diu rata
fuit Quippc anno inſequente Lubecenſes. ac ple./
ræq: fœderatæ ciuitates. vt. quæ acta inter regem &
Suecos erant. perturbarent. bellum.pridem palam
geſtum./ regi indicunt.ad diem Maij ll. in quod ta/
men nullo modo conſenſere Ham burgenſes non
ſe cauſam iuſtam habere proteſtati. Sed præcipites
odio ſuo Lubecenſes poſtquam Suecos de conſi.
lio certiores reddidiſſent. nullo auxilio Sociorum
cxſpectato. ſtatim poſt indictum bellum. cum rex
nullam ctiam tum irruptioner pertimeſceret. na.
uium ſex bellicarum claſſe inſtructa. mare Balticum
infeſtant. Vbi poſtquam ad Ceſſoram cum excu.
bitoriis nauibus regiis tribus aliquamdiu dimicaſ
fent. tandem. ſeſe ſubducentes. Langelandiam cur.
ſu celeri contendunt. In quam vbi exſcendiſſent.
& incenſis villis proximis hae atque illac graſſa.
rentur inſulani raptis armis occurrentes. forti
ter eos propulſant: tum ad ipſas vſq: naues perſe.
quentes. ſepoſitam in littore prædam rurſum ex.
torquent. Rex. quo ſuos tueretur. naues Callicas.
Scoticasq̃: & Anglicanas in mari ſuo deprehen.⸗
ſas detinet. & bello parat. Quod dum lentius
molitur. Lubecenſes cxpedita rurſum claſſe cir.
ea Iunium incuntem. Monam inſulam inuadunt.
Hanc tenebat regis nomine nndrcas Bildius vir
:::::õ::::::
vt.
To ns s
.
vt genere. ſic virtute militari iuxta præſtans. Qui
cum hoſtem adueniſſe accepiſſet. ſtatim inſulanos
cogit: tum & tela. commeatum. quæq: ad vim pro.
pulſandam. aut obſidionem etiam tolerandam. ne.
ceſſaria. in oppidum. & arcem Stegam. oppido con.
iunctam.infert. Muros quoq: ocyvus refcit: & cuiqs.
ſi ad vrbem oppugnandam accedat hoſtis. ſtatio.
nem ſuam aſſignat. Quin & magnam copiam fer.
uentis aquæ a permiſtæ calcc picis. oppidanos in.
era mœnia in lebetibus. & caldariis apparare item
iubet: vt mulieres. ſenes. pueri.quos ſeu ætas. ſiuc
ſexus a militia prohiberet. in oppugnantes ea ef.
funderent. Ita rebus intra vrbem ordinatis/ exſcecn.
dere in terram hoſtes ſinens ſuos intra vallum co⸗
hibet. Hoſtes metum eſſe rati. ſummã cum ſecuri.
tate excurrentes cuncta ferro./ ac flammã. vaſtant:
inde. ad oppidum accedentes. oppidanos.tanquam
non prodire auſos/ ad conſerendam manum pro.
uocant. Qui cum ſeſe nihilominus continerent. illi.
multo audaciores. nox contemnerc etiam cos pla.
net incipiunt. Itaq inuadunt vrbem magno impetu:
ipſo ducc Storterbolio. vt cxemplo incitaret. præ.
cunte. Subire vallun conabantur: ne tormentis. ſi
quæ eſſeut. lædi poſſent. Prorucbant ſine ordine.
tanquam vrbe ſine negotio potituri. Id præfectus
cum vidęret.dato ſigno illico tormenta explodit:
inde in vallum enitentes quibus id mandatum ecrat.
aquan ęffundunt feruentem. ac permiſtam calce
ꝑiccm. uare poſtquam multi caderent. tandem.
animun
s. D . Lv s. .
s.
unuua deſpondentes. cæſo ducc Scorterbollo pe/
dem ipſi retulere. Oppidani. fugientes inſccut.plu
res ctiam trucidarunt: accurrente paſinad cœden
adiuuandam magna ex agris multitudinc. cuius do.
mos ipſi incenderant.Quarum rerum cum rex nun.
tium acccpiſſet. mittit illico. qui præfccto. & inſula.
nis pro virtute atq: fide. gratias ageret: tum me
moriam rei tam præclare geſtæ ſempiternam ſibi fo.
re pollcetur: inſuper præfectum monet. vt exou.
bias toto littore ſicut olim vſitatum. deinceps ore
dinet ne iniuriæ porro faciles opprimi ab hoſtes
poſſent. Hac in Inſula noua clade nil deiecti Lube.
cenſes. Langelandiam iterum tentare ſtatuunt:
ſed. vt pridem. propulſati. cum ne exſcendendi qui/
dem.niſi cum ingenti ſtragc.copia eſſet.n mare Bal
ticum deflectentes. claſſem ad Elſingoram ſiſtunt.
Cumq: exſcurſione illic eriam prohiberentur vn⸗
diq: munito littore. & præſidio excubante: poſt.
quam aliquot tormenta. nullo oppidanorum dam.
no. cxploſiſſent. naues quaſdam onerarias. ante vr.
bem ſine cuſtode fluctantes. partim inoendunt.par.
mo capiuntc. & abducunt Trauemundam.Vbi dum.
cxiguo adeo operæ pretio aliquantiſper commo.
rantur.copias maiores ſibi collecturi. claſsiarij in tu
ultun proruperunt: ac ſenatum de ſuſcepco ce⸗
rere in regem bello accuſantes. miſsionem flagit.
runt: quidam etiam poſtularunt.vt direptuio.prætes
ſunptum. ac ſtipendium. toto regno libera permit.
teretur. am tametſi mox ſenatus indulgeretęnon
Ta
blan.
Tovivs vie i/
e
blauditiis nihilominus. aut promiſsis. permoueti
potucrunt vti denuo nauigationem in Daniam in.
feſtandam inſtituerent. Poſtquam verõ Lubecenſi.
bus. ſociisq̃: eiuitatibus res pro voto non ſuccede.
et. aliud tonſilium capiunt.Itaq legat is miſsis. ro.
gant Suecosjq:oiri iis proer ctev e/
x gei e/t vti terr o/t ixxaerext:t. o
pſt. i vve. Cr c/iſo i/tro vec in ar
tere icqi ceſturos. Hanc legationem Sue.
ci more ſuo. pronis animis acccperunt & Acho.
nem cum equitibus ſeptingentis in Hallandiat
immiſere. Cuius nuntiato aduentu. Tucho Crabi
bius vir nobilitate generis & peritiã rei belli.
c inter primos cum proceribus Scaniæ reliquis.
iuſſu regis ocyvus collectis copiis. ſeſe obyicit. Ante.
quam vero arma conferat conſilia hoſtis nume.
rumq̃: copiarum explorandum ſibi cenſet. Itaque
Tordonem mittit ruſtioum quendam. Achoni no.
tum cui pridem operam eandem dedęrat in pro
dendo Scaniæ ſtatu. Is Aehonem eum exercitu oc⸗
currentem propere adit. & ſalutat: tum precatur
fauſta ommia./ac ſperare de ſucceſſu bene iubet: faci
le hoſtem.ſi maturet. opprimi poſſe. Acbo vera
cum memorare ratus quantã poteſt mox celeri.
tate vtitur: interim Tordo. clam dilapſus recipit
ſs a Tuetonem nuntiatqj hoſtem in propin.
quo eſſe &. itinere feſtinatos parum ordinato ag⸗.
mine. commcare. Quo audito. Tucho ſuos. pabu.
li parandi caus palabundos. ſtatim cogit: hoſtem
vbi
:::::õ::::::
n . L . i
n
vbi primum occurreret. aggreſſurus. Tum delibe.
rat quonam illud loco faciat: vtrum in aperto
campo aduentautem operiatur. an vero incautum
inuadat. Frat media inter vtrumq: exercitum ſil
ua: t in hac profunda vllis riuo quodam interei
ſa: hic ſubſiſtere Tucboni & hoſtem exſpectaro
placuit. Acho. inordinatãa acie. inter primos ſiluama
ingreditur: cumq: in vallem perueniſſet. Tucho
claſsiocum canere tubicinem iubens. impetu in cun
facto. pugtam orditur. Acriter cectatum vtrinque.
equo aliquantiſper Marte: doneo mox Laureni.
tius Froſtius. Birgeri fllus ſummt Daniæ antiſti
tis vir equeſtri dignitate. & ſtrenuitate. clarus.
dimicantem in læuo cornu Achonem inuadit.
c. adacta in aduecrſum haſta ſtermit. Quo ca.
dente conſternati cæde ducis ſui cæteri ſtatim⸗
in fugam.ſecconjiciunt: in qua a perſequentibus
Danis multi cæſi.plures capti: plurimi ſiluæ be.
neficio tuaſere. Achonis cadauer inquiſitum
&:repertum ante Helſinburgum arcem in: mo
naſterio illic ſito. tumulatum. Abducta inde ſig
na aliquot militatia vnã cum vexillo regni: qu
mox Hafniam allata cum captiuis leto vultu
rex aeccpit. Et virtute ſingulorum collaudata.
gratiisq: ltem actis proxima dominic die. præfe.
rente regni Succici vexillum Tuchone Crabbio
qui & prælio eo ductor quam fortiſsite ſeſe geſſe.
rat. & captiua ſigna abduxerat pompam ex arce
in primarium templum duxit : ao. peractã re di.
uina.
o vv a si
:::::õ::::::
uina gratiisq: pro victoria tam egregia Deo dictis.
ſuſpenſa e fornice capta ſigna. ceu opima ex hoſte
ſpoliadedicauit. Suecos vero. vt hanc cladem audi/
uere tantus illico metus cepit ne in regnum totis
copiis Dani irruerent vt ntonium Turſonum ad
Ceorgium Baalium. Ruſsiæ principem. ablegarent.
qui inducias ſexaginta annorum peteret: ne vtrinq
hoſtibus ſepti tanto grauius premerentur. Contra
rex cum imparem ſe nauibus adhuc ſentiret. vndiq
totin ſc hoſtibus concurrentibus. confæderatis regi
bus. Calliæ tngliæ Scotiæq cmptas magno ære
naues Hafniam traduci ubet: atq: ipſe ne ceſsaret.
domi mterea duas parat. multo opere munitasvt te⸗
lorum nulla vi aut lacerariaut perfringi facile poſ.
ſent. Inſuper & in Lolandia arcem Engelburgum
ſtruit vudiq circumfluo mari: vtrefugium inſula.
uis ca eſſet contra Lubecenſium & ſociarum ciui.
tatum incurſionem. Naues rex cum exſtruxiſſet. id
potiſsimum accurauit. vt inſtructas milite iuxta ac
comncatu mox in hoſtemeduccrec poſset. Item c⸗
dicto renouato/grauiter vetuit. ne e ſubditis ſuis quiſ.
quam commcatum Lubecenſibus aut corum fæde.
ratis. vllum afferret: ſi quis contra admiſiſset. is de.
lictum capite. bonisq: lueret. Qua re factum. vt Lu.
becenſes atq Sueci breui tempore rerum neceſsa⸗
riarum egeſtate quam grauiſime laborarent. Cuĩ
malo id incommodi accedebat vt non tantum nihil
Dani cdicto regio prohibenteiportarent: verum
etiam ſi qu ipſi aliunde apportari curauiſsent. ca
ou⸗
isr. o v. L is.
:::::õ::::::
omnia claſsiarij qui per mare iuſſu regis excuba.
bant ſæpe intra vrbium portus. in conſpectu habi.
tantium. interciperent. Porro. cum Succorum cla.
dem.in Hallandis pridem acceptam.Lubecenſes re.
ſciuiſſent. pacatis illico militibus. aliquamdiu iam
in vrbe tumultuantibus. denuo iis contra regen o⸗
pem ſuam pollicentur: poſtulantq: quoniam terrã
non ſucceſſerat vt nauale etiam bellum adiuua
rent. quo communem ſibi hoſtem meliũs ſuperare
poſſent: cuius vires: qu paullatim incrementum
capiebant ni celeriter frangerentur. mox cx æquo
vniuerſis merito formidandæ eſſent. Succi. qui Cal.
marniam Suantonis iuſſu contra pacta obſidebant.
iuterfecto duce Achone. ac deleta magna copiarum
parte cum periculum partim ſuum. partim ſocia.
rum vrbmum atnimaduerterent. nec ſe diu tutos fo.
re. admittere promiſſa ciuitatum auxilia nonreou.
ſant: mox deliberant. de legatis ad ſenatum Lubc.
cenſem amandandis qui de belli ratione in com
mune conſultarent. Inter iſta Lubecenſes on
cunctati dum legati aduenirent. adiutantibus fœ.
deratis ciuitatibus nauium ſex & viginti claſſem
mittunt: ac præfecto dant mandatum. vt. cum pri⸗
mum Suecis ſeſe coniunxiſſet impetum in regem
faccret.Hic.cum claſſem mox ſoluiſſet. ac Bornhol.⸗
mo propinquaret. ſiſtit curſunm: & ablegat. qui in
Inſulam exſcecnderent & indicerent tributum. niſi
grauiter incolæ infeſtari mallent. Qui cum illud de.
uegaſſent. mittit alquot cohortcs. prædam actu.
ra.
Fo n is t v s /
rr.x
ras. Iſulani arma ſumunt & in littore occurremt:
& exſcenſione quidem prohibere quantum po.
ſunt. annituntur: ſed. neo in numero/ neq: appar⸗
tu pares. interfectis primo prælio nonnullis. in in.
teriorem inſulam ſe recipere ſunt coacti. Vbi dum.
incenſis pyris more patriæ vfitato/hoſtium aduen.
tum indicant./atque ſuos vndiq: ad pugnam cogunt.
longius progreſſi hoſtes/ pagos quofdam iuxta littus
populati & abducta in naues præda in Calmas.
nienſem ſinum iter inſtitutum capiunt: quo cum
claſſem appuliſſent. Suecis arcem eius vrbis obſi
dentibus promiſſa pridem auilia ferunt. Qui
ne ſociis deeſſent in periculo communi naucs
paucas. quas inſtructas tunc babebant ſub ducto.
re Henningo Gaddio Lubecenſibus ſubmittunt:
plures etiam pollicentes. poſtquam vrbem expug⸗
naſſent. His acceptis Lubecenſes tmuox Blegin.
giam prætetvecti pagos littori adiacentes ignc
exurunt. Hinc delati interiores ſinus maris Bal
ticit. Suecis ſeſe coniungentibus. in Lolandiam ap
pellunt. Vbi cum cobortem vnam expoſuiſſene.
quam latiſſimẽ ſe diffundere/& elamore omnia im
plere iubent / vt percoulſos metu incolas diſsipa⸗
rent: & effcerene ne coire in vnun auderent.
Mox. cum copiis vniuerſis exſcendentes. Nacbſco
uium oppidum nec præſidio. ncc munitionc fr.
mum./ improuiso inuadentes. populantur. & incen.
dunt.Nec religio monaſterium.illic adſitum.tucba.
tur. Incol/ clamorem hoſtile audientes. cum m.
ceu
er. . i.
:::::õ::::::
cendia item paſsim. & direptiones. cernerent. con.
ſuij inopes. trepidant primo fugiuntq:: mox. hor.
tantibus.quibus paullo maius animi robur erat.diu.
turnitate belli comparatum colligunt ſe & arma
capiunt. Interim. coactã præda non exiguã. dum
ud naues boſtis properat forte rumor increbeſcit.
aduentare claſſem regiam. Quo perculſi. ita quiq:
properanter nauem petunt mecu ne intercludan.
tur. vt quo cxpeditius fugerent. magnam præde
partem abiicerent. Cumq: in naues euaſiſſent.
duces ſuos circumſtantes vno ore omnes iubent.
vt Lubecam ſe reducant. Grauia quque commi.
nantes niſi ſtatim illud faciant. Nequc illis confr.
mare animum.pocuit. quod ſub iſthoc ipſum tem.
pus naues aliquot onecrariæ Lubecenſium com.
mneatum.ac mille militum ſupplementum/apporta
rent. Ftenim. cum hac occaſione duces perſuadere
conarentur. vt Fioniam. rebus omnibus nececſſariis
abundantem incurſarent prædam illinc ſine peri⸗
tulo luculentam abducturi iterum clamore incon.
dito ſe Lubecam abduci poſtulant: ac. ſi nolint. ſeſe
vim facturos eſſe. palam edicunt. Itaq Lubecam re.
deunt. Interim Sueci per legatos denuo cum Lube.
cenſibus de gerendo deinceps bello conſilia agitant.
Qu de re cum inter ipſos conueniſſet. vti viribus
coniunctis terra pariter mariq: ſimul hoſtem im.
pugnarent. Lubecenſes hos legatos ineunte menſc
Octobri octo nauibus reduxere.Cumq: eos ad Born.
olmum. tanquam nullum armplius periculum
:::::õ::::::
foret.
o ni i s/⸗
r.
foret.dimiſiſſent.regiæ occurrunt totidem: quæ cun
illis diu acriter præliatæ ægre tandem nocte interue.
niente dirimuntur. Ac quantumuis æ quo ſatis mar⸗
te dimicatum eſſet Lubecenſes nihilominus non
tntare belli aleam vltra auſinoctis eius benefcio in
vicinos Sueciæ portus ſe recipiunt. Dani vero poſt.
quam hoſtem aufugiſſe poſtero die animaduertunt
rati.quod res ipſa erat.in Sueciam cepiſſe fugam. qua
celeritate poſſunt.inſequuntur. At.cum nuſquam ap⸗
parerent. verſo inde in Cothiam curſu. atq: ibi pauca
qudam cum præfecto colloquuti. Hafniam rede.
unt. Ac tum demum Lube cenſeseditum iam tutum
nacti ipſi quoq: domum ſuam circa brumam petie.
runt. Proximo deinde vere/ magnis iam acccptis
damnis. nullam educere claſſem auſi. ciuibus tumul.
tuantibus.ac fortunam belli iterum experiri cupicn⸗
tibus.liberam in regn incolas prædam iis permiere.
Itaq Cunradus quidam. cui Regulo cognomentum.
cum nauigia ſibi aliquot ſpeculatoria inſtruxiſſet o.⸗
nerariaac vectoriaamplius triginta capitaut exurit.
Qua de re cum quererentur apud regem quorum
d detrimentum erat is ſuorum damno motus vt
excurſione hoſtem prohiberet. menſe Maionauium
viginti elaſſe comparata. ſub Ioanne Holigero.occu.
pare Trauemundam & exurere om nes illic naues.
iubet. Sed. cum Danos imminerc comperiſſent Lu.⸗
cenſes quicquid ibi nauium crat.e portu in interio.
rem vrbis ſinum ſubduxere vbi tutiores eſſent. ac
defendi facilt poſſent. ltaque direpto portu. & in.
ccnſis
:::::õ::::::
:::::õ::::::
sr. D . Li. .
r
cenſis edifciis ſuburbanis. ſinus omnes maris Baltici
diligenter Dani cxplorant ac Vandalicarum vrbium
mercatores vbicunq: deprehenſos intercipiunt:
bonis horum inter ſeſe diſtributis aut viliſsimo eti
am pretio venum datis. Quin maiora quoque auſi. in
Viſmaricenſem portum inuadentes naues quatuor.
decim capiunt inde in terram deſcendentes do⸗
mos omnes vſq; ad portas ciuitatis/ igne iniecto. ſo.
lo æquant: ciuibus ſe intra mænia continentibus. neo
prodire ad pugnam auſis. Quibus ita illic geſtis. V&ar.
nemundam mox petentes prius eo deferuntur.quam
cognoſci fama poſſet quo in loco res Viſmarien.⸗
ſium eſſent. Et. expoſitis ocvus copiis.Varnemun.
dam primo impetu diripiunt hinc vlterius progreſ.
ſi & agros paſsim populati magna ad littus præda
acta pagos plures Roſtochienſium igne exurunt:
nullo facto præd & inccndij fine antequam Ro.
ſtochicnſes fumum e mænibus circumquaq: con.
ſpicati/arma ciuibus imperarent.Qui dum ſe ad pug⸗
nam parant comportatã in naues præda Dani retrd
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
cum paucis ſe obiecerat Stralſundenſium pagos
vaſtant. Qui. ad famam huius rei/ vt auxilium labo.
rantibus ſuis ferrent. ſtatim pedites octingentos.mo.
dicumq: equitatum cum tormentis aliquot bellicis.
in inſulam tranſmitti curant: eã ſpe.dum ipſi a fron.
tc hoſtem occupant fore vt præfectus inſulæ cum
ſuorum aliquã manu tergum inuaderet: ſed.iam illo
v
pro⸗
Tot n ẽ t s
:::::õ::::::
profligato. poſtquam ſoli dimicarent. nec auxilium
inſulani quod ſperarant.vllum ferrent. pugnæ im.
pares mox in fugam ſe coniiciunt: in quãa inter.
eepti multi & occiſi. Tum tormenta quoque om⸗
nia ſarcinæq: in victoris poteſtatem peruener.
Multi quoque. cum ad naues trepidatione ſumma
ſe reciperent nec ad has admitterentur metuim⸗
minentis hoſtis. in mare ſc præcipitantes pericrunt.
Hunc in modum dum Vandalicæ ciuitates diuexan.
tur. Sueci aliquamdiu liberi ab hoſtili incurſio.
ne. recuperare. quæ amiſerant. animum inducunt:
vt ſic tandem plenam/ſibi libertatem vendicarent.
Itaque poſt obſidionem annorum aliqut cum
Calmarniam recepiſſent Bornbolmum etiam in
Oelandiã circoumſederant. Qua de causa claſsis re.
giæ præfectus. profligatis Stralſundenſibus cum
e Rugia diſceſsiſſet in Oelandiam opem obſeſ.
ſis laturus properauit. Præfecerat Bornholmo
rex Othonem Rudium. clarum belli: qui Canu.
tum fratrem ſuum Hieroſolyma pietatis ergo pe⸗
tens. ſubſtituerat. cã lege ne cuiquam niſi regi.
arcem cormmendatam traderet. Quam ob rem.
defuncto Othone in itinere. cum de morte eius fa.
ma affetretur Canutus vt ſeruaret fdem. quam
obſtrinxerat pridetm fratri. iam in arcem. mecuens
obſidionem. ſe reccperat: Atque co ſecum ad.
duxerat Petrum Vrium. antca arcis fafnienſis ſup.
præfectum cui præfecturam arcis rex mandauerat.
Verum ile quia plurimos e præſidio Hafniæ graui
ter
rs r. D v. Ls.
.
ter offendiſſet. parum obſequij pronos habuit.
Hac de causa ſuperuenientibus Suecis quos fir.
mandæ obſidioni Suanto miſerat. Canutus. cum
præſidio incluſus. diſidentes adhortatur. ut priua
tam oftenſam ſuam rei publicæ condonarent: faci.
le hoſtem propulſari foris poſſe ſi concordes intus
forent. Hino paratis. quæ ad repelle ndos Succos
opus eſſent. oppugnationem exſpectat. Dederat im
duces Suanto. Henningum Gaddium. Bremum
Oeſtrium & Ericum Abrahamum. Tolerata in
quintum uſque menſem obſidio:a viceſimo quar
to Iunij ad Nouembris diem quintum & viceſi.
mum: cum rex. in Vandalico bel lo occupatus.
nullum interea comncatum aut auxilium labo.
ranti bus ſubmiſiſſet. Itaque. cxhauſti viribus. ſiti
pariter & inediã poſtquam aqua ſemiſalsa. ac farin
craſſiore aliquandiu vitam vtounq: ſuſtentaſſent.
neceſsitate impellente. liberum diſceſſum pacti/ ar.
cem Suecis tradidere. Alibi quoque co anno eſt
XXXXXXXXXXXXXXXXXXX.XXXXXXXX
ram vſq late agros deuaſtarunt: &. occiſis plurimi
indigenarum domum cum ingenti pæda redi.
runt. Cum interea regni gubernator Suanto nihil
contra conaretur: niſi quod ſubmitterec ecquitum
turmam vnam.quæ palantes paſſim Danos commc.
atu. pabuloq̃: probhiberec Lubecenſes. moti damno
ſociarum ciuitatum.quod ã Danis vti iam commeo.
moratum. acce piſlenc. cum hæ open ioplorarent.
nauca
o v iv r x
.
naues omnes grandiores e naualibus productas.
ooyus reparant inſtruuntq:. Sedecim vniucrſaæ c
rant: quæ progreſſæ. ad Iaſmundam curſum ſiſtunt:
exſpectantes octo dies donec Stralſundenſium na.
ues aduenirent. Quibus nimium cunctantibus.
nec ad tempus præſtitutum venientibus mox
Bornholmum ſe recipiunt. Vbi itidem dum ad.
uentum carundem præſtolantur. duccs copias cx.
ponere. & agros populari ubent. Quo peracto. &
abducta pecorum magna multitudine nuntioquc
eius rei ad regem allato. ille ſtatim claſſem parat:
imperatq:vt quamprimum hoſti ad Bornholmum
occurrat. Duces ili dat Ioannem Holigerum. Seuc.
rinum Morbium. Tilemannum Giſelium ac fortit.
