p.1
Odarum, siue
Carminum sacrorum
libri IX.
Quinque priores
Dauidicorum.
Sextus Biblicorum.
Reliqui tres recentium.
AVTORE IOHANNE
Sasceride Vuermenhusano.
Eiusdem Carmen Seculare pro
Ecclesia.
BASILEAE, PER
Ioannem Oporinum.

p.3
SERENISS./ AC ILLVSTRISS./
PRINCIPI AC
Domino, Domino CHRISTIANO Daniae,
Noruuegiae, Sclauorum et Gottorum
Regi: Duci in Schlesuuick, Holsatia, Stormarn
et Ditmaria, Comiti in Oldenburgo
et Delmenhorst, Domino suo
clementissimo.
Praedensis tenebris, Rex clementissime, quondam
Foedarat populum reproba turba sacrum:
Erroresque graues, idolaque foeda per oram,
Lux ubi doctrinae fulserat ante Dei,
Munierant reges, Ammonque, paterque Menasses,
Et saeuae coniux Iesubelis Achab.
Lex contempta Dei, libri sine honore iacebant,
Fatidicum regnum coeperat omne ne sis
Cantabat secura cohors tamen, atque prophanis
Miscebat sese sponte suapte sacris.
At quorum robusta Dei cor dextera tangens,
Imbuerat uerbi cognitione sui:
Flebant, ac tristi gemitu, precibusque benignas
Mulcebant aures illius assiduis.
Hic motus Iosiam Deus alto misit ab axe,
Flagrantem pectus legis amore sacrae.

p.4
Perque illum tetris purgauit sordibus omne,
Veraque ornauit relligione solum.
Demisere caput reprobi, famulique Satanae
Presserunt rubeo labra pudore sua.
At uiso pia gens Domini laetata fauore,
Mirificaque manu, prompsit ab ore melos.
Laudauitque Deum, cum puri lumine uerbi
Fulserat, et tali rege bearat eam.
Qui regni recludat iter coelestis ad aulam,
Praecedatque simul per benefacta suos.
Rege nihil terris melius doctoque pioque
Nil illo utilius munus ab axe uenit.
Eius in imperio coelestia sacra uigescunt,
Eius in imperio pace fouetur homo.
Ille dato gladio, diuinae legis utramque
Defendit tabulam, nec uiolare sinit.
Ille suum Christo trepidus conseruat honorem
Ille pios tutos a grege sonte facit.
Nec fert, ut praui uotis inpune potiti,
Innocuos ausint laedere quoque modo.
Quin inopes nutrit sanctos, impletque bonorum:
Iesaias uates ut canit ore sacro.
In summa, iudex uiduis, miserisque patronus,
Vindex pupillis pauperibusque nitet.
Hinc Deus ipsum etiam uero defendit amore,
Ac sua depromit munera largus ei.
Si moueant hostes illi fera bella, fugati

p.5
Terga dabunt, Domini cunctipotente manu.
Dona Dei, robur sunt, et successus in armis:
Quosque amat, et fidos inuenit, illa dabit.
Sed nunc rara auis est, Princeps, qui pectore toto
Angustam Domini quaerat inire uiam.
Rara auis, heu fateor, nimis est: quo rarior autem,
Hoc decet exemplum carius esse tuum.
Tu siquidem prudenter agis, clarissime terrae
Rex Danicae, regni gloria magna tui.
Qui Dominum pauitas, ac puri dogmata uerbi
Excolis, et Christo spemque fidemque locas.
Quique alter Iosias, falsis a cultibus omnem
Expurgas terram, quae tua sceptra timet.
Restituisque tuis antiquam relligionem,
Non placitis hominum, at numinis ore satam.
Caraque patroni celebrari nomina curas,
Et merita decoras laude peritus eum.
Vnde tibi cum sint, Rex illustrissime, cordi
Carmina, quae celebrant unius acta Dei:
Te mihi firmato patronum corde, meaeque
Postulo Melpomenae: sim tibi cede cliens.
Atque alacri facilis precor accipe carmina uultu,
Quae dedit imberbis nostra iuuenta tibi.
En Dominum coelo, terraque, marique potentem,
Christum nostra recens hac uice Musa canit.
Primitiae debentur ei, quo possumus uno
Supremum studij culmen adire duce.

p.6
Foelix absque Deo fit nemo, siue pauentes
Defendens populos ardua bella gerit:
Siue quis aggreditur uictorum dicere gesta,
Carminaque in laudem condere sacra ducunt.
Post etiam fortassis, erit si tanta facultas
Ingenij, quod adhuc absque nitore iacet:
Cunctipotensque simul uitam concesserit autor,
Heroo ingrediar carmine gesta tua.
Nunc humiles mecum facilis decurre per Odas,
Charaque sublimis nomina pange Dei.
Atque illum cane mente pia, qui commodus addit
Successum dextrae, et robora magna tuae.
Qui meritam Domino laudem canit, illius aeuum
Non, nisi praebuerit commoda multa, cadet.
Sed nil siue Deo, seu fratribus utile pressis,
Totius efficiet tempore curriculi,
Quisquis laude Deum uehere, et celebrare grauatur,
Viribus asscribens dona superna suis.
Ergo refert lapsum sublimi ex aethere quondam
Fama creatori plasma rebelle suo.
Dum patre progeniti Christum omnipotente recusat
Sublato fastu praeposuisse sibi.
Stirps etiam inuisam struxit Camesenua turrim,
Inuito quaerens axe sedere Deo.
Sed subito magno accepto desistere damno
Cogitur, ignotus dum cadit ore sonus.
Et cum Senacharib tumida quum Balthasar ausus

p.7
Lingua diuinum laedere nomen erat:
Vtrisque in foribus metuenda ruina cubabat,
Moxque Dei tumidos ultio iusta tulit.
Ecce Philistino prodibat ab agmine quondam
Ingenti Golead corpore terribilis,
Nec Domino laudem cantabat: at eius honorem
Carpebat laeuo reprobus ore gygas.
Opposuit se flauus ei puer, et cui prima
Vixdum barba semel bis'ue resecta fuit:
Qui'que gregem solitus fuit obseruare paternum,
Dissitus horrendo Martis ab aere procul.
Non arma eius erant fulgentia commoda membris,
Cui citharae atque pedi promptior usus erat.
Negligit ergo feri tegumenta minacia Martis,
Seque putat nisum certius ire Deo.
Hac armatura petit imperterritus hostem,
Illiusque refert ad sacra castra caput.
Diffugiunt subito confusa mente prophani,
Sanctorum promit iubila coetus ouans.
At quae successus age, uirtutisque prophetae
Tantae causa fuit? cur Deus armat eum?
Nempe quod assiduas in pectore uoluerat odas,
Et sacra condiderat carmina, gratus ei.
Vnde ursi rupit quoque, et ora tremenda leonis,
Dum prope commissas carmina nectit oues.
Post ubi grandis erat, promissaque sceptra potitus,
Perdomuit populos iusta per arma feros.

p.8
Sic etiamsi coetus inops fert mille labores
Christigenum, duraque ingemit usque cruce:
Non unquam tamen a toto delebitur orbe.
Dum laudem tribuit mente labrisque Deo.
Immo superba leui uanescent ocyus umbra
Concilia: at Christi turba canora manet.
Tu quoque sanctorum Princeps laudate, choraeas,
Laudatosque pio dilige corde modos.
Et pariter cane, quae cecinit, coelestia, Dauid,
Carmina, iam lyricis mollificata metris.
Sunt cantata quidem haec maioribus ante poetis:
Sed non et numero, quo decet ista cani.
Psalle quoque eximij Mosis, uatumque sequentum
Iam primam ad nostram cantica dicta lyram.
Nostra quoque (infoelix opus) infoelice pharetra
Spicula sumpta caue spreueris ore graui.
Parua quidem, fateor, sunt, et minus apta peritis
Auribus: apta tamen sint pietate tibi.
Parua precor sapias: paruos amat autor Olympi,
Sublimique humiles collocat axe uolens.
Nos tenui loculo depromere magna nequimus
Munera: quo tamen et uilia grata sient,
Accipe corda tibi mea dedita: corde'ne quisquam
Grandius obtulerit munus amabo suo?
Cede recens mea Musa tuo sit nomine tuta,
Nec uultus hominum te comitante tremat:
Nec ponat confusa lyram, cessetque benignum

p.9
In coetu Dominum tollere laude sacro.
Quin animata tuo sit nomine: teque fauere,
Grandius, aduertens, aggrediatur opus.
Suadeat hoc natura tuis heroica sensis,
Quae decet in pura relligione ducem,
Successusque simul pia, uirtutisque cupido,
Quae cupidis laudis dat Deus ultro suae,
Suadeat, ut nostrae patronusque esse Thaliae,
Et sustentator, subsidiumque uelis.
Meque tuum facili paruum amplectare clientem
Pectore: sic numen te quoque mite iuuet.
Sereniss. Maiest. uestrae
addictissimus
Ioh. Sascerides.

p.10
CARMINVM
DAVIDICORVM
Liber primus.
ODE I.
Beatus uir, qui non abijt, etc.
Foelix, et placido gratus is est Deo,
Quisquis consilio non stat ab impio,
Nec praua scelerum qui manet in uia,
Risorumque ferox considet in throno.
Sed quem sancta boni lex recreat Dei
Eiusque eximium pectus amabili
Noctes atque dies occupat ocio,
Includitque pium iugiter aetheri.
Non hunc absimilem dixeris arbori,
Quae plantata secus uitrea flumina,
Fructum, diues aquae, tempore fert suo,
E qua defluitat ne folium quidem.
Sic uertetur et huic, si quid aget, bene.
Sed non concilio sic erit impio:
Quod non immerito comparo pulueri
Sicco, quem profugum persequitur Notus.
Namque in iudicio stare ferox Dei

p.11
Haud quibit reprobus, cordis ubi intimae
Pandentur latebrae: sed neque tuto erit
Iustorum implicitus concilio reus.
Sanctorum siquidem nouit et approbat
Iudex ipse uiam, quando ea consonet
Verbo tota suo: sed sine numine
Calcata, interitu digna uidebitur.
ODE II.
Quare fremuerunt, etc.
Cur fremunt gentes, populique uana
Cogitant? regum procerumque demens
Cur stat aduersus Dominum, illiusque
Turba ministros?
Quaeso rumpamus laqueos eorum,
Et iugum durum nimis. Altus illos
Nempe subsannat pater, et furente
Damnat in ira.
Ad suum uero loquitur benignus
Filium: Mi gnate, ego te Sionis
Incolis faustis, populoque regem
Vngo fideli.
O parens ergo, tua quam libenter
Iussa narrabo, quia dicis ad me:
Charus es natus meus, hacce luce
Progenui te.
Posce iam, proles, age me uicissim

p.12
Quidlibet, non te tua uota fallent:
Ecce do gentes tibi, quas remotus
Educat orbis.
Has reges (ni se tibi sponte dedant)
Ferreo sceptro, luteumque tanquam
Vasculum curta figuli, refringes
Arte paratum.
Iamque uos reges, proceresque terrae
Este uictori, meliore mente,
Subditi regi, tremuloque serui
Corde pauete.
Eius et natum quasi cingite ulnis,
A polo ne uos meritam per iram
Arceat, uobisque simulque uestris
Iungite terris.
Mox enim ardebit uelut ignis, eius
Ira: tum foelix erit ille demum,
Qui, memor, nato sibi, mente tota
Nititur ipso.
ODE III.
Domine quid multiplicati, etc.
Quam multi mihi (scis parens) inulto
Bella graues meditantur hostes?
Quam multi mihi dictitant? In ipso
Nulla salus tibi conditore est.
Tu uero es clypeus mihi, decusque,

p.13
Tuque meum caput eleuabis.
Clamaui ad Dominum meapte [meapta ed.] uoce,
Et placidus mea uota sumsit.
Dormiui modo, iam excitatus adsum:
Nam Dominus mea uota cepit.
Nec mille hinc populis timebo septus:
Surge Deus modo, meque serua.
Omnes quippe meos pudenter hostes
Percutis, et laceras malignos.
Tu saluas Deus unus, et fidelem
Gnara iuuat tua dextra coetum.
ODE IIII.
Cum inuocarem, etc.
Tu me iustificans Deus
Exaudi, quoties te precor. anxio
Fulges una mihi salus,
Clemens accipias quaeso preces meas.
Quam uero o proceres diu
Vobis ludibrio gloria erit Dei?
Nunquid semper amabitis
Falsas interitum quaerere per uias?
Nam perdit Deus impios:
Quotquot uana magis somnia, quam Dei
Mirantur sapientiam.
Sed sanctos amat, et consociat sibi,
Occultoque iuuat modo,

p.14
Dum uisus barathro mergere eos fuit,
Vna me quoque suscipit,
Ipsum quando malis obrutus inuoco.
Vos hinc ergo Dei timor
Soluat flagitijs, disciteque intimae
Mentis iudicio, reos
Vos esse: hinc tumidos ponite spiritus.
Et mactate pio lubens
Gratas iusticiae pectore uictimas.
Vestro fidite scilicet
Seruatore Deo: respicit is fidem.
Quaerunt innumeri palam:
Quis nobis miseris adijciet bona?
Sed tu summe parens, tuam
Lucentem faciem nos super eleua.
Certe laeticiam meo
Adfudisti animo, cum dare te manu
Tam larga uideam tuis
Frumentum famulis, uinaque dulcia.
Hinc tranquilla mihi quies,
Ac ceu somnus adest: quandoquidem meo
Tu clemens animo pater
Spem certam placido numine fuderis.
ODE V.
Verba mea, etc.
Intende uerbis, atque clamori meo,

p.15
Rexque Deusque meus: te namque supplex inuoco.
Intende uoci mane conditor meae:
Mane oculis siquidem insomnis assisto tuis.
Peccata certe iustus haud amas Deus,
Nemoque iunctus erit tuo malignus coetui,
Saluaque praui sistere haud quibunt fide
Ante tuam faciem. quum criminosos oderis,
Perdasque cunctos qui serunt mendacia,
Cumque cruore pio, doloque pollutos uiros
Abomineris. Ego sed intrem Ecclesiam,
Te miserante tuam, et pectus incuruem meum
Ad Christum asylum constitutum sontibus.
Teque timens mouear, quos tu sacrasti, cultibus.
Statuta clemens me pater duc in tua,
Daque placente tibi delecter unice uia.
Quando nocentes sunt mihi hostes undique,
Qui nihil ore boni, nil corde sinceri ferant.
Quorum, ut sepulchrum, guttur absorbet, patens:
Qui'que suis labijs quaerunt potentum gratiam.
Et hos, et horum deijce una somnia,
Ob nimiamque malos expelle contumaciam.
Laetentur autem, quotquot in te spem locant:
Carmina grata canant, ipsosque semper protegas:
In teque ouent da gaudio summo Deus,
Gloria cara quibus, gratumque nomen est tuum.
Tu cuncta iustis largiter dabis bona:

p.16
Ceu clypeoque tuo fauore munies eos.
ODE VI.
Domine ne in furore, etc.
Tandem iuste reum ne tua me Deus
Ardens ira premat, neu miserabilem
Fato perde seuerus
Digno commeritis meis.
Verum o fide tuae motus ades pater
Languenti soboli, meque pius tuo
Sana quaeso fauore:
Nam laesa ossa pauent mea.
Dure quassa pauet mens etiam mea,
Et laturus opem tu mihi non uenis?
Ohe surge parens, ac
Tantis eripe me malis.
Serua me, placidum sic mihi te sciam.
Ast in morte tui nunquis erit memor?
Num quis mersus Auerno,
Panget suaue tibi melos?
Heu heu me gemitus conficiunt mei:
Foecundisque meum dum lachrymis thorum
Longas irrigo noctes,
Flendo mox liquefecero.
Te damnante oculus computruit meus,
Et prae tot merito tabuit hostibus.
Quin abscedite praui,

p.17
Nam flentem Deus audijt.
Potis omnipotens annuit his pius,
Hinc aduersa ferox erubeat manus,
Turbeturque repente,
Et frustrata premat gradum.
ODE VII.
Domine Deus meus, in te spero, etc.
In te spero Deus meus,
Saluum me fac, et exime
Persequentibus omnibus:
Ne uitam rapiant meam,
Poeni more leonis.
Si tam turpe Deus meus
Fecit dextra nefas mea,
Si quid quando bonis mali,
Si quid lege carens reis
Inflixisse uidebor:
Cedo cingar ab hostibus,
Et comprendar, et insuper
Fatali tumuler domo,
Nostra et gloria ceu leueis
Euanescat in auras.
At tu surge Pater, suique
Iram iudicis horreant
Hostes, atque ego fac mihi
Ad iussis impositum tuo

p.18
Munus, denuo scandam.
Sic te Christiadum chorus
Cingat, quaeso fauens ijs
Altum rursus adi thronum.
Iusto iudicio Deus
Totum iudicat orbem.
Atque haec nostra Deo placet
Christi sanguine puritas.
At prauos cito destruet,
Iustos diriget, intuens
Renes, imaque corda.
Iusto fido Deo, et uiris
Innocentibus obuio:
Sed peruersa sequentibus,
Iusto iudice, et omnibus
Irascente malignis.
Vae si quis neque poenitet,
Nec uitam renouat suam:
En uibrat gladium Deus,
Tensoque inijcit arcui
Tinctas morte sagittas.
Illis perdere destinat
Sui carnifices gregis
Vana hi parturiunt sacra,
Clades concipiunt graues,
Et mendacia gignunt.

p.19
In lacum et foueam cadent,
Quae fodere: labor sibi,
Prauitasque oberit sua.
Iustum laudo Deum, et cano
Nomen illius altum.
ODE VIII.
Domine Dominus noster, et.
O Deus, in toto quantum tibi nomen extat orbe?
Transcendis axem gloria supremum.
Lactentum linguae uim sufficis, impijs tremendam,
Quo uictor hostem supprimas rebellem.
Si uideo coelum, coelum tua finxit arte dextra,
Lunamque nec non astra tu creasti.
Cur homine recolens uanum obsecro uisitas, datoque
Christo prope aequas angelis beatis?
Illius capiti placet addere gloriae coronam,
Cunctisque regem praeficis creatis.
Cunctaque subdis ei: morte, scelus, inferos, satanam:
Quin et bidentes, et boues, et omnes
Syluestres pecudes, uolucres simul, et perinde pisces,
Quicunque glaucis lusitant sub undis.
O Deus, o noster dux inclyte, quam tibi stupendum
In uniuerso nomen extat orbe?
ODE IX.
Confitebor tibi Domine.
Laudabo toto pectore te Deus,

p.20
Et mira dicam cuncta libens tua.
Laetabor, exultaboque in te,
Laude tua Pater occupabor.
Tu cogis hostes terga meos dare,
Fusique uultu dispereunt tuo:
Tu nostra clemens uota comples,
Inque throno mihi iustus alto
Videre iudex. nam grauis increpas
Gentes, et omnes conteris impios:
Totosque sic deles, eorum
Vt neque mentio restet ulla.
Vastare n' hostis pergis, et occupas
Vrbes piorum, tamque ferociter
His uictor insultas, ut ipsis
Nulla abiens monumenta linquas?
Manere nec scis perpetuo Deum?
Iustumque iam nunc iudicium throno
Sedisse sublimi, daturum
Omnigenis ouibusque et hircis?
Quin hic egenti pronior est uiro
Iudex, et illo tempore maxime
Quo crux (molestare abstineto)
Saeuit, adest Pater, atque uindex.
Te Christe fidant, tu quibus agnitus:
Nam non relinquis, qui tibi supplicant.
Cantate patrono Sionis,

p.21
Eius et acta referte passim.
Fusi suorum sanguinis est memor,
Auditque quouis tempore pauperes:
Et nunc misertus disce, quam nos
Alme Deus premat hostis atrox.
Meque inferorum cultibus exime,
Quo porro certo ritibus occuper
Verbo sacratis in Sione,
Teque fide stimulante laudem.
Hostes putrescant in foueis suis,
A seque nexis retibus haereant:
Tu iustus autem Christe iudex
Conspiciare. suo maligni
Premantur astu, et dispereant simul
Mersi barathro, tu quibus excidis:
Sed pauperes ne quando linquas,
Spes inopum caue ne prematur.
Exurge, fortis ne sit homo Deus,
Vultuque gentes perde grauis tuo,
Vindexque terre: facque posthac
Sese homines precor esse norint.
ODE X.
Vt quid recessisti longe.
Cur stas remotus, cur Pater abditus
Hoc hulceroso tempore non iuuas,
Quo tanta turbat crux fideles,

p.22
Quo miseris adeo uocaris?
En cum ferocit, ceu Deus, impius,
Tum pauper ardet, fertque crucem tuus.
Captare quo nos cogitauit,
Ipse rogo capiatur astu.
Nam gloriatur cultibus impie,
Suo repertis ingenio ferox:
Absoluit et sontes auarus,
Atque Deo mouet ore bilem
Blasphemo, et ipsum plus nimio tumens
Contemnit: et non consilijs suis,
Eius uoluntatem requirit:
Omne quod edit, abominandum est.
Excedit eius sancta grauem tua
Captum uoluntas: attamen et suos
Conculcat hostes, et beatum
Se fore cogitat absque fine.
Perdente doctrina os scatet illius:
Lingua sub eius fraus, dolus, et labor,
Et prauitas regnat, latetque
Sicut in insidijs agrorum.
Iustum trucidat, lumina pauperum
Scrutantur eius, ceu leo pauperem
Conatur in reti doloso
Et capere, et iugulare captum.
Tantis tyranni uiribus obrutae

p.23
Cadit tuorum turba gementium:
Ast ipse credit ceu remoto
Facta tibi sua non uideri.
Exurge, dextram cede pater, tibi
Afflicti amici ne precor excidant.
Cur corde blasphemo malignus
Iudicium tibi demet omne?
Tu qui laborem Christe uides grauem,
Hoc omne spectas, et manibus tuis
Committis ultro uindicandum:
Tu miseris pater, orphanisque
Regnum tyranni destrue reprobi,
Eiusque Babel dirue funditus:
Tu rex perennis, iamque foelix,
Quaeso uacet tua terra sorde.
Coepit piorum uota libens Deus,
Suique gemitum pneumatis audijt,
Et iuuat afflictos, ut hinc iam
Terrigenae careant pauore.
ODE XI.
In Domino confido, etc.
Summo fido Deo, quid mihi dicitis:
In montes ut auis tutius amigrat,
Sic et tu proprio consule corpori,
Vulgique utere moribus.
Certum, ni facias, ecce periculum

p.24
Instat. namque suis arcubus impij
Iam tensis adhibent spicula Gnosia,
Quo furtim perimant pios.
Fundamenta etiam, uerba Dei, quibus
Te munire queas, diruta iam iacent,
Et uanis hominum subdita somnijs
Horrent, quid faciat pius?
Atqui cunctipotens templum habitat sacrum,
Coelestique suo considet in throno:
Eius respiciunt lumina sedulo,
Lustranturque hominum genus.
Et iustum Dominus ponderat, et malum:
At qui praua facit, non amat ut pium:
Quin ignes, laqueos, sulphuraque omnibus
Iratus pluet impijs.
Nec non horribilis iudicis his furor
Absorbendus erit, ceu data potio.
Nam rectus Deus est, iusticiamque amat:
Ac rectos uidet, et probat.
ODE XII.
Saluum fac Domine.
Huc ades o redemptor.
Namque uix quisquam superest, heu, pius, et fidelis.
At simul uniuersi
Vana iam tradunt miseris, nec nisi falsa spargunt
Dogmata: blandientesque

p.25
Auribus nostris, duplici corde loquuntur omnes.
Contere quaeso pestes,
In tuis quotquot placitis, dum speciosa quaerunt,
Haud Deus acquiescunt,
Quotquot et nostris labijs obtineamus, aiunt,
Libera ne illa nobis
Sunt dijs terrae? Dominis subdita cuncta nobis.
Sed Deus inquit: Ecce
Propter afflictos inopes, et gemitus eorum,
Nunc ego surgo uindex,
Et fero contra positas insidias salutem.
En mea uerba, faxo,
Septimum purgata, animos ut recreent piorum
Denuo, pauperesque
Iam meos arment, faciantque hostibus altiores.
A generatione
Hacce nos praua redimes tu Pater, et beabis
Iugiter. hi profani
Dum tuae genti praeerunt, impia turba crescet.
ODE XIII.
Quousque Domine obliuisc.
Quo Deus usque egentis
Non mei motus recoles? quo misero usque clemens
Non mihi tu redibis?
Quam diu curis uarijs anxius occupabor?
Cordeque quaeram inani,

p.26
Qui iugo possim reprobi concilij explicari?
Respice quaeso mitis,
Et meos illustra oculos, ne nece mergar atra,
Deindeque clamet hostis:
Victus est. hostes salient laeti, ego si mouebor.
At bonitate fido
Rex tua, laudes recinam fac tibi liberatus.
ODE XIIII.
Dixit insipiens in corde, etc.
Ore quidem stultique Deum, reprobique fatentur,
Sed non mens incredula sentit.
Quin omnes pariter corrupti degenerarunt,
Iamque hominum nemo integer extat.
Prospicit e coelo Deus, an quis in orbe supersit,
Qui sapiat, Christumque requirat.
At pariter cuncti peccant, sordentque maligni,
Nec superest bonus ecce uel unus.
Nonne scient reprobi scelus esse, uorare piorum,
Ceu panem, bona, corpora, uitam?
Et non posse Deum fidenti corde precari?
Incutient tandem ista pauorem.
Nam Deus est grata uindex in stirpe piorum,
Quorum uos confunditis ora,
Cunctipotente Deo fidant licet, Israeli.
Qui dabit e Sione salutem.
Quum nos hac uinctos Deus e Babylone reducet,

p.27
Iamque agiles sibi denuo iunget:
Tunc animo populus tuus exultante resurgens,
Grata libens tibi carmina psallet.
ODE XV.
Domine quis habitabit.
Quis fide Christi poterit manere
Particeps membrum Deus, inque monte
Quis tuo sancto requiescet, absque
Fine beatus?
Integer uitae, scelerisque purus,
Qui suum cuiuis dat, et absque fuco:
Vera qui semper loquitur, nec ulli
Detrahit ore.
Qui nocet nulli studio, probrumque
Obijcit: cuius mala turba menti
Foetet, at chari chorus ille Christi
Sanctus amatur.
Quique quod iurat, facit: aera qui dat
Non ad usuram sua, quique iustum haud
Damnat ob munus. bene quisque uiget
Ista beatus.
ODE XVI.
Conserua me Domine, etc.
Te pater fido, mihi tu benignus
Assides, qui mi Deus, atque rex es:
Ecce te propter fero tristi acerbos

p.28
Corde dolores.
Sancti, et illustres pietate uera,
Quos habet tellus, mea sola cura:
Sed gemant plagis, sibi falsa quotquot
Numina fingunt.
Victimae, tales tibi quas cruentis
Offerunt palmis, odium mouebunt:
Sed nec illorum mea lingua nomen
Clarificabit.
Tu Deus pars es mea, sorteque omnes
Tu pios iungis mihi, sors amoena
Obtigit per te, tibi fide promam
Carmina rector.
Et mihi in caecis quoque dum tenebris
Obstrepunt renes, tibi iungo memet,
Tuque ades dexter mihi, ne maligno
Frangar ab hoste.
Hinc cor exultat mihi, mensque tota
Gaudet, hac laudem tibi lingua cantat,
Insuper certa caro lata iam sub
Spe requiescet,
Non meam quippe in tumulo relinques
Tu Deus uitam, neque computrescat
Sanctus admittes tuus in sepulchro:
Sed mihi pandes
Tramitem uita piis, atque uultu

p.29
Me tuo laetum satiare perges,
Ac tua nunquam dabis auferenda
Gaudia dextra.
ODE XVII.
Exaudi Domine, et.
Audi iuste parens, atque preces meas
Puras fraude, pijs auribus excipe:
Solus tu mihi iudex,
Qui rectos bonus aspicis.
Tu scrutare meum pectus, et aspicis
Vel nocti implicitum fidere me tibi,
Et quod tela maligni
Non ex ore uolent meo.
En iussis hominum, quae reprobus mihi
Destructor tumido gutture praecipit,
Patris uerba seuera
Seruans, abstineo, tui.
Da constanter eam per tua dogmata,
Nec permitte latus flectar in alterum:
Te dux inuoco, clemens
Votis annue tu meis.
Te fretos bonitas mira iuuet tua,
Sermonis tui liberet hostibus:
Et me quaeso tuere,
Ceu pupillam oculi tui.
Sub sermone tuo protegar a malis,

p.30
Qui fictis miserum cultibus obruunt,
Quique hostilibus armis
Affligunt animam meam.
Hi secure adipem sub cute nutriunt,
Gaudentque ore suo grandia proloqui,
In rectaque dolosi
Me circumueniunt uia.
Hi terra miseros occulere student,
Nulla dissimiles parte leonibus
Praedam ferre paratis,
Dum nigrante latent specu.
Quin tu surge parens ocyus, ut malos
Perdas, hancque animam surripe de tuo
Peccatoribus ense,
Mundanisque manu tua.
Mundanis, quibus hoc pars data seculum est:
Qui dum tu latitas, heu nimium diu,
Forent prole, suamque
Committunt sibi subditis
Doctrinam populis. Ast ego rex pie
Mundatus faciem, da speculer tuam,
Aeternumque beatus
Maiestate fruar tua.
ODE XVIII.
Diligam te Domine.
Diligo te rex, mea fortitudo,

p.31
Qui mihi tutor, petra, liberator,
Atque quo fidam clypeus, meaeque es
Cardo salutis.
Ore te laudande pater, manuque
Liber hostili tibi mox reuertar,
Atque cantabo meritas alacri
Pectore grates.
Nunc at incumbit mihi mortis horror,
Triste me turbat scelus, ater orcus
Imminet capto, pariterque mortis
Rete perennis.
Obrutus moerore Deum precabor,
Ipseque assumet mea uota mitis,
Et meus clamor ueniet benignas
Eius in aures.
Hoc enim irato tremit et mouetur
Terra, turbantur, saliuntque montes,
Fumus atque ignis uolat, ardet ipso et
Carbo furente.
Sic polo scisso uenit, atque pennis
Nititur Cauri, tenebris, et undis
Abditus densis latet, atque nimbis
Obsitus atris.
Obuias nubes fera grando pellit,
Et uorax ignis: tonat ipse lege
Celsus horrenda, iaculisque missis

p.32
Territat orbem.
Et grauem iratus iaculatur undam,
Et soli pandit latices: at o me
Vidit ex alto pius, horridaque
Soluit ab unda.
Meque robustis bene liberauit
Hostibus paruum, et misero nocentes
Dispulit, nec non placidum refecit,
Atque beauit.
Integrum, purum, suaque exequentem
Iussa constanter simul, atque plene,
Me parens aequus merito beatum
Extollet honore.
Sanctus es sancto, sed iniquo iniquus:
Namque contritum populum beabis
Tu Deus, uerum tumido feroces
Pectore sternes.
Tu meam accendis genitor lucernam,
Et simul pellis tenebras: geroque
Forte te bellum duce, cuius omnis
Est uia recta.
Cuius et uerbum, cruce dante uires,
Est eo nisis clypeus: quis usquam
Est Deus praeter Dominum? quis usquam
Fortis, ut ille?
Hic mihi robur, mihi puritatem

p.33
Gloriam, ceruique pedes, et artem
Bellicam donat, mihi cedet ex hoc
Aereus arcus.
Ipse protector mens, ipse fulcrum, et
Auctor: hoc hostes duce persecutus
Opprimam uictor, pauidosque nostra
Sub iuga mittam.
Me paras bello, mihi subdis hostes,
Et simul perdis Deus: inuocabunt
Tum quidem, at sero: cineris lutique
More peribunt.
Me sed exemptum populi querelis
Gentibus pones caput. ecce turba
Seruiet non nota mihi, lubentique
Aure trahetur.
Interim multi spurij negabunt
Me, fugam multi spurij capessent,
Et suos mores prope claudicabunt
Inueteratos.
Viuit in coelo Deus, et triumphat,
Qui mihi subdit populos, et hostes
Opprimit uindex meus ille in omni
Clade patronus.
Hinc tibi laudes recinam choragus
Gentium, regem tibi consecratum
Quod pie saluum tuearis absque
Fine Dauidem.