ſimos quoſq: alios: ita tamen. vti ſumma præfectu.
ra penes Holigerum eſſet. virum animi maguitudi.
ne ac peritia rei bellicæ. præter cæteros excel len.
cem. Ille.ventum commodum nactus. cum ſoluiſ.
ſet. nono Auguſti menſis die claſſem hoſtium con
ſpicatur. ltaq: hortatur ſuos. vt intrepidi pugnam
ĩnirent contra illos. quos iam toties deuiciſſent.
Cunqueo eo hæc dicente. clamor nauticus tollere.
tur atque omnes poſtularent. pugna ſibi ſignum
dari: ſponderentq: ita ſe geſturos cſſe. vti nec de⸗
XXXXXXXXXXX.XXXXXXXXXXXX⸗
ceret propius in hoſtem aduectus. ſe ad dimican.
dum parat. Inde naues ſuas ordinat. & maiores in
vtroqus cornu locat inter illas. mediocres: reli⸗
qua
s. . Ls.
.
qus poſt has conſtituit ad ferendam ſi quæ labo.
rarent opem. Tum quæ quamq ſcqui debeat. e
qu cui ſubueniredat mandatum.. Neq: ceſſant Lu.
becenſes:. & productam ocyus claſſem hoſti oppo⸗
nunt. Primi impetum Dani faciunt: quem cxcep⸗
tum Lubecenſes diu quam frtiſime ſuſtinentCum.
que eorum naucs quinq: ſauciis multis & occiſis.
grauiter laceratæ eſſent incitati non ſeruato vltra
ordine meiore audacia quum prudentia.hoſtem in.
aadunt ac promĩſcuc præliantur. Mox eodem quo⸗
qu modo Dami pugnant : & vtrinquc non induſtriai
mlitari ſedirtute diicatur axima dici parte.
teis eminus res geſta: cm Danuorum vna nauis pro⸗
pis in.ahoſtem fortur. xd quam poſtquam oppri.
mnendam tago iapetu plrres ruerent ctrcumuen⸗
tam facle capiumt.Quo eonſpecto Dani vt hanc
contumeliam vindicarent nagno anitmi ardore in
hoſtilem elaſſem irruunt vinccre aut mori ccrtis
Neq diu reſtitere:Lubecenſes ac ſalutem fuga ſibi
qucſiuere: in quã etiaminterccpũi pene omues caſi
penitus fuiſſent. niſi denfæ ingruentis noctis tenebra
fugientes inſequi prohibuiſſent. Etenim dux claſcis
regiœ Holigerus non ſecredere mariauſus cum rc⸗
ecptui cecinifſet:tanquamvictorlocum capit.c quo
pſi profugiſſent: & ibidem diem cxfpectat. Qui
cum poſtea ulluiſſet.rurfum profugum hoſtem qu
cit: quem cquicquam aliquamdiu quſitum cum
non poſſet inuenrc.in eundem locum redit.Vi per⸗
uenerat. cu trestralſundenſium naues quas bic
v i vs/
nt
exfpectaſſe antea Lubecenſes memoraui proctl ad⸗
uentare vident. Illi quieſcentibus Danis & quo
eurſum inſtituerent exſpectantibus ſociorum claſ⸗
ſem eſſe arbitrati prope adnauigant. Sed cum
hoſtem efſfe cernerent retro verfi fugam inſtitu⸗
unt. Inſequuntur ocyus Danr: atque duas naues
capiunt tertiã vix elabente. Hæc dum ad Born.
holmum gerunt. quædam Hollandorum chafſis e
Liuonia reuertens fugientibus Lubecenfbus in
ter Reſchouidam & Heilam forte occurrit. Eras
nauium duecenarum quinquaginta: ac duntaxat
quatuor beltca his adiunct quæ deducerent⸗
Cumq antiqu de comnerciorum iure i has o
rientis partes controuerſia imter Hollandos. e
Vandalicas ciuitates/ nec dum tunc dirempta eſſet
uſta inruriæ inferend caufa viſa eſt quam occa⸗
Eo inuitabat. ftaque eam inuadentes totam ca⸗
piunt difſipantue. Quatuer bellicaæ. impares pug⸗
n ad Bornholmum vbi regia claſsis ſtabat. ſe
ſubducum & ad Heilam Lubecenfbus acta nunti.
ant. Quibus cognitis Hohgerus conuocates ſta.
m ſuos murenrando obſtringit. ad recuperanda
prædam aut a mortem oppetendam. Nec dmffci
le illud crat apud pugnam fu fponte poſtulan⸗
ces: & ardentes proprr virtute animos quatuor
Hollandorum naues quaæ acceſſerant magis etiam
ĩctabant. Itaque cum multo mane a Bornhol⸗
o diſceſsiſſent mcridie ad Heilam veniunt vbi
uaues Hollaudorut diſsipatas ac plerasq; ſinc roc.
tore
re. . r.
.
c ftuctuantes alias adhuc fumantes c incen.
dio. conſpicantur & non procul inde claſſem
Lubecenſium qui. ob prædæ magnitudinem in.
ſolentes victis etiam tun ſuperbẽ inſultarent
Ideo viſu propius aduebhi atque cam adoriri.
Verum ili quod inſtructas bello naues tantum
vndecim haberent cæteris quinquc ad Bornhol.
mun miſere adeo laceratis vt inutiles pugnæ e
ſent: nec captiuis. quamuis militem ipſi ſuum im.
poſuiſſent ſatis fiderent cxplicatan toto prius
mari. claſſem ſtatim contrahunt prælium plans
detrectantes. Qua re animaduersã Dani. vt pro.
trauerent vel inuitos ad eertamen. telis declinan.
tes petunt. Quibus cum uon parutm certe læde.
rentur tela tandem ipſi quoque retorquebant
ita tamen vt non tam pugare velle qum peri⸗
culo ſubrerdueere ſeſe oſtenderent: fugam in
quã ſola ſibi ſpem ſlutis eſſe cerncrent tem.
peſtiue inituri. Quod ne poſſent. Dani naucs
ſuas cxplicant intercludere hoſtem certi.Ve.
rum co animaduerſo Lubecenſes veriti ne
circumuenti ſimul omnes hoſtium in poteſtateen
deuenirent ocyus fugam capefſentes Trauc.
mundam ſe recipiunt: paucas canctdm. Hollan.
dorum naues ſecum abduccntes. Ac ſecuti fu.
gientes cos Dani facile intercepiſſent. ni præto⸗
ria claſsis regia rupto forte pede nautico. it
media inſectatione curſum fiſtens hac re cæ.
teras item naues. quæ ſe iſto velut ſigno reuo⸗
Xa
cari
v:e
:::::õ::::::
cari arbitrate inhibuiſſet. Mox pretoriare paranq.
cum ad Hcilam reduiſſent. ſparfas Eollandorum na⸗
ues colligcntes. dominis eas ſuis redduntquosde⸗
ſertis pridem iis. metu hoſtis fugientesexcepiſſent.
Quanquam ſane multæ ex his deſiderat partim it.
cenſæ a Lube cenſibus aut abductæ : partim quoqa⸗
mercatoribus/ dum pugnatur forte interucnie nti.
bus. & in fluctuantes eas ineidentibus interuerſ.
Eoſt victoriam hanc Dani non duntaxat mare Falti⸗
cum tutum ab exeurſtone vrbium Vandalicarum
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
enſos inuaſerunt : & tflorum merces inter ſe parti
t vili pretio vendiderunt. Qua re factum. vt quan⸗
umuis geſto per decennium bello non anron ta⸗
men vlla aut aliarum rerum necc ſſariarum caritas:
fuerit: quin & contra./ ex allatis totiesin regnum ſpo.
Ls.rerum omnium tanta exftiterit abundantiaquan⸗
ta pace quamvis flerentiſsima eſſe potuiſſet. nne
proximo Suanto/ qui pro rege Sueciæ ſeſe geſſerat.
diem obiit roſiæ: nihilo feliciorem vitæ exitum
conſe cutus.quam deceſſor eius Steno.Nempe fatum
hoc Ioannis regis crat. vtivictor in tam lengac dif:
fcili bello factus hoſtibus fuis/ quos rebelles. perf
dosq:. totiesexpertus eſſet quiq: graues admodum
ſeditiones contra ipſum concitaſſent. ſuperuiueret.
tquc poſt proſcriptionem. cum infamia ſempiter.
nſic vllo ſuo ſcelere Dei manu c medio ſublatos.
cerueret. ortuo vcr Suantone. Sueci quanquan
ĩ
e s r
.
a Ioannem ciusque flium Chriftianun iuſiuran⸗
dum ſuum dederant null tamen eiuraticne bis
t in Senonem ilhus filium reguum tantferunt.:
Inter ifta Lube cenſes poſtquam obefo vndiq ma⸗
ri comimeatus deſtitucret atquc ciues e dere apud
ſenatum queterenmtur altcrutrum.:fatieude fuic.:
vt aut aliundeeum procuraret aut a reg paccnpe
teret. Ac cum prius minime poſſent. alterum præ.
ſtandum erat. Itaque crtſcente indies magis fatacj
lteras ad regem mittit. poſtulatq: vei ioes
cerife ꝓice ere. s r egere
ueiv xe/. coxceoerms cooes i
ex ad pacem a natur quam ad bellum magis
pronus egirei fre ſeribit i.
XX:XXXXXXX:XXXXX
tuenda pacc pro ſe ſociisq: vrbibus clam collo.
quium inſtituere velle diccrent. Quod quantumuis
rex grauatc primum admitteret.cupicns conſiliarios
qʒuoſdam ſuos adhibere tamen ne deeſſe ipſcs
vſpiam paci videretur. tandem corum poſtulatis ac.
quieuit. Itaque ftatuto die cum rex ad colloquij lIo
cum/ quiin arce Flensburgenũ deſignatus iturus eſ.
ſtt: gladio ſuo ſet accingens quoſdam e famĩiaribus
ſequi iubet. Quibus ipſum percontantibus. quade
causa ita armatus ad colloquium procederet: uia.
quit. og ii con/erie/ſc ie: veei uecea/t
ve iere ve comitrere po coſt pe/e.
ne cubiculum. in quo ili conueniſſent. uugrefſu
x⸗
na.
:::::õ::::::
o n
cs. d ſequentes ſe conuertens. ſubridenti ore uitj
ot cer pcx: ere eecue cogoſcem
iꝑſe i. im ii eces e eyt: i
frre ix.reet. ce oseeis pe.
eo.e exede: epexs xri prſipruero.
ren ccere exi eoai o fere. Iocus
erat. ſed quo tamen non obſcure indicabat. quan
tumn ipſe eorum fidei tribuendum exiſtimaret.Mox.
fnito hoc colloquio. cum ad ſuos rediiſſet ad ſena.
cum poſtulata illorum refert.Inde pax decreta fuit:
c commerciorum iis reddita libertas priſca. iis legi
bus t teti ec ueevege reciperet.e/
s Cifiec ot reeci &rv
ee: :ii peeret. pro/rat: vs v.
e. redgesi pretes vreg eci .
ixxret. y e c ofe. ere vrde
excipere foerete: ec eteta rrix dos vree⸗
e. per/oc e. pet itepr coexex.
. portr regi oregici e eẽt: coer.
i iie ex vccidete ier iic exerceret. Det
cvtroere eicep /i inter rege r ece.
r ferext. te toric egotiolepti iſcep.
taret. Sueci.poſtquam conuenifſe inter regem.Lu.
bęccnſes. & Vandalicas ciuitates. acccpiſſent: viri
bus ſuis iam diffiſt.ipſi quoq:ad regem oratores mit.
tunt qui Malmogiæ incboatas pridem pacis ratlo.
nes retractarent.Quos rex poſtquan.repetits toties
tebellionc irritatus. vix admittre dignaretur: ſe.
natorum tandem interccſſione & admiſſ.& auditi.
:::::õ::::::
ctiarn
i. i . L n. r
:::::õ::::::
am pacen i qeam petebant itpetrãrunt e
lege:vr ti vereem ip ix veg
e/ireres: ie Ci/i: vi pre xrer
mees ie pe ro pro gdertore cci
peret. ix iſ. i veci iivuu ce/rx.
et. er e eet treeecr&
Aoevii r ioerees ovi
uefio Criſfiaxo: efvctv ex patripere/
eeiret Huno in modum ctian um Suecis tandem
pax ſancita: quam perfidia vſitata paullo poſt
deftucto rege. denuo quoq: violarunt. Rex. con.
fecto bello Suecico/ &t Vandalico: ac. firmata vbiq:
pacc. regno penitus tranquillo: animum ad pietatis
opera aduertere cœpit. Ac legato Romam miſſo
ad pontificem Ioanne Volfo. viro ſbi ab epiſtolis:
præpoſlturam Othonienſem quam epiſcopus eius
tbis ſuam fecerat: regiæ iurisdictioni vindieauit.
cndreæ Globo dedit. Franciſcanis tria monaſte.
ria ſtruxit: vnum Coagij alterum Malmogiæ.
tertium Halmſtadij. Tum enixẽ item cgit per le.
gacos ad pontificem Romanum vt initiatus ſa.
tris Chriſtianorum princeps Ruſſiæ in Eccleſiam
admitteretur. quanquam morte impeditus non
peregit Brectam a patre Academiam Hafnien.
ſem varie auxit ornauitq & Stipendia profe
ſorum luculentiora fecit longa experientiã doc.
cus in bellorum.ac negotiorum./ mole. deeſſe ſibi
idoneos viros. quibus in legationibus & negotiis
regni aliis vteretur : cosq: deinceps inde legere
cou⸗
o ir rt: s
t.i
conſttuerat. Quin. hæc ipſa vtimogis effloreſceret
etiam antt anno cſo. ccc. xerii admodum ſe.
uere edixerat ne ad exteras cademias ſola ox.
cepta Vpſalienſi ipſi quoq: tum ſubiecti quiquam
iet niſi qui triennium prius in hac ſuaHafnierſi
exegiſſet. Poſt hc rebus in Selandiã ordinatis. in.
cuntoIanuariovna cumChriſtina coniuge filo
.Chriſtiano plurimisq. ſenatorumin ſeptentrioma⸗
lem Cimbriamus dicturus loci incolisprofciſci.
tur. Quo itincre cum trajiceretamareBalticum.
orta ſubito tempeſtas in diſcrimen prſentiſimum
eum .adduxit.Quo vix tandem liberatus eum Ni
burgum appul iſſet.& in terram exſcendiſſet es
vre inquit v e ad id conuuerſus: eiavr o
ieii vx. ixceor xo te xod tro/ſt conreſ.
rem ge.ſr excerc profectoęquaſi mortem
mminecntem præſagiret.verum dixit: neque enin
poſthac tranſit:Indefacto per Fioniam itincrc
RipamentCimbriæ oppidum: abluaroMuncio
lluc. inuitatus loci epiſcopo: qui iam annis aliquor
ante inauguratus ac facturus primum ſacrum& in
hoc Lagonem i Vrnium prſulemRoſchildienſem
ctiam conſecraturus ſtudio in illud tempus rem
diſtulerat. Vbi dum tex commoratur derepente
adeo exundauit marevt obſeſſus quaſi aquis plures
des ic ſubſiſtere cogeretur. nliquando paullum
extra vrbem cgreſſus. cum ad tmare acceſsiſſet &
hanc. aquis vndique cinctam. ullis ipſis quaſi innatars
ccrncret. admuiratus& conuerſus ad aſtantes :cc
u
vsr. o . Lis. .
m.
inquit rege regu/ comij oiti erir
emr er oteacer ei i terrs veevre.
i o piio rei eico oc/i ve. oc o e/ee.
co vor ivuitor oypi co oc ca/or eet. gitr cr
o o nem: edit it/ſo. c uit:
rer e eri it ef ꝓoreti tvo vici ⸗
r e. fuitſt eu.oos. gioris. v/ it ies/.
cſs. Quibus verbis ſummam in Deum pietatem
non obſcure teſtabatur. Subſidente inde aquãa. Ole.
burgum ſe recepit quo mox æger ad viceſimum
quartum diem Ianuarij peruenit: quod prolapſo
in paludes Tarmicas equo ſe nonnihil offendiſſet.
Vbi dum ẽ via feſſus & ẽ caſu item languens ſe re.
colligit octauo ab aduentu dic morbo laborare cæ.
pit. Qui cum indies ingraueſceret. ĩpſe ſibi ſummum
vitæ ſuæ tempus imminere prædicabat. Ea re cum v.
niuerſi quibus ſalus regis cur pariter ac regnĩ erat.
animis conſternarentur luctus ingens totã vrbe ex.
ortus fuit. Verum ille nihil motus ſummã anim
conſtantiã. & in Deum pietate/ad excipiendam mor.⸗
tem ſe parabat. Dum verſatur in agone. nequc longe
cab externã meta abeſt flium ſuum Chriſtianum ac.
cerſiri ad ſe iubet: ac. præſentibus e ſenatu regni
pluribus adhortatur: primum vr vegor oi.
drgitore c conotore De e vger
uſere / pore/re ade:tem te omvia vee⸗
vee t eo/pietim. co/: i mi.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
:::::õ::::::
.
o rs x v r
s
ſ. egitii regm cercevc ir ex uio ſoci
ac averitper icr. Tu/yor i ioore aeot.
oier iigeucs eget on cxrraeor: ve oord.
pro/ie vee ec eregrior oris i/ſu.
vver ce. s edo orii. efors nri. eir.
eru eri/vafce c iv drigu/⸗
re et od/eqi i iireco reo e vert.
ee eos ꝓef exceſm/u ig eat. ſtaferes.
vr e aem ec pre/eca ios ſvi o;us obriges.
Deniquefice regi gderctioes optat: & ſu⸗
premum vale dicit. Hæc cum filio locutus lacry⸗
mantibus. qui aſtabant. vniuerſis maximo cœlorum
regi ſe commecndans inter horam nonam ac deci⸗
mam veſpertinam decimo Calendas artij dien.
obijt peſtevt nonnulli volunt: vel.vt alij quidam/
febre. Corpus eius in Fioniam deportatum &
Othoniæ ſepultum eſt in cœnobio Franciſcano.
quod nunc ſummum vrbis templum. Regnum tenuit
annos duos & triginta: vii quinquaginta octo. Im..
minentem ſibi mortem ipſe ſat præſagicbat itaque
anno ineunte integra adhuc valetudine Hafniaæ te.
ſtamentum fecit: ac. familiaribus fuis multa legansv
plura templis.ad colendum rite Deum/ conſecrauit:
pictatem excc llentem quam intento ſemper ſtudio
cxcrcuecrat etiam ſupremo illo vitæ actu palam fa⸗
ciens. Signa quoque mortem eius præceſſerc.
Condito teſtamento ſuo poſtquam cum familiari
bus quodam die hilaritati indulgeret inter pocu.
la Calendarim ẽ Germani eſt allatum. ln quo
quande
esr. o v. s. .
:::::õ::::::
quando referretur. eo anno quendam magni nomi
nis principem moriturum.idq: forte legerctur. ſi.
luiſſe aliquandiu illum ferunt: mox. ſilentio inter.
rupto cum interpellaret uemo circumſtantes per.
contatum ece i i pricipe. ci or reice.
etv egr exi/tiaret cumq̃: omnes re⸗
ſpondere cunctarentur ipſum inde ſuggeſsiſſc:
Ego e e o e/gri pro: et/i.
eti ii o ticiis: or/ervr vits
c giere:i Dei ee/fcio. Alij & in
Chriſtianum filium iocatum ferunt ac dixiſſe:
eti iiore principe vrte creec æt.
x : varioe ere. Quin & noctu canum in
aroc Hafnienſi formidabiles latratus ſunt auditi
ſeſe quaſ in prouocantes irritantium. Ac ſacelli.
quod in arce foribus ſubinde noctu ſponte ſuã pa.
tefactis vox audita lamentantis: tum inſoliti ſtre.
pitus alij magno metu audientes perculere. De.
nique & ſacræ veſtes. in ſacelli ſummã ara. ſecus at.
que ædituus cas pridie ſtrauerat coonuolutæ cerne.
bantur. Erat princeps. plurium virtutum laudc
maximis quibuſq: regibus comparandus: ac. geſta.
rum rerum gloriã. paucis minor. Bellis.quanquam
plura geſsit nuſquam victus. ſi Dithmarſicum
exceperis: in quo ducum potius culpam. quam
illius reprehendas. Summa in verbis cius fides:
& vt ipſe diligeus promiſſi erat ita grauiter ne.
gligentibus ſuccenſebat: facilis tamen. & offen.
ſe vltra debellatun boſtem: nunquam tenax.
a
Vnde
o. v is e x v
re
Vnde factum vti totum eius regnum nihil aliud
quam perpetua quaſi quædam lucta fucrit cum per.
fdia & Stenonis & Suantonis. ſociorumq: ac Lu.
becenſium. Quibus. toties ignoſcendo. animos. &
vires ſemper ad rebellionem nouam confirma⸗
bat: raro exemplo nec principibus imitando.
Nam in talibusvt non lioet bis peccare. ita neque
bis ignoſcere: & crudelis eſt in ſubditos. quiquis
hoſti poſtea non niſi illorum ſanguine rurſum
coercendo gratiam delicti eiusdem iterum facit.
Sed in eo etiam in regnandi legemdeliquiſſe meri
to iudicari poteſt.quod ſubactis a ſe Suecis. contra
pacta. Danos ſuos ac Germanos. peregrinos. po⸗
tius præficiendos. quam indigenas Suecos. duxerit:
nec eorum in dominatu non ferendam impoten.
tiam tempeſtiuẽ compeſcuerit. Nam gens quæque
paullo erectioris animi eo plane eſt ingenio. vt im.
periis ſuorum non grauatce moren gerat externo.
rum irritetur: &. cum ſe de fide eorum dubitarc
oſtendit princcps.eam facile per occaſionem exuat.
Adde quod præfecti externi dum plerunque de⸗.
bellatis pro libidine dominantes fas ac nefas iuxta
æſtimant priſtinam virtutem victi reuocare. & ex.
cutere nullo modo tolerandum viris iugum tan⸗
dem audeant. Itaque id curare ſedulo princeps de⸗
bet qui ſubiectos armis populos retinere in con.
ſtanti obſequio volet: vt præfectos aut indigenas il.
lis ponat quorum fidem ſibi exploratam habeat:
aut ſuorum dominatun ſic cocrccat. vt. imperium
iuxta
ve. v. Li.
:::::õ::::::
iuta leges exercentes aſperatos clade ſua illorum
animos. blande ac comiter babendo. mox demul.
ceat. Ita demum eſt futurum. vt corum voluntatces
in perpetuum ſua ſit in poceſtate habiturus. Graui.
tate tantãa erat. vti dignam maguno rege maieſtatem
præ ſe ferens. omnibus ſe venerandum exhiberet:
quam viciſsim ea quoq: humanitate temperabat.
vt amorem omnium in ſe ſubditorum provocaret.
Legatos regum principumq: externorum excipio.
bat honorifcẽ. & expediebat cito ne. diucius com.
morantes. ſtatum regni explorarent: ſæpe dicens.
minime cxpedire regi vt legati externorum regni
ſui arcana diſcant. Et fauorem ſubditorum tan.
tum ſibi comparauerat vt quod cupere ſe oſten⸗.
deret ſummo omnium conſenſu conſecutus ſem.
per fuerit. ln delictis punicudis vt ſcucrus. cum
res poſceret. ita mirãa oomitate animos deliniebat.
vt ob iſtud nemo ab co tamecn alienus eſſet. Iudi.
cio ſic excellebat. vti cum deliberatio de grauiſſ
mis regni rebus haberetur. ad conſilia ſeſe eius. vo.
Iut multo potiora. alij accommodarent. Ac.tamet.
ſi a natura ita comparatus eſſet. vt. quid in re quaq
facto opus foret. ipſe ſatis iudicaret: nihilominus.
in momenti magni rebus & ſententiam ſenato.
rum ſtudiose perquirebat & libenter audiebat
Pietatem magna cura ſemper coluit Deum aſſi
due veneratus. vti ſapientiam ſibi. in adminiſtran.
dis regnis neceſſariam largiretur: & conſilia
quoque ſua in ſalutem ſubditorum fortunaret
:::::õ::::::
uin
o ms x vx
:::::õ::::::
Quin ſubinde in colloquio teſtabatur: non hums.
na ſapientia regna vlla gubernari rectẽ poſſe. ni⸗
ſ Deus conſervare ea vellet: tum & fruſtra re.
gem eſſe quamlibet præſidio humano vndecun/
que inſtructiſsimum ni conſilia eius cuncta & ac
tiones. Deus regat. Atque hano regis piecatem mul⸗
tis ſane Deus donis cumulauit : omnes eius actio.
nes & conſilia. proſpero ſucceſſu beans. Inſuper.
quam diu ipſe regnum tenuit. ſi principium exce.
peris. tanta frugum item rerum aliarum neceſſa.
riarum omnium copia fuit vt omnino nil deeſ.