p.34
ODE XIX.
Coeli enarrant.
Clamant ipsa Deo sidera gloriam,
Coelumque hoc oculos ante tuos locat
Illius fabricam, et noctu, itidem die
Verbum nunciat illius.
Nusquam non Dominum uoce canit sua,
Quin eius sonus, et uox abit ultimas
In terras: radians in medio patet
Soli uiuifico domus.
Hic ceu sponsus abit de thalamo suo, et
Magnum gestit iter conficere, ut gygas,
Totum et coelum agilis transit, et omnia
Flammis irradiat suis.
Mentes pura Dei lex renouat: Dei
Verbum perpetuum est, ac humiles docet,
Et mandata Dei recta ferunt pio
Secum gaudia pectori.
Nostri iussa Dei lucida fumidos
Illustrant oculos, cultus item Det
Purus, non cadet, ac iudicium illius
Verum est, et simul optimum.
Plus auro famulis ista placent tuis,
Et plus melle, meo dulcia gutturi:
Nec tantum erudiunt me, sed et adferunt

p.35
Seruanti bona praemia.
Quis delicta sito corde latentia
Agnoscat, uideatque indice spiritu?
Tu tectis precor a flagitijs pater
Cor mundare uelis meum.
Quin et me famulum quaeso iuua tuum,
Ne sonti foueam corde superbiam;
Tunc ceu sorde carens, et semel omnibus
Liber criminibus canam.
Tunc et uerba fluent grata tibi mea,
Atque omnis sapiet te meditatio,
Sermonemque tuum: tu Deus es meus,
Patronusque fidelium.
ODE XX.
Exaudiat te Dominus.
Moestum te Deus audiat,
Afflictumque iuuet, deque suo tibi
Coelo fidus opem ferat:
Grata et pinguis ei uictima sit tua,
Placatusque tua nece,
In primis propria munificentia,
Cordi sat faciat tuo,
Nec non consilium promoueat tuum.
Te nos incolumi, simul
Exultabimus, et propitio Deo
Nostro signa locabimus,

p.36
Tantum cuncta precor uota tua impleat.
Nunc agnosco, suo pius
Quod Christo Dominus praesidium tulit,
Suscepitque throno e suo,
Robustaque sua iuuit eum manu.
Sunt qui curribus, et jeris
Innituntur equis nos at in unico
Spem fixisse iuuat Deo.
Vnde et, quando cohors illa ferox cadet,
Nos perstabimus hostium
Victores. placitum quaeso pater iuua
Regem, nostraque perferat
Mitis uota, tuam cum petimus manum.
ODE XXI.
Domine, in uirtute tua, etc.
In uirtute tua rex ouat, o Deus,
Admissusque tibi quo lubitum salit?
Nil quod postulat eius
Mens, et lingua, negas ei.
Quiduis largus ei das, caput aurea
Illius decoras per diademata,
Vitamque adijcis illi
Poscenti sine termino.
Dextra magnus adest, ac celebris tua,
Et proponis eum perpetuum bonum
Amplectentibus: ergo

p.37
Vultu laetus ouet tuo.
Vno fidit enim te patre, ne cadat:
Hostes inueniat dextra malos tua,
Ceu fornaceque clausos
Igni confice noxio.
Flauentes segetes, ac sobolem bonam
Illis ne tribuas propterea, tibi
Quod struxere maligni
Astum difficilem sibi.
Hinc calcabis eos, et iaculis tuis
Ictos conficies. Surge Deus tuis
Lucens uiribus, acta
Tum praeclara canam tua.
ODE XXII.
Deus Deus meus, etc.
O Pater, quare mihi non egenti
Subuenis? quare mihi stas remotus,
Dum tibi noctuque dieque maestas
Fundo querelas?
Praesides templo tamen, et fidelem
Suscipis turbam: tibi supplicabant
Et patres nostri, sua sed refecti
Tecta petebant.
Ast ego heu uermis probra ferre cogor
Infimae plebis misero obloquentis:
En Deo nisus fuit hic, amicum

p.38
Liberet ille.
Tu tamen matris mihi pandis aluum,
Educas et me teneris ab annis:
Immo uix natum tibi liquit uni
Mater alendum.
Cladibus ne me fugias onustum
Vnice adiutor: quasi tauri inultum
Plurimi cingunt, mihi rugiuntque
More leonum.
Effluit sanguis uelut unda, tabent
Ossa, mollitur quasi cera pectus,
Robur arescit mihi, uoxque siccis
Faucibus haeret.
Vt canes instant mihi, gens prophana,
Et mihi palmas fodiunt, pedesque hinc
Ossa nudantur mea, meque laeto
Pectore cernunt.
Diuidunt nostras sibi sorte uestes.
Sed precor, ne tu mea fortitudo,
Me pater linquas, at opem ut ministres
Accelerato.
Libera mucrone, canumque morsu
Tu meam uitam, et trucium leonum
Faucibus diris, pariterque saeui
Dentibus ursi.
Tum tuum narrabo meis amicis

p.39
Nomen, in sacraque canam phalange:
Vos Deum grato celebrate mecum
Corde fideles.
Non enim spernit, nec abominatur
Pauperem afflictum, sed adest precanti:
Hinc tibi in magno mea uota reddam
Carmina coetu.
Pauperes sermone Dei refecti
Concinent: cunctique Deum secuti,
Recreabuntur sine fine, mensque
Viuet eorum.
Mox Deo accedet memor omnis orbis,
Teque gens omnis pater inuocabit:
Nam tuum est regnum, tibi fidus omnes
Adfero gentes.
Imbibet uero tua uerba corde
Omnis electus tibi: sed paterno
Pulueri immersus, cui tecta sordet
Vita, peribit.
Seruient pauci tibi, mundo adempti,
Et tibi iuncti uenient, tuumque
Posteris tradent opus, ut fideles
Iustificentur.
ODE XXIII.
Dominus regit me, etc.
Christus labantem iusticia sua

p.40
Me pascit: ergo nil deerit mihi,
Quin sim beatus, tam benignus,
Tamque potens mihi cum patronus
Adsit. profecto pascua sunt bona,
Vbi fidelis pastor ouem suam
Me collocauit: dulcis unda,
Sermo patris, mihi quem propinat.
Hinc recreatur mens mea per Dei
In me fauorem, cum famulum suum
Deducit in calles beatos,
Iusticiaque sua coronat.
Hinc si uel atros trudar ad inseros,
Nihil timebo: tu mihi namque ades,
Virgaque legis me seuerae
Corripis, et baculo inde fulcis
Promissionum. Mensa mihi quoque
Strata inter hostes lethiferos tuum
Verbum administrat, corque maestum
Exhilarat mihi, ceu Lyaeo.
Quin subsequetur me bonitas tua
Vitam per omnem, meque Dei domus,
Ecclesiaeque permanere
Efficiet sine fine membrum.
ODE XXIIII.
Domini est terra, etc.
Quae mare, quae tellus habet, et quae lucidus aether,

p.41
Sunt bona cuncta Dei.
Impositum suspendit aquis hic conditor orbem,
Fluminibusque solum.
Iam quis inaccessum Domini conscendere montem,
Castraque sancta queat?
Integer, et purus, cuius cor uana relinquit,
Cauta lingua dolum
Eruet hunc largus iustum Deus, atque beatum,
Nempe fauore suo.
Tam fidos alma una uiros Ecclesia nutrit,
Turbaque freta Deo.
Heus portas aperite duces, princepsque per illas
Inclytus introeat.
Inclytus hem princeps quis adest? Deus omnipotens'ne,
Fortia bella gerens?
Heus portas aperite duces, uectesque perennes
Tollite, magnificus
Quo rex introeat. Quis rex iste inclytus? ipsus
Est Deus omnipotens.
ODE XXV.
Ad te Domine leuaui animam, etc.
Ad te dux animam Christe leuo meam,
Confidoque tibi: ne rubeam mea
Spe frustratus, ut hostes
Ne insultent hilares mihi.
Quin quicunque suum cor tibi dirigunt,

p.42
Ne quaeso erubeant: erubeant, mala
Qui te mente repellunt:
Sed me iussa doce tua.
Discamque una salus quod mihi tu sies,
Ne te perpetuo fidere sit graue:
O spectato propensum
Pressis ingenium tuum.
Aetate in tenera quae Deus incidi,
Et uita reliqua saeua piacula,
Obliuiscere clemens,
Placatusque faue mihi.
Erranti Dominus pandet iter bonum,
Rectoque erudiet iudicio pios,
Mansuetosque docebit
Veram lege uiam sua.
At uero illa quidem tota fidelibus
Est mollis pietas, fidaque ueritas.
Ergo parce redemptor
Foeto flagitijs mihi.
An quisquam Dominum corde timet pio?
Illum de placitis erudiet uijs:
Eius pura quiescet
Mens, et semen erit potens.
Est ipsum Dominus petra timentibus,
Et qui sancta colunt foedera. te Deus
Semper fido, meosque

p.43
Solues tu laqueo pedes.
Desertum placido lumine me Deus,
Afflictumque uide, multiplices mea
Angunt pectora clades,
Per te liberer obsecro.
Noster quaeso tibi sit labor, et dolor
Notus: quodque odio me premat hostium
Ingens, respice, turba,
Confisumque bea tibi.
Me rectum atque bonum serua, et ab omnibus
Charum consilium solue piaculis,
Cunctisque hostibus illud
Mecum extolle cadentibus.
ODE XXVI.
Iudica me Domine, etc.
Iudica me labe pater uacantem,
Atque sincera tibi mente nisum,
Et meum tenta cor, et ure renes,
Visceraque ima.
Namque te noui facilem, inque uerbis
Esse ueracem, populosque cantus
Execror uanos, et iniqua uita
Gesta patrantes.
Impium horrebo, fugiamque coetum,
Sordeque ablutis manibus per omne
Cultibus sermone tuo sacratis

p.44
Perfruar aeuum.
Hinc tuas passim celebrabo laudes,
Miraque edicam tua gesta, uerbo
Dux tuo sancita modo stupendo
Diligo sacra.
Ne meam perdas animam oro iudex,
Foetidi membrum gregis ut putrescens,
Cuius et plenum cor iniquitate, et
Munere dextra est.
Me tibi iunctum redime, atque salua,
Et meum sistat cor in aequitate,
Et Deo promam pia cum fideli
Carmina coetu.
ODE XXVII.
Dominus illuminatio mea.
Quos inter hostes? quod graue pallidus
Bellum timebo, cum mihi proximus
Illuminator Christus adsit,
Ille salus mea, uisque uitae?
Iuxta maligni cum steterint mihi,
Carnem feroces ut comedant meam,
Hostes mei, aduersarijque
Ecce cadent subito, et peribunt.
Hinc bella si uel, duraque praelia
Circundarent me, non pauido tamen
Cor fluctuaret, quin cieret

p.45
Spes alacrem mihi certa mentem.
Constanter unum te precor hoc Deus,
Vitam ut per omnem templum habitem tuum:
Quo laeter in Christo fidelis,
Ipsius et sacra pura uisam.
Me perditurus crebro furens Deus
Templo latentem praeterit in suo,
Atque in beantis castra nati
Voce manuque sua leuatum.
Deuicit hostes nunc etiam meos:
Vnde immolabo uoce tibi mea
Laudes in arce alta piorum,
Et tibi carmina laeta pangam.
Audi misertus tu modo conditor
Meam querelam. cogito nam tuae
Promissionis ueritatem,
Restituique tibi laboro.
Vultum serenum ne mihi tu nega,
Nec me per iram desere ouem tuam:
Rectosque me calles doceto
Meque meos rege propter hostes.
Ne derelictum cunctipotens pater,
Spretumque dirae me tribulantium
Tradas uoluntati. En doloso
Fata mihi minitantur ore.
Nec spes relicta est ulla miserrimo.

p.46
Quam quod tenaci pectore me bona
Credam recepturum, soluto
Quando mihi reditura uita est.
Quid moesta uero mens mea me premis?
Expecta amici praesidium Dei,
Robusta sis, et pectus arma,
Ferque manum Domini fauentis.
ODE XXVIII.
Ad te Domine clamabo.
Ad te clamo gemens petra Deus mea,
Tu me quaeso iuua, ne miser in lacum
Lapsis assimiler: moxque ubi te precor,
Audi uota libens mea.
Ne me perde, mali ceu socium gregis,
Qui fert ore bonum, corde tegens malum
Facto digna suo praemia talibus
Vltor cede nocentium.
Nam caeco Dominum pectore non uident,
Vixque ut uana hominum somnia diligunt
Eius uerbum, et opus: dirueris eos,
Et non aedificaueris.
Laudandus Dominus, qui mea suscipit
Vota: ipse est clypeus, quo mea nititur
Mens, ipsumque malis eruta praedicat,
Et cantu celebrat pio.
Robur Christiadum tu Deus, et salus,

p.47
Serua quaeso tuum perpetuo gregem,
Electisque tuis dona fer, et rege,
Exaltaque uolens eos.
ODE XXIX.
Auferte Domino, etc.
Heus Deo soli proceres ducesque
Gloriam, et robur date, subditique
Eius, et nomen canite atque magni
Ducite uocem.
Vox Dei multas tonat inter undas,
Vox Dei fortis, celebrisque duras
Arbores frangit, Libanique natas
Vertice cedros.
Vox Dei montes, penetrante Cauro,
Concutit, saltuque nouat petulco:
Vox Dei flammas premit, eque eremis
Elicit herbas.
Atque facundas facit illa ceruas,
Atque syluarum tenebras reuelat,
Turbaque in sacra decus eius aede
Concinit omnis.
Ille submergit reprobos, piosque
Purgat a labe, et sine fine regnat,
Robur et nostrum placita fideles
Pace beabit,

p.48
ODE XXX.
Exaltabo te Domine.
Te psallo, qui me Christe leuas malis,
De me nec hostes exhilaras meos:
Te nostra compellat querela
Turbida, tu medicina nobis.
Ex inferorum sordibus erutam
Tu Christe uictor fers animam meam,
Meque a caducis separatum,
In foueam, laqueum'ue, saluas.
Quare fideles uiuida principis
O membra Christi munificum Deum,
Eiusque non euanitura
Dona pio celebremus ore.
Est quippe nobis ira Dei breuis,
Sed uitam amicis dans fauor haud perit:
Quanquam ergo fletum uesper offert,
Gratum hilari cito mane surget.
Sic me fruentem luce Dei modo
Nullo mouendum tempore credidi:
Tu namque ceu menti benignus
Praestiteras mihi robur ingens.
Sed mox ubi me destituis tuo
Vultu sereno, turbor, et horreo:
Et uersus ad cor, te benigne
Continua pater oro uoce:

p.49
Quid conferet mors quaeso tibi mea?
An ueritatem sub tumulo tuam
Cantabo? quare motus audi
Vota mea, et mihi tutor adsis.
Meum ecce planctum nunc quoque gaudio
Mutas, et aufers saccum inamabilem:
Nostrumque dulci, ceu corona,
Laetitia graue pectus ornas.
Quo gloriosum gloria te tua
Psallat, nec unquam praetereat silens:
Quin ipse uitam te per omnem
Christe mea celebrabo uoce.
ODE XXXI.
In te Domine speraui.
Te spes fixa pater mihi,
Ne quaeso rubeam semper, at eruar
Tectus iusticia tua.
Pronaque accipiens aure preces meas,
Festino fer opem gradu,
Meque absolue malis: tu petra, tu salus,
Tu munita mihi domus
Esto. Robur enim, et suffugium es meum.
Ergo nomine sub tuo
Me duc, utque bonus pastor ouem rege.
Daque ut retia transeam
Furtim structa mihi: tu mea spes enim,

p.50
En commendo meam tuas
In palmas animam, quando redemeris
Innisum famulum tibi,
Vt uanus minime tu loqueris Deus.
Frustra uana sequentium
Turbam odi, Domino fidere sed placet:
Hincque ingente tuus fauor
Cor perfundit agens laetitia meum.
Namque angustia cernitur
Abs te nostra, uides pressam animam meam
Nec me durus in hostium
Concludes manibus, sed pius erues.
O placare mihi Deus
Afflicto, cui mens, atque oculi putrent,
Ira uenter item, tua.
Cur in moesticia uita mea effluet?
Annique in gemitu mei?
Robur flagitijs concidit en mihi,
Flaccentque ossa diu mea,
Illudor meis hostibus omnibus.
Vicinisque pauor meis
Euasi, et fugiunt me foris obuium.
Atque ut mortuus, atque uti
Vas confractum, hominum cordibus excidi.
Nam multi obijciunt mihi
Probra, in circuitu terror adest, ut.

p.51
De me conueniunt, simul
Tollendum statuunt me nece, ceu reum.
Sed confido Deus tibi
Teque appello patrem: tempora nutui
Morem nostra gerunt tuo.
Tu me lethiuomis hostibus eripe.
Vultum pande mihi tuum,
Me clemensque malis exime: supplicem
Neu confunde precor Deus.
At confunde, Stygique inijce reprobos.
Quisquis falsa fidelium
De turba loquitur, duraque contumax,
Obmutescat: at o bona
Das prae uulgo hominum quanta fidelibus?
Nempe abscondis eos tua
Protectos facie de uiolentia,
Rixosis uirum labris.
Laudandus Dominus, munificentia
Qui me mirificat sua
Muniti impositum turribus oppidi.
Sed terrore iacens modo
Abiectum tremui, perpetuo ratus
Irati a facie Dei.
Sed cum te pauido denuo pectore
Oraui simul, et fide,
Audisti facilis Christe meas preces.

p.52
Nunc o turba fidelium,
Admirare Deum grataque dilige:
Credentes etenim beat,
Et uindex animis digna ferocibus
Reddit praemia. Vos Deo
Quotquot nitimini pectore simplice,
Fortes esse per omnia
Forti aduersa fide, et state uiriliter.
ODE XXXII.
Beatus uir, cui, etc.
Foelix, a uitijs quem Deus abluit,
Cuiusque occuluit foeda piacula
Christus iustificator,
Patronusque fidelium.
Foelix et nimium, quem placidus pater
Ira iam posita respicit ut pium,
Occultoque solutum,
Et rodente iecur dolo.
Dum commissa premo tecta silentio,
Tabent perpetuis ossa doloribus:
Nam mi dextra molesta est,
Exhauritque adipem tua.
Verum uoce humili cum refero tibi,
Mox hinc flagitium sancte pater meum,
Peccatumque reuelo,
Condonas ea protinus.

p.53
Hanc abs te ueniam sancti etiam petunt
Omnes, quum Domini flatus eos agit:
Verum crimine mersi,
Nullas mente dabunt preces.
Tu mi subsidium, tu mihi cantica
Strato suppeditas hoste, et ais: Mea
Te decreta docebo,
Perducamque oculo meo.
Ne mulo similis sis, et equo, meae
Doctrinae rudibus: quorum etiam chamo,
Frenoque angimus ora,
Ne quem dentibus impetant.
Plagis innumeris eluet impia
Culpam turba suam: sed Domino pio
Quotquot pectore fidunt,
Transibit placidus pater.
Eius iusta igitur iusticia cohors
Credentum, atque animo simplice praediti,
Laeta carmina mente
Decantate suauia.
ODE XXXIII.
Exultate iusti in Domino, etc.
Heus Deum laudate pij, fideles
Vt decet, gratique lyra sonora,
Voce intenta noua dedicate
Carmina Christo.

p.54
Nam Dei uerbum bonum, opus fidele est,
Iustaque et sincera probat, suaque
Indigam larga bonitate terram
Ditat ubiuis.
Axis, astrorumque phalanx, creata
Sunt Dei uerbo, tumidasque ponti
Ille aquas, tanquam sibi seruientes,
Detinet utre.
Incolae terrae Dominum timere
Subditi discant: simul ipse namque
Dixit, et mandata dedit, creatus
Constitit orbis.
Caeca, quae fingunt homines prophani,
Dissipat consulta Deus: sed ipse
Quod docet, nullo uelut abrogatum
Concidet aeuo.
Illa gens foelix, cui tu patronus,
Et pater, celso tibi cogniti omnes:
Tuque cor nostrum, simulatque gestum,
Omnia cernis.
Non uiros fortes sua fortitudo
Seruat, aut reges: equus ad salutem
Poscitur frustra, neque herum periclis
Eruet ullis.
At Deus, quicunque timebit ipsum,
Eius et fidit bonitate, spectat,

p.55
Vt neci ereptet miserum, famisque
Tempore pascat.
Ergo nos te sancte pater manemus:
Namque tu noster clypeus, tuumque
Hac fide laeti recolemus alta
Mente fauorem.
Quaeso ne nobis sit inanis haec spes:
Mira sed tandem tua conferatur
Largitas, quando tibi mente cuncti
Fidimus una.
ODE XXXIIII.
Benedicam Dominum omni tempore.
Laudabo Christum tempore quolibet,
Lausque eius ori nunquam aberit meo:
Ac mente de ipso gloriabor,
Percipiant miseri, suoque
Dolore presso, mecum hilares canant.
Horsum fideles magnificum Deum
Efferte mecum, et nomen eius
Carminibus celebremus una.
Ipsum rogaui, et me pius audijt,
Motusque cunctis eripuit malis:
Illuminantur quotquot ipsum
Inspiciunt, neque uana eorum
Sunt uota, pauper cum pauido hic Deum
Corde inuocauit, sensit opem sibi:

p.56
Sic Christianos turba cunctos
Conglomerans iuuat angelorum.
Gustate mentis quam Deus indigae
Gratus palato: et cernite spiritu,
Quam sint beati, quotquot illo
Spem stabilem sibi collocarunt.
Timete uestrum quaeso pij Deum:
Nam quisquis illi subditur, haud eget.
Egent leones: nudus autem,
Qui sequitur Dominum, fouetur.
Adeste nati, nostraque dogmata
Audite hiantes: quandoquidem Dei
Trado timorem, trado cultum,
Quo placeatis ei tributo.
Si uita cuiquam est cara bona, is mala
Ne laeuus unquam dogmata seminet:
Sed praua uitans, recta pronus
Arripiat, foueatque pacem.
Deus fideles respicit, et libens
Preces eorum suscipit: at furor
Illius impendet malignis,
Quo penitus cito deleantur.
Iustos precantes audit, et omnibus
Demit periclis, ipseque spiritu
Et corde contritis propinquus
Adstat, eosque salute donat.

p.57
Aduersa cedunt multa fidelibus,
Sed Christus illos liberat omnibus,
Seruatque eorum fidus ossa
Cuncta, sinitque perire nullum.
Perdet malignos nequitiam ob suam,
Hostesque nostros destruet: at suos
Seruat ministros, nec uel unum
Ille perire sinet fidelem.
ODE XXXV.
Iudica Domine nocentes, etc.
Hostes quaeso meos, bella pater mihi
Quotquot saeua mouent, obrue praelijs:
Scutum atque arma capesse,
Quo sis auxilio mihi.
Ensem prome, necem qui mihi cogitant,
Interclude uiam: iamque animae meae
Certis assere signis,
Quod sis uera salus ei.
Confunde, interitum qui cupiunt meum:
Atque auerte, mihi qui mala cogitant:
Et, ceu puluis ab Euris,
Impellantur ab angelis.
Ipsorum in tenebris lubrica sit uia,
Et coelestis eos urgeat angelus:
Quando retia uitae
Tendunt immerito meae.

p.58
Improuisa simul perdat eos lues,
Nec non et laqueis impliciti gemant,
Quos ipsi occuluerunt,
Suamque in foueam cadant.
Ast exultem equidem, cordeque gaudeam
Sincero in domini munificentia:
Dicam et pectore uero,
Quis par Omnipotens tibi?
Tu fortes inopi subdis, et eripis
Afflictum, et miserum diripientibus:
Falsi en crimina testes
Ignota obijciunt mihi.
Pro magno officio retribuunt malum,
Solumque in media me cruce deserunt:
Aegrotantibus illis
Quanquam saccum inamabilem
Ieiuno tulerim corpore. pioque eis
Haud frustra tamen id, nec sine praemio,
Supplex irrequieto
Patrem corde rogauerim.
In fratrum ueluti casibus asperis,
Immo in matris uti funere lugubrem,
Aegrotantibus illis,
Moerens indueram togam.
Ipsi uero hilares clade canunt mea,
Et me continuis (fex hominum leuis)

p.59
Pergunt ludere sannis:
Quin et dentibus infremunt.
Quando respicies, Deus? Eripe
Me tam pestiferis quaeso leonibus:
Tunc praeconia iunctis
Exponam populis tua.
Ne laeti saliant, qui temere mihi
Obsistunt odio, turpe nec os trahant,
Dum pro pace loquuntur
Nil, sed pacifico dolos
Alto corde struunt, meque super suis
Linguis ingeminant: Euge, quod hactenus
Expectamus, id iam
Certo lumine cernimus.
Scis haec cuncta parens, ne sileas precor,
Nec discede procul, sed fer opem mihi,
Illisque, arbiter aequus,
Ne sim laeticiae caue.
At uero erubeant, et pereant simul,
Quotquot nostra, hilari uoce, canunt mala,
Quique opponere nobis
Linguam non dubitant suam.
At contra placido pectore gaudeant,
Quotquot iusticiam concupiunt meam,
Et qui iugiter aiunt:
Seruum pace suum fouens

p.60
Cantetur Dominus. nostra tuam quoque
Grato iusticiam carmine praedicet
Mens, et lingua, tuaque
Nullus laude uacet dies.
ODE XXXVI.
Dixit iniustus, ut delinquat, etc.
Impij scelus mihi
Testatur ipsum non timore duci
Summi et optimi Dei:
Nam dum probatur turpe crimen illi,
Eius igne carpitur,
Certum nec horret iudicis furorem.
Hinc ab ore iniquitas
Procedit eius, atque dogma falsum,
Quique tramites tui
Verbi sequatur renuit doceri.
Sed uel in thoro suo
Iniqua mente cogitat prophana.
Non bonam terit uiam,
Nec quaeque cautus praua abominatur,
Ergo lenitas tua est,
Qui parcis illis, o pater, stupenda:
Immo cura prouida,
Amorque nostrum uincit iste captum.
Quo trahente bestias
Curas, ut ipsos posteros Adami.

p.61
Summa lenitas tua est
Creator, in te nostra spes quiescet.
Et replebis uberi
Tu nos uoluptatum e penu tuarum.
Namque origo, et una fons,
Et prima uitae causa tu beatae es.
Teque solis in modum
Surgente, ueri lumen intuemur.
Quaeso te scientibus
Tuam stupendam pande lenitatem.
Atque cordis integri
Viros, tua illa sanctitate uesti.
Meque ne ferocium,
Peccantiumque cede uis lacessat.
Concidant ibi impij,
Viresque posthac ne suas resumant.
ODE XXXVII.
Noli aemulari, etc.
Cum uides fausta rate nauigare
Impios, noli puer aemulari:
Mox enim herbarum, uiridisque plantae
More peribunt.
Fide tu Christo, propriumque iustus
Incolas agrum, pariterque largus:
Et Deo gaude, tua mitis ille
Vota replebit.

p.62
Te Deo committe, sua beabit
Ille tutela prope destitutum,
Atque ceu clara tibi se fauere
Luce probabit.
Fide tranquillis Domino, nec unquam
Prospera sontis moueare sorte,
Et premas iram: scelus en patratur
Grande per iram.
Praua patrantes cito destruuntur:
Sed pio quotquot Domino acquiescunt,
Hi dius largae reliqui fruentur
Munere terrae.
Mox requisitus locus impiorum
Nullus extabit: sed in omne mites
Permanent aeuum, placidoque pacem
Corde recondunt.
Impius iustos uidet, et minatur
Dira, sed ridet pater altus illum,
Moxque rupturam uidet haud putanti
Stamina Clotho.
Impij stringunt gladium, et sagittas,
Quo pios omnes perimant: sed enses,
Telaque ipsorum sua permeabunt
Propria corda.
Paululum iusti magis expetendum est
Copia ditum, et simul impiorum:

p.63
Nam malorum uis cadet, at fideles
Nutrit Iesus.
Scit dies iusti Deus, et manebit
Sors pijs aeterna, nec erubescent
In die duro famis at refecti
Tempore psallent.
Sed malignantes inimica Christo
Turba uanescent, quasi sumus, atque
Ceu adeps agni teneri potenti
Disperit igne.
Mutuum sumens malus haud rependit,
Commodant uero tribuuntque iusti:
Affluet qui uel fauet his, inanis
Osor abibit.
A Deo gressus hominis reguntur,
Is uiam uult eius: et ergo primo
Non perit lapsu, quia fulcit eius
Dextra cadentem.
Nec puer quondam, neque grandis unquam
Deseri uidi sine pane iustos:
Imo dant semper, nec egena post se
Pignora linquunt.
Fac bene, et uita mala. nam fideles
Diligit, seruatque Deus: malorum
Concidet semen pia semper autem
Turba uigebit.