ſet. Quin. Vandalici belli tempore. cum edicto
promulgato vetitum eſſet. ne Lubecam commca.
tum aut frumentum. quiſquam vllum deportaret
plurimis id conquerentibus. ni edictum tolleretur.
fore. vt frumenti multum.& commeatus omnis ge⸗
neris toto regno inutiliter periret: æris autem ac
rerum neceſſariarum plurimarum quibus tamen
minime carere poſſent. ſi impoſita ſibi a rege belli
onera ferrc debeant.magna porro inopia eſſet: per.
benigne reſpondere. ac iubere: vt frumentum. &
præterea ſi venalc quid haberent. arcibus ſuis infer.
rent: pretiumq: apud ſcribas præſens accepturos eſ
ſe. Statuerat quidem initio regni. vt nonnulli arbi.
trantur./ paullo grauius clerum premere non tam
ſua inclinatione animi/quam inſtinctu aliorum.qui.
bus ille odio erat: verum fraude deprehensãa. quod
non tam vtilitatis publicæ causa quam priuato ſuo
affectu. quidam ipſi id perſuaſum voluiſſent. & ſen.
tentian
is. D . Lis. .
rr
entiam mutauit. & humanitate ſumma porro eum
eſt complexus. Staturãa erat mediocri & quadratãa:
pectore lato.&cnonnihil prominente:facie rotunda.
ac decentibus item oculis peruenuſta:corpore benet
compacto.& ſucculento. Luxum veſtium adeo faſti.
diebat vt diſcernerc a miniſtris aulæ ſuæ vix inter.
dum quiſquam poſſet: cibo. & potu. frugalis ad ex.
cemplum antiquorum. Verum vbi apparatum. ac
ſplendorem rege dignum./ tempus poſceret. nulli
quicquam concedebat: idq: non ad voluptatem.ſed
in amicorum grat iam. facere ſe aliquando prædica
bat. Veſte aurea talari. & hac cinguloconſtricta. gla⸗
dioq: quem antiquitus vſitatum Dani chordam ap⸗
pellare conſueuerunt vtebatur: adeo morum pa
triæ amans vt quantumuis multo cxquiſitiorc ar.
morum genere vti poſſet. tamen.ne quis patriam ſe
aſpernari exiſtimaret. patrio. quam peregrino. vti
mallet.In conuiuiis. cum bibiſſet paullo largius. pla⸗
ne frontem exporrigebat: muſicamq: qua delecta.
batur plurimum.adhibebat.iberos ẽ Chriſtina con.
iugo.Saxonis Erneſti filia. tres ſuſcepit: mares duos.
Chriſtianum.eius nominis ſecundum.ſucceſſorem.
ſed mox regno ob tyrannidem deiectum: & Franciſ.
cum. principem egregiæ ſpei ſed in ipſo quaſi flore
Hafniæ peſte interccptum anno ætatis decimo
quarto: filiamq:Flicabetham.Ioachimo.marchioni
Brandeburgico elocatam. Quæ. religionis causã.
quam mutauerat. ſuaſu Chriſtiani fratris. qui ſubin.
de rcgno cxutus eam viſeret.cum.deſerto matrimo.
nio
i r e s
re
uio in Saxoniam profugiſſet. a Ioanne Friderico
perhumaniter excepta fratre nihilo per id tempus
fortunatior aliquandiu exulauit: donec tandem.
poſt marici ſui mortem. filius cam reuocaret: apud
quem dotalibus acccptis bonis. porro placi.
dẽ conſenuit. obiitq:.
r/.
gggg æxtę
ẽẽoẽẽs ẽẽs
txẽ
Ioa vvis M t vs I
R IsTO R
:::::õ::::::
Da IOE
Liber ll.
Qui complectitur rcgnum
Cu ꝶ ts ria t II
Oſt Ioannis patris mor.
tem. Chriſtianus. eius nominis ſe.
cundus./ regnum accepit. Qui in ip.
fſo ſtatim initio primam illam curam
habuit.vti ſeſe tontra boſtem quem
que externum confirmaret. Etenim credebat Sue.
cos repetita toties rebellione in parentem infide.
les neq: ſibi fdos fore: aut in pace. & obſequio.
permanſuros. Inſuper Vandalicarum ciuitatum.&
imprimis Lubecenſium. plane ambiguam fdem eſ.
ſe: nupera conciliatione quidem partam potius.
quam obſtructam. Itaq: cum reges GCallia. Angliæ.
Scotiæ fœderatos ſibi baberet: Fridericum. & Ioan.
:::::õ::::::
Vo n i s M t rs
:::::õ::::::
nem.Saxones auunculos: tum Sororiun. Ioachi
num Brandeburglcum: Maximilianum quoq: Im⸗
peratoren& per bunc Auſtriacam domum vniuer.
ſam natrimontocontrahendo deui ncirc animum
induxit. Erat huic ex Philippo filio neptis.Iſabe lla:
euius fratres. Carolus. & Ferdinandus. auo poſteã in
Imperio ſuo ordine ſucceſſerunt. Eam ſibi cũm vxo⸗
rem petiſſet ſine negotio vt mox dicam. impe
trauit. Atq: ita raro ſanẽ ſummi Dei benefcio. il⸗
lud conſecutus fuit vt potentiãa reges Daniæ vni⸗
verſos quotquot vnquam ante ipſum exſtitiſſent
ſuperaret. Daniam. Succiam.ac Noruegiam a pa.
rente ſuo acceperat: Gallia Anglia Scotcia. fæde
re: Hiſpania Hungaria & Bohemia atqu Impe⸗
rium adeo totum Belgiumq: affnitate obſtringe⸗
batur. Tria regna poſſidebat: ſex obnoxia ſibi ha.
bcbat fœdere aut matrimonio Quibus addc
cum Germaniam tum in eãa ſeparatim Marchiona.
tum Brandeburgicum. & Saxoniam : adde Belgij
ditiones decem. & ſeptem. Lanto tamen cde faſti.
go deturbatus neo reſtitui tot potentium amico⸗
tum ope quitus. actis miſere in exilio annis nouem.
feptem ac viginti in carcere. in quo tandem quo⸗
que obiit. reges. principesq: omnes ſat exemplo
ſuo docuit modum affectibus imperare: & cauc.
re ne præcipites dominandi in tranſuerſum ra⸗
piantur. Quippe Deus ita regna ordinauit.. vt. ob.
ſequij fldeiq:.quantum a ſubditis reges poſcant. tan.
tum quoq: æquitatis & amuoris illis debeaut. nec
n⸗
v. v.ʒ. .
o
minorem ſibi quoque rationem iuramenti quo ſe
illis obligarunt. habendam eſſe arbitrentur. Tum
oſtendit ſe periuria ſemper quidem ſeueriſſne
vindicare: ſed potiſſimum in ns. quos. ad fummum
digmitatis gradum cvectos in hac terra quaſi Deos
eſſe voluit. Dolendum vero maximopere.Chriſtia.
num nec recentia morientis patrts monita tam
præolara. animo repræſentaſſe: nec. exemplis tot il.
Eus incitatum. ſibi eciam in virtutem incumben.
dum exiſtimaſſe.Sed nimirum nonvirtutes.vti reg⸗
na ad hæredes tranſmittuncur: ac frequenter vſu
venit vt heroum præſtantiſſimorum fili a pa.
rentum moribus degenetantes. noxæ fant. Sed
nuno regnum eius nobis proponamus. Cum aff.
nitcatem Auſtriacam maximum fortunæ ſuæ mu.
nimentum vti erat reputaret atquc amtcoto a.
nimo agitaret: quo faciliũus obtineret id curan.
dum ſibi inprimis ratus fuit.vt. electus pridem prin.
oeps etiam rex crcaretur. Neq ſane conquieuit.
antequam id anno inſequente fieret cxeunt
menſe Maio coram cunctis regui ordinibus. & le.
gatis vicinarum ciuitatum. Rex creatus. ftatim
habitu peregrino & exiguo comitatu Belgium.
petit: & in eo Margaretam tunc prouincias
pro nepote ſuo Carolo gubernantem mox al.
loquieur: quan. quod antea de hac ſua volum.
tate miſsis literis certiorem reddidiſſet non
diffcilem eſt expertus. Atque illa cum ad Ca.
rolun fratrem amatæ Iſabellæ poſtea qum.
a
cun
o e s s
e
tum eius nominis Imperatorem. viam ei præparaſ
ſet. ex Hollandiã in Brabantiam iter capit : quo
tunc Carolus vix e Flandria ſe receperat. Vbi ſi.
mul ac Bruxellas vrbem ditionis principem. in
quã aula adueniſſet. & aduentus ſui cauſam Carolo
cxpoſuiſſet. voto facile potitur. & in Daniam re.
greditur: atq ibi quæ ad nuptias neceſſaria. mag.
no ſtudio cuncta parat. Inter iſta ineunte anno
proximo III. Id. lanuarij ortus ingens terræ mo/
tus Daniam totam quam grauiſsime conocuſſit.
Mox tempeſtas inſecuta ad diem I. Id. Martij.adeo
ehemenss vt pinnaculum ſummi templi Hafnien.
ſis in terram deiceretur: arboresq: ædificia. & in
proximo mari naues maximẽ affligerentur : tum
& hominum pecudumq: magna ſtrages cderetur.
Rex. qui nuptias agitabat.ad arceſſendam ſponſam
ſuam miſerat Magnum Goiæum.equitem regni tri.
bunum: & Ericum. Nidroſienſem in Noruegia
archiepiſcopum: ac magnates item alios. Qui cum
domum iam redirent. incunte menſe Auguſto.tan.
ta iterum tempeſtas claſſem regiam infeſtauit vt
vix tandem portum ad Huidoram attingeret. vno
ab Hafnia milliari. Quam ob rem gauiſus maximo.
pere rex Cbriſtianus cum nobiltatem regni iam
tum Hafniam cuocaſſet.illico legit. qui aduenienti
ſponſæ honoris ergo obuiam irent. Erant viri fœ.
minæq: illi equis.hæ carpentis vebheba ntur: vniuer.
ſi ſplendidiſſimo apparatu. qui dici tam illuſtri con.
ueniret. Initio ſerenum valde cælum erat. & læti.
tiarm
⸗
sr. D n. v . r
r
tiam adiuuare videbatur: ſed mox nubes condenſa.
tæ. obduxere: &. in pluuiam vehementemdiſſolu.
tæ. publicam hilaritacem corruperunt: idq: factum
nono Auguſti. duodecimo. Iſabella in maiore vrbis
templo coronatur & regina ab ordinibus vniuerſis
ſalutatur: nuptiæq: peraguntur. inter quas relatu il.
lud non indignum. & futuri omen quoddam. me.
moratur. Multi principes. vt in talibus fieri amat.
buo conuenerant & in illis Pridericus. dux Sleſui.
ci. ac Holſatiæ Chriſtiani ſponſi patruus & mox
etiam ſucceſſor. Is adduxerat inter reliquum oo.
mitatum Reffentlovium virum genẽre non ob.
ſeuro. ac pecitum iuris. & aſtrologiæ Hic. cum for.
te cum nobilitate cætera compotaret. & dux illac
tranſiturus adueniret. verſo ad Danos ſermone. qui
intererant: trgte ait.ertro regi e/tro via ite.
Illi dictum tanquam hominis temulenti magno
riſu excepere: ſed eucntus velut a vaticinante id
prolatum mox oſtendit: cum. deiecto Chriſtiano.
aduocatus a ſenatu Fridericus regnum accepit.
Poſtquam celebratæ nuptiæ. vt regina Iſabella ne.
que morum neque lingu. in terrã peregrina gna⸗
ra alios quoquec gentis ſuæ præter comitatum habe.
ret: quorum ipſa miniſterio operqᷓ: vti poſſet: li.
teras ad Margaretam amitam in Belgium dedit
Chriſtianus: quibus peteret homines idoneos ſibi
ad colendos hortos mitti quo culinam inſtructio.
em.& palato nouæ nuptæ magis commodam. por.
ro baberet. Quos cum illa ſubmiſiſſet. rex Ama.
Ls
griar
o vis &x v s/
ra
griam. inſulam vicinam Hafniæ. iis habitandam de.
dit: & nunc quoq: illorum poſteri pagum in eã. vul.
go Hollandorum dictum. totum occupant. Quãa re
tũm maiorem in modum non duntaxat ari ſuæ.
ſed & vrbi. neceſſaria procuraſſet: vt de toto etiam
regno bene porro mereretur. emporium Hafniæ
celeberrimum inſtituere animum induxit.Cuius rei
cum permultæ. & hæ graues illi rationes eſſent. hac
potiſſimum moucbatur. inoolarum aſſidua querela
crat erce c/ti emporia peregria. c /cſepe
/o. ee/ec.: cm eti Deo tefortiante.
ſtfeiciter pereitno /icere preri reo ari.
rio cov/titere: ver pote/ete idm veicre /i.
trtu.at coercior pr/er.i c/fer erc.
m p exerceat. pro ii/ie oet.: iir
rerm oie exiet. e ccidatpeuero.
t u it /erci c di/riie ipe o
cxig e xpor:aſẽt.r viſiis. vi. exu dare
cpeat. Preer it. ec expo/ſtxe/ verces.i
ado ifr preti ceumtm r exportei po/
ſe. t iore doi eveo ſii e irabat:
cixi tatt go/eper coced i i
ep. itere preti cre/r.eportai oportere.
Accedebat. e:i. ac tr. pi/ci cr ai.
ite rerrveeo ceii expvrtrev /.
/ſ er carites. c/t teiores eg
icoe fe erd griter figere. His incom.
modis.aliisq: vt occurreret Chriſtianus. conſilium
de conſticuendo emporio capit. Quatu ob rem cum
poſtea
:::::õ::::::
:::::õ::::::
A . n. s.
.
XXXXXXXXXXXXXXXXX
rent.nihil aliud re ſpondit.quam/ſc e xiia: icu⸗
iſi cooa/itorms oovere. aam
ict LVece/ ietrn rir evi ec ii.
im ſyeatorc t per t erevro ire ꝓririur.
trecere Itaq: propoſitum vrget & edicto promul.
gatoregi ier/ ico/ rer peaſer ye/ercn fu
ia eerre ixtet.ui o/areut. io recipiot.eu
do ęati ca:e. r. pori virvs
o/arfecr c ootur e reor .
uiot cetea iio t ex c vrei/i ciirarid
oc oſeriorer uo/ ercetorer trecarr c iiſe
piigia coce:e oi/f ii/ o i
e coecior ia fre vi/ee. Sed hoc eius
inſtitutum/ vti ſubditis admodum acceptum fuit. ſic
Vandalicas ciuitates quarum illud ſummum detri.
mentum erat.vehementer perturbauit.ltaq:/ quanta
poſſunt curã illud agunt. vt. ſi minimc dimouere a
propoſito regem poſſint.ſaltem ne effectum daret.
quauis ratione impediant. Nec res ca illum latuit:
ſed.pote ntiã ſu fretus.mſuper conatum habuit.Inter
hæc legatus a Leone . ſummo Romæ tunc pontifice.
venit. Angelus Arcemboldus. populo venales indul.
gentias ferens. Qui cum mox in Sueciam quoq: cogi⸗
taret.Chriſtianus.hominem ſeorſum vocansrogat.vt
Stenonis ſibiSueciæ gubernatoris quam nunc petat.
animum conciliaret:ac de iure regni litem.inter ſe &
ipſum obortam vt componeret. Tum declarat. quos
amicos ilic habeat: quorum operaaut conſilio.tutd
ſatis
Io v s s
:::::õ::::::
ſatis vti poſst: orat vero ne hos prodat. Pollicetur
Arcemboldus curam omnem & ſilentium ſed non
præſtat. Nam in Sueciam cum veniſſet.ad colloqui/
um Stenonis verba ei Chriſtiani cuncta refert: ſi.
mul & amicos edit quorum nomina occultari ſerio
ille poſtulauerat. Qua futilitate hominis ita frigi.
dam ſuffundentis cum pararium amicitiæ ſe futu.
rum promiſiſſet multa poſt id tempus mala regno v.
triq: euenere. Quippe Steno qui amicis tot ſub.
nixum Chriſtianum ægrẽ ferret. in primarium regni
antitiſtem. Cuſtauum Trolliumalioſq: arcana ami.
citiã iunctos odium ſumens. quieſcendum non pu⸗
tauit antequam eos aut Suec iã remouerct aut
euerteret. Resq hæc Stenonem inde & Cuſtauum.
ac magnates regni alios qui in regem Chriſtianum
propendebant. ſan grauiter commiſit. In ſequenti
vero anno Ioannes Foburgius ſcriba regius prima.
rius peculatus criminumq: item aliorum reus. ac⸗
tuſante Torberno Oxioarcis Hafnienſis præſide la.
queo punitus fuit. Hic ciim regi aliquandiu ope.⸗
ram ſuam & induſtriam. approbaſſet. ita ſe in gratiam
inſinuauit vt rex quiduis poſtulanti largiretur. Et
quemadmodum euenire fere ſolet. vt. fortuna quos
ex humili obſcuroq loco eductos in excelſo coſlo.
cauit. ij vix conſiſtere poſsint: animoq: efferantur.vt
ruin grauiore mox præcipites deturbentur: ita ille
nſolens felicitate ſe efferre cæteros autem cuius.
cunq demum ordinis atq; loci aſpernari: inſuper
nonnullis etiam inſultare.In his & Torberno Oxio.
arciss
i. ꝓ . r.
.
arcis vt ĩam dii præſidi viro inter primos regni:
quem familiaritatis indecoræ cum Columbula.
Chriſtiani concubina vſurpat accuſatum in ſuſpi.
cionem primo & malam Chriſtiani gratiam dein
exitium quoque adduxit. Ipſe tamenvindicante im.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
prior periit. Etenim benignum ſemper in ſe regem
cum videret.& annuerc quibuſcunq poſtulatis ipsa
oĩus liberalitate accenſus. noua ĩndies poſcebat. Qua
re illud tandem effecit vt tæderc inexplebitis auari
tiæ illum cæperit. Inter iſta cum canonicus Roſchil.
denſis moreretur atq: ille benefcium hoc concedi
ſibi peteret annuit rex vt ſolebat: & Roſchildiam.
quotendebat.porro in Cimbriam profecturus. ſequi
iubet: ibi iſthoc.quod petebat/accepuurunm. Inter vi
am rex cupiditatem eus inexplebilem ſecum repu⸗
tans auerſari hominem cæpit tum & odio habere
quod & ipſe cum Columbula clam conſue ſcere dicc.
retur:Denĩq: hac re potiſsimum animum exaſperan.
ce etiam e medio ſubatum cupere. Namvt facile
quem amabat Chriſtianus.& amatum ad honores c.
vehebat ita offensa quamuis parua. irritatus. facile
deicicbat: in amore odioq:. iuxta leuis. Itaq: Ro.
ſchildiam cum adueniſſet.ſcribit Oxio v: ivyuirere⸗
i Fourgi./ur edit reriees: eu./fr.
reſe vo co/terens. ire gerer: literasq: has Foburgio
ĩpſ deferendas tradit. Qui cum illas tradidiſſet. illi.
cõ Torbernus eum rationes exhibere ſuas iubet: ac.
cum
Aa
o n s:
:::::õ::::::
cum perturbat eſſent primo carceri addicit. inde
in crucem etiam rapit. Eius rei poſtquam fama di
manauit multi collaudare pœnam velut dignam
faſtu hominis non vlterits tolerando: multvero
ſet præproperamac præciꝑitatam odio ſugillare.
ſed hio rumor hafniam reuorſo rege conquieuit:
donec poſtea/cum Columbula repentina admodum
morte deceſiſſet iterum excitari cæpit. Ea mu⸗
ler natione Hollanda erat ac parente ſuo orba
in Noruegiam. & emporium eius Bergam pridem
venerat vna cum Sigbritta matre: quæ annonꝰ
bi. multo viliore huc conceſſerat vt facilius to
lerare vitam poſſet. Vbi cum fxiſſet ſedem. & bel.
laris aliisq: iſtiuſmodi diuendendis aliquamdi⸗
gre ſe ſuſtinuiſſet imprudenti commendatione
Erici Valclendorfj cancelluri quanquam poſtea
pænitentis & mutare cupientisadamata a Chriſtia
neo tunc Norucgiam nomine Ioannis:patris guber⸗
nente & in lectum eſt abducta Quo cum poſtea
mlilomius quanquam ducta in vxorem Iſabel
t tam illuſtris loci fæmina potiretur idque ad
ĩpſius regl/ ac reginæ & totius adeo regni igno⸗
iniam pertinere cenſeretur ſua morte an veno.
no tmedio ſublata fuit. ea resvt dicere cæpe⸗
ram eonſopitos: iam ſermones qui de peœna ſcri
bee vulgo paullo ante ferebantur denoo reſuſcita.
uit. Quippe paſſnm intotuerat conſtitutum ſe.
natu vt amoliretur probrum regis illam conſuc⸗
tudine in futerum ſubmouere. Noc ferondum enim
eſſe.
is. ꝓ v. L. i.
/
eſſe vti fœmina peregrina quque inops ex Hol.
landia victus quæritandi causa in Noruagiam
aducniſſet Iſabellæ famila tota Europa illuſ.
triſsima oriundæ fornmãa quoque & virtutibus. ex.
cellenti æquaretur : ſi non etiam præferretur. In⸗
ter hæc Torbernus Oxius apud regem in ſuſpicio⸗
nem venit ceu venenum procuraſſet quod Co.
lumbula cum acecepta eius dono ceraſa quædam
præmatura comediſſet. paullo poſt exſtincta eſſet.
Atque ita vulgo ſane crcdebatur. Cuius facti poſt.
quam ſeſe excuſaſſet Chriſtianus alio dic. quo ma⸗
tronas virginesqi t nobilitate plurimas inuitauc⸗
rat procedente inter pocula choreasque hilarita⸗
te ſe conuertens ad Torbernum fcta humanita.
te quærit cci vt erev.cri iaie/.
c Co co/eee cttꝰfacerer.
e ertovs ioico et qidr veritate.
a c eo ix oc cacive cere tſi
ceur e. nderant multi e primatibus regni viris.
qui Torbernum nutu ae ſignis admonere vt ꝓer.
e:derer ccrre i regi r: cie
itir vccſtti reoerer. ille ſeu non a⸗
nimaduertoret animi ſimplicitate ſcu contem.⸗
neret conſcientiæ fducia neque offenſum a ſe re.⸗
gem vllo modo arbitratus rei innoxius candide
inclinationem mentis ſuæ proftetur: & vea
i.e ei liyi cvpi i ri vot veri
vu riiſ. Quod reſponſum alte adeo
regs animum penetrauit vt & mos ſermo⸗
a
nem
o nr s s
i.
nem abrumperet atq: vultum immutaret. Hoc qui
aderant poſtquam animaduertiſſent: quidam eo⸗
rum qui Torberno hanc ingenuam libertatem exi⸗
tiõ futuram eſſe præuiderct. inſuſurrat illi in aurem:
e eixcox/ſerta vers ove go ꝓrort/ſſe./ er:
mams e gei. vit tue i/ſdictem.ſaxe p⸗
to. lv/t vrect tacies i ic ti oer ovt⸗
ve. Rex. dimiſſo poſt ſermonem hunc Torberno.
plenus indignationis recipit ſe in conclaue. & extre.
ma quque agitat. Hinc palatij præfectum Mag⸗
num Goiæum apprehenderc eum iubet: & in car.
cerem abducere. Quo peracto nil cunctatus. cau⸗
ſam ad ſenatum defert. Cumq: is pronuntiareto
oxa/ſi o picderi e ſom cogitrioxi ꝓœa ſegi⸗
ortam e: multo grauius excandeſcens uo
inquit iat or amicos /iſ. uot Torev.
x cox/ngtieor iter pretiaru:/ſe dbio fii/
eri yado iic ii i eger ci eve.
risx ef. Poſtquam itaq Solberga Hafniæ vici.
no pago ruſticos aliquot euocaſſet proĩectis antc
arcis portam quatuor in terram lanccis ad quadran.
gularem formam hanc intrare per præfectum illos
iubet: & ſententiam in Torbernum antequam
diſcedant. ferre. Qui ſeueritate regis paucfacti
poſtquam crimen ex prcone accepiſſent: Mor ui⸗
em Torerv aiunt oeo iicet. oe.
ri ir conec. Qua ſententia ſic prola.
ta. de ſupplicio ipſe ſecum protinus deliberare. Idq:
vt amicis gnarum/ conuenire ctiam ipſi: acquid fac.
to
sr. D . Li. i.
o
to opus eſſet. inter ſeſe conſultare. placuitq vti ſup.
plices intercederent quotquot in vtroque ſexu toto
regno dignitatc gratiaq: anteccllerent. Iltaq in v.
num omnes coiẽre viri fœminæ. ſummæ regno vni.
uerſo dignitatis/ ac proſapiæ: ſenatores & qui extra
eum ordinem generis prærogatiua.gratiaauctoritate
eminentes aliquid apud regem poſſent. Inter viros.
primus erat Arcemboldus pontifcius legatus tunc
ẽ Sue ciã reuerſus cuiũs maxime rationem propter
cultum & obſeruantiam debitam Romanæ ſedi ac
pontifici cuius ille tum perſonam ſuſtinebat habi.
turus putabatur: fœ minis/ regina ipſa Iſabella. cuius
gratiæ nihil eſſe ncgaturus videretur ducem vltro.