p.64
Proferunt iusti labra ueritatem,
Et sui is legem Domini sacratam
Cogitat, nullaque potest moueri
Ergo ruina.
Hunc uidet quaeritque neci tyrannus:
At Deus non in manibus relinquit
Eius oppressum, neque cum furente
Iudice damnat.
In Deo speres igitur, terasque
Illius calles, ita mox beandus
Es bonis terra, et pereunte uiues
Agmine prauo.
Impium fortem, uiridemque cedri
More conspexi modo: sed tametsi
Iam requisitus, nequit inueniri
Perditus idem.
Simplices aduerte bonosque tandem
Pace donari: sed iniquitate
Foetidos, una simul ex ruina
Concidere omnes.
At salus iustis uenit a Tonante,
Qui iuuat pressos, et ab impiorum
Vi, sua fretos bonitate miro
Seruat amore.

p.65
ODE XXXVIII.
Domine ne in furore tuo, etc.
Irascare licet iure mihi Deus,
Impulsusque meo crimine fulmines,
Vt mitescere sonti,
Fidens oro tamen, uelis.
En tela hoc penetrant cor tua, me tua
Vindex dextra premit, non mihi sanitas
Vlla in carne relicta est,
Non pax ulla sub ossibus.
Quippe admissa reum iam scelera obruunt,
Et maiora meis pondera uiribus
Prisca errata recrudent,
Cum nunc insipiens fui.
Hinc incuruor humo moestus, et ambulo,
Cum flammas mea alant membra grauissimas,
Corruptaque supersit
Nil in carne mea boni.
Hoc, hoc me male habet, me humilem facit,
Hoc crebros gemitus elicit: an pater
Haec non conspicis? an'ne
Constant uota tibi mea?
Turbata est mihi mens, robur abijt meum,
Caligant oculi, stant procul insuper
A me chari, et amici:
Dum me plaga premis grauis.

p.66
Sed quicunque mihi perniciem truces
Optant, quique animae rete parant meae,
Semper praua loquuntur,
Voluuntque assidue dolum.
Ast ut surdus ego, qui caret aurium
Sensu, sum interea, pisceque ceu magis
Mutus, desino quanquam
Falso obiecta refellere.
Nam te fido pater, tu referes eis
Responsum: siquidem cogito, ne mihi
Insultare loquaci
Lingua, si mouear, uelint.
At poenam accipio sedulus, et dolor
Obuersans animo semper adest meo,
Et peccata fatebor
Perquam sollicitus mea.
Fiunt usque magis multiplices mei
Hostes, quique odijs me temere impetunt:
Et me pacis amantem,
Ipsorumque grauant patrem.
Ne me quaeso parens abijcias Deus,
Neue a me fugias durus: at o mihi
Spes aeterna petitam
Allaturus opem ueni.

p.67
ODE XXXIX.
Dixi custodiam uias meas, etc.
E peccem ore Deus meo
Dixi: cautus ero, frenaque prouidus
Labris inijciam meis.
Contra me Semeis cum stetit impius,
Patrata obijciens mala,
Hinc plane silui, nullaque uel bene
Ausus uerba loqui fui,
Tristi perniciem pectore sentiens.
Maeror quippe redijt meus,
Corque efferbuit in uisceribus meis,
Exarsitque Dei furor,
Tanquam flamma, meum dum recolo scelus.
Tunc hos ore dedi sonos:
Finem quaeso meum da uideam pater,
Et uitae breuitas meae
Sit mi nota: meos, ecce fere dies,
Vitae et curriculum meae
Mensurae digiti persimile efficis.
Immo quid nisi uanitas,
Cuncti sunt homines coram oculis tuis?
Vmbrae praetereunt modo, et
Frustra sollicito corde parant opes,
Linquendas cui nescij
Ergo cunctipotens quid morer hic Deus?

p.68
Certe te mea nititur
Spes, cunctis miserum solue piaculis,
Stultoque opprobrium uiro
Ne me summe, rogo, tradideris pater.
Clausis obticui labris,
Quando consilio res geritur tuo
Plaga liberer a graui:
Laesus namque tua deficio manu.
Quando corripis ob scelus
Tu uindex hominem, quicquid habet boni
Ceu rosum a tinea, perit.
Omnes quippe homines sunt mera uanitas.
Audi uota libens Deus,
Clamoremque meum, nec lachrymas meas
Tardo respice lumine.
Tecum more patrum nam sumus incolae.
Quaeso cede parum, et tua
Ira me releua, quo recreer fide
Nondum mortuus, atque ita
Pro luctu uetitus quaerere gaudium.
ODE XL.
Expectans expectaui Dominum.
Spes mea mi mansit Domino, nec ille
Fidus urgentem sua uerba liquit:
Sed mihi intendit, meaque aure coepit
Pota benigna.

p.69
Meque de limo, luteaque fossa
Sumpsit, et fessis loca firma plantis
Contulit, nostro hinc noua prompsit ore
Carmina, laudem.
Coetus his uisis Dominum timebit,
Atque eum solum petet: ille foelix,
Spe sua quisquis Domino locata,
Vana relinquet.
Multa quae praestas memoranda passim,
Quaeque de nobis meditare tecum,
Mira sunt, nec quis tibi comparandus
Esse uidetur.
Victimae non te, neque dona nostra
Recreant (aures mihi perforasti)
Munus oblatum tibi pro reatu
Displicet omne.
Ergo, quem cuncti cecinere uates,
Ille, iam dixi, uenio, tuaeque
Sum uoluntati, placitisque promptus
Morigerari.
Non meam in coetu tenui frequenti
Teste te linguam sed hoc incolentem
Gratiam pectus, retuli benigno
Fratribus ore.
Teque ueracem populo fideli,
Teque mirandae bonitatis esse

p.70
Doctus, haud unquam tacui, sed illud
Profero cunctis.
Tu tua ne me bonitate frustres.
Largitas at me tua, ueritasque
Iugiter seruet, quia clade cingor
Vndique multa.
Meque constringunt mea praua gesta,
Et meos caecant oculos, grauantque
Corda prae turba, mihi tu benignus
Auxiliare.
Da graui pressi rubeant pudore,
Atque perdantur, mala mi precantes:
Et meae quotquot, fera turba, uitae
Dira minantur.
Sed canant laeto tibi corde, quotquot
Te uolunt, ardentque tuam salutem:
Spiritu sum pauper ego, et bonorum
Omnium egenus.
At mei curam Deus ipse caepit,
Tu mihi adiutor, mihi liberator
Es Deus, tu me pater eruturus
Accelerato.
ODE XLI.
Beatus qui intelligit super egenum, etc.
Foelix, qui miseros curat, ei Deus
Tristi subueniet tempore, conditor

p.71
In uitae omnigenis quae scateat bonis,
Conseruabit eum diu.
Non abducet ouans hunc manus hostium,
Quin infirmo etiam subsidium feret:
Et quae strata cubans occupat, haec quasi
Versabit manibus Deus.
At nunc aeger ego dico, mihi Deus
Clemens esto, meam sana animam febris
A causa, uitijs innumeris: tibi
Peccaui siquidem reus.
Hostes de misero me male murmurant:
Quando morte hominum cordibus excides?
Et si quo uideant me, ueniunt, mihi
Fucatos recitant sonos.
Culpa sese onerant, mox foris impijs
Adiuncti socijs omnibus inquiunt:
Patrauit scelus, hinc incidit in febrem,
Ex qua surgere non ualet.
Quin et pacis homo, quem mea mense alit,
Et quo fido, mihi corde struit dolum.
Tu me sancte parens erige denuo,
Tanta ut crimina puniam.
Hinc noui quod ames me Deus, hostibus
Quod non laeticiae causa ferar meis:
Puro mittis opem tu mihi, et usque me
Seruandum tibi suscipis

p.72
Laudandus merito secla per omnia
Princeps omnipotens, et sine termino
Illum turba canat laeta fidelium,
Atque extollat: Amen, Amen.
Finis libri primi.
CARMINVM
DAVIDICORVM LIBER
Secundus.
ODE I. Psal. 42.
Quemadmodum desiderat.
Anhelus undam ceruus ut appetit,
Sic nostra te mens, et ceremonias
Autore nobis te relictas.
Chare modo sine Christe flagrat.
Te Christe nostrum, et sacra tuo simul
Ornata iussu cor sitit: ad tuo
Quando sacratos ore cultus
Perueniam, tua uerba palpans?
Panis fuerunt mi lachrymae meae
Die atque noctu: quottidie mihi
Quando occinatur pene moto,
Christus ubi tuus heus moratur?
Respiro, rursus cum memini hinc, pio
Interfuturum cum grege me tuis

p.73
In laude, coelestique sacris
Laeticia, saliente turba.
Quid triste plangens mens mea me super
Tumultuaris? fide Deo, quia
Mox ut redemptorem patremque
Laetus eum celebrabo rursum.
Mens nostra luget, quando tui Deus
Ex hac eremo Iordanica miser,
Hermoniaque et monte Mitsar
Continuis recolo querelis.
E clade clades pullulat, en tuis
Me sic procellis obruis omnibus,
Quin luce diuinum fauorem,
Nocte melos mihi suaue donas?
Te moestus oro, uita mea, et salus,
Cur negligis me? cur abeo grauem
Sub pectore occultans dolorem,
Hoste tui dominante serui?
En ossa frangunt, ceu gladio, mea
Hostes maligni: quottidie mihi
Quando exprobrantes obloquuntur:
Christus ubi tuus heus moratur?
Quid triste plangens mens mea me super
Tumultuaris? fide Deo, quia
Mox ut redemptorem patremque
Laetus eum celebrabo rursum.

p.74
ODE II. Psal.43.
Iudica me Deus.
A Gente iudex esto mihi pius
Quaeso profana tu Deus, et uiris
A fraudulentis et dolosis
Accelera mihi liberator.
Nam fortitudo tu Deus es mea:
Cur negligis me? cur abeo grauem
Sub pectore occultans dolorem,
Hoste tui dominante serui?
Emitte lucem propitius tuam,
Et ueritatem, quo mihi sit uia,
Montemque ducant ad Sionis,
Et simul ad tua pura sacra.
Laetusque ad aram perueniam tuam,
Christumque causam laetitiae meae:
Tum te libenter concinemus
In cithara pariter sonora.
Quid triste plangens mens mea me super
Tumultuaris? fide Deo, quia
Mox, ut redemptorem, patremque
Laetus eum celebrabo rursum.
ODE III. Psal. 44.
Deus auribus nostris.
Patrone noster, quod ualida manu
Quondam gerebas, temporibus patrum,

p.75
Nostras ad aures candidorum
Venit id omne patrum relatus.
Illos abactis utpote gentibus
Tu tu beasti: non sua dextera
Plantauit illos, atque terram
Ense manuque sua beatam
Non occuparunt: sed tua dextera,
Fauorque pronus, quo peramasti eos,
Saluauit illos: Rex, Deusque
Tu mihi, tu redimes fideles.
Non aereis hinc fidimus arcubus,
Sperata nobis haud gladio salus:
Verum tuo armati rebellem
Nomine percutiemus hostem.
Tu solue cunctis a tribulantibus
Nos, aque cunctis nos odientibus:
Tum Christe, te solo refecti,
Perpetuo tibi concinemus.
Sed iam rubori tradis, et abijcis,
Durusque nostros haud regis exitus:
Ait nos triumphatos ouanti.
Cunctaque nostra relinquis hosti.
Das immolandum nos, ueluti gregem,
Gentesque uictos spargis in exteras,
Frustraque uendis, non locuples,
Inde tuum populum, futurus.

p.76
Sub te seuero iudice risui,
Nostris propinquis, atque probro sumus:
Vulgoque de nobis loquuntur,
Atque mouent caput, ut scelestis.
Pudore ducor quottidie graui
Confusus, hostes assidue mihi
Quando exprobrantes obloquuntur,
Meque premunt, odiosa turba.
Haec acciderunt omnia, nec tamen
Pactum infideles abijcimus tuum,
Nec retro cor nostrum recedit,
Nec tua iussa sequi grauamur.
Quanquam tyranni, non secus ac feri,
Suis, dracones, in regionibus
Nos persequantur, mortis umbra
Obtenebrent quoque corda nostra:
Tu docte nostri pectoris intima
Consulta iudex scis nihilominus,
Nunquam tui oblitos recenti
Nos dare thura precesque diuo.
Quin propter unum quottidie Deus
Te destinamur, sicut oues, neci:
Exurge, quare Christe dormis?
Euigila neque sperne semper
Preces tuorum. Cur operis tuum,
Celasque uultum? cur quasi non uides

p.77
Afflictionem quaeso nostram
Abditus, et tribulationem?
Abiectiores puluere dum sumus,
Nosterque terrae uenter inhaesitat:
Exurge quaeso, occurre promptus,
Nosque tua pietate salua.
ODE IIII. Psal. 45.
Eructauit cor meum.
Foeto corde bonum super
Christi coniugio, parturio melos:
Lingua, ceu calamo, mea
Doctus scriba Dei spiritus utitur.
Toti tu iuuenum choro
Praefulges Deus: et gratia de tuis
Admiranda fuit labris,
Atque hinc perpetuo te pater euehit.
Eia cinge tuum latus
Bellator gladio, quo tibi gloriam,
Aeternumque pares decus,
Cedatque ista tibi gloria prospere.
Verbo, quo tua ueritas,
Mansuetudoque et hinc iustificatio
Credenti patet, inside,
Fortemque esse probet dextera te tua.
Sagittae ancipites tuae
Hostiles animos duriter occupant,

p.78
Dantque his uitam, alijs necem:
Sic sub te populi dupliciter cadunt.
Est aeterna Deus tua
Sedes, et stabilis, uirgaque regia,
Qua regnum tibi uendicas,
Defendisque tuum, dicitur aequitas.
Corde iusticia est tibi,
Odistique malum: conditor hinc poli,
Propter participes tuos,
Vnxit laetifico cor oleo tuum.
Prae myrrha, et casia, tua
Vestimenta fragrant: insuper adferunt
Causam laeticiae tibi
Ob puros animos, meque tuas domus
Regum filiae honoribus
Abs te praepositae. dextera sed tibi
Stat regina, tibi data
Rex coniunx, rutulis inclyta uestibus.
Audi nata, lubens tuum
Spectatoque uirum, nec tibi patriae
Vlla hinc mentio sit tua,
Neu deserta patris te retrahat domus.
Tunc rex iste potens tuam
Ardebit speciem, qui Deus est tuus.
Hinc matrona libens ei
Temet subijcias, et famulam dato.