ſe præbebat. Omnes eunt preces ſuas coniuncturi
& ad pedes Chriſtiani ſe proſternunt: ſupplicantqd:
vt Torberno gratiam delicti faciat. quod imprudens
ad miſiſſet. Addunt fæminæ pro infrmitate ſexus
lacrymas & eiulatus. Sed imtmitis animi ręgem o⸗
diiq: pertinac em. nihil preces lacrymævc.tot illuſtri.
um aut virorum aut mulierum commouere: nihil
gratia prouolutæ ante pedes Iſabellæ nil legati pon⸗
tifcij reuerentia valuere. Moriendum erat miſero
nec placari ira regis niſi eius mortc. poterat. ita.
que optataæ tantum voluptatis ncc perccptæimpru.
dentem nimium confeſſionem capite luit. Certẽ
minime Torberni factum excuſari poteſt qui Fo.
burgio iratus. quod ſe pridem apud regem clandeſti.
næ cum Columbula conſuetudinis detuliſſet. odium
ſuum iuris ſpecie vindicauerat : tum Columbulam
Aa
quo qi
o n s i s
v
quoquc ipſam vene no ſuſtulerat.Ae. probatio quan.
quam deerat/ tamen facinus euidenter apparebat.
Itaquc Deus iuſtus ſemper rerum humanarum iu.
dex & quem nil omnino latet efferauit mentem
regis vt inuaderet innoccntem & iudicium
ſuum quamuis inſtius cxſequcretur: pœna cã ex.
tra culpam ſumma cum iniquitate infligenda. Sed di.
uinæ prouide ntiæ vſitatum vt in hominum iniuſtiti
ſuum ſpe ius exerceat & honorem in opprobrio.
alie no tueatur. Ea res. vt ſolent homines primãa cau.
præterhabitã in ſe cundam intueri mouit vehe.
menter omnes. & inprimis regni proceres: qui ab.
ruptum hune rigorem indignati etiam ſibi vel leuiſ.
ſimam ob offenſam extrema queqs metuenda dein.
oeps eſſe exiſtimabant. Ergo odia concipiunt : qua
dcinde. ipſo etiam magis illa prouocantc. tandem in
exitium cius crupere.Hæc cum quidam indicaſſent.
mctuens ſeditionemoperam putauit dandumvt co.
natum in principio coerceret: & innoxium quem
cenſebant. iure interfectum oſtenderet. Quod dum
agitat forte qui in muro arcis Hafnienſis excuba.
bant eminus ſupra ſuſpenſi ante annum ſcribæ ca⸗
put clarum lumen conſpicantur: quod poſtridie
poſtquam illi divulgaſſent mox ad regis aures venit.
s: ſtatim vigiles ad ſe vocatos rogat. an qu viſa
ipſis narrarentur. vera eſſent: atq illis affirmantibus.
mandat.ſi id nocte proxima rurſum videanteveſtigio
ad ſe nuntient vt & ipſe conſpicetur. obſeruabant.
quantã poſſent diligentia cumqs iterum lumen ſoli.
tum
s. v. r s. //.
.
tum appareret. regi vti iuſſi. referunt. ille ſurgit.
aſpicitq: & aſpectum. in honorem ſcribæ vertit:
atq: ſio interpretatur. eeu Torbernus innocentem
ſuo odio in ſupplicium rapuiſſet. itaq. vt ſe immu.
nem huius coulpæ teſtaretur patibulo deductum
honorifice.ao ſolenni comitatu.introduci in vrbem
Iubet.& in are ſummi templi ſepeliri. qua re.in inui.
diam Torberni factãa.odia.qu eius pæna prouocata
txſtinctutum ſe ſperauerat. magis etian acoendit
ldq: ita animum ipſius perculit. vt ſeueriatis nimia
ſerio tandems quanquam ſero. pænitucrit. Inter iſta
Caluums epiſcopum Othonienſem. & ciuſdem ean⸗/
cellarium.Ioannem Andream. in comitis Hafnien.
ſibus comprebendit & in caroerem duci iubet. t
hic quidem in Erici Valcendorfij: tune decani
Eafnienſis. ædes ductus./iuſiurandum illi dedit./ non
ſe inde egreſſurum/ antequama rege gratiam diſce.
dendi impetraſſet Vbi poſtquam aliquot menſes
cxegiſſet ac rex ſeſe in Fioniam. ad colloquium
cum Chriſtinãa matre habendum. contuliſſet non⸗
nulliqj apud eum intercederent. fdem ſuam deſi.
ſtendo. quandocunq viſum eſſet. obſtringentes: li.
beętati reſtitutus & Othoniam regreſſus. diu illic
poſt id tempus habitaui nec citatus vnquam⸗
fuit. epiſcopus vero variis carecribus diu quam
arctiſſime cuſtoditus ægre tandem a Chriſtopho.
ro Oldenburgico. bello contra Danos moto libera.
tus exceptuſque a Lubecenſibus. qui Chriſtopho
ro ſe eoniunxerant pulſo e regno Chriſtianos
nor⸗
o M nr s i si
a
mortuoq: ſucccſſore Friderico a Chriſtiano. nomi.
nis illius tertio.mumeri ſuo reſtituitur.Ac captiuita⸗
tis quidem cauſæ plures ferebantur: inter quas hæe
emincbat. Bello contra Vandalos Lubecam miſ.
ſus cum duobus e nobilitate Holſatica ad conſti.
tuendam paccm Ioannem Chriſtiani patrem in
pecuni magnam ſummam obligauerat: ad iactu.
ram quam e nauibus mercibusq: interceptis paſſ
crant Lubecenſes compenſandam. Quæ cum non
ſoluta eſſet mortuo Ioanne rege eam a filio Chri.
ſtiano Lubccenſes per legatos exigebant. Hãc de re
dum is conſultat cum ſenatu/ ae perquirit in archiuis
acta patris. literæ reperiuntur quibus epiſcopus te⸗
ſtabatur ita ſe cum ciuitatibus tranſe giſſevt illata
vtrinque damna inter ſeſe æquarentur. Has ſecu.
tus Chriſtianus cum non potuiſſe obſtringi pa⸗
trem ſuum in tantam ſummam exiſtimaret iure⸗
agere cum eo animum induxit. Qua de causã cum
cpiſcopum Roſchildenſem. Lagonem Vrnium ar.
bitrum conſtituiſſet atque is ſecundum ipſum iudi.
caſſet comprehendi pariter cum cancellario illum
iubet: ac ſeruari dum promiſſam Lubecenſibus æris
ſummam exhiberet. Ad hoc iſtud accedebat cum
Othoniæ quidam ex ipſius aula cum Chriſtianæ ma⸗
tris regis quæ hic domicilium fxerat aulicis qui.
buſdam forte compotarent & oborta inter pocula
rixa eſſet aulæ Chriſtianæ præfectum virum nobi.
lem Holſatum e familia Porsfcldorum./occiderunt.
quod cum de mandato eius factum eſſe crederetur
Ps. D v. s. i
.
ac Chriſtina iſtud ſibi perſuaſiſſet: illa. cædem in.
dignata filioq: regi queſta. cum quoque incitauit.
vti facti rationem poſtularet. Per id tempus Leo
L ſummus pontifex. Laurentio Puccio cardina.
h. turbidi ingenij viro. cui nimium tribuebat. im.
pellente miſſis paſſim diplomatibus veniam
cunctis peccatorum atque vitam ſempiternam.
promittebat: poſito precio pro delicti cuiuſcuno:
ratione: ideoq in prouinciis cum quæſtores. tum
æraria. ordinauit. quin præcones etiam addidit. qui
tam magni beneficij excellentiam apud populum
prædicarent: ac. libellis promulgatis. cius rei effca.
ciam in maiorem modum cxtolerent.Idq: vbiquc
nimium licentiose & potiſſimum in Cermania.
factitabant. Vbi.qui pecuniam illam Roma a Leo.
ne redemerant. in popinis. gancisq: nullãa honeſti
reuerentiãa. tum in alean. tum turpiſſimos quoſq:
vſus. poteſtatem profundebant. Quod cordatiores
multi. & prudentis pictatis cum indignum exiſti.
marent. in Saxoniã Lutherus. monachus Auguſti
nianus. ac ſacrarum literarum in Acadetiãa ite.⸗
bergenſi tunc profeſſor. ſe oppoſuit: &. præconum
conciones refutare primum aggreſſus mox vt
vanas. impiaſq: etian damnat: ac pontifcis pote.
ſtatem. quam in diplomacibus ullis ipſe ſibi vindica.
bat. dubiam facit. Eo deniq: proccdit.vt doctrinam
vniuerſam tanquam lapſu ſeculorum vitiatan.
ad examen reuocaret. Huius rei poſtquam fama
in Daniam allata eſſet. Chriſtianus. miſſs in Saxo.
b
niam
o n nrs Mi x s
:::::õ::::::
niam literis ad avunculos. Fridericum. & Ioannem
eius regionis duces virum aliquem eruditum. pi⸗
um. ac grauem. mitti petit. quo in regnis quoque
ſuis reformandis vteretur. Qua re fecit. vt Iſabellæ
primum vxori pro depulſo poſt id tempus ſuppli⸗
canti abſente in Hiſpani Carolo opem ſuam rex
Bohemiæ: Ferdinandus: atque ipſi poſtea Carolus
imperator denegaret: ao quantumuis in comitiis
Auguſtanis ad conciliandam ſibi denuo vtriuſque
gratiam iterum maiorum cultum amplexus eſlet.
nihil adeo. præter claſſem. ſuis copiis inſtruendam.
largiretur. irritatis contrã illã inconſtantiã ducibus
Saxoniæ. avunculis & principibus proteſtantibus
vniuerſis. Qui/ cum antca./ optime in ipſum affecti.
ſtrenuo ſane adiuuiſſent Cæſarc poſt conceſſam
elaſſem.ac Ferdinando. nihil vltra confcrente. ipſi
quoq: miſerum deſtituerunt. Nec offenſa foris tan.
tim.ſed & domiingens fuit:quiq: iat nobilitatem.
ob Torbernum interfectum: item clerum.ob capti⸗
uum epiſcopum Othonienſem. vehementer irritaſ
fet: magis etiam ordinis eius vtriuſq animos in ſe
toncitauit: quod religionem auitam. ne conſultis
quidem ipſis.immutare ſtatuiſſet. Itaq: inter ſe con
ſpirant. & conſultant: quomodo aut prehendant
ecum.nihil talc cogitantem: aut profugere regno co.
gant. Quod poſtretmum vt effciant.paſſim ſpargunt
aliquod S. Brigittæ vaticinium: quo pernicies aut
exilium. Chriſtiano prædicatur. Idq: ita explicabant
plures alij: & in his Paulus Eliæ. Carmelita ordi⸗
nisq;
rs.ꝓ . is. .
o
nisq: eius præſes. in cœnobio Hafnienſ. & Chriſto.
phorus Raunsbergenſis: viri cum virtutis famã.tum
doctrinæ.illo tempore cminentes.Quos identidem
illudendo interrogabat: ao /ec exii/pr.
dixiſt. e de reit i/ /ni/i/ẽt ꝰ illud porro.
ad fidem eleuandam.addens: c. ici ctfor.
te/ia/t. iix iterc die pofero. e igeret. reriſ
. Quæ cum ita gerecrentur. fama fertur. in Guſta.
uum regni Succiæ arohiepiſcopum Suecos conci.
tatos eſſe atq: inſidias illi ſtruere: quod is. fidei ſuaæ
memor in electionem regis Chriſtiani conſenſi.
ſet. Ft hic monitus. quicquid ad obſidionem tolo
randam neceſſarium comparauerat ac præſidio
ſatis valido arcem Stegam communicrat: aduoca
tis quibus maximt confidebat: vt corum forti o
pera ſe tam diu tutaretur. dum auxilium Dani fer.
rent. Eam ob rem Chriſtianus vt amico. ſua causã
grauiter periclitanti. præſto eſſet./ocyus claſſem cen.
tum ao viginti nauium. ducibus Seucrino Norbio.
Tilmanno Gyſſelio.& Andrea Moriano./ in Sueciam
mittit. Quæ cum illuc prope Stegam appuliſſet.
illico cxpoſitus miles boſtem quærit: proximosq:
aliquot pagos. ignc iniecto. populatur. Cumq: no⸗
mo ſe obiioceret. ipſa obſidentium caſtra oppugnare
viſum fuit. Quod cum Sueci coguouiſſent. nil cunc.
tandum vltra rati ab obſidionc abeunt. Dani libe.
ratã Stegã. mox reccdunt. & Guſtauum ſecum ab.
ducunt. Isq: Hafniæ liberalitate regis per biennium
ſuſtentatus. debellatã poſt id Sueciã auctor fuit. vt
Fba⸗
To v v is t s
o.
in victos. etſi contra datam fidem tam crudelites
graſſaretur. Quod indignum. maximẽ viro eius or.
dinis. atquc loci. Sed nimirum ægre etiam qui ſe
Deo conſecrarunt odias & iras ponunt: ac faci.
lius ſeculo renuntiatur. quam affectibus. Succi
interim poſtquam Dani receſſiſſent. in ereptum
iam Guſtauum.quod contra ſenatum regni in Chri.
ſtanum iclinaſſet vehementer invehuntur: &
Stocholmi regni ordines vrniucrſi congregati mosx
edictum in eum condunt quo & dignitatem eripi⸗
unt. & coniurant:. yx i i. id:s
redditror ſe: it aiore e ci.epe
i eci Dor o/te c igei re o
xi:. coceſs tee iri: i reocere
cpite pic eccedt et. Prrer ec. cs
teg erx tr eci.yere/peruit. regi o/i.
i tep/per fer dit& pert pio ⸗
ret ec deicepr iter ex/treretr. s. ꝓoti.
ex foe eixscce/rer uc cer o.
re:t oes i coxic irid /oco prv.⸗
ideret : ec peric i. xfort ra .
/ e propo/ts eeri peteretr. De uo.
cs crienſe u eſe erce/ve ieftice.
e. eepoe esiid cooe fre. Hoc e
dictum maximaæ calamitatis inſecutæ cauſa fuit.
Quippe cum ad Chriſtianum ea res allata eſſet. ile.
oppido lætatus quod cum Succis iure agendi occa⸗
ſionem nactus eſſet. dat conſilium CGuſtauo vti.
miſſo Romnan nuntio. de iiuri tam inſigni apu
papan
sr. o . Lt a. ti
/
papam quereretur. Qui. cum illud accepiſſet. con.
uocato cardinalium ſenatu & quercla examinata.
ſententiam in hunc modum dicit. ueco a.
eccſſe ioxe receſe: e. iiertiſxvo regi
preui orc.c/iate poit. p oc/
i/bſeticor ſtcte./ ovxios redidiſ: iec
gedio perctieos. tqe codreo et. Hanc
ſententiam vt quamprimum exſequeretur regi
Chriſtiano mandat: literasq: huius ſuæ volunta
tis teſtes. mittit Non multo poſt exccpta e Sigbrit.
te ore verba vulgo ferebantur. illa admodum atro.
cia. Ea poſt Columbulæ mortem filiæ ſuæ de qua
paullo ante dixi ita ſe in regis pariter ac reginæ gra
tiam inſinuauit. vt conſilia de grauiſſimis regni re.
bus rex cutm hac comumunicaret.aco ſententiam quo
que eius ante ſenatorum poneret. Qua elata bene.
uolentiã. fœmina ambicioſa.eo tandem eſt progreſ.
ſa vt in poteſtate ſuãa regem haberet & negotia
euncta regni. quamuis maxima. ſola gereret nec
omnino fieri quicquam paterctur etſi decernente
ſenatu. quod non ipſa ratum prius habuiſſet. Tanta
denique inſolentia cius fuit vti cuncta pro libidi.
ne agitaret: ac proccribus quoque regni quibus.
cunque. & ordinibus. inſultaret: omnia hæc pro.
bante rege aut ferente & conniuentc Isq: an⸗
nus regiam vniuerſam luctu & terrore regnum
impleuit. Nam defuncto laximiliano Cæſarc
rex & Iſabella vxor cuius ille auus erat. ve⸗
ſtem pullan induerunt: & marina quædam bel.
ꝓba
lua.
r
To i nrs s vsi
lua admirandæ magnitudinis in Norucgiã per id
ipſum tenpus captan dira quæuis portendebat. Ne.
que aliter homines cuncti boreales longo vſu ita
docti. rem hanc interpretabantur: & ſecutus proxi.⸗
me annus in quo motum a Chriſtiano bellum Suc.
cicum ac Stocholmi deteſtanda lanicna inſtituta.
minime vanum a portento metum oſtendit. Rex.
abolitis antiquiſſimis laudatiſſimisq: pariter regni
ſui inſtitutis. noua planẽ. & inuſitata hactenus pro
arbitrio introduxit: nullo omnino ſenatorum con.
tra dicere quicquam auſo. ac tributum primo an.
nonæ inde mercibus & venalibus rebus cæteris
quibuſcunq: imperauit: ac conſtituit. qui per reg.
num vniuerſum id exigerent: & exacti rationem
rcgio quæſtori redderent. Tum præfectos extra or⸗
dinem. quos ſcultetos appellabat.oppidatim ſtatue.
bat: ac patibulum. medio vbiq: foro: quo tributum
recuſantes & præfectos quoq: ipſos. ſi offcio qui
deeſſent. cæterosq item homines ſceleratos. coer.
ceret. Et hæc cuncta de Sigbrittæ ſuæ ſuaſu facicbat:
quæ. in belgio vſitata. in Daniam inuebhere in me.
moriam ſui nominis cupicbat. Hæc res velut ad
malignos compeſccndos inſtituta quanquam vti.
lis videretur: tamen. quia noua eſſet. nec in Danii
viſa vnquam/ vel audita. adeo grauiter ob tributi
inuſltatam exactionem animos offendit populi
hactenus in regem proni. vt ex æquo omnibus inui.
ſus fieret. Neque ea res duntaxat homimnum ſtudia
auercebat: ſed & plura alia erant. quæ Sigbritca inci/
tancc
rs r. D . i s.i.
t.
tante. indies committebantur: atq: ex illis iſtud cer.
te non indignum memoratu. Cum in Daniãa.vti aliis
regionibus. fere fieret. vt nobilium. ciuiumq: locu.
pletiorum. fili ideo ſcholas ſectarentur. quo ſe illi
aulæ. aptos iſti mercaturæ redderent aut muneri.
bus melioribus quibus ipſi obeundis quæſtum ali.
quem faoccre poſſent: ſcholis vero. aut ccoleſiis. ne/
mo animum applicaret: ne & hæ miniſtris ſuis tan.
dem deſtituerentur vſu introductum fuerat. inde
a religionis Chriſtianæ apud Danos inchoatæ pri⸗
mo tempore vt tenuiorum flij qui in ludum lite.
rarium ad doctrinam libertatem capicndam. dati
eſſent ad inopiam ſubleuandam. cibum ſibi. resq:
alias neceſſarias. oſtiatim corrogaurent. illud vero
diligenter cauebatur ne promiſcue qualeſcuuquc
admitterentur: ſed examen præcedebat. & ingenij
exploratio. Quiq ſic magiſtro ludi induſtriam ſuam
approbaſſet. vt ecclefæ aliquando. ſive ſcholæ. ad.
iuuandæ ſpem oſtenderet. illum demum diſcipli.
nãa vberiore imbuendum. retinebant: cæteros a ſe.
ad diſcendam artem aliquam manuariam. aut rem
ruſticam exercendam. ablegabant. Ao dignoſci vt
reliqua mendicantium turbã poſſent. vtebantur to.
ga talari. ſic confecta. vt. ſuſpenſa ex ſiniſtro tantum
humero. corpus univerſum tegeret neque partem
eius vllam nudam ſincrct dextero excepto bra.
ehio: vt ſic illa quoque manu expedita ſtipem acci.
perent. & in manticam reponerent. Pileum rotun.
dum habebant circnnquaq: duplicatum: cuius
pars
o n nrs ſ s
o
pars poſtica longior. corrugata. ac denſata in cer.
uicem propendebat. Duæ in vtroque latere ruga
erant ceteris magis conſpicuæ quæ ſignifcarent
ipſis gentem Danicam poſtquam fdem Chriſtia.
nam amplexa eſſet. bis ad cultum idolorum reci.
diſſe: ideoqu adſpectu harum aſſiduo commone.
ferent vt deinccps veram in Deum pietatem.
ac doctrinam Chriſtianam qua tune animos praæ.
ceptores tantãa cura imbuebant conſtantiſſime
tuerentur. Iſtos pueros veſte illa ex recepto du./
dum morc. victum ſibi oſtiatim conquirentes. cum
Sigbritta nullo modo ferre poſſet. fures eſſe omnes
elamitat & ſub togis furta ſua occultare: ac.
niſi ocyus ad aratra abigantur fore. vt Hafnia vni.
uerſa furibus mox compleatur. Neque prius con.
quicuit. quam edicto Chriſtiani omnes illi mag
no regni & eceleſi. cui inſeruituri erant. detri.
mento ao dedecorc. pellerentur. Hæc & alia
iſtiuſmodi odium populi implacabile in Sigbrit.
tam concitãrunt. Chriſtianus. qui in Succos gra.
ue bellum agitabat. ſubditis tributum imperat.
quale nunquam ad id tempus vlli regum vſita.
tum. iubet ſingulos omnium regnorum ordines
decimam ſoluere non duntaxat e reditibus.
ſed & cunctis facultatibus: tam indigue rigida
xactionec vti neco quæ ineubarent oua anſeres.
neque quas geſtarent plumæ cenſui eximcren.
tur: quem & in argento puro vniuerſum exhi.
bere cogebantur. Ad cpiſcopos vero regni blande.
isr. v. L/a. i
vir
ac demniſse ſceribit vtios ortaretx e i pr.
r e/ i eco perveec cogit e: eiteret
t eceſſitt ei/ieire raretr. Mittit & Ca.
ſparum Brochmannum qui tunc ab epiſtolis erat.
ao procanccllari mox munus geſsit vt rem cam.
quanto ſane poſſet ſtudio. promouerct. Qui & il.
lud demum effecit vt epiſcopi quiſq in ſuã diæ.
ceſi. vti morem voluntati regis gererent. aliquoties
conuenirent. ao negotium diſceptarent.ſed conſen.
ſu tamen vno reſponderunt i aioris
ei c o ip/ſic ex æreitte it po/fr: ve.
v tat e reditit. xi evecio iior.rata
fremtr: i pr/ture. preci pro feici veii exet
cre oc rei. p De itercedere etio e
parto ee orare er m xidxe. x ecoe/e i.
ertere /ori ei/eperrr reta g
cr co/ſrta.p/e c teatr: ee ri eo ove.
re ee pret. Annuit rex poſtulatis: &. tributi gra.
uitatem vt minueret. condonato patrimonio eã
tanrum. quæ ipſius beneficio poſſiderent. cenſui
ſubeſſe voluit: ac quæſtoribus imperauit ne quid
aliunde exigerent. Poſtquam ſuis hoc tributum
indixiſſet ſociorum quoque auxilia aduocare vi.
ſum fuit. Itaque legatos mittit ad Franciſcum. Gal.
liæ regem. Georgium Schotbergium Philippum
Rotomagum. & Antonium Moguntinum: qui ne.
gotium demandatum feliciſſime exſequuti a Fran.
ciſco quater mille auxiliares. & tormenta ænea qua⸗
tuor. impetrarunt. Expedit Callica legatione. Mo
guu⸗
Cc
o n r i .
o
guntinus vt præceperat Chriſtianus in Hiſpaniams
excurrebat ad affnem regem Carolum vt ſolutio.
nem dotis Iſabellæquæ tercentum millium aureo.
rum erat procuraret: Scotbergio interim in Picar.
diã cius reditum exſpectante. Cumq;: mox reuertc.
retur ac negotium perfeciſſet. habito per Flan.
driam itinere ambo Antuerpiam celebre Braban.
tiæ emporium. peciere: vbi tertiam dotis partem
magiſtratus ſoluturum ſe promiſit. Quippe inter
Chriſtianum Carolumq ſio conuenerat. vti ſum./
ma vniuerfa tripartito ſolueretur. Itaque trientem
primum tuno Scehotbergius ſecum attulit alte⸗
runm mox Ioannes Hofmannus nauta regius: cer.
cium Tilmannus Giſſelius. maris præfectus. quan.
quam ſint qui de trientis vltimi ſolutione plane
dubitent. Sub id tempus cum Birgerus. regni Da.
niæ archicpiſcopus. diem ſuum obiiſſet. Georgius
Schotbergius. qui præclare obitãa legatione Chriſtia.
num antca quoque magna apud eum gratia de⸗
uinxciſſet ipſo maxime annitente ſurrogatur.
Lundenſes quidem de collegij ſui ocœtu Agonem
elegerant virum genere aco virtute. pariter cla.
rum ſed Schotbergium poſtquam rex ad dig⸗
nitatem hanc promotum omnino vellet cius ſe.
ſe voluntati ipſo quoque id Agone concedente.
ſubmiſere. Decrcuerat ordo eccleſaſticus quod
Birgerus genere obſcuo natus ad hoc culmen
aſſcendiſſet. ne deinceps ad cpiſcopatum quiſquam
qualenucunquc admitteretur. niſi quem proſapiæ
iten
sr. . Li s. t
v
item celaritudo commendaret. Ac decreti quidem
huius epiſcopis auctores erant quidam e primatibus
regni: qui. quod ſub Birgero acciderat. indignati.
mores ſuos a plebiis caſtigari. ne id liberis quoquc
ſuis. poſterisq̃: eueniret. ſeſe mutuo. & cpiſcopos.
loco nobili prognatos. inſtigabant. illud vti ſecum
agerent vt in poſterum dignitatem epiſcopalem
nobilitati vindicarentc. Nec epiſcopi abnuecbant
quippe qui mutationes in cccleſiã impendere cer.
tis ſignis præuidentes. aliquod ſibi contra eas mu.
nimentum in re illa poſitum exiſtimarent. itaq: in
hoc conſenſere ſed decretum. cum id temporis
promulgare non conſultum videretur. occultari in
occaſionem placuit. Schotbergius ſummus regni
præſul conſtitutus. Mathiam Marquardum. & Hen.
ricum item Langium. Roman nittit. confirmatio.
nem ſibi a pontifice petituros. Quo ſex aureorum
millia poſtulante. nec legatis polliceri tantum auſis.
ocyus recurrerc Langius. vt Schotbergio rem refer.
ret. Qui. negotio ſine morã cxpedito. cum redirc
hunc iuberet. Magni quoq: Goyæi iuſſu. aulæ regiæ
tunc præfecti tum Henrici abbatis Sorani: & E.
ſchilli antiſtitis Anderſchouienſis: aliorumquc
item regni ſenatorum literas dat ad pontificem:
quibus petit. t ip/oe potifcio iaret Cvifi.
o. i igritta.feim ipis. coni ei cc.
perertete c/i i te cotempt&
coixgiſ ſefie i/fiſi. ag.
cx o ei vi vregi vrix. exice.
Cc
.
Mo n is i x s
&
o. coti edtt remoxere.cr/ ei ire.
icurum e. Langius neglecto offcio literas eass
& mandatum illico Sigbrittæ prodit: quæ ad rcgem
ſtatim defert. iſq vt conſilium hoc ſenatus ſui impe.
diret Romam Langium ablegat: comitemqʒ illi ad.
dit Theodorum tonſorem ſuum. hominem ſumm
auaritiã. ac libidine & flagitiis deniq: pluribus coo.
pertum: ſed quod inſtar omnium virtutum eſſet.
Sigbritta commendatum. Et Schotbergij odio ar⸗
dens.quem non tantum dignitate nuper in eum col.
lata. ſed & vit ſpoliatum cupiebat.addit litcras ad
pontificem. quibus petit ce//ſ.yue ee xerar pri
e cdorergio eio arc/iepi/cpai unc /eęut.
evcoru: e xorare/. Idq: facile a pontifce/ regem ſi.
bi deuincire cupiente.impetrauit. Simul & Marquar.
dum reuocat ac redire in regnum iubet. Schotber.
gius. per ſummam iniuriam ſic deiectus.facile tamen
a pontifce mox obtinuit vt & ſedes ipſi ſua reddere.
tur & redacto in ordinem tonſore illoa Lubecenſi
ac Bremenſi epiſcopis confrmaretur. Tum & vt ſe
contra iram.odiumq.Chriſtiani communiret.literas
commendatitias illi affert. Quibus motus. cum pon.
tiſcis ſibi gratiam eo tempore neceſſariam maximc
exiſtimaret. preſſo animi affectu.in ſpeciem benigne
cxcipit: & paſſurus etiam facilẽ videbatur.vt capeſſe.
ret deſtinatam dignitatem ſi per alios licuiſſet.Sed
complures e proceribus/ atquc hi propinqui Agonis.
quem Lundenſes ſibi elegerant hunc deiectum in.
dignati minis grauibus hominem deterruere ita vt
re⸗
s r. . Lis.ii.
o
tecurreret Romam & ſuarum rerum ſtatun ad pon.⸗
tifcem referret: qui mox ipſum ad Colonienſem e.
piſcopum vt vicaria eius oper vteretur/ amandauit.
Chriſtianus. poſtquam inſulam Bornholmum mag⸗
no ſibi ad bellum Suecicum quod iam totus cogita.
bat.vſui fore animaduerteret a Lundenſi archiepi⸗
ſcopo ad quem ea pertincbat. ſibi illam. ſaltem dum
id bellum gereret. dari petit: ſed. collegio recuſan.
te. cum primores ad ſe Hafniam euocaſſet. nihil do.
li ſuſpicatos. comprelendit & in voluntatem cogit.
Nec Bornholmum tantum extorquet ſed Ahuſam
quoque vrbem.in Scani ſitam: tum & plura alia.
quæ poſsidebant. Inde Theodorum ſuum de quo
paulo ante dixi. illis præſulem conſtituit: quanquam
ſta dignitate malis artibus comparata. minime diu
fruiturum. Quippe qui non multo poſt. offenſo re.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
famia conſummauit. Per id tempus cum auxiliares
copiæ a Franciſco Calliarum rege miſſæ adueniſ.
ſent& in vrbem iam cxtraneo diuerſarum natio.
num milite plenam/ eas quo quc Chriſtianus admiſiſ
fet ortã inter Scotum ac Cermanum lite. & conflic.
tu.vt in tanta. ac tam varia. multitudinc fere ſolet. &
vtrinq tota gentc ad certamen concitataingens mox
tumultus fuit. Quem cum rex ex arce accurrens.
coẽrcere cum periculo vitæ ſuæ. quanquam fruſtra
niſus eſſet tandem quodam. qui ſub ipſo eius cquo
latitantem aduerſarium interfecerat noctu ad ſup.
C c plicium
oi nvs t vx v
v.
plicium rapto. vix compeſcuit. Hanc gregariorum
pugnam alij duo illuſtres viri exceperc. Quorumo
vnus. Iuarus Lungius. gence Danus. ac proſapiã no
biliſima: alter Georgius Tengnagelius. e Germa.
niãa oriundus vtcrq: rei militaris laude xccllens.
Lungius complures annos ſub Franciſco. Galliæ re.
ge. ac Burgundiæ duce Carolo aliiſq illuſtriſſimis
principibus militauerat: qui virtutem quoq: cius.
atque fidem aureis catenis ſinguli honorauerant:
haſq: ipſe. quoties in pompa regem comitaretur.c.
qui ſui collo appenſas. velut fidei in tot principes
monumenta oſtentabat. Iſto nomine ſatis regi
commendatus vt præterea gratiam eius ſibi ob.
ſtringeret. armaturam. fabre factam.quam ẽ Gallia
ſecum attulerat. muneratur. Tegnagelius. qui ſti.
pendia item varia ſub principibus multis fecerat.
& militiæ clarum nomen comparauerat. cum mo⸗
liri bellum in Succos Chriſtianum fama acceperat.
ipſe quoque Daniam petere. operamq: ad hanc ex.
peditionem offerre.ſtatuit. Ideoq: itidem egregiam
quandam armaturam e Germania apportauit re.
XXXXX.XXXXXXXXXXet:
rex iſtam ſupra Lungi æſtimaret. Iam vtrinqu
æmulatio quædam erat: cum & Lungius. homi.
nem ſibi peregrinum ſi armorum laudc æqualem.
tamen non ſuperiorem antcponi/ ægre ferrec: &
indigenæ quantumuis Tengnagelius.cui parem ſeſe
crederet nibil eſſe concedendum exiſtimaret. Et
hæo
ys r. . s. r/
v
hæc res maiorem in: modutm animos exaſpera.
bat: multo magis quod vterque peditatus vni.
uerſi præfecturam affectaret Rex. diſſidio intellec.
to. quemque quæ donaret. arma induere iubet:
atque haſtis concurrentes cxperiri vtra melio.
ra eſſent: qui viciſſet illum ſui peditatus ducem
fore. Placuit oonditio vtriq:: & ooncertant. dic
ac loeo.præſtituto. in corona ſpectatorum frequen⸗
tiſſimã: cum impacta in oculum haſta. aduerſa.
rium Lungius ſternit. Qui victoriæ tamen fructum.
vitæ paullo poſt ereptus non percepit. Dum in
aulã hæc geruntur. Lundenſis ace Roſchildenſis an.
tiſtites de pontificis mandato. in Stenonem. cæ.
terosq qui GCuſtauum. regni Sueciæ archiepiſco.
pun. expuliſſent. ſententiam ferunt. & Guſtauo
ſatisfaciendum cenſent: tum & ſaoris dum parc.
rent interdicunt: inſuper Chriſtiano mandant.
vt vindictam ferro ao flamma perſequatur: idq:
ipſum ſic pontificem ſtatuiſſe. Chriſtianus qui
iam in procinctu erat. magis etiam hac ſententia
incitatus. illico coactas copias ſub ductore Otho.
ne Crumpenio viro belli excellente traicerc
in Scaniam iubet. Addit claſſem. bene inſtructam.
quæ finitimos Sueciæ portus occuparet: vt ſic
eos ſimul terrã ac mari premcret. Imperat item
Othoni vbi fines Succiæ ingreſſus foret quo
cunque progrederetur vti cauſas cxpeditionis
ſuæ proctamaret: ao diploma pontifcium quo
hæo regi mandaretur ad templorum valuas fige.
ret.
o i is s
o
ret ille imperata exſequi: &. impreſſione facta in
interiorem Sueciam. poſtquam late omnia popu.
latus eſſet defcientę eommeatu neque hoſte vſ.
quam in prælium prodeunte domum copias re.
duxit. Sed regreſſus. in eunte Februario anni proxi.
mi cunm maiore multo exercitu obuium Steno.
nem habuit. qui cum eum viam introitu Sueciæ
valde arduam ſuperaſſe ac mouere in Oplandos
cognouiſſet Strangeneſæ. militem exſpectaturus.
paullum ſtetit. Interimq: ad Guſtauum quem of.
fenderat. ne is ſe cum hoſte iungeret. vrbis præſu.
lem Matiam Magnum Crenum aliosq̃ mittit
ocyvus ad conciliandum ſibi viri animum: quippe
cuius in affectu maximum momentum patriæ ſi.
tum eſſe. nullo modo ignorabat. Is tum Engelhol.
mi erat: vbi eum aocedentes orauere ve coi i
teoe patrie cpere eer: e c o/te
co/igeret. Atq:.illo proteſtante.xi/i/ te i/etem
eẽ ctenr inge fc ve. i di/cori⸗
ipẽ xcto. e/gs. e utri. a: piaxe /reris.
ex /atiet illis vero culpam porro deprecanti⸗
bus. tandem affirmat. iirim reip. conoare. e
ei. xt bſẽio efuxrx. Quo reſponſo lætus
Steno animoq eonfrmatus. obuiam ire hoſti ſta.
tuit: ac. cum pridem peditatum præmiſiſſet. ipſc
mox cum equitatu vniuerſo iter init. Cumq: ad Bo.
uenſem ſinum perueniſſet. valido ibi e concæd
densa arborum munimento cxcitato intra quod
conſiſteret pedes. etiam ipſe illic ſuſtit. Inde mittit
gla⸗
vsr. v. L is.
o
glaciem exploraturos an ferendo exercitui præ
lioq: committendo ſatis ea firma eſſet. quo com.
perto decem millia ruſticorun quos ad limitem
defendendum congregauerat. cxcoubare ad concæ.
dem illam iubet: ipſe in glaciem ibi hoſtem obſer.
uaturus totum cquitcatum ducit.tum propinquo
vtrinq: cxercitu. regiarum copiarum dux Crumpe.
nius in aduerſum equitatun explodere tormenta
iubet: alteroq: ſtatim ictu crure ſauciatus Steno.ipſe
equuſq: conciderunt: tertio diſiecti omncs. fugam
capiunt ac Stenonem. quam grauiſsime vulnera.
tum. ſeoum abduocunt. qui cum ad Venerium lacum
perueniſſet. inter trnſeundum exſpirat. Crumpe⸗
nius Stenonis fugam expugnandi munimenti oc.
caſionem arbitratus. impetum in illud facit: ſed.
præſidio admodum ſtrenue repugnante cum ſuo.
rum magnãa clade retro cedere eſt eoactus. hinc Val.
leſius. Gallici peditatus ductor. poſtquam pugnam
inſtauraſſet ac in munimentum ipſe eniſus eſſet. vt
cxemplo ſuos ad virtutem accenderet. cum fortiſſi⸗
me dimicaret. æque infelici euentu vulnere letali
aocepto itidem repulſus fuit. quanquam neque ſic
ceſſatum & idoneo magis loco quando hic non
ſucceſiſſet. rurſum oppugnare viſum. itaq:. capti
uorum iudicio.ibi inuadunt. vbi aſſenſus magis fa.
cilis: capiuntq: & disiciunt. vt introitum ſuis libe.
rum aperirent. inde profligato hoſte recta in Op.
landos mouent. & Vpſaliam contendunt: ne. Ste.
none iam ſublato conſteruatis noui ad certamucu
Dd
loci.
Ao n r s
i.
loci aut conſilij. capiendi aut recolligendi ſeſ⸗
ſpatium darent. Quidam e fuga Strengeneſam ſe re.
ceperant vt conſiliis cum Mathia epiſcopo com.
municatis aut continuarent belun. &. coactis rur.
ſum copiis. hoſti occurrerent: aut conditionc æqui
pacem peterent & in cius poceſtatem ſefe trade.
rent.Dum deę liberant.Dani.ſine vlla mora caſtra ſua
promouentes. porro in Oplandos tendunt. quo
eum Suect aecepiſſent variis loeis concurrente.
conſultabant quonan nodo aditu hoſtem nnni.
nentem prohiberent.Sed conflia fruſtra crant. cun
deeſſet. qui in hoſte ipſos duccret. Cenuenerc
quidem ruſticiſed. miliciam detrectante cqumatu
& in pugnam ſine ducc proditurum ſe negantc
quanquam illis pro hæredibus Stenonis prælian.
dum ococlamantibus. rritus conatus fut. Chriſtina.
vidua Stenonis.miſſis lteris. fenatu rcgni petit: va.
indigenis conuocatis. ipſiquoq: arma ſumerent. ao.
cum ægre cunctabundun impuliſſet viſum tan/
dem vniuerſas regni vires Iuerſundam conuocare.
tque ibi hoſti opponere. quo ſtacuto conuemre
ſtatim iuſſi. quotquot arma ferrc pofſent. nullo ot.
dinis difcrimine ruſtici ciues. nobilesq̃: ao ian
millia multa aderant: cum nonuulli e nobilibus.co⸗
rãm hoſtem conſpicati territiq: copiarum mag
nitudine inter ſe vociferantur: ſe fublato ian
Stenone ſctre velle cuius causã vitam porro im.
penſuri aut quo duce vſuri eſſent. Quã re conſter.
natis ceteris. cm gubcrnatori nunus. iſto qui.
des
rvn. xv.Cis.
v
dem rerum ſtatu nemo in ſe recipere vellet cqui/
tesq iam paullatim ſe ſubducerent trepidarc
etiam peditatus cœpit. Quem cum fugam ciroum.
ſpicere reliquus equitatus cerneret. ipſe quoquc o⸗
coyus Strengeneſam fugit : quo primates quidam
regni. Temelſoo ab exercitu diſcedentes. ſe reccpe⸗
rant. vti cum Mathia epiſcopo de re ſumma conſul.
carent. Itaqucdiſſipatis copiis. quæ ſi hoſtem non
om nino remoucre ſaltem remorari poſſe credo
bantur. nihil prius aut Mathiæ. reliquiſve optimati.
bus. qui frequentes huc conucnerant. viſum fuit.
quam vt pacem aut induciass qui buſcunq̃: demum
modis impetrarent: Iam ad ipſam Strengeneſam
caſtra Dani fugiecntes inſequuti collocauerant: vt
cognoſcerent prælione experiri an dedicionem
potius facere vellent. Quãa de causã dat Mathias ad
Crumpenium ducem literas. indicatq eẽ/di.
eo eco/fited pece coov i ce re .
riſ rei pe i c:xo//e /guret i
uue coeire p:. M egis. preerer regi c.
tevor e xoptere. ui. rre ice ore im reg.
ovr px io/pi itercept./e/ tve
i perpet/rci at. Ad has literas reſpondetur
Crumpenio xere porr couem .
/ie ee eteri iers coetm:fvre.:
c cocedere eci ier tep irieri
pararext. Quibus ita conſtitutis ſtatim procercs
toto regno euocantur vt Vpſaliæ nullã mor in.
terpoſit. dic præfinito adſint. Inter primos ade⸗
Dda
rat
ro is vt
:::::õ::::::
rat Mathias.præſul Strengeneſius & CuſtauusSue.
ciæ antiſtes ſumtmus: moxq plures e ſenatu aduc.
nere. ſed. priuſquam quicquam agerent. cum Stoc.
holmum vrbs primaria a Chriſtina Stenonis vi.
duã. teneretur & non pauc i etiam ex equeſtri ordi.
ne. Chriſtiano aducrſantes illuc ſeſe reccpiſſent:
tum & paſsim toto regno multi eſſent. qui.Vpſaliam
conucnire recuſantes inſuper ad arna plebem con.
citarent. placuit. gente vtraquc able gari ad Chriſti.
nam qui inquirerent ccquid ipſa.cætcriq ordinis
equeſtris viri qui cum illa ſe coniunxerant. omnia.
Vpſaliæ conſtituenda. rata habituri eſſent. at conſilio
lli ſtatim reclamatum a pleriſq: aſſerentibus. tr
cta cs gere ui teive a coiri eur ri
xoie pe vi/i i eſe: p ors cextu/
cies g eri tcoere is ev Crv.
eio c cicfs iii de coſite: pce. i
e s rer.oxive eri veireſs ge⸗
re cof i x xror a prefe i co⸗
rrris o/iaret.feci cvvor et. Quibus mo.
ti rationibus animum Sueci induxerevt depace oum
Crumpenio cæterisq qui cum o erant ducibusa
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
duxerat. antequam negotium tamen inc hoarentvt
Chriſtinæaliisq qui in eius partibus erant abun.
danter ſatisfacecrent mittunt. qui doprecarenture
ꝓroo/ſtm acſe reg eceriu at vriſe./ ip
reteci pertrere orr ve/i.u i voriis x.
i⸗
:::::õ::::::
ys. Di v. Lis.
r
itate. tr es ov ci ierr e xer t.
eci/e ꝓervcetr. Sed. cum illos nec reſponſo dig⸗
narentur.ſerio a parte vtraq. quæ Vpſaliam tunc con⸗
uenerat agi cæptum. Ac confeſtim cum Crumpce.
nius regis literas quibus illi ſummam rei peragendæ
poteſtatem tribuebat.Suecis illas cxigentibus oſten.
diſſet. pax decrcta.in conditiones iſtas./t xeci. i
/fc Cbviii uſtr tesicdies.e/ eodems igr⸗
i erierer iiei oer ii ſe:⸗
teoore .aie. ueſoe coore
i ce peeremier diioe eerer.v.
egi iate/f afues ue.ovdiſuacte⸗
coxce eee cece yoe i eor: porere per⸗
veret. Dei ccf/i. itr regi vierſ.
riigi riieiires e vrere coetli⸗
e. rea: ie:ʒres ererir. is Ei⸗
cefvt v iui reritreos/cirer. Facta
bunc in modum pace. litcrisq/ aCrumpenio confr.
mata Dani pariter Sueęiq iterum Chriſtinæ men.
cemi ac nobilum cætere runxplorandam cenſue.
re. Itaque viſum propis.Stocholmum acce dere: ſi
fortaſſe ad. colloquium ctra vrbem euocare eam
poſſent aut in vrbem ipſi quoqt ad conſlia confe.
renda animosq leniendosintromitti. Ergo.Vpſali
profecti. quinq: millia armatorum adduccntes cum
fenatus eãparte qu ccnunerat pſtquam Spon
gm aduniſſent. ſubſtitere& uſtauus ſummusrcg
n Sueciæ præſul ac Miathias Strengeneſius ſum
ſque cancellarium ablegaruut. qui ſuadereut. t
T
pe⸗
i
u nur re s
:::::õ::::::
roirent colio/ti./ue .gor ic// lo⸗
ci e et t oc trcu/ret aſior/ſorum .
i/veret. Hi cum vrbem acce ſſiſſe nt. contingentem
llam pontem interciſum adituq introire cupien⸗
tes probiberi.deprehendunt. Quã de causa ſubſiſten.
tes nutu indicant eppidanis cupere ſe intromitti:
Prodit itaq vir prouectiore ætate: ordiisq: ſenato.
rij ac. quid vellent. percunctatur. cumq: illia ſena.
tu regni miſſos qui tunc Spongam conueniſſet re⸗
ſponderent literaſq ad Chriſtinam & nobilitatcm
reliquam apportere: exſpectare eos iubet: ſe in:vr.
bem regreſſurum ac Chriſtinæxipſorum adeoutum
ac mandatum relaturum ocyuſq cum reſponſo re⸗
verſurum. cum hoc dicto ille abit. cuius reditum
dum ad pontem. ſubſiſtentcs præſtolantur.agnus:
Crenus. qui in partibus Chriſtin.e ſulbiccta vrbi.na
ſula.quam appcllant S. Spiritus.is nil tale cogitantes
aliquot tormcnta explodit: ita vt conſuleru vita ac
rccedere cogerentur. Itaq reuerſi Spongamrem
renuntiant. Qua accepta deſperantes de concilia:
tionedomum Sueci conccſſerunt: AtCrumpentus)
cum ſuppetias exſpectare Stocholmenſes amaritimis
ciuitatibus intelligeret Stephanumq: item Saxo⸗
nem ad Elsbnabbium claſſem habere: vt aut cam in.
terciperct.oppidove prohiberettotum illnd agmnem
duxit. ſed priuſquan adueniret. gnarus hoſtis nauc
altius prouexerat ne contingere eas poſſet: cam ob
tauſam irritus conſilij ſui. Vpſaliam redit. Vbi cum
ſpem nullam videt vt Chriſtina cum nobilitatc ſo.
ci.
ve. D . Lns. i.
:::::õ::::::
cia.in ſancitam recens pacem conſcntiret: neq lie⸗
me prohibente obſideri vrbem poſſe: conſilio cum
cæteris ductoribus tommunicato in hiberna diſtri.
buere copias ſtatuit. itaque pedites Veſterarſæ mil
le locat qui hanc oram contra Suecos ctiam tum
rebellantes atque pacem cum Chriſtina recuſan.
tes tueantur: equites Strangeneſæ imponit qui
curarent. ne Mathias loci epiſcopus reliquis inui.
ſus maximc quod in regem propenderet. quic quam
dctrimenti caperet. alios alibi eſſe iubet atqut⸗
ſedulo prouidere nc quid damni patercntur qui
in pacem conſenſiſſent. Quæ in Sueciã dum gerun.
tur. Simon Malius vir illuſtri genere natus & mili.
tiæ perquam clarus cum ſelectis mille quingentis
peditibus. per Smalandiam & Oſtrogothiam facto
tinere regis iuſſu ad Crumpenium ſe adiungit.