p.79
Sese idolomanes tibi
Gentes dona ferent: et faciem tuam,
Praeblandumque tuum sinum
Omnes eximij de populo petent.
Intus regia filia
Tantum ornata, palis enitet aureis.
Regi induta togas acu
Pictas adueniet: turbaque uirginum,
Quae sunt sanguine proximae,
Intrabit pariter, quo tibi seruiat.
Mira laeticia simul
In templum uenient, regis erunt loco
Mox patrum tibi liberi:
Terrarum dominos constitues eos.
Cantabo tibi iugiter,
Quin et te populi perpetuo canent.
ODE V. Psal. 46.
Deus nobis refugium.
Nobis effugium est omnipotens Deus,
Virtusque et cruce nos eruit graui
Hinc sperabimus, etsi
Montes concutiat mare.
Vt uasto tumidum cum sonitu mare
Terras ingrediens horribili pede
Montes concutit altos,
Sic nos praua premit manus.

p.80
At nil illa potest, quando pij gregis
Puris dulce nitens cultibus oppidum,
Tanquam flumen amoenum
Diuinus recreat fauor.
Hanc urbem siquidem tu Deus incolis,
Hinc immota manet praesidio tuo,
Quod maturus egenti
Semper suppeditas ei.
Gentes uoce pauent, regna cadunt, tua:
Imo tota graui terra tremit metu:
Nobis ecce piorum
Tutor cunctipotens fauet.
Huc huc mira Dei gesta reuoluite,
Qui Mauorte solum liberat effero,
Arcus conterit, hastas
Frangit, plaustra facit rogum.
Tranquilli, quod ego, cernite, sim Deus,
Qui terrae dominer, gentibus imperem:
Nobis ecce piorum
Tutor cunctipotens fauet.
ODE VI. Psal.47.
Omnes gentes plaudite, etc.
Plaudite terrigenae manibus,
Laeta psallite gentes
Voce Deo, quoniam Dominus
Altus, terribilisque

p.81
Sceptra soli totius habet:
Quin et subijcit omnes
Sub pedibus nostris populos,
Conuertitque uolentes,
Nostram et constituit placido
Nobis pectore sortem,
Dilecti decus omne Iacob.
En cum carmine laeto,
Et clangore tubae Dominus
Scandit uictor Olympum.
Psallite, psallite quaeso Deo,
Regi psallite nostro:
Psallite, nam regit omne solum,
Docto psallite cantu.
Gentibus imperat ipse Deus,
In sanctaque uidetur
Sede sua: quoniam satrapae
Et reges populorum,
Terrarum clypei, Domino
Se iungent Abrahami.
Ritibus abiectis patrijs,
Summo fertur honore.
ODE VII. Psal. 48.
Magnus Dominus, et laud.
Magnificus Deus, et laudabilis est in urbe nostra,
In sacro, et ipsi monte dedicato.

p.82
Quam pulcher locus est, de quo canit uniuersa terra,
Rupes Sion hunc alta uersus axem.
Principis urbs magni, gratus ubi Christus implet aedes.
Se certum amicis exhibens patronum.
Huc siquidem reges crebro simul impetu coacti
Videre nostri clara regis acta.
Attonitos, turbatosque hinc stupor, et tremor, dolorque
Ceu foeminam quondam irruente partu,
Corripuit, cum fregit eos, quasi linteis uolantes
Furente naues insolenter Euro.
Cernimus id nunc, ante quod auribus hausimus remotis,
In urbe nostri regis, urbe Christi.
Perpetuam fundauit eam Deus: En tua sub aede
Tuum precantes mansimus fauorem.
Nam tua laudatur bonitas, ubicunque nomen extat,
Hunc uniuersum scilicet per orbem.
Iusticiaque scatet tua dextera, concinant fideles,
Et quotquot unum te Deum fatentur:
Cingite turritum concentibus oppidum decoris,
Eiusque muros intimo uidete,
Atque domus animo, quo postera grata pangat aetas
Hunc docta per uos unicum patronum.
Perpetuo siquidem noster Deus, atque rector hic est,
Hic nos uirente ducit in iuuenta.

p.83
ODE VIII. Psal. 49.
Audite haec omnes gentes.
Quotquot immensum populi per orbem,
Diuites, clari, tenues, et imae
Sortis extatis, mea, quae profabor,
Sumite uerba.
Ore prudenter loquor hoc, meique
Cordis in primis meditata recta,
Ad lyram plectro meditor sonoro
Dulce poema.
In die cur propter opes timebo
Lapsus horrendo? mea iudicandum
Prauitas cur me premit, aut caduca
Sollicitudo?
Audiant cuncti, sua quos potestas
Erigit, quos inflat opum facultas,
Quod suum nemo nece possit atrae
Soluere fratrem.
Nec queat quicquam Deus ut recantet
Mitior fatum dare. Nam, sepulchro
Quo quis, et dira nece liber omne
Viuat in aeuum,
Maius est dandum precium: uides ne
Emori doctos etiam, peribunt
Stultus ac prudens simul ac relinquent
Aera propinquis.

p.84
Cogitant aedes fore sempiternas,
Quas struunt, famamque suam perennem:
Hacque diuersis sua mente terris
Nomina ponunt.
Sed diu non floret homo, peribit
More iumenti: uia quippe stultos
Illa peruertit, tamen hac sequentur
Postera secla.
Vt pecus tetro tumulo putrescent
Mortui, et uictos pia turba subdet:
Robur illorum ueterascet, orcum
Pro domo habebunt.
At meam iudex animam nigranti
Subtrahet clemens Deus ex auerno:
Namque me iungit sibi, me suopte
Saluat amore.
Ne time dites, quibus auro et ostro
Fulgurant aedes nihil auferent hinc,
Tristis incautos ubi mors repente
Aggredietur.
Affluens uiuit sibi talis uni,
Ac tibi id laudat quoque: sed parentum
Concidet fato miser, et perenni
Luce carebit.
Sic honoratus, nec item fidelis,
Et pie prudens homo disperibit

p.85
More mutarum pecudum, beati
Liminis exul.
ODE IX. Psal. 50.
Deus deorum Dominus locutus.
Vindex piorum cunctipotens Deus
Loquetur, omnesque ut trifidi suae
A solis ortu, a occidente
Approperent homines iubebit.
Splendore magno praesto erit e Sion
Ad iudicandum: flamma uorans cum
Praecedet, et circumsonabit
Horribilis quasi nimbus illi
Coelum aduocabit iudicij sui,
Terramque testes, qui super hostijs
Icere mecum pacta, sanctos
Ocyus huc mihi congregate.
Audi loquentem credula me cohors,
Et iura dantem: nam tibi sum Deus:
Non uictimarum ob raritatem.
Semper eas mihi cum sacraris,
Damnata flebis. Non uitulos tua,
Hircosque olentes postulo de domo:
Nam quotquot in syluis et agris
Sunt pecudes, uolucresque noui.
Num te precabor, si mihi sit fames?
Cum plena nostra terra sit in manu?

p.86
Quid? bubula num carne uescar
Num pecorum sitio cruorem?
Laudem immolabis, si sapies, Deo,
Eique reddes uota libens tua,
Meque inuocabis clade pressus,
Meque solutus honore tolles.
Verum prophano cunctipotens ait:
Cur impudens tu iussa refers mea,
Virtutis omnis certus hostis,
Pura cui mea uerba sordent?
Furi reperto te socium exhibes,
Stulteque moechis participas uiris,
Infanda consueto profaris
Ore, dolum tua lingua nectit.
De fratre prona mente sedens tuo
Probrosa dicis. Talia cum facis,
Haud ultor asto, meque factum
Iam similem tibi suspicare.
Sed ecce iudex te grauis arguam,
Mihique sistam: discite hoc obsecro,
Quorum cor a Christo recessit,
Ne rapiam uiolenter omnes.
Quicunque laudem sacrificat mihi,
Honorat is me, sicque uiam terit,
In qua salutem consecuto
Perpetuo niteam redemptor.

p.87
ODE X. Psal. 51.
Miserere mei Deus.
Sis mihi clemens Deus ex fauore
Prono, et immensa miseratione
Hoc meum dele scelus, atque cuncta
Crimina tolle.
Nam nefas agnosco meum, reoque
Agnitum turbat mihi corda semper:
Nil enim est quod non male, te seuero
Iudice, gessi.
Sic tuos offendi oculos, ut omni
Iustus in sermone tuo proberis,
Vtque mortales tua uerba cuncti
Mitia laudent.
En mihi uixdum generato adhaesit
Prauitas primi patris, et sequace
Labe concepit mea me rebellem
Carnea mater.
Ecce ueraci mihi corde iussa
Poscis impleri tua. quodque multos
Fallit, ostendis mihi meque laesum,
Teque medelam.
Quare, ut hyssopo, pater alme, nati
Gratia lustra mihi cor, lauaque:
Mundus hinc fiam, et niue mentem habebo
Candidiorem.

p.88
Da per auditum mihi mitis ingens
Gaudium: et rursus, modo quae dolore
Quasseras iusto, mea recreentur
Coelitus ossa.
Ne meam iratus uide iniquitatem
Quaeso, sed dele: mihi cor fidele,
Spiritumque affla nouum, eumque rectum,
Sancte creator.
A tua ne me facie repellas,
Spiritum uero mihi linque sanctum,
Reddeque optatam simul et salutem,
Laeticiamque.
Meque confirma tibi mente prompta,
Iussa tum prauos tua perdocebo,
Impijque ad te sua recreati
Pectora uertent.
Obsecro fuso Deus a cruore
Me salus purga mea: tum libenter
Te meo iustum grege pro fideli
Gutture pangam.
Oro recludas mea labra tandem,
Quo tuam narret mea lingua laudem,
Vnice gratam tibi: namque foetet
Victima crassa.
Victimam censes tibi perplacentem,
Spiritum tristem: nec abominari

p.89
Pectus attritum potes, agniteque
Crimine pressum.
Pro tuo erga nos genitor fauore
Caetui quaeso benefac piorum,
Ciuitas quo sancta suis nitescat
Denuo muris.
Tunc tibi iustae simul, et placentes
Hostiae passim Deus offerentur.
Tum tuam gratis uitulis per aram
Laude litabunt.
ODE XI. Psal. 52.
Quid gloriaris in malicia.
Qvid o tyranne gloriaris de malo?
Diuina toto lenitas
Perdurat aeuo: Lingua cogitat tua
Peruersa, ceu nouacula
Dolos acuta nectis: atque ardentius,
Quam recta, praua diligis,
Mauisque falso quam loqui ueraciter.
Corrupta semper dogmata,
Et fraudulentam linguam amas. hinc destruet
Tandem ille uictor te Deus,
Euulseritque, et submouebit perpetim
A sanctuario suo.
Iussi uidebunt, et timebunt, atque eos
Risu lacessent inimico:

p.90
En iste Christum non locauit unicum
Sibi patronum, et uindicem,
Sed aeri et auro plurimo confisus est,
Rebusque uanis nisus est.
Sed nos, oliuae more amabilissime
Virentis in domo Dei,
Fidemus, eius iugiter clementia:
Laudabo semper te Deus
Haec praestiturum, et nomini innitar tuo,
Nam sic placet sanctis tuis.
ODE XII. Psal. 53.
Dixit insipiens, etc.
Ore quidem stultique Deum, reprobique fatentur.
Sed non mens incredula sentit.
Quin omnes pariter corrupti degenerarunt,
Iamque hominum nemo integer extat.
Prospicit e coelo Deus, an quis in orbe supersit,
Qui sapiat, Dominumque requirat.
At pariter cuncti peccant, sordentque profani,
Nec superest bonus ecce uel unus.
An'ne scient reprobi scelus esse, uorare piorum,
Ceu panem, bona, corpora, uitam?
Et non posse Deum fidenti corde precari?
Et uano terrore moueri?
Nam Deus omnipotens uires confregit eorum,
Aduerso qui te aggere cingunt:

p.91
Ille ubi spreuit eos, confusi terga dederunt.
Quis dabit e Sione salutem?
Quum nos hac uinctos Deus e Babylone reducet,
Iamque agiles sibi denuo iunget,
Tunc animo populus tuus exultate resurgens,
Grata libens tibi carmina psallet.
ODE XIII. Psal. 54.
Deus in nomine tuo, etc.
Nomine mi salutem
In tuo praebe Deus, et me tua fortitudo
Vindicet a malignis.
Lenis has audito preces, hasque pater querelas:
Vrbis enim beatae
Exules in me pariter Martia concitarunt
Praelia, meque fortes
Ad necem quaerunt, Dominum nec metuunt seuerum.
Ecce Deus patronus
Est meus, fidosque mihi prosequitur fauore.
Tu mala uerte nostra
In meos hostes, et eos fulmine sterne uerax.
Sponte tibi immolabo,
Et tuum (sic namque iuuat) tum celebrabo nomen.
Omnibus eruisti
Me malis, reddisque meis hostibus ultionem.

p.92
ODE XIIII. Psal. 55.
Exaudi Deus orationem.
Audi uota parens, atque preces meas,
Ausculta gemitus, et querimonias
Quas oppressus iniquis
Edo semper ab hostibus.
Instant quippe graues ex odio mihi
Turbatur mihi mens tacta manis tua,
Terrorque horribilisque
Me formido quatit necis.
Vel deserta libens ultima uiserem,
Si tantum leuibus tuta queam loca
Pennis, more columbae,
Coelo accedere peruio.
Hoc uenti cito me turbine soluerem:
Iam tu cunctipotens deijce fulmina, et
Linguas diuide eorum,
Nam lis feruet in oppido.
Noctes atque dies ambulat illius
Per muros, et ibi regnat iniquitas,
Vicatimque uagantur
Fraus, usura, molestia.
Perferrem placido pectore, si mihi
Plebs hostilis atrox obijceret malum,
Osorumque studerem
Euitare molestiam.

p.93
Verum indiuiduus tu comes es meus,
Et dux, quique meo suauiter usus es
Mecum pane, simulque
In templo stetimus Dei.
Orco immergat eos mors subitanea,
Quorum tecta scatent sordibus: ast ego
Te rex inuoco, tuque
Seruabis famulum tuum.
Summo mane Deo, deinde meridie
Effundam gemitus, mox et ad hesperum:
Isque exaudiet, et me
Bellis eximet horridis.
Et multi quoniam sunt, mihi qui nocent,
Aeternus misero rex aderit mihi,
Affligetque rebelles,
Quos nec uerba mouent Dei.
Christi lethifera pacificos manu
Turbant et maculant pacta, nefas, Dei,
Linguaque oreque blandi
Bellum corde tegunt uafro.
Omne impone tuum Christo onus: is feret,
Nec nutare pios perpetuo sinet:
Hos uero ipse malignos
Submerget Stygio in lacu.
Foedati innocuo sanguine, cum dolo,
Ex uoto stadium curriculi sui

p.94
Nunquam dimidiabunt:
Sed te fido parens ego.
ODE XV. Psal. 56.
Miserere mei Deus, quo etc.
Adsis benignus quaeso mihi Deus,
Nam saeuit hostis, meque premit grauis
Multique coniuncti per omnem
Dura mouent mihi bella uitam.
Sed, quo pauebo tempore pallidus,
Te Christe fidam: quicquid agit Deus
In me, subibo propter ipsum
Fido Deo, caro nil nocebit.
Toto reprendunt uerba die mea,
Semperque contra me mala cogitant:
Quin et latenter congregati
Nostrum inter, exitiumque quaerunt.
Impune non haec cedet iniquitas:
Franges per iram tu populos Deus:
Nostram fugam scis, atque fletum,
Scripta tibi uelut in libello,
Tum cedet hostis: te mihi cum precor
Fauere disco: quicquid aget Deus
In me, probabo propter ipsum
Fido Deo, caro nil nocebit.
Tibi dicaui uota Deus pia
Atque ipsa, laudem scilicet, offeram!