Qui/ validior tam inſigni incremento. animoq: con.
fErmatior. copias. quas retinuerat. militemq aduen.
titium mox Vpſaliam reducit.Vbi dum hibernat
pſe varie tumultus oritur incurſantibus in præſi.
dia circumpoſita. & amplexos pacem indigenas./ per
duellibus. Primi cum vicinis ſuis &&eſterarſij cædere
Danos aut fugarc conabantur ſed. conſilio depre.
henſo cum ſc illi ſubduxiſſent. & Vpſaliam conten.
derent iam progreſſus Salingſaſſam locum inſi.
diis opportunum. ſubito adoriuntur. Hic pugnatum
quam acerrime dum victoriam Sueci qurunt. Da.
ni ver in diſcrimen ſummum adducti etiam vitam
vindicare connituntur. Sueci Danosloci iniquitate
preſ.
ro vrs s
.
preſſos vndiq: grauiter inuadebant: illi contra. qui
præſidium ſibi nullum niſi in virtute ſua ſitum
aniraduertebant in apertum campum crum pere
ex anguſtiis maximopere conabantur. Nec virtuti
etiam fortuna defuit. Nam eniſi cum ingenti ho.
ſtium ſtrage eos diſipatos fugant ducc Olao Pe.
treio qui tumultum concitauerat profligato : &
Vpſalam ſalui euadunt. Nec multo poſt tumultua.
tum etiam grauius duce Lamberto Mathiæ & in
ĩpſum iam Crumpenium impetum facere viſum
fuit: quo ſublato. cæteros quoq variis locis diſpa.
ratos. profligare patriæq: libertatem reſtituere. ſa/
tis in procliui fore. Itaque Vpſaliam itum: quo cum
ĩam peruentumeſſet alloqui Lambertus ſuos & vir.
tutem oratione comparata excitare: eiſet
ias pro etri ſiertre ivica:d. ſceo
i c/ iror eie/ent/tc coict oee vivi.
du uat os foreiie. vperet: ex
ictm proga/. etrim rmer e./. ores
ieror/ritre ofre iepret: t teon
ueʒc.:iꝓrepatie iorj ieree/fortiter/.r
as xorte ꝓrie ov/en:iv./ it.fortc ſ⸗
rerevt. ſ Chri/ixs co: eixe orre: . t
io olict ee re/ſio exicor e/itts. cix.
am d o/e es ixcertevet S&oc/o
ere vice /cto/o teore ym vegt e⸗
. vi serer. t/etpicer ex vrde cſr toi.
e or oer o/ecnre v.f vamt
vi i/r:nrer citeeri . eo⸗
tercirent pro virre/ſ eriperent. Dum Lamber.
tus
vsr. D v. L is. ii
:::::õ::::::
tus in hunc modum animos ſuorum accendit qui
nd vrbem excubabant. viſo hoſte. rem Crumpenio
renuntiant.Erat dics.quo memoria Chriſti crucifixi
colitur: atque ille in templo ſacris audiendis pieta.
tem etereebat. Itaq: acecepto nuntio. ſtatim egreſ.
ſus. arma capere ſuos iubet & educit extra vrbem
in planitiem.quæ proſpectum quam libẽrrimum in
quaſcuuq: partes datet: acieqᷓ: ordinata & ad præ
diuu ſepimento ſatis valido communitum. ſtare
iuſa.illicod tormenta explodit. velitemq: in hoſten
uittit. Cælum. densãa nube obductum.ſolis radios.
viſum alias perſtricturos.occultabat: ſed incommo.
dum aliud ortum. quod Danorum ad ccrtamen ino.
uudum alacritatem perturbabat. Nam permixtus
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
minus expeditis. Tum & nixi quæ ſpiſſa humum o
peruerat. liquefacta facicbat.vt cquorum impedi.
tus vſus eſſet: cum. ſuppacta ca ſoleis.& in pilam ro.
tundatã ſolo lubrico lapſabundi. mox ſeſſorem
quoq: effunderet.Accedebat. quod tormenta.pon.
dere ſuo deſidentia commod cxplodi haud poſ.
ſent. Ac iam prælium feruebat adeoq: læuum cor.
nu Suecis maxime in hoc ipſum incuimbenibus.
vehementer laborare. quin & retro gradum ferrc:
cum inexſpectatus caſus animum vix conſiſtenti. &
virtutem. confirmare.quippe miles veteranus. rap
to ſigno de ſigniferi proxime adſtantis manu./ quem
videbat trepidantem clauis ferreis duobus e arſu.
pio
Ee
To vrs fe t
i.
pio ſuo promptis. illud ſudi præacute in propinqʒ
ſapimonto ſieo affixit. vt aveli perquam diffcultec
poſſet: tun inclamat alta voce. c coiſeses
eioc e epc iti riſc es ac ios
xxʒeii er portes: ecerʒittere i es
i/o reg trigs ai c igexti cee. ʒeie
Vix finierat. eum vi magnãa Sueci irruunt. & potiſſi
mum in hoo ſignum impetum faciunt: verum Da
ni ſunma animi fortitudine obſiſtentes edits
non parua ſtrage illud vindicant. diu acerrime
dimicatum eſt:Suecis pariter Danisq: quau
fortiſsime ſe gerentibus. Sueci numero ſupera.⸗
bant ac triginta circites millia exſtitiſſe memo.
santurcum vix octo Dani eſſent: ſed & locoracquę
ento. æquiore vtebantur. Verum Dani quan/
quam tanto pauciores inſuper iniquitate loci i
cœli premerentur totis viribus adnitentes miſ
ſo in hoſtem equitatu. tandem aciem perrumpunt.
diſſipantq. fugientes partim cædunt partim
n horreo ad ſiccandos illic lateres iuxta pugnæ lo⸗
cun ſtructo quo confugerant igne cxurunt:
partim in propinquum annę actos mergunt. cc.
cidere circter viginti millia: ac Danorum quatuor
deſiderata: & in iſtis Sumon ac Siuardus Malij duo
fratres. vti belli laude elari ita quoque mortis gloq.
riã. quan in pugna tam illuſtri oppeticrt. Hac re.
preſſi clade Sueei alquamdiu quievere ac. inte/
reã Mathias Strengeneſius epiſcopus. cum equiti/
bus. quos Crumpenius Strengcneſ impoſucrat
dic
As. v. is. i
:::::õ::::::
diœceſin vniuerſan circumcquitans omnes. qui
i Chriſtiani verba iuſiurandum dare recuſarent.
ad ſancitam pridem pacem amplectendam porro
adigit: anteacti temporis iniuriarum veniam.
&c obliuionem. fore ſpondens. adeoqut in ſenatu
regni Succiæ nemo fuit qui maiore Chriſtiani rc.
gis ſtudio in hoc ipſum incubuerit. vt ſub eius po⸗
teſtatem regnum vniuerſum cogeret: quan⸗
quam ille nimis ſane indignam gratiam viro aded
præclare de ſe merito mox retulerit. ſed malorum
ita principum fert ingenium: vt. obnoxij ſubdi
torum benefciis cum ſe impares compenſandis
ob eorum magnitudinem eſſe videant. deſtrui for⸗
tunam ſuam per hæc ipſa arbitrentur: ideoque.
ceu offenſis aſperati. odium pro gratia reddant.vin.
dicentq: quod remunerare nequeant. Stochol.
menſes.quanquam clade tam inſigni pridem accep⸗
ta necdum fracti. iterum. collectis viribus.ad pug
nandum prodierunt: ſed Mathia. regiiſq: ad Telia.
cum occurrentibus. fuſi rurſum. ac fugati inter.
fecto loanne Helbredio. duce eorum: qui Chriſtinæ
ãa conſiliis. ſummum quoque in illius gratia locum
obtinebat. Gondo Gallus & ſchillus item Go.
dus ordinis equeſtris viri multi alij capti ac
Strengeneſam abducti: vbi arcte a Mathia cuſto.
diti. Verum nec ſic debellat literis partim nun.
tiisque ſparſos paſſim factionis ſuæ ſocios exhor.
tanturę i regi iterte tre porre ce
ſẽ./ prto pro iri epe ferre vec perici
Eea
pertes
To n ts s
.
partem uvle: et/ee. Et hi ſæpe magnis animis in.
ſurgentes ſemper tamen repelluntur: quanquam ſe
melrnum vrbem populati: Iacobum capiunt reg⸗
ni antiſtitem ſupremum virum clarã pietate ac vir.
tute. Quin Vpſaliam quoq: ipſam.quam Crumpenius
inſidebat adoriri demum auſi: ſed. præſidium cim
inarmis excubare accepiſſent.a propoſito deſtitere.
Sciſsã in hunc modum Sueci illis pacem amplec.
ctentibus. illis in Chriſtinæ gratiam recuſantibus:
ac vtriſque mutu inter ſe cæde ſæuientibus : Chri
ſtianus Crumpenio euocatus vt hos motus coer.
ccret. vere primo.cum inſtructa nauium multarum
claſſe. ipſe in Sueciamiter capit. verum. quia ſummo
iure experiri ac Suecorum tot delicta. cum in auum
Chriſtianum. inde in Ioannem patrem. tum & in ſe.
ſub prætextu cxſequendi pontificij mandati. ſemel
tandemſeueriſsime vindicare conſtituerat: quos po⸗
tiſsimum e ſenatu regni ſui ad negotium magni adeo
momenti adhiberet rcputare ſecum cœpit. ctenim
ſic ſtatuebat.viros animi mitioris. & amantes æquita⸗
tis. quos in iſtud nullo modo conſcnſuros ipſe ſatis
præuidebat minime ſibi in conſilium admittendos:
ſed quærendos/ qui/ rigore abrupto præditi. & ſuppli
cium approbarent & pronuntiare auderent. Quod
dum agitat indolemq: ſenatorum ſecum anxi per.
pendit. nullos magis aptos cenſet. quam Lundenſem
archiepiſcopum Theodorum & Ioannem cpiſ.
copum Othonienſem. atque Theodorum quidem
multis ſanct benefcis.vti ea quam tenebat dignitate.
ian
is Ds .Crs. i.
r
am obnoxium ſibi fecerat ac Ioannems faciendum.
cxiſtimauerat.quare captum in Burundi propter
cauſam antea commemoratam illico dimitti vin.
culis. & adduci in aulam iubet. Isq: cum rcx volun
tatem ipſi ſuam expoſuiſſet.libertate.gratiaq: qua ex.
ciderat. reſtituta maximopere lætatus fdem illi o⸗
peram. pollicetur.Itaq cum his duobusexpeditio.
nem ſuſcipit atque deſinente Maio claſſem ad Stoc.
holmum appellit. quod Crumpenius ſimul atq: ac
cepiſſet. cum adiunctis ſibi ducibus/ ac primariis ali
quot Sueciæ ſenatoribus. qui in paeecm conſenſiſſent
cegem ſalutatum adit. Cum conſilia contuliſſent. ſi
ne mora vrbem obſidere viſum. Atq collocatis ca⸗
ſtris inter regem & maiorem Sueciæ ſenatorum
partem pax. Vpſali pridem facta renouata ac firi
mata denuoq conſtitutum: iiie c .
u pac e c e i tes ote/ſ
erve vdliciei trscdere. De yu dces egi/ ro⸗
t/ſſe. es ois./ cerex p/eriet esfre. Qu
de re ne dubium cuiquam eſſe vllum poſſet. addita
& literæ regis.fdei monumentum ac pignus. Rex
Stocholmum ita arcte obſidebat vt omnino com
meatus importari nullus poſſet. quo defcientc tan.
dem cum obſeſſi ad extrema adigerentur adeunt
Chriſtinam procres qui cum eã obſidionem tole
rabant. ac deditionem ſuadent.Atq: illa poſtquam
ſuos etiam defccre videt neq: ſpem auxilij vllama.
lundc ſupereſſe.ægre quamuisaſſentitur: ſed hac le.
ge vt candem ſibi gratiam. quam obtinuiſſent illi.
E e
qui
r v vr v t
a
qui in pacem tntẽ factam conſenſiſſent. paciſcantur.
idq factum & Septembris die octauo magiſtratus
cxtra portam claues vrbis regi offert ac ſolenni iu.
ramento in obſequium ſe obſtringit. Quo peracto
rbem ingreſſus cum ſelecto comitatu/ templum pe⸗
tit: inde actis Deo igratiisareem aſcendit. ac. diebus
paucis aliquot interiectis conuocatis regni Succiæ
ſenatoribus.comitia Stocholmi indicit. qui cum om.
nes conueniſſent. inBrunchonisadiacente vrbi mon.
te concionem haberc voluit. itaque conuentus.die.
præſtituto totum cum milite implet qui incluſos ſe.
natores: velui coronã cingerent: ipſe locum emi
nentiorem capit ac Ioannem. epiſcopum Othonien.
ſem verba pro ſe facere iubet. Is exorfus alta voce.
mniti a rcge belli cauſas refert. Nempe regc ixts
eger ei et preori eeſs vercenxt is ite .
em u ev v/ri xiet ceiuiſt rc teoe.
e eſegiſe:. A orid ꝓacefet coiosct o
e xorovrerm porro. ter eſe o grsiu oe
v pre/ſem /e regi ecie ꝓri⸗
e. isin i/ſxvue eed roteevre ieret
elgitare/ exte iiʒui/e: aitt c i
Dia cogeret crce tegẽſo at com
es coxivext: nua /e vecit i reg ii
peri/ros ee priſi gitre redituos:
e e pœ /o oie ciydeua es
ror pe/ar e xtetioe oi co⸗
efre. e ver c iri: a uere
orice recſie ui. iixitete er o
reges
er. u. Lis. .
:::::õ::::::
ege iterecri i vmesfœereis
eriorion vs veirerer : it i
e ve/vcieneaticꝓeier ereii.
i ii x/tioe ei eamer. Cir if
de eririoi c ee/ on dt.xt gre foret/
vercee eriat.r /tipximreſ caxm
v icee cv ixie cꝓuree partiqpes/frve:
. u t r: veiſ. Hæc & talia
poſtquam tandem .Othonienſis peroraſſet rex.
dimiſsa concione in vrbem redit ac cognitio⸗
nem cauſæ in:ulendas proximi ouombris dif.
fert. Eo die coronari conſtituerat itaque vbi
adueniſſet cum ſolenni comitatu templum in.
gre ſſus. a Cuſtavo præſule Vpſalienſi. coram reg
ni ſenatoribus & in hoc conſentientibus conſc.⸗
cratu. Aderat in hoc conuentu Caroli V. lega⸗
u: qui affinem ſibi regem cm ornari etiam a ſe
debere exiſtimaret aureum vellus offerebat. ita.⸗
que ad ſummum altare ſtante. cum corona ſu
Ctriſtiano lenterq luo brac hio incumbente m
edium. legatus prodit: ac ſalute Carolo V. fau.
ſta emna apprecante nuntiata accedens propius
ellus ameum. ſymbolum ſocictatis.toto orbe augu⸗
ftiſsime. in quam tunc reciperetur collo cius. paul.
um caput inclinantis circumponit. In ſolenni illo
actu cum equeſtrem digitatem Danis tantum rer
quibuſdam contulſſet:nemin Suecorum vero hunc
honorem habuiſſet᷑idq eos ægre ferre & inter ſe
:queritar/telligeret:vo/ oreriituecer uit.
ec.
:::::õ::::::
ov vrs n
sx
ec ene demsfit iart/v.i .
eie ſorvirisims ieris ut iie..
iorem igtes ee xei: c cio/cere rn
oie ore ceeier. Porro. cutm co⸗
ronam regni accepiſſet & præcipuos Suecorum e
medio tollere ſtatuiſſet cum nonnullis. quos inpri
mis fdos ſibi exiſtimaret. rem communicat & con⸗
ſilium cos rogat: o oic egoni /ieret.
t gro u/ ip. uito.ge/us e ievrer: n
rie its/fcti cps ieamfceret atq: erant/qui
itiner dicerentiitid cerit:e pe
e /vi: cee. reree alij on. u ie
exiſtimabanterir ee cii
iccic De dia: edirr. i/iti yit
coii i/ireve c ce eocere eicite
e geerc puevxiuret: in ecie eeio.
i ireeto pore/ate rie fore Pla.
cuitq hoc conſilium: quanquam illum quodſum.
mopere declinatum cupicbat. culpæ manifeſtum.fa
eret. Itaq ſine mora proceres. ac nobilitatem ca
teramcum ſenatubtocholmenſiin arccmad con.
vlutm voct. & venere quotquot inutati ert.
neſcijinſtantis bali: In hilaritate ſumnã primi duo
des acti: tertio Cuſtauus iuſſus:accuſationem ſuam
nſtituere. Isq: datã fandi veni. non iniurias modo
ſuas verum etiam quas pater& amici ꝓertuliſſent.
graui oratione refeit: incitante ad hc regt. & vt
nihil reticeret adhortante. qut auditaccuſatione
cius quid Georgius Schotbergius rchicpiſcopus
Lundenſis. & epiſcopus Roſchildenſis. Lago Vrnius.
quo:s
ve . . r. i.
x
quos negotij huius arbitros ſummus pontife eſſe.
iuſſerat. ſtatuiſſent. palam recitari mandat. Chriſti.
nam quoque.in iudicium aduocatam percunctatur
cv avrivtu ei Steo tav upm e tonce⸗
iſet :i rce tegem eevteret.iſi ver regno eiice
vrei eie et. e reciere tam co.
ivvret. Ad quæ illa cum initio perturbata contict ſce.
ret ſtatim tamen ab aſtantibus confirmata animo
recepto dicit ii grauit ix /t cere⸗
r coirr. arirs mi e ei/ vei covir⸗
rioxi ere. ui oer/ſvvcri/ſtfe fcere.
Rex audita literarum mentione. quibus ſeſe coniu⸗.
rati in Guſtauum obſtrinxiſſent cum afferri eas illi.
cõ imperafſet. & allatas mox legiſſet.lectas retinet:
ac. diſcedens e iudicio duci in cuſtodiam omnes in
ſcquentem diem iubet. Simul Nicolao Fildio. tunc
palatij præfecto literas tradit præcipitq vt cx.
cerpta nomina coniuratorum in indiculum referret:
isq vti iuſſus erat.ſtatim facit. neque mora ad No.
vembris diem octauum. quo relati in indiculum c.
rant ordine omnes cuſtodia producti in forum ad
ſupplicium. Claudi vrbis portas iuſſerat & excu.
bias diſpertitus imperauerat.vt præfectus prouide.
ret diligenter ne euadere quiſquam poſſet. Ordina.
ta ad terrorem cuncta eraut & in magno ciues metu
verſabantur: cum repente arx aperta & eductus pri.
mo Ericus. cuius flius Guſtavus poſtea regni præfec.
turam eſt adeptus: tum epiſcopi Strengeneſius ac
Scarenſis: inde reliqui regni procecres/ & ſenatus op.
idanus. duo cpiſcopi cum in aream ante curiam.
F
qua
o ivivi r
o
quæ ſupplicio miſcrorum deſtinata. perteniſſent.pe.
tunt precibus. vti ſibi copia ſacerdotis feret. cu pec⸗
cata confitentes ritẽ ſeſe cxpiarent: verum non ob.
tinuere. Ioannes Fraſcius epiſcopus Lincopicnſis
vir inſigni probitate qui: cauſam Chriſtiani diu
ctiam propugnauerat. cum in forum ductus eſſet &
in genua iam procumbere ac ceruicem percuſſori
cxhibere iuberetur magna animi conſtantia al⸗
ta voce ſe infontemac iniuriam ſibi feri prtoteſta.
tus cum omnino n profceret circumſtantes.
ſupplicio intereſſe a rege tuſſos ſupplex rogat/ v.
gi. yo a coirtiopis fitere ẽ eiet. e.
ecrer. iic eor ci/ iocerie teioii i
etror. quod ad regem poſtquam i retuliſſent isq̃
feri quod petebat. imperaſſet: ſub interiore cera. in
occulta illic ſcheda.manu eius ſcriptum legunt: puic⸗
qi bvi ciſ..ad ix vio evre et. quod cum
rex intellexiſſet. ceu ab alis circumuentum. & coac.
tum ſubſignare Iiberum pronuntiaut: & hoc vnun
æquitatis in iniquitate ſumma exemplum dedit. in.
terfecti a carnmfce ilfo die ſeptuaginta vel. t alij.
quatuor & nonagmt: vim. Cuſtauo quam intule.
rant occulto quodatm Dei udcio etiam viciſtimn
paſſ: ac communt ormnes pœna fcut ĩpſi futuro.
rum imprudentes. pridem voucrant. Neqiſthic f
ror ftetit: ttucidatis/qui ad cædem deſignati.miles in
promiſcuam plebem quæ confluxerat ad ſpectacu.
Ium.impetun facit. obuiosq: contrucidat.Hinc/pro
poſii cum nominibus proſcriptorum qudam tabu.
l
rsr. v. Ls. rr.
a
l ctiana domus inuaduntur. & latentes ad carnifici.
uam ciues extrahuntur.Cumq: multi in obſcura vrbis
loca metu ſeſe abdidiſſent ne elaberentur illi pro.
mulgato mox edicto reliquis impunitatem pollicc.
tur. Verum homines temere creduli. cum in publi
cum prodiiſſent. itidem immiſſo milite obtruncan.
tur. dies aliquot laniena hæc continuata fuit maxi
meq in Ribingianam domum deſæuitum: vt cum
cædi ætas frma nulla vltra ſupereſſet.pueri arriperen.
tur. qui conſtricta.in nodum comã.e cataſtã immani.
ter ſuſpendebantur: hinc. ceruicibus amputatis.cor⸗
pora in terram trunca decidebant capita in ſublimi
herebant.Sed in nullum immanitate exquiſitiore ac.
tum quam Ioannem Magnum quendam. Hunc ad
crucem./veſte omni ſpoliatum. affxere. in quã multa
XXXXXXXXXXXXXXXXX
rębatur. quæ cum ei nuntiata. membrum viro geonita⸗
le præſecari & in faciem pendentis projici iubet. po⸗
ſtea tranſverberatum illi latusadeo patenti vulnere.
vt inſerta per id manu cor quæſitum extraheretur:
quod & ipſum in occiſi faciem abĩcctum fuit. deniq.
cum viris vrbem exhauſiſſet.ad rapinas ſe conucrtit
vduasq:ac pupillos.poſt maritos ac parentes inte.
fectos.bonis ltem cunctis exuit: nulli rei ſacræ aut
profan parcens. etiam in defunctos ſuit: & St.
nonemqui in prælio occubuerat filiumq: eius poſt.
humum vno eodemq menſe natum ſimul mor.⸗
tuumqʒ extrahi ſepulcro iuſſit. t adduci in conſpec.
tum.acStenonis quidem corpus poſtquamoculos ſa.
Ffe
tiaſſet.
o s i v s /
X
tiaſſet. ctiam facto nimis ſane inhumano. momor.
diſſe ſunt qui tradant. Totum triduum præterierat.
cum cadauera occiſorum. paſſim in platcis ſparſa. ac
cruore fuo fœda comportari in forum mandat: v.
bi poſtquam illa quoq: ſatis diu inſpexiſſet. tandem.
interceſſione cpiſcopi Othonienſis.extra vrbem ex.
portata. conecremantur.cineresq: diſſipantur. lllau.
datum certe facinus & quod nulla vnquam ætas
conticeſcet: nulla etiam ſine horrore. atq: exſecra.
tione. memorabit. Cum offenſam corum omnium.
quæ in avum. patrem. ac ſe deliquiſſent. condonaſ
ſe ſimularet ſubdole Cuſtaui cauſam. quam ſub
eius quoq: offenſis. vti erat comprehenſam cxiſti.
mobant.quia non diſerte expreſſerant.ſeparabat:vt
in illa vindicandãa ſuum odium exerceret. iure qui./
dem. qui iam toties rebellaſſent. puniendos. atque
ita coercendos ſtatuebat.vt deinceps pacem vel in.
viti colerent.nec moliri tale quicquam. etiam ſi vel.
lent. poſſent: ſed non iſta coercendi. aut dccorc it
officio continęndi ratio erat: neo. indulta ſemel
veniã. ac ſancitã omnum præteritorum obliuione.
vllum ſibi amplius vindictæ cauſam reſeruauerat.
Nunc perfdiæ. ac ſæuitiæ. gemina ſe culpa obſtrin.
xit: qua vtraq̃::nihilmagis neq: Deus. bomincsq:
deteſtantut: neq; pꝑrincipes. quis virtutis. vti debet.
tara eſt cxiſtimatio. ſtudio maiore cauent. Neq: diu
pænam euaſit: cum a Deo ſolio ſuo deturbatus. i
xilio/ atque careere. reliquum vitæ tmiſer egit: ca
eros cxeplo ſueo regoo/ principęsq: docens. vt ſu
pre⸗
ẽ⸗
isr. D. n. La. ii
a.
premum femper numen rite colant retuarq &
fortuna quantãa poſſunt. moderatione vcantur:
cogitantes inſtar vitri am eſſe: ac. cum mditc
ſplendet. frangi. Sparsãa huius cædis famã cum
inuidiam ſe non poſſe ſuſtioerc intelligeret.vcamo
lretur cam. a poncifice qui facrurum vſu Suecos
protibucrat. & ipſius quoq: operam ad ſenteram
exſequendam implorauerat. per lcgatum buius roi
teſtimonium ſibr petit. Isq miſit mox Ioamem
Porentia cardinalemqui legitima inquiſltiouc
habita i Ci/t/n fecrerpreter i pconuuiaa
vit. Verum nequo ſic querelam hominun de.ſeros
preſſit.Cumq: ſe. ac ſuos omnes. maximo apud Sucs
eos odio laborare amimaducrteret. de diſceſſu cogi.
tauit: ita tamen no ſuſpicionem fugevlli daectc
Quan ob rem. præfecis paſſim conſtirutis fu
mam regni dum abeſſet. gubernandi poteſtatem
Theodoro. pridem præſuli Lundenſi tunc Soeren.
ſipro Vincentio interfecto demandauit. bincn
Datuiam proficiſcitur captiuam Cbriſtinamabdus
cens: liberosq: & matronas liquot caraquaso
verſus poſtquam Hafniæ aliquamdiu ſub.cuſtodia
tenuiſſet mox Calundeburgum tranſtulit:: vnde
poſtea. co pofogo. Fridericus. ipſi in. rcguum ſur.
rogatus liberas abirc iu ſſic bduxio ietiimCuſta
vum. Erici E. quen productum primum ad fuppli.
tium memoraui isq: tradits Erico equiti.Dano.
ca lego. vt. ſi forte clabi ſineret. mulctæ nomine ſe/
ta aureorum mlllia numcrarct: ac cun tanquan
Ftʒ
To nrs i apaI
:::::õ::::::
conſauguiueus laxiore ſub cuſtodiã haberetur bs⸗
bitu diſſimulato: t& Lubecam/ inde in Suecciam c.
vadit.Vbi poſtea.concitatis Dalecarlis. regios cædit.
aut cxpellit: & Stenonis ducta flliã. regni præfectu.
a eapie: velut infra ſuo loco referctur. In itinere.
eum diuertorot apud monaſtccium quoddam. eui
NouVlli nomen monaehes ceum ſuo abbatcs
quia partcm commeatus ne diriperetur totcus in
propinquã .illie ſiluã occultauerant. etſi ſane. quan⸗
tum ipſi atq: eius comitatui nutriendo ſatis cſlſeto
reſecuaſtemt. poſt peracta rite ſaora. quibus etiam in
terfuccat. vix degreffos ab altari. comprchendi ao
conſtrictos ſtatim proici in vicinum flumen iubet.
Abtas liberatis manibus. cum in ripam cnataſſet.
nibitominus crudeliſſime trucidatur. Vnus tantum
monacdorum: poſtquam ſcribis regiis ſc miſeuiſ.
ſet. oratcos. obſecratq: vt benigne opem fecrant.
qui miſerti. pallium homini circumjiciunt. pilc.
uraqut iponunt capiti : tum ad menſam ſuam
adhibut:ac porrecto attramcnto charti.: oala
not ſ componeeę in ſeribentis habitum iubent.
Vix conſederat calamumque in tmanum ſumpſe.
rat cum ingreſſus militum tribunus illic quærit
profugum: oui Caſpatus Brochmannus. regi tune
proeanoel larius.cecbr. inquic.rene::i
crium tii pſci uſie eorm cepos or enſi;
cetec cox/iceris. Hoc reſponſo. cum abiret nec
vlterius quicquam quæreret ille euaſit. Nempc
iſthoc fdæ adeo lanien vnuuu decrat: vt inſonti
cauu
r. ov. &msx t
r
eam ſanguint ſacri ordiniis terminaret: ne nonllle
interfectis poſt epiſcopos etiam abbate & mñonai
chis de immanitate eius pariter conquereretur. Ita
ſubiugata Sueci cum. in Daniam rediiſſet. ad aff⸗
nem. Carolum V. ſumpea veſte peregrinaeſt proa
fectus: petiitq: vt deiceps feudum Holſati a ſe ac:
ciperent. ã quoperbenigne exceptus/ eum non dit
fculter item poſtulata impetraſſet feſtinato do.
mum rediit. Inter hæc Cuſtauus ille. de quo paull
ante dixi. e primaria Succiæ nobilitate adoleſoens )
quem captiuum Chriſtianus ſecum abduxerat &
Erico confanguineo dederat cuſtodiendum tem.
pore quo e. Dani ad Albim flumen agi boues
conſueuece ipſe quoque vili veſte ſe amiciens)
tatnquam boum agitator. clanculm Lubecam ve.
nit.: ac fenatui ſe. aperiens cui tunc contentio
sum Chriſtiano magno crat. de vrbis ſuaæ priuilos
giis commeatum & auxilium quo reduc in
Suceiemepoſſet dari ſibi poſtulauit. Neque ille
recuſabat: ſed. touenta vili veſte. qua aduenerat
nouam induens. auem addit quæ in Sueeiam
reportaret. Vbi cum ignotus diu & labore mer.
cenario victum quærens oberraſſet tandem ad
Dalecarlos iuit mter Suecos fortitudine excol.
lentes: t initio cn pauoorum anmicitam cot⸗
paraſſot nox in gratian cæterorum ita ſe inſi
nuavit vt ad arna vniuerſos: concitatt. in.
de aliis tota. Sueci concorrencibus iuſtu in
tereiru sa: Cnius dux remunnixtuse ſtaci
Or⸗
o n ss sv
i
omnes ſacranento ſibi obſtringit. & in regios im.
petum facit: quos obtruncat aut etpellit: & pro.
regem inter iſtos Theodorum. inſolentia. auaritiã
ac libidinc. ſupra omnes odioſum. Igitur. defcien.
te totã Suecia. profugus inde Thcodorus. Chriſtia.
no rem renuntiat. Qui tametſi perinique hanc re.
bellionem ferret & in Suecos cxpeditionem no.
vam cogitarct. tamen. ob Chriſtinaæ matris ſuæ o⸗
bitum cuius tuno curandum ipſi funus erat. differ.
re in ſequentem annum eſt coactus. Erat ca filia
Erneſti Saxonis.Electoris: & Ioanni. huius Chriſtia.
ni patri. vt in rebus Chriſtiani I. retuli./ nupta fuit an.
no cſo. cccc. x xvirr annos decem ao ſeptem na.
ta: exactisq: in coniugio amnis quinqu & triginta.
in viduitate octo. obiit ſexagenaria: fæmina vt mul
tis dotibus.quæ faſtigium hoc decorent. exornata
ſic inprimis pietate. Tumulata eſt Othoniæ in qua
vrbe vitæ ſedem vidua ceperat. in cœnobio Fran.
ciſcano.ad mariti regis latrus. Id cœnobium operci
& ornamentis mulcto illuſtrius reddiderat :ac vi
ginibus duo ſtruxerat S. Claræ dedicata : vnum
Hafniæ & Othoniæ item alterum. Dum cxequias
matri parat comprcbendi Theodorum ẽe Suecis
eiectum ac ſeruari arcte iubet: inde quæſtioni ſubji.
cit: tum flagitia multa faſſum. & ingentia.riterum
cuſtodiæ mandat nox ſupplioro. quod eruerat
affecturus. Itaquo curato fuucre ad ſV. diem Ia.
nuariu rege perogre profecto. & Sigbrittcuius ſola
comurenduione crcuerattem abſet amfmnulan.
te.
rsn. is.
:::::õ::::::
tes ad ſupplicium producitun. collo mlaqueu i.
ſerto. cumq: in forum perueniſſet: ad petibulum.
ſed non ipſi conſtitutum ducebatur. Quod cum
lictor. eum reſte iniecto trabens. paullum perappo.
ſitas ſcalas aſſcendiſſet: ad captuum fe conuertens.
per ludibrium.. iuqmt i itiere oc prvfecir
io prgreied ef. Tum deſcendens. verſus cu
riam cum ducit.vbi iguis ingens crat. In hunc illum.
ſcalis illigatum./ injicit. aderat præco/qui pronuntia.
bat cauſam: &. flagitia cumrtanta. ac tam: multa.
commiſiſſe memorabat.vt pro meritis inulla pœna
ſatis eſſet. Erat Theodorus iſte gente Veſtphalus./ar
ce tonſor: qua cũm Romaæ adoleſcens aliquamdiu
ægre vitam toleraſſet. mox in patriam eſt reucrſus.
inde in Dauiam mofectus. cum Sigbrittæ per fen.
mannu. eius fratrem.nnotuuſet. regiab ca corm.
mendatus tautã ſtatim apud eum gratia fuit. vt.
prælatis omuibus familiaribus ad honorcs quam
ampliſsimos paullo poſt cueheretur. in Italiam
quia linguam illictonſor addidicerat.ad pontificem
ablegatus. mox Lundenſis archiepiſcopus. atque
regni Daniæ primas conſtituitur. Inde ſubiugati
Succia. & Scarenſi quoquc epiſcopo. vti ſupra a me
dictum inter cæteros interfecto cius item epiſco.
patum impetrauit. Denique Sueciæ etiam prorex.
dignitate nimium proterue vſus. ſemet ipſe. & Da.
norum in id regnum poteſtatem./ nunquam poſt re.
cuperatam peſſum dedit. Omnibus illuſtre exem.
plum. quatm incortæ res human necopotentiam.
quat
s
:::::õ::::::
v vv/
e.
qunus fumamnquam ditunam eſſ ni vir.
tute. aeiptuadentia.mcinaq: modetatione animi
temperetiir. atque ſio exerccatur. vt in ſeſe exer⸗
ceri quiſque velit. Sed plerunque vſu venit: vt qui.
loeo obſcuro nati t honores cuehuntur. non tan
per.virtutem ſuam quam fortunæ quæ illuderc
vult interdum bencfieium ij mox laſciuientes.
nec felicitate ſuãa moderate ſat vtentes. cunctis gra.
ues. ſibi noxij ſubito deiiciantur: plane ſicut pila
ſolent: quæ vi ahenã impulſæ vbi alt aſſcende.
runt ſeſe in faſtigio illo/ſuſtinere nequeuntes.ſta.
tin decidunt.Cbriftianu menſeAuguſto magnumu
adducens cquitatum in Holſatiam profciſcitur:acœ
Flensburgum cum veniſſec. Fredericun. eius di.
tiniduoecmi patruum ſuum & obibtacemom⸗
em Stunderboum adeſſe iubet. quocum ſinc v
l morã cum ciguo comitatu Fredericus aduenif
ſet. admiratus/ quod amicum ad colloq ium rex at.
matus aceeſſſſet. Poſt ſalutem:vtrinquo dictam
infit ſtatim Chriſtianusſt x. ete:o pro.
veiſtqee te iiere i gt:: to t
m a regi t cemoa ereiere
ad qu poſtquam Fredericus reſpondiſſet ec ne.
ditre rrʒ ceſe ee e c coe.
ire: ie r omęi ic cou:ere iic e.
eſe /ſeiięes coſe. iii oyvrr:vʒ foree
eporę rege po/dre uxc iertatem
oni conſi/e : regerebat Chriſtianus:/ is /oc ii.
cerert. ef:i/ʒuei ſv atqu ita Fridecico
p
:::::õ::::::
vs n. D v. . i
:::::õ::::::
approbantea colloquio diceſſere. Fridericus
tunc Gottorpij nobilitatem ad oonuiuium inuita.
verat vbi cum inter ſermonem rem banc omnnem
reculiſſet pariter mirati omncs. quod armatus ad
colloquium ducis patrui Chriſtianus adueniſſet. ipſi
ctiam Chilonem manu armata convenire atquo
inde Lcucnſouium ducem ſuum comitari deore.
vere. Porro. vt cognoſcere poſſent an eodem
quoque Dani in armis conuenturi eſſent. nocte
inſequente mittunt qui rem omncn cxploraret.
Ac renuntiante eon itidet amatos fore. ipſi etiam
arma ſua attulere. Fridericus ſe Gottorpij contine.
bat fliumq: Chriſtianum. qui obiret vicem ſuam.
ablegabat: loannem Rantouium ſi abſentiam
forte rex iniquius ferret reſpondere pro ſe iubet:
i rat &eeroi e coi erceſᷓtte
o fuco agi /fem e vepeten i.
c. /ſtei/t o prt prepiiſi eccedee⸗.
quod ſi inſuper qudan ditionibus gravia neo
ferenda poſtularętii o /e veexere
t affrmaret: priripem vreere .u
icirco/fi/c ſt. Cumq: iam ad Lcuen.
ſouium qui eſt riuus quidam cxiguus limes agri
Sleſuicenſis & Holſatiæ regem appropinquare
Folſati qui priores huc conuenerarit. accepiſſeut:
illico conſeenſis equis. obuiam cunt. Rex. cum pro⸗
pius acceſſiſſet. patruelem Chriſtianum conſpica.
tus. ocyus adit: &. porręctã prius dextera mox e.
ductumin eunnden gladium vibrans. blando vultu:
&a
ci
T rs ;r
v
cive inquttftrre o erati evi ace. ceũt
datotubæ ſigno equites iam conueniſtent. progre
ſus in medium Rantouius. principen fuum Eride⸗
ricum exoufabat. quod non.n vt ſtatutum erat. ipſe
quoque adueniſſet. Rex. qui facilce an imaduerteret.
ita conueniſſe Holſatos vt. ſi quicquum ab illis gra⸗
vus poſtularet plane negaturi eſſent:. pet Rantʒo.
vium quem. virtute & prudentiãa eminentem.mul⸗
cum etiam valere auctoritatc apud cos ſatis explora⸗
tum habebat:ipſos hunc in modumalloquitut:. ⸗
ootdti x u/tc vixer/ſs ixuerit
v co/ e ifee Lfece cgeretr: ita⸗
ye onere eixe cio. r vxiio ꝑr/oſięt ve⸗
it.uo/cit icatr. e ecer c.
pereecs pxiterei pt. Ad quæ poſtquam dere
paullum intenſe deliberaſſent. per Rantouium:re⸗
ſponderunt. ec iucere i poſẽ. ec teeri
ofesreir ucere: c potiſ ec xcto.
e ace/ireiti ec cvi. copti/ene.
ece Leceſ er/a/ g x/od ie.
i perxxfre. rgctcpere e. tod
i/te cxſet eegeri gre ferat. Sic conuentus
plane vt Stenderboẽnſis fruſtra fuit: & Gottor⸗
pium tex dſceſſit. illic noctem habiturus :. Chilo⸗
ne: Holſati vnde vnerant./ rediere. Rex. Cot⸗
torpio diſcedens dio poſtero. Redensburgum ſe re⸗
ipero: quo oonſiliarios pridem IoachimiMarchio⸗
s Brandeburgici euocaucrat.: vt: conſilio eo⸗
u opcraqucStedęrbuii. conuentu vtere⸗
tur.
is . B n rs. /&.
X
tu. Qui lensburgum cum veniſſent. ibl loci ſubſti.
tere cxipectantes. quid cex vellet. Hos cum ad ſe
Redensburgum cuocaſſet mox eodem Caroli V.
Im peratoris oratores aduenene. Quibus cum eon.
ventus vtriuſq: acta indicaſſet. iterum Friderico
patruo peramanter petit Femc e/m e
co/iii. i i e co/to iere eit
e oc xi// ęſ. & utrinq ablegati aduene.
ne. Verum.quia grauiora. quæ tractare iuſſi.erant. vir
derenturin id omnes oonſenſere t oroix
o&drm fo/tie o/teni i/ priciper coeret.
exteac vo ſe conocret: r ritri
cqi. ten perter ęſet cotroer/e tixe
o. toſeret. Quædan vero capita crat
in illis primumiſtud.uo Cev/o /peratore f
reo. Cri/ti c/ſtg/ari ivgevi i priviegi c/
cepi:. vo vcat fo/ti.io ic coixxctar..uri
ſ Fricderic c iore oae ei/ epiſcepo Lde.
e xf cne/cii petere ceeoit. ita eem i ./
cri Critio. regi/ſicceſri iy. b ereb⸗
i. eicer ʒetere ixderetr./ utc /c
otv./eeret te i cotro. i.
ʒier m ptru: ſici cxun orts er
qre vetri puri /exi iecocoe.
e. ryt deecevtires e/e. crs.
i Friericcc/itere petoripe/ret .id Cer ri.
iſegi pries iſt. reocret/xec.r
geec preiit e Alterum.. ʒ coʒoi.
e:s Leceſ pettintegrua icerice fre/ eceo./
⸗
e
Fo n n ns
:::::õ::::::
cer coitere ir e/ /oe patre err.ſ
oio / eie. e/or /uc iſ c a de.
trieri fert ee irrptoe ſ ipere i
yſs terramfcit. i//ẽ i cpere./fem/a i/f
iter vdgre. Tertium ua Fierice coxer.
tr. parte/ſi reg/fio. i Morei. ta rego
ærei/vms ritea c/t: cm r ette po.
rc oo emʒ i/ſe ge/rit. cog/cen: c eeri
cetʒ reor ii dat i/frir://ʒe t.
rrit.: e/ie vev i:iori regts/io. etia/i .
ę iqiou:r i D/ ore d ſtato
coxeit: /ec/ re/oere. /oes. pere:
r te c Fricericofrerre cgiſtt. ę i certor rvi.
tror co//promi/et. part apre/ta. ci
ri git co/te cetrecr. i e per
regor Die c reg/tatorer ai vo xi.
or cc rcior/crii igeter exc/ſs:
iic i reʒ . oc/ęꝓʒ e/itr te
eci proxiie/r ię exbit
ex eere i petru// /egoſcar/ve e.
v xr e xceptioe pre/err: vegotj vxi.
er ritror fre ſecbim Frergic eiec.
re:eric c e.rotrec ec Cte.
gpoit: gu/x ire dce/ yerie:
feric. prſem: t ʒcrge/: teer e
ie re proxi i //ſe Peteco/fes eci.
art./egeer. coetror eſeticm e
etnx itatir or: roto r cye
tori cvcoris ifer eres ii tefore.
:::::õ::::::
rr. n. Lis. ri
:::::õ::::::
ue eiẽ coponi x aem poſit ire xc
Tcro e. i r er pricipit evratc cc
ſntic egoiio pertrcteo excdtr. ude/ſt iꝑ/
eqct c co/iri edc. pſe pore/ate i.
ct.o vie egtr. c. provtit c.
ia /sferit i tri rt: fore. porro. ere.⸗
e parri ec coceſeri ta itegri ee id
eti ipſ vet o v io ivre po//are et id
parite i/cetm ritrs iiſe: tret ex
io te oo. itie e re protiet. c c cx.
tioe tce. uoc e ferr petr ex.
pot ric i te proxi utate Cbrii iic.
i ero idices ie/rin. rat fore. oor.
axv becen/ſ vevi ii/ pro pre Fride.
vict paecr expo/i//trtixeret ea/e /erct proxi
Ciſoe/e ogiore or c c greriar oe
cctione rei r. Porro amplius conſtitutum
e ct/ẽ e/ſci.ſue foſſti. ico/entes dte.
ri cifo. cati iii proyrit i /
betare tra/ererr tri i/ qy iio.
ſepert rdictioe aeret: o terer/f/
riſet ter c cxſeretr. e yxo obi/t.
v e ati/itec i ditione tr eti/ t ii.
incti i eor cotroerſ ir ter/ cerext:
uii fiurs et r prafectos vt coxſiariosos. o.
ci ivcolc. eſegurer. c o/mv& ceſi/tt iire.
eret t te. vt d Ceſre prooctio.
e di utto foti peritrr. Dei/ę ti
te me/ ritri fotix.xt e/ersctt
c.
vvi ve s
v
e.x a xoici ir cice Speculo Saxoniæ dito:
ct &e/ice/ i vexic re Die. ixt eges
Vemri ei viv ſ.. pro recep: conet:ixe.
Porr etia/ i pic. ſritor/ egeter t.
er ct ti o/c/decepr. ercatori
c itts iter icfcietis iere exiextr.
ſe er oper e i e grſtorec i/ere. vee
xfe/re exſt i die: egeterge co/itt. i
vice ip iterſſt i coe/ire poit tx
pricier or ritrio re/i oi peri/e:.
i e e reſt. irs cgitror c/ete/ti ict.
ror. ſe p/icvferet Oſeoi Cri/tiaxo cox/i.
ro. Deixe. t Cr/fic Frierico remittet prixi.
ſegim o Caroo pertore e Ani ccepi/
et it vr/s Frieric rgiret Cri/tio &ic.
i/ſi pro uxii veoecicobvi eberetr.
Tum ſancita veterum iniuriarum obliuione. mu.
tuam porro amicitiam/ quam ſanctiſſime in futu.
rum exercendam alter alteri pro ſe fliisq: ſuis. &
hæredibus promiſerunt : literisq in rem eam
conſignatis fidem quam inter ſe pacti. confirma⸗
runt. Inter iſta Lubecenſes. & Vandalicæ ciuita.
tes quæ fortunæ Chriſtianr ob redactum in potc.
ſtatem regnum Sueciæ. inuidebant claſſem in cun
nauium triginta parant. Quæ ingreſſa mare Balti.
cum cum ad Hafniam conſtitiſſet quaſi illic mili.
rem expoſitura. poſtero die Helſingoram ſe re.
cepit: ac vaſtato o oppido inde Hafniam re.
flexit. Chriſtianus tunę Callundeburgi erat: vbi
accep⸗
isr. Do v. Lis. /
ai
accepto reĩ nuntio. ſine morã Hafniam redit: &
per viam inſulæ totius incolas ocyus capere arma
iubet. Qui cum inſtar deccm millia conueniſſent.ad
Solbergum proximum ab vrbe pagum. caſtra po.
nunt. Quorum luſtrandorum causa poſtquam vrbe
exiiſſet. mox Sigbritta. vnãa ancilla comitata. pedes
ſequitur. Vixq: ad ſcholaſticorum.quem appellant.
lacum venerat. cunm in via aſſecuti duo rmilites be.
ne poti qui ex vrbe caſtra ſua repetebant eam in.
vadunt: & diffugiente ancilla. poſt conuitia etiam
vim intentantes iaciunt in adiacentem quem ianm
ante dixi lacum. Quæ dum fiunt. rex reucrtens. aco
progreſſus extra caſtra. cum Sigbrittam ita habitam
acocepiſſet equo concitato accurrit extrahique
cam iubet. & in rhedã collocatam domum vehi.
Sed. periculo huic erepta. aliud. non multo leuius.
ſtatim incidit. Etenim. ad portam vrbis cum veniſ.
ſet. cohors quædam. quam auxilio Roſehildenſes
regi miſerant. ante cam cxcubabat: &. in rhedã ve.
nientem conſpicata. tela multa iaciebat: per quaæ
vix in vrbem euaſit. Rex interea illos milites. qui in
aquatm paullo ante cam abiecerant inquirebat &
iuuentos. arcou ferreo. qucm tenebat manu. ſtratos
comprehendi atque in vrbem ad cuſtodiam duci
iubet: inde. capite etiam plecti. Poſt hæc rurſum
caſtra petit. militesqᷓ: adhortatur:/res eẽnt. n.
/pe mioritſc prigetoc .eiix:: e
i rei/gi/ſt /anife/t et x iſgia c.
vxxe rei iſgir i/et/eſ qyparere. ee i
b
i
o r es/
x⸗
i iyſc. uit verere/gi oc /repre/ẽne
icere poſt. e eſẽ are xiix. yi /i:ore
cox/terr //t ie terrr.: erct.
r potiic im i/iti pta eſet. oi ies
gext c/ritte exftiẽ: vc i/rcte i
dier/ſ ors Cri/a prter ix ve/i o
foriacpere/ſ ite pegre:/treę co.
iitr ii co/erci exercere e. u r
irec ictori miie ixcert fore. ad quaæ
illis acclamantibus:/ẽ pro rege. petrie/ſg.iem⸗
prfere certo: lætus mox in vrbem reditt
vtq: occurrere hoſti poſſet. militem ac commea.
tum regno vniuerſo imperat. Maximce autem He.