p.95
Efferre te mens nostra gestit
Dulcisono pater alme cantu.
Nam liberasti morte animam meam,
Tristique lapsu (spero) meos pedes:
Vt porro Christi de fauore
Certus eam, duce luce uitae.
ODE XVI. Psal. 57.
Miserere mei Deus, miserere.
Clemens esto mihi Deus,
Clemens esto mihi, te mea spes enim
Haeret fixa, tuique ero
Sub pennis latitans, donec ero miser.
Altum orabo Deum, Deum,
Qui, quae posco, mihi perficit omnia:
Atque is praesidium mihi
Mittet desuper. Ast opprobrium graue,
Me calcantibus hostibus.
Quin et munificum se Deus omnibus,
Veracemque fidelibus,
Certis indicijs coelitus offeret.
Saeuis uita mihi uiris
Est ceu carniuoris cuncta leonibus,
Dentes, arma quibus fera,
Atque anceps gladius lingua dolum tegens.
Altum scande Deus polum,
Totique esto solo notus honor tuus.

p.96
Vitae en rete parant meae,
Celant et foueam, perniciem in suam.
Promptum cor Deus est meum,
Promptum te canere est: surge age tibia,
Surge a dulce decus meum.
Tete mane canam, te populo offeram
Toti suaue melos Deus.
Nam summo pietas altior est polo,
Et nimbis tua ueritas:
Coelum scande, palam fiat honor tuus.
ODE XVII. Psal. 58.
Num uere utique iusticiam, etc.
Num iuste loqueris turba? bonum consilium datis
Mortales? Etenim corde uafro perficitis malum
In terra, manibusque omne scelus nectitis inpijs.
Errant a teneris unguiculis, falsiloqui, et mali.
Et sunt angue magis noxij, habent aspidis indolem,
Quae surda esse studet, datque suis auribus obicem,
Vocem ne magiae mirificam sensibus hauriat
Dentes contere ijs, ceu tumidis Christe leonibus.
Vndae more fluant labilis, ac spicula torqueant

p.97
Fracta, et cum pluuia, cochlea ceu iunior effluant,
Sintque ut foetus iners, cui tua sol haud micuit rota.
Sic hos Christe furens in uiridi gramine de mete.
Vindictam aspiciens hanc Domini plebs pia per manum,
Exultabit, et in sanguine se proluet impio.
Dicetque Ecce pijs fructus adhuc restat, et est
Deus
In coelo, ac homines iusticia iudicat integra.
ODE XVIII. Psal. 59.
Eripe me de inimicis, etc.
A malo fac sim Deus hoste tutus,
Tutus et graui gregis a cruenta
Dextera. insonti mihi nam potentes
Fata minantur.
Surge, quo cassas pietate gentes
Visites iustis Deus alme plagis,
Neue ijs leni mala tanta gratis
Corde remittas.
Vesperi huc adsunt, faciuntque turbas
Vt canes, totam celeres per urbem:
Et meros enses, quasi nemo norit,
Ore loquuntur.
Hosce tu rides, tibi robur horum
Viribus maius Deus his reseruo,

p.98
Quippe es adiutor mihi, lenitate
Praeuenies me.
Subditos hostes, duce te, uidebo:
Ne cito perdas, cito ne recedant
Mente iustorum tua gesta, uerum
Deijce sensim
Vi tua, quando male dicta labris,
Oreque effertur tumido, dolumque
Impie obfirment: merito hinc furore
Perde relictos.
Te sciant toto dominari in orbe:
Vt canes astant, mihi nam frementes.
Ergo quaesiti licet ostiatim,
Panis egento.
Te canam robustum ego, te benignum,
Spes et adiutor meus in labore es,
Te Deum cantabo mihi fauentem, et
Subuenientem.
ODE XIX. Psal. 60.
Deus repulisti, etc.
Abiectum populum destruis en tuum,
Iratusque manes, quaeso reuertere,
Lethalique solum uulnere saucium
Sana Christe fidelium.
Ostendis miseris dura, et eos graui
Potas clade: soles cum patribus pijs

p.99
Verax ire foras: iam quoque libera,
Et serua populum tuum.
An non pollicitis laetus ero Dei?
Subdam hoc teste Sichem, metiar et Suchos
Vallem: me Galaad, meque Ephraim potens,
Manassesque ducem tremet.
Doctor Iuda meus, qua lauer olla erit
Moab. Indue Edom tu mihi calceos,
Regi quin etiam lata canet suo
Philistina mihi cohors,
Vrbem ad turrigenam quo ueniam duce?
Quo uincetur Edom principe? te -n' Deus,
Qui nobis renuis durus opem tuam
Nec nos iam pius adiuuas?
Fer quaeso auxilium stragibus in meis,
Nam uana est, homines quam tribuunt, salus:
Praeclara auspicio bella geram Dei,
Hostesque ille premet meos.
ODE XX. Psal. 61.
Exaudi deprecationem meam, etc.
Sume preces Deus alme meas, atque accipe uota,
Quae cor ab indigno tibi triste dat exilio.
Ad celsam, tutamque petram, quam scandere nostris
Ipsi nequimus uiribus, te duce, perueniam.
Tu mihi spes firma es, tu munitissima turris
Aduersus hostes, iugiter templum habitabo tuum.

p.100
Rursus ab exilio, Solymos, et sancta reuersus
Intrabo moenia, et tuo protegar auxilio.
Nam mea caepisti Deus o mitissime uota,
Haereditatemque exhibes, qui tua uerba tenent.
Nonne dies regis numero sine multiplicabis?
Illique seclum longius Nestoreo tribues?
Immo unctus rex te coram sine fine sedebit,
Nobisque tecum praepotens conciliator erit.
Sis memor antiquae pietatis amabile numen,
Et ueritatis, quae ducem iugiter hunc teneant.
Sic mea perpetuo tibi dulcia carmina psallam,
Sic uota persoluam tibi nocte dieque mea.
ODE XXI. Psal. 62.
Nonne Deo subiecta erit.
Christo nisa sile mens mea, quum tremis,
Ipse affundet opem: petra mea, et salus,
Protectorque futurus:
Hinc omnis ualeat pauor.
Sed uos insidias quid struitis uiro?
Quo cuncti pariter maceriem uelut
Fractam deijciatis,
Murum et praecipitem datum?
En quaerunt humilem reddere, quem Deus
Exaltauit amant: fraudem inamabilem.
Et mendacia lingua,
Blandi, corde struunt malum.

p.101
Christo nisa sile mens mea: spes enim
Illo fixa mihi, petra mea, et salus
Protectorque futurus
Ipse est, haud igitur tremam.
Vna est nostra salus, uisque et honor Deus:
Freti illo populi state perenniter,
Illi effundite uestrum
Cor, spes nostra micat Deus.
Verum cuncti homines tam tumidi duces,
Quam uulgi e numero: sunt mera uanitas,
Iniectosque stateris
Ipsos uincet inanitas.
Ne uicisse iuuet quaeso calumnia,
Nec furtis fieri diuitem inaniter:
Sed nec subijce captum
Affusis tibi cor bonis.
Ex ore haec Domini perdidici duo:
Quod sit nempe potens, atque pius Deus,
Quando congrua uitae
Cuiuis praemia dat suae.
ODE XXII. Psal 63.
Deus Deus meus.
Te mane quaero, te mea mens flagrat,
Caroque te iam pressa capit mea,
Dum uasta, et arente hac in ora
Viuo, Deus mea fortitudo.

p.102
Ceu templo in ipso, sic meditor tuum
Robur, decusque et me pietas tua
Vita magis delectat ipsa:
Te celebrem mea labra reddent,
Ac te superstes perpetuo canam,
Tibique palmas has Deus erigam:
Hinc mente pinguescam referta,
Ore tibi modulabor hymnos.
Ipso recumbens te recolam thoro,
Eroque summo mane tui memor:
Nam tu mihi adiutor fuisti,
Subque tuis ago tutus alis.
Te nitor uno, dextera me tua
Suscepit, hostes perdere me parant:
Terrae sed abdendi latebris
Ense cadent simul, et dolosis
Mox grata fient portio uulpibus.
Sed rex ouabit, quin canet et Deum
Quicunque nomen iurat eius,
Linguaque falsiloqua obstruetur.
ODE XXIII. Psal. 64.
Exaudi Deus orationem.
Audi uota Deus mea,
Hostilique metu libera sit mea
Dona uita: malum et gregem,
Et sectas reprobas effugiam catus,

p.103
Quae linguas acuunt suas,
Tanquam enses, iaculant et sua spicula,
Prauum dogma, cito ut pios,
Et furtim feriant, idque citra metum.
Confirmantque sibi scelus,
Disceptantque suos qui laqueos tegant.
An quis uiderit, inquiunt?
Valde praua animo constituunt suo,
Quae mox perficiunt quoque.
Quin cuiusque uident corde latentia
Vafri sensa, tamen Deus
Incautos iaculis interimet suis,
Eiusque ancipiti cadent
Ense, ipsosque reos lingua premet sua.
Tum qui conspicient eos,
Confusos fugient, omnibus eminens
Narrabunt et opus Dei.
Gaudebit Domino turba fidelium,
Confidetque libens ei,
Cantabuntque animi quotquot erunt pij.
ODE XXIIII. Psal. 65.
Te decet hymnus Deus in Sion.
Laudant silentes te Deus in Sion,
Et uota soluunt hic tibi, tu preces
Placatus exaudis, et ergo
Tete homines properanter omnes

p.104
Docti requirent. Plurima prauitas,
Et prauitatis poena satis Adae
Cunctis adhaeret: sed remittis
Tu uitium pius omne nobis.
Nos turba foelix, quos numero eximis
Vulgi profani tu, tibi asseris:
Te quippe gauisi patrono
Vera tuae bona semper aedis
Corde hauriemus. Mirifica annuis
Tu dona nobis iustificans Deus,
Cui tota commendat salutem
Terra suam, sita quae uel ultra
Mare est remotum. Tu stabilis tua
Virtute montes, et pelagi potens
Iram refrenas aestuantis,
Et tumidos populum tumultus.
Quos ultima orbis pars habet, a tuis
Signis pauebunt, et facies pijs
Occasum et ortum personare
Carminibus, quia uisitabis
Terram, atque fructu per pluuias eam
Ditabis amplo. Flumen item Dei
Vndis scatebit, sicque pasces
Indigenas. Age pronus imbres
Emitte coelo, cunctaque germinent,
Quo lata fruges proueniat tua:

p.105
Ornabis annum largitate,
Desinet arida sic eremus,
Nudique colles esse, ouibusque agri
Ceu uestientur frugibus, abditae
Valles nitescent, iubilabunt,
Atque melos tibi dulce psallent.
ODE XXV. Psal. 66.
Iubilate Deo terra.
Heus Deum tellus cane tota, psalle,
Nomen illius modulare, laudes
Dic Deo. Quam clara tuis geruntur
Acta lacertis?
Territi sese tibi fulminanti
Subditos hostes simulant, solumque
Omne te supplex canit, huc adeste
Fortia nostri
Gesta uisuri ducis: ille pontum
Siccat, et flumen pedibus dat aptum:
Hic sumus laetati in eo, stupenda
Facta gerente.
Conspicit gentes. cauet et, rebelles
Eleuent ne se: celebrate gentes
Hunc Deum, quin nos nece soluet, atque
Lubricitate.
Nos enim tentas Deus, et repurgas
Igne ut argentum: laqueoque captos

p.106
Deseris, nectisque onerosa nostris
Vincula lumbis.
Das uiros nostro capiti imminentes:
Adsumus flammis agitati, et undis,
Quos tamen lassos meliore tandem
Sorte fouebis.
Tum tuam laetus ueniam sub aedem,
Quaeque turbato tibi corde uoui,
Nempe ouem pinguem, soluam, bouesque
Offeram, et hircos.
Huc ades, narrabo tibi fidelis
Turba, quae fecit mihi, quum precarer
Hunc modo, et promptum canerem quibusuis
Pectore uero.
Motus excepit mea uota, quod non
Conscio culpae mihi contigisset:
Hinc fide in Christum ferar esse purus,
Quem Deus audit.
Laude cantandus Deus est perenni,
Qui neque auertit mea uota durus,
Nec sua semper bonitate maestum
Destituit me.
ODE XXVI. Psal. 67.
Deus misereatur nostri, etc.
Clemens aspiciat [aspicat ed.] Deus
Nos, illuminet et suo

p.107
Verbo, seque palam probet
Nobis esse benignum.
Dona terrigenis tua
Sit perspecta uia et salus
Abs te missa fidelibus,
Christus nempe redemptor,
Dignis laudibus euehant
Quaeso te populi Deus,
Omnes te populi simul
Grato carmine psallant.
Gentes corde tibi canant
Laeto, dum populos Deus
Iusto iudicio regis,
Gentesque instruis ipsas.
Dignis laudibus euehant
Quaeso te populi Deus,
Omnes te populi simul
Grato carmine psallant,
Nam sermone Dei sata
Fructum terra dabit suum,
Largeque omnia profluent
Dono numinis almi:
Qui noster Deus est, eo
Donante, omnia sint bona
Nobis oro, trematque cum
Omnis terra remota.

p.108
ODE XXVII. Psal. 68.
Exurgat Deus, etc.
Exurget Deus, et protinus illius
Hostes diffugient: ceraque uti fluit
Igni admota, simul fumus ut interit,
Sic perdet Deus Impios.
Sed coram Domino iusti hilares agent:
Vos cantate Deo, psalliteque illius
Nomen: subuehitur (cedite Iah duci
Fata obstantia) suauiter.
Hymnos pangite ei, qui pater orphanis,
Et iudex uiduis altum habitat polum,
Quique ex uno hominum saepe facit pari
Plenam pignoribus domum.
Vinctis uincla rapit. Sic bene erit pijs,
Sed uastam reprobi terram habitauerint,
Per deserta Deus cum populum tuum
Quondam deuia duceres,
Tellus lege tua contremuit, polus
Stillauit pluuias ad faciem Dei:
Sic et nunc pluuiam das populo tuo,
Squallentemque nouas eum.
Hinc o fide tuae pastor oues habent,
Pascant unde grauis tempore se famis:
Procuras inopi tu Deus uberem
Vbertate cibum tua.