ſingoræ Vandali infeſti erant: quod Ioanne pridem
rege. cum id oppidum obſiderent. nullãa re præelare
geſta. abire ab obſidione coacti eſſent. ideoq: inſul.
tantibus oppidanis/ ctiam minati erant. paullo poſt
ſe reuerſuros: ac ludibrium igue atq: ferro.vlturos.
quod cum nunc denuntiaſſent: & in proxima quæ.
que loca oppidani rebus ſuis. ac ooniugibus libe.
risq tempeſtiue exportatis. diffugiſſent: mox re
ipsa præſtiterunt ac. deſertum ab habitantibus me.
tu oppidum incendentes. nullo vltra damno dato.
cum in armis conueniſſe Sialandos intelligerento
domum claſſem reduxere. Cbriſtianus iterum tur.
bante Sueciã vt reprimeret conuenire ſenatores
ad Callundeburgum iubet. quo cm cæteri adue.
niſſent. Cimbri. aduerſante vento iam propinqui
Sialandiæ repelluntur c comitiis prohibentur.
quo conpcrto. mutat locum & Arbuſam. Cim.
bri
vr. ꝓ v. Lis. .
a:
Eræ vrbem ne fortaſſe denuo per venti iniuriam
arcerentur eos vocat. ad V. diem Ianuarij. ſed.
cm rumor ſpargeretur. cum exercitu Germaniãa
euocato./aduenturum/atq: belli inſtrumentum vni.
uerſum præmiſiſſe: metuentes. ne. quod Suecis ac.
cidiſſet.ſibi quoq: cueniret.ad Viburgum coeuntes.
& conſilia conferentes arma ſua opponenda cen/
ſuerunt. Rex. vt claſſem Vandalorum.de quã dixi.
propulſaret. Sialandos concitauerat: qui. ad decem
circiter millia congregati caſtra ſua ad Solbergum
collocauerant: ad hæc quatuor peditum externo.
rum ſigna Hafniæ erant ad præſidium eius vrbis. ſub
Georgio Hofmanno: cquitum vero aliquot turmæ.
in Fionia ſub comitibus Hoiano & Tecelenburgi⸗
co.Illæ copiæ metum ipſis facicbant: quanquam eti.
am.ex quo temporc iſtam in Sueciã deteſtandam la.
nienam exercuerat. altet admodum ca res in animos
Daniæ ſenatorum penetrauerat.vt deinceps quotices
Hafniam vocarentur.non niſi cum ſummo metu/atq:
adeo vniuerſi. conue nirent. itaqvt ſe formidine. in
qua ſemper verſabantur. ſemel tandem liberarentar.
ma omnes. ad ſecuritatem ſuam aſſerendam capien.
da ſtatuerunt. atq primo quidem literas inde fecia.
lem mittunt qui obſequium & renuntiaret illi. & de.
fectionis cauſas. ſatis graues/ atq: iuſtas.vt cenſebant.
coram exponeret iam tum Vethlam Cimbriæ oppi⸗
dum rex aduenerat & Arhuſiam ad conventum
quem indixerat.cogitabat:vbi eum MagnusMuncius.
Cimbriæ ſupremus iudex accedebat. qui/ad menſam
Ah
Q
in⸗
o vi s xs
:::::õ::::::
inuitatus.vir feſtiuus. & familiaris etiam. vt exhilara.
ret ipſum vario ſermone tempus inter diſcumben⸗
dum trahit: multa de venationis ac venatic orum
canumlaudc fatus. inde ſurgit & ſe clanculum fub⸗
ducit: ac relinquit in feneſtra literas illas quibus
Cimbri ſe diſcedere ab obſequio teſtabantur. las in.
ventas. & oblatas./ cum legiſſet Chriſtianus. conſter.
natus accerſiri Muncium iubet: ſed is quia clam
abierat reperiri nuſquam potuit. Itaque. cum copiis
ſuis. nec indigenis: neque exteris ſatis fideret. refert
pedem: & Coldingam. vrbem Holſatiæ Cimbriæq.
limitaneam ſeſe confert. Ac Olaum Roſccrantſium:
Magnum Fildium arcis Coldingenſis præſidemo:
atq N. Heiderſtorpiumſummum peditatus ducem:
regni ſui ſenatorcs qui tunc aderant ad ſe vocat:
ſingulosq percunctatur quid in tantã perturbatione
rerum faciendum arbitrentur atque Heiderſtor.
pius quidem. qui ſententiam primo loco rogabatur.
oc erni cooi xiiover fſe Caro⸗
o ſveratore. e rinciit co/ngine affrma.
bat : etc:ſ i oteare Ciror reac.⸗
rr eet. Hinc interrogatus Bildius &or orin.
acori ctſgnor primates Civrie ſuadet ui o.
deret. rege o recſre: c rt///ſere
d v i/ec c coce/ covev rti
critti coxſarr. Roſecrantſius vero ſic exiſti.
mabat: ci regina./ideri ite regi.e /ge/arri.
i icriie ai/o ver/arervor nprir⸗
xi i/pvrexicencym et. Placuitq: hæc ſententia Chri.
ſtiano.
s r.D v.s.
:::::õ::::::
ſiano: cui tamen præſtitiſſet. Fildij conſilio vti: ac. ſi
reieciſſent Cimbri tum id optimum factu erat. quod
ſuade bat Heiderſtorpius.vt auxilia e Cermania tam
obnoxia vocarentur. nam vxori. liberisq: in muni⸗
to adeo loco apud ciues tam deuotosvt mox. in ip⸗
ſius gratiam diuturnam./ aſperamq. obſidionem to⸗
lerarent. nil periculi planẽ erat: tum nauigio. quan⸗
docunq: vſus foret ac quocunq: videretur euehi po⸗
terant. nunc. qui pridem pellicem vxori ſuæ præfe.
rebat.dum vxorem. liberosq: regno charios habet
c maritum./ atque patrem potius quam regem agit:
e vxorem. & hæredem regni flium in quo ſpes re.
cuperandi omnis ſita etiam paullo poſt amittit. Ve.
ruim Dcus qui eucrtere tantam eius magnitudinem
ac potentiam apud ſe conſtituiſſet. conſilia cius vti
fere in humanis rebus ſolet peruertebat.Itaq: poſt
hoc colloquium cum ſententiam vti dixi. Roſen.
crantſij collaudaſſetrex in Sialandiam properatad
vxorem liberosq:. ac tranſmiſſo mari Baltico cum
Ringſtadium adueniſſet.vbi tunc mercatus erat.con.
vocatãa vniuersa multitudine. flebli oratione.vt inge⸗
nium tyrannorum eſt aſperum in rebus lætis. & ab.
ĩectum in aduerſis de Cimbrorum motu qucritur
adeoq: Sialandos hac quere la ſua flectit. vt obſequi⸗
uꝶ illi omnes atque fdem.nouo iuramento obſtrin.
gerent: quin & ſanguinem pro ſalute eius fundere ſc
XXXXXXXXX.XXXXXXXXXXXXXX:
tres ex ordine ſenatorio hic inuenit Lagonem epi⸗
A h ſcopum
.
To n irst s ꝰ
ſcopum Roſchildenſem: Henricum. abbatem Sora.
num & Eſchillum antiſtitem Anderſchouienſem.
itaq: eos ad ſe vocat &. quid iſto rerum ſtatu ſibi fa.
ciendum cenſeant. ſciſcitatur: adeo quoq: infra regi⸗
am maieſtatem ſe demittit.vt togatus ipſe ſæpe.de ne.
gotio eos ſuo conſulturus. multo manc ex arce in vr.
bem. vbi variis quiſq: locis habitabant.eques iret. ſed
hi. cum conſilia regis vniucrſa exploraſſent clam ex
vrbe diſcedentes ocyvus Callundeburgum ſe recipi⸗
unt: hinc in Cimbriam trajiciuntac ſe coniuratis iun.
gunt. ea res ſpem regis cæteram ita planẽ conturba.
vit. vt tumultus coercendi curam animumqabjice.
ret: ac de fuga capeſſenda cogitaret. & conſilium in.
citabat etiam metus/ne quod iam rumore vulgi fere.
batur. Cimbri atq: Lubecenſes. inter ſeſe fœderati.
claſſe.inſtruct prohibere conarentur ne euadere
quoquam poſſet. itaq vt anteuerteret. multo magis
feſtinandum exiſtimauit: & viginti e claſſe regni/quæ
in portu Hafnienſl ſemper in quemcunq: vſum præ.
ſto erat naues ſumens. auro eas.& argento rcgiaq
ſuppellectile qualicunq:implere iubet. quin & regni
aperto ærario ſanctiore quod Callundeburgi erat
non recludi niſi ſummã n neceſsitate ſolitum quic.
quid ibi iam a multis annis aſſeruatum. aufert. Deni
quc nullum fugæ ſuæ adminiculum prætermittit ita
vt pinnacula quoq: templi arcis ædiumq: tota vrbe
grandiorum. quia inaurata eſſent. ſpoliaret. Tum.vt
tanto magis ſe vlciſceretur etiam archiua regni po⸗
pulatur priuilegiaq: abducit. inde.comportatis om.
nibus. & Sigbrittam maximuam malorum cauſam.
qu
rer. iv. i. t.
/
quæ in arcem vt a ciuium ſc iniuria tueretur clam
cnfugerat. ciſtæ includit. & in regiam ſuam nauem
inferri mandat quam & ipſc. cumvxore.liberisque
mox conſcendit: poſtquam arcem atq: vrbem.fdei
Henrici Goiæi commiſiſſet.& Vrbanum magiſtratum
nouo ſibi iuramento obſtrinxiſſet: breui admodum.
ac ſupremum ad trimcſtre. cum auxiliis reuerſurum
ſe pollicitus. relinquebat & præſidium præter equi.
tes. quorum incerta multitudo. peditum quoque ſig⸗
na quatuor ſub Ceorgio Hafmanno qui vir gente
Saxo erat & militiæ per id tempus actæ clarus. Sane
admodum imprudenter Chriſtianus ſiquidem faci.
lius. dum poſſidetur. armis regnum vindicaturquam
repetitur amiſſum. nec neceſſitas fugæ erat modo
metus abfuiſſet: qui periculum vbi nullum eſt. ſibi
fngit & exiguum in maiorem modum auget. nam
Norue gia. item Scania.Sialandia.& Fionia.ac Holſa.
tia fdem ſuam. & obſequium.retinebant: neq: forte.
ſi manſiſſet vnquam cxuturæ erant: ſed deſertæ. ipſæ
ctiam aliuis ſe adiunxere. integra vbiq illi ciuium ſtu.
dia vti quoq: ruſticorum: aderatq: militum manus.
tum ſi portus cuſtodiret. facile ingreſſu erat inſula.
rum prohibere.Balti vndiq: ſubmotos: & in promptu
ĩuſtæ copiæ/ ac inſtructæ bello naucs. ad conatum re.
primendum. ſola Holſatia quia Cimbriæ fniti
ma ad iniuriam opportuna. nec auxilia laboranti
peregrina defuiſſent: quæ tenenti regnum ſuum
atq: illud quoquo modo vindicanti. quam depulſo.
ꝓromptiora. quando reges principesq: vt caden.
tenm ſuſtinerc/ quam erigcre iam iacentem eſt faci.
lius.
o nv r s
:::::õ::::::
lius ita malunt quod minore negotio poſſunt ſiue
vtilitatis causa quod hic reddi aliquando gratiam
poſſe. & impenſat arbitrentur : ſiue famæ cuius in.
tereſſe putent ne tentaſſe cognoſcantur quod eff.
cere non potucrint: ſiue etiam quod aduerſa. pari
regum atque priuatorumſorte facile miſerationem
opem autem vix inueniant.Verum ſua ipſe commo.
da turpi fugã cuncta prodidit: quam inſtituit ad
xx diem Aprilis. oſtenditq: etiam tum iram mani/
feſtam Deus: qui ingenti tempeſtate fugientem per.
ſequutus diſſipat tota claſſe tres hebdomadas ita
grauiter afflixit vt ad rerum pene omnium deſpera.
tionem adigeret. Tamen cum in grauiores maxi.
meq diuturnos animi eum cruciatus reſeruaret
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
cuperare niſus fuit. ſed cuentu infelici. & octauo in.
de anno./ cum iam claſſem.in Hollandi ab affine Ca.
roloV. impetratam inſtruxiſſet tempeſtate rurſum
n Norucgiam actus.dum Canuto Guldenſternioe.⸗
piſcopo Othonienſi anno proxime inſecuto impru.⸗
denter ſe committit.qui. quod haud præſtare poſſet.
temerc pollicitus erat in euſtodiam ſempiternam
primo Sunderburgum Alſæ inde Sialandiæ Callu.
deburgum. eſt abductus. Vbi tandem diem obit.ad
xxV. diem Ianuarijanno humanæ ſalutis cſ. ſoi.
ætatis LxxvViſ. & ſic princeps longe maximus. viri
busq: ſanguine.& affnitate potentiſſimus.poſtquam
miſer tribus regnis ſua culpa excidiſſet vix dccennio
ho⸗
rr. D . Lis. vi.
aV
horum potens. per ſex & triginta annos m exilio aut
cuſtodia vita cæter ĩinter ſummos animi cruciatus
actã. mortem. quam optarat ſæpe/ ægre tandem con.
ſecutus animam diu infelicem cxhalauit. In hoc ipſo
manum quoquc punitntis Dei ſentiens: qui. quam
bonis vitam longam ad proſperitatem quandam
temporaneam dat propitius malis etiam conſcruat
irritatus ad ſupplcium. Procul dubio grauem in ſe
iram Dei prouocauerat. Adoleſcens variã libidine fa.
mam ac flagitiis.quæ hanc fere comitantur corrum.
pebat ita vt quandoq: pater indignatus aduocatum
in conclaue.& verbis acribus obiurgatum/etiam ver.
beribus cæderet: donec genibus aduolutus. ac pro⸗
mittens culpæ emendationem veniam ſupplex pre⸗
taretur. ac cum neq ſitc deſiſteret & identidem
tn flagitia vſitata reuolutus. nihil monitis nihil iur.
giis/ aut verberibus.mutaretur: tandem in maiorem
modum excandeſcens. neque vltra iræ potens exſe.
cratus diris eum deuoueret. Nil parentes euitare
ſtudio maiore debent quam ne vitiis liberorum ſu.
pra modum irritati diras iis imprecentur: que. ſi
luſtte. vires quoq: ſuas habent. & crumnis in deuotos
importandis multum valent. Ita oert Chriſtianus.
primo nequam poftea infel fuit. qui vir factus
poſtquam matritonij gloriam pellicatu obſcuraſſet.
regna quoque per ſuperbitt. perfdiam. ac crude.
tatem. tiſit. quenquam ſane. quid in Duanosſollo
tum depellentes adeo dignum reprchenſione ad.
miſecit ſ crxcipits ſupplicium. de Torberno Oxio
ſump⸗
o n n e s
e
ſumptum nimis rigidum ac ſæuiti affnc tum
ſuperbiam & contemptum ſenatorum queis Sig
brittam anteferret fæminam valde ſceleratam
qu que gratiam malis artibus occupatam ſola
totam poſſidebat ni Hiſtoria repræſentat. nec id
eauſ ſatis erat quare regnis pelleretur. & maiort
metu ſuo quam periculo/ angebantur. cum iam pœ
nam Sueciæ tam crudeliter habitæquæ ſe denuo iu.
go excuſſo in libertatem vindicauerat. perſentireto:
idq: eum ad clementius gubernandam deinceps
Daniam ſatis coercere poſſet. neque qui moments
rerum recte ccnſeat temere ſanẽ cueniſſe exiſtima.
bit quod occult quadam Dei voluntate cum ob.
ret. mortuo pridem Chriſtiano patruele. quaſi li
ber. etiamſ in cuſtodi ampliori dignitate toto reg⸗
no nullum agnoſceret : Daniaq velut taeito quo⸗
dam opprobrio regem id temporis coronatum⸗.
quam captiuum non haberet. Verum Deus. om⸗
nium regnorum arbiter cum qui ſe Suecia indig.
num nuper./ob perfdiamac ſæuitiam Daniã autem
ob ſuperbiam ipſt oſtenderat omnibus deiectum
voluit: & qui animum Danis faceret metum inic.
cit. quo iam dudum inquieti id quod viri fortes ſo.
lent. ſemel mori. quam timere ſemper mortem.ſa.
tius exiſtimantes rem periculose auſi feliciſſmc
perfecerunt. neque Saxones auunculi nec ſororius
Brandeburgicus./ neq: vxoris item frater. Impcrator
Carolus V.vnquam eum reſtituerc potuerc: neq re.
ges fæderati niſi per legatos ſuos.idq: blande potius
cut
sr. D iv. is. ii
er i
culpam cxulantis deprcecando quam vim aliquam
comminando tentauecrc. ac Germaniæ quidem
principes cum. coacto magno exercitu iam ad Al.
bim perveniſſent ipſe turpiter deſtituit : Carolum
uero/ fortuna. qui potentia cæteros omnes anteccel.
lens poſtquam ſemel infeliciter rem tentaſſet eo
capto & loanne quoque filio quem in ſpem pater.⸗
ni regni aliquando repetendi educabat. codem tem.
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX:
interdiceret nc negotium regi Daniæ ob iniurias
Chriſtiano amitæ Iſabellæ viro. olim illatas vllum
omnino exhiberet. Regnum ſe crucntum admo.
dum habiturum ſtatim ipsa in natiuitate oſtendit:
cum porrectã alter manu alteram contractam in
pugillum efferret: obſtetrixq poſtquam cam cxpli.
caſſet ſanguinc plenam inucniret. quæ attonita
cum Ioanni patri factum retuliſſet. ipſe quoq: nihil
velans. prodigum humani ſanguinis flium fore præ⸗
dicauit. alterum item memoratur quod priuſquam
natus eſſet. dum eniteretur mater intra vterum cius
flere audiretur: manifeſto id portentovitam ipſum
peracerbam habiturum. & alis facturum cſſe. Nec
virtutes tamen planc nullas habuit ac militiæ cla.
rus fuit. actæ viuo adhuc patre contra Norvegos. &
Suecos: quos rebelles ad obſequium reduxit. tum
de regno bene meritus. conſtituto Hafniæ emporio:
adeoq: quam nobilitati inuiſus.tam acceptus ciui⸗
bus. ruſticisq:erat. Liberos cx Iſabellꝰ nuſtriac
Ii
xorc
a io i svns rs. Dv. Li. .
vxore ſua quinque ſuſtulit: primogenitum Ioan.
nem. cuius memini Philippum & Maximilianum.
in infanti interceptos Hafniæ q: in cænobio Fran.
ciſcano conſepultos: tum Dorotheam quoqʒ fliam.
Ludouico Palatino Electori & Chriſtinat primo
matrimonio Eranciſco Sfortiæ duci Mediola.
nenſi altero. duci Lotharingia
itide mFranciſco dicto.
clocatan.
Bt uvio t Le c r o x.
uia erc. e ure er ie. ut ree citieivo
eei ʒeglgeui pegrepii erete i ieſeet:u⸗
ro tete t vi rges entem iee riece⸗
d vierema te i vio re.
I Præfatione. fol.b Pag. . lin. o. cCxre le.
Pag. .linu. i. iteleg.ite.
ge Ceece.
Pag./lin..is leg.ti. lin.o. u. eereret leg. erent.
Paga. lin.cCC. leg.ccoo. Pag.o. l. i. videns. ridens.
. lin..ſnatu t. leg./. l. /. quisquam.quicquam.
.l. q. inmaturẽ. ni maturẽ.
etu t.
to. l. excedere.exccderet. l.u. crudeſtate. credulita⸗
l.o. inclinari. inclinare. te.
u.la . benignẽ. perbenigne. o. l. . in Holſatiam.rece.
Le/. poſt muiiſſt. inſere pit. in tolſatiam ſe cecc.
verba. temerẽ omiſa pit.
a. l. io. in certã. incert.
cleſem repetit.
n.l.. Falſtriam.Falſtriamq. i. Lis. illis. illic.
u. l. illis. illic.
q.L.a. nauigo. nauigio.
L/. conciliatã.conctat o. l. u. humanibus. huma⸗
l.a. id. in.
nitus.
(patam. l. io. illis illic.
ʒ. l. iv/. a.e.
o. lin. i.o. ocpatam.occu.o. l. . contumetiam. con.
l.eo. conciliati. concitati tumcliam.
n. L ar. optimo obedienti: o.l.. alisq:. aliiq.
optimo ab obedicnti. Liu. deſperent. deſperatt.
Llro. infeſtas. infeſtã. .l. d. comituntur.connitun.
l.i. lueretur. tueretur. tur.
a. lin. Sueciadum. Suecia lL quisquam. quicquam.
l.. x.Criſtianam Curi.
dum.
. l. i dicm. die.
ſtinam.
. addictis. additis. lu. per oueſtan.perho.
neſtam.
l. ſ. hi.
Ii
raęs.
Pag..l. illie arce. ille in arce. Pap. o. L. r. triennales. tricen.
s o.lr. vlciſcantus. vlciſcantur. . l.i/. mensã. menſe. (nales.
o. poſteritati.poteſtati. vo.li. Chriſtiana. Chriſtina.
oo.l. io. iilis. illic.
ou.l.o. domo.domino.(ciat.
d.l./. poſt for adde reta.quæ o. l. to. denunciant. denun.
y. l ult. eccleſiaſtarum. ec.
vox omiſſa.
oal.io. euocatus. cuocatis. cleſiaſticarum.
Leo. Chriſtiana. Chriſtina .l./. diplicere. ſplicere.
os.l.. ac. de.
l. o. habeat habebat.
l.vlt. dartes. partes.
La. in. n.
ody.lio. legeret. tegeret. yv.l. ix. acrepente.derepente.
õx.l. Daam.Daniam.
lin.is. exſtentibus. exſtan.
L/. nequisquam. nequic. tibus.
o.lid. incertam. incertum.
quam.
oy.l. . lexij. Axelij.
yv. L i. inæquitabilem. ine.
l.i. eã. eadem.
quitabilem.
. L t. imminantem. immi lao. agerc. aggerc.
l.õ. cates. crates.
nentem.
lss. ſuſcitantur. ſciſcitan. vy.l.i. ſimel. ſemel.
o;. lio. rectẽ. tecte
tur.
Lod. magnalibus. magnati. rod. l i. rex. etiam.
l.. cum. uum.
bus.
l/.. dolore. dolere.
.l.s. futuros. facturos.
lo. cunctos. cunctas. o. l. .. indięnarum. indi.
l.o. ſtudiosc. ſtuduiſſe genarum.
l. io. dele cr.
oyd. vlt.Sueno. Steno.
.i/. in. ni.
uod.d.Sueno. Steno.
La. aduocabat. adorna iu.l.. rebus. verbis.
bat.
le/. arcem. arcc.
. l.s. captibus. capitibus. m. l/.Flaſterum.Fal ſterum
.Ls. ale beiti clij: fuo. u. Le/. potius. potitus.
interpunge in hunc mo. u. la iugoloq. iuguloq.
dum. male habiti: ali. uy.l.x. ſuo. ſua.
fuuo.
u.l.. dele. to.
Pag.n
oexs
Pag. u. l. u. dirupuiſſet. diti l/. Chriſtian. Chriſti.
puiſſet.
m. l.u. auxilio. auxilia. ya l./. ipſu. ipſe.
.l.. Sueciarum. Suecica oo. l i. libertatem. libera.
runm.
lem.
l. ſtabiliri. ſtabilire. Lai.. vt reliqua. vta reli.
q.l. dele.in.quod omiſſum quã.
L. io. ſcquenti: itaq: reſti. o/. l . donaret. donãrat.
tuendum. deeti in iteri o.l.. viau introitu. viam
in introitu.
rsd.l.a. claſſe. claſſe.
ool.s. iudicio. indicio.
l. d. /. Lucenſes. Lube. ibid. aſſenſus. aſcenſus.
u.l.as. illud. illuc.
cenſes.
do.li.Morbium.Norbium i.l.s. progreſſus. progreſ.
l.. pugna pugnæ.
ſos.
o.Lo. Heulam Lubecenſi. r/. l.i. effunderet. effunde.
bus. Heilam a Lubecen. a. l. . in. ni. ſrent
ſibus.
ay. l. o. primum ad. pri.
.l.a/. regia. regiaæ.
mum omnium ad.
oj.l.. poſſent. poſſet.
ol.u. degreſſos. digreſſos.
l. o. attramento. atra⸗.
oo. l.. externa. extrema.
.l. u. obſtructam.obſtric. mento.
. l. i/. magno. magna.
o.l. i/. cquitem. cquitum. t. l. i. prælatis. prælatus.
s.liõ. cxiſtiument.æſtiment. av.l. io. charios. chariores.
s.l. u inexplebitis. inexple o.l.r. ſuppellectile. ſupel.
lectile.
bilis.
oi.l.i.. deſiſtendo. de ſi. /. l.. Vrbanum.vrbanum.
l io. Hafmanno. Hof.
ſtendo.
ios.l. mumeri. muneri.(n. manno.
L. Chriſtianæ. Chriſti. a. l.iʒ. veriam.Veriamo.
Mox paca orr i i:erpioe ſim
itita: e t ote t er.
tes corri.