p.109
Cantandi Dominus materiam dedit,
Magna hinc mira Dei turba canentium:
Cum reges fugiant, et species domus
Praedam Ecclesia colligat.
Nemo foedus ita est, ac humili loco,
Quin uel summa queat iam bona fortiter
Sperare: omnipotens cum mihi dat pios
Reges, prae niue candeo.
Pinguis mons Domini, mons Domini editus:
Quid montem, Domino qui placet, ardui
Colles opprimitis? permanet heic Deus
Praesens usque fidelibus.
Currus mille, uehens mille tuis ades
Ducens aligeros Christe: polum occupas,
Captos restituis, dona refers tuis,
Quanquam eatenus impijs
Vt serues aliquos quottidie. suos
Dignus laude Deus deprimit, et leuat:
Qui seruare potest, eripere et neci
Obiectos, colimus Deum.
Franget cunctipotens is caput hostium,
Abradetque pilos deuia euntium.
E Basan, loquitur Christus, et horrido
Saluandos reueham e mari,
Effuso ut rubeat sanguine pes tuus,
Vtque ex hoste tui lingua bibat canis.

p.110
Te uidere Deus tendere, te Deus
Et rex astra tenens meus.
Cantores praeeunt cum grege uirginum
Ludentum cithara, psalle fidelium
In coetu Dominum, magnificum Deum,
Ipsi quisquis ines fide.
Ex Beniamin ibi est paruulo eos regens,
Ex Iuda proceres, e Zebulon micant,
Nephthalique duces: ipse potentiam
Quaerit nempe tuam Deus.
In nobis agedum, quae facis o Deus,
Confirmare uelis: magna pij ferent
Reges dona tibi, templum ob amabile,
Dilectamque Ierusalem.
Armatos agilis contere lanceis,
Taurosque, et uitulos: plebis ut offerant
Argentum tibi, tum subijcient tibi
Sese Aegyptus et Aethiops.
Terrae regna Deo psallite, qui polum
Scandit uictor, ubi perpetuo fuit:
Ecce hinc uerba palam fortia proferet,
Ipsi pangite gloriam.
Nobis eius opus praecipue tamen,
Virtusque alta liquet: terribilis Deus
In sermone tuo, et fortis ades tuae
Genti, te canimus Deus.

p.111
ODE XXVIII. Psal. 69.
Saluum me fac Deus, etc.
Serua benignus me pater, en aquae
Vitae periclum triste parant meae:
Nam limo et infigor profundo,
Et tumidis prope mergor undis.
Clamore raucus lassor, et aegrius
Fido quibusuis exposito Deo:
Plures fere hostes immerenti
Sunt mihi, quam capiti capilli.
Soluo rapinas heic ego non meas:
Meam'ne tu scis insipientiam?
Delictaque a me perpetrata
Nonne tibi Deus alme constant?
Ne quaeso propter me, tibi dedita
Plebs erubescat cunctipotens Deus:
Te propter occultor probrosus,
Meque mei uelut abdicatum
Fratres relinquunt: quando tuam domum
Ardente zelor pectore: meque edunt,
Queis te lacessunt, probra. fleui hinc,
Meque graui fame maceraui.
Saccumque gessi sordidus, et gregis
Fio profani fabula: me graues
Vnum senatores loquuntur,
Meque canunt madidi Lyaeo.

p.112
Ego interim urgens inuoco te pater:
Tempus iuuandi est, ocyus aduola,
Veraxque promissam salutem
Cede: luto simul, hostibusque
Aquae et profundae me Deus eripe:
Ne diruat me fluminis impetus,
Et ne profundum absorbeat me,
Nec pateat mihi dira fossa.
Audi parens, et quandoquidem pius
Valde es, benigno lumine me uide:
Nec te mihi occultato presso,
Sed miserum propera iuuare.
Mihi propinqua, meque meos iuua
Rex propter hostes: opprobrium meum,
Confusionemque an'ne tu scis,
Cum liqueant tibi me prementes?
Ingente pectus discrucior metu,
Nec quis dolori se sociat meo:
Quin fel edendum, et combibendum
Acre truces mihi dant acetum.
Sit laqueus ipsis mensa precor sua,
Sit et ruina, et sit retributio:
Nil corde caeco porro cernant,
Dorsa tremant sua semper ipsis.
Prauis furorem funde minax tuum,
Et pelle uastato ex habitaculo,

p.113
Celsas eorum ut nullus aedeis
Post habitet: quia persequuntur,
Quem uulnerasti tu Deus, et rei
Passim recensent moestitiam tui:
Extende eorum prauitatem,
Sintque tuae pietatis orbi.
Nec cede gustent iustitiam tuam,
Sed a piorum separa eos grege.
En pauper, adflictusque ego adsum:
Quaeso salus tua recreet me.
Tum te canam, te laudibus eueham
Grata nouello prae uitulo hostia.
Maesti uidebunt, atque plaudent:
Cor saliet tibi sacra turba.
Nam pauperum audit uota gementium,
Suosque uinctos non Deus abijcit:
Hunc coeli, et omnis terra laudet,
Et mare, quaeque in eis oberrant.
Siona quippe hic seruat, et extruit
Vrbes Iehudae, quique timent Deum,
Semenque uenturum piorum,
Lecta phalanx habitabit illic.
ODE XXIX. Psal. 70.
Deus in adiutorium meum, etc.
Qua liberes me, quaere uiam Deus,
Opemque mittens accelera mihi,

p.114
Confunde quotquot me laborant
Perpetua spoliare uita.
Cedant retrorsum, ac erubeant, mihi
Quotquot precantur triste mali et fugam,
Digno coacti da capessant
Opprobrio, mihi qui iacenti
Euge euge clamant. ast hilares canant
De te fideles iugiter, et Deus
Magni fit, illi fac loquantur,
Sancta quibus tua uerba cordi.
Ego autem egens, et spiritualium
Pauper bonorum sum, fer opem Deus:
Tu liberator, tu patronus
Es meus, obsecro ne moreris.
ODE XXX. Psal. 71.
In te Domine speraui, etc.
Te spes fixa pater mihi:
Ne quaeso erubeam, semper at eruar,
Tectus iusticia tua.
Pronaque accipiens aure preces meas,
Festino fer opem gradu,
Munitumque mihi sis habitaculum,
Quo semper fugiam tibi
Sum curae genitor: nam petra et arx mea es.
Tu defende Deus meus
Sectae me reprobae de uiolentia.

p.115
Expectatio tu Deus,
Et spes a teneris unguibus es mea,
A materno utero tuis
Nitor subsidijs, immo opera tua
Phoebi ad lumina prodij,
De te laus canitur perpetuo mihi.
Multis prodigij uice
Sum factus, tamen et spes mihi tu Deus
Robustissima permanes:
Laudes assidue da moduler tuas.
Ac ne proijce tempore
Quaeso me senij, et uiribus aridum
Fractis linquere ne uelis.
Namque hostes, animae ponere qui simul
Quaerunt insidias meae,
Nunc aiunt, Semel hunc deseruit Deus,
Nunc comprehendite, nunc eum
Letho tradite: nam nullus eum iuuat.
A me tu Deus obsecro
Ne discede procul, sed propera mihi
Speratum auxilium ferens.
Hostes erubeant, atque cadant mei,
Qui uitae immeriti meae
Quaerunt exitium, mique uolunt male.
Sed spe pergam ego uiuida,
Semper teque nouis laudibus efferam.

p.116
Singulis ore meo tuam
Pandam iustitiam lucibus o Deus:
Seruantemque manum tuam,
Gaudens innumeris obsequijs tuis.
Fungar munere praegraui,
Te fretus Deus, et iustitiae tuae
Solius recolam, tuo
Me flatu erudijsti a puero rudem,
Et mirabilem adhuc tuam
Passim narro manum. sed neque desere
Iam canum senio pater,
Verum parce mihi paululum, et omnibus
Decantem sine posteris
Dextrae mira tuae, nempe potentiam,
Nec non iustitiam tuam.
Gesta excelsa patras, quis tibi par Deus?
Dura iam cruce me premis:
At mox tristi humilem ceu nece solueris,
Augebis mihi gloriam,
Et uersa facie me recreaueris.
Tunc molli mihi pectine
Psalletur tua dux optime ueritas,
Exultantibus insuper
Te pangam labijs, atque anima tuo
Seruata officio, Deus.
Tunc et lingua mea hac iusticiam tuam

p.117
Noctes atque dies canet.
Confundentur enim qui male mi uolunt.
ODE XXXI. Psal. 72.
Deus iudicium tuum regi da, etc.
Regem iudicijs instrue rex tuis,
Regis progeniem iustitia tua:
Iustoque ore gubernet,
Et prudente tuum gregem.
Pax e monte fluat pauperibus tuis,
Colles iusticiam fructiferi ferant:
Pressos erigat ipse,
Obsistatque prementibus.
Mota hinc progenies postera te colet,
Sol et luna solo dum radios dabunt.
Ceu pratum irrigat imber,
Vel ros, hic ita subditos.
Illo floruerit plebs tua principe,
Illo pacis erit sub duce copia:
Totum extendet in orbem
Hic rex imperium suum.
Sese subijcient Aethiopes ei,
Supplex hostis erit: quin maris hunc petent
Reges, dona ferentes
Reges hunc Arabum, et Sabae.
Supplex omnis erit rex ei, et omnibus
Regnabit populis is, quia pauperes

p.118
Ad se uociferantes,
Spretosque omnibus audiet.
Parcet pauperibus, nec facile opprimet
Contritorum animas: soluet eos dolo,
Vsuraque cruorem
Permagni faciet pium.
Hinc uiuenti Arabes dona ferent ei,
Atque eius memores usque petent patrem
Omni tempore, et illum
Grato carmine concinent.
Per montes, ueluti per Libanum arbores,
Vento mota sonum larga dabit seges:
Florebuntque fideles,
Tanquam gramen, in urbibus.
Regis nomen erit perpetuum, et solum
Cum Phoebi radijs ibit ad ultimum:
Eius nomine egentes
Insignes recipit Deus.
Hunc psallent igitur carmine debito:
Laudandus Dominus rex populi pij,
Qui magnalia solus,
Ex miranda suis facit.
Eius magnificum semper ab omnibus
Cantandum est populis nomen; et ipsius
Omnis terra replenda est
Maiestatis: Amen, Amen.
Finis libri secundi.

p.119
CARMINVM
DAVIDICORVM
Liber Tertius.
ODE I. Psal. 73.
Quam bonus Israel Deus.
Vere benignus Christigenum chorum,
Puroque ductos corde regit Deus,
Ipsosque tandem iunget astris
A reprobo grege liberatos.
Atqui beata sorte uidens frui
Sectam impiorum, ferme ego taedio
Ingente motus, linquo Iustos,
Cumque malis tua iussa sperno.
Nam persecutor nullus eos premit,
Ponuntque natis firma palatia,
Laetantur ignari doloris,
Dum pia sub cruce turba luget.
Hinc, torque tanquam, cingit eos tumor,
Furtimque praedam ferre student sibi,
Facti dites alta spectant,
Perficiunt sua cogitata.
Iustos trucidant, et uiolentiam
Praue loquuntur: ceu sua coelitus
Dant iussa, blasphemo lacessunt

p.120
Ore polos, humilesque terras.
Ergo fideles huc abeunt quoque
Hos insecuti, fit bene mox eis,
Aiuntque: An excelsus uidere
Haec genitor queat acta nostra?
En hi profani perpetuae suum
In pacis aeuum lumine transigunt,
Magnique fiunt: ergo purum
Frustra equidem mihi quaero pectus,
Iustasque palmas: frustra equidem die
Flagellor omni, maneque singulo
Castigor. Haec sub mente uoluens,
Christe tutum prope linquo coetum.
Huiusque frustra difficilem rei
Indago causam, dum subito Dei
Sacro eruditus uerbo, eorum
Interitum uideo imminentem.
In lubrico quam sunt positi loco?
Saeuoque pronos deijcis impetu?
Quam sternis incautos repente?
Quam pereunt subito pauore?
Vt excitati somnia, sic Deus
Vanas eorum perdis imagines:
Namque acre factum cor piorum,
Et mea uiscera turbulenta:
Atque ipse stultus, nilque sciens eram,

p.121
Brutaeque coram te pecudis modo:
Quum tu tamen mi fidus esses,
Adque meam graderere dextram.
Tu me guberna consilio tuo,
Tuaque tectum suscipe gloria:
Quem terra, quem coelum placentem
Te dederis mihi praeter unum?
Amore totus deficio tui:
Tu petra cordi, parsque meo Deus
Aeterna. stat spem figere te mihi,
Abs teque nunquam separari,
Ac tua cuncta referre gesta.
ODE II. Psal. 74.
Vt quid Deus repulisti, etc.
Cur tuam constante Deus furore
Abijcis gentem? tibi quanta quondam,
Quamque purgati fuerimus aula
Grata memento.
Sis pius nobis, properanter autem
Contere insulsos, tua templa quotquot
Polluunt sacris atheis, suoque
Pectore natis.
Nunc enim presis ouibus triumphant,
Atque ut in sylua furit, et bipenni
Cuncta frondator ferit, hoc tua orbant
Atria pacto.

p.122
Polluunt aedem tibi consecratam,
Dantque Vulcano: Semel opprimamus,
Inquiunt, iustos: tua tecta flammis
Inclyta mandant.
Cernimus nusquam tua pura sacra,
Rectaque haud ullus documenta uates
Tradit: aeternae uia ueritatis
Cognita nulli.
Quo probro affectos, Deus, usque linquet
Nos furens mundus, reprobusque coetus?
Quo tuum spernet ferus usque nomen
Turpiter hostis?
Cur tuo dextram gremio recondis?
Surge puni, et tolle malos: ab orbe
Condito, rex tu meus es, salusque
Vera piorum.
Te, uado obuerso, mare fugit olim,
Robori cedens tuo: ubi dracones,
Praua nimirum, periere mersi
Gurgite, turba.
Ad tuam grandis Leuiathan iram,
Ductor Aegypti perijt sub undis,
Arida hinc factus populo colenti
Littora praeda.
Ad tuum iussum dedit icta largum
Dura torrentem petra. nonne sacrum et

p.123
Iordanem siccas fluuium, facisque
Transitum amicis?
Et dies, et nox tibi paret: autor
Lunae es, et Phoebi, et maris, atque terrae:
Quin hyems, aestasque tibi creanti
Grata ministrant.
Cerne, quod probrum tibi inurat hostis,
Et tuum spernat mala turba nomen:
Ne feris oro tua chara turtur
Portio cedat.
Ne tui afflicti tibi Christe semper
Excidant, pacti memor esto prisci:
Namque repleta est tenebris, uirisque
Terra profanis.
Pauperes, pressique caue rubescant,
Sed tibi laetos modulentur hymnos,
Surge quo forti grauis ultor ore
Straueris hostem.
Sis memor nostri opprobrij, grauesque
Hostium uoces reprimas tuorum, et
Persecutorum trucium sonoros
Tolle cachinnos.
ODE III. Psal. 75.
Confitebor tibi Deus.
Te concinemus perpetuo Deus,
Pijs propensum nomen adest tuum:

p.124
Hinc et recensent liberati
Tabifico tua mira luctu.
Quando statutum tempus erit, bonum
Contra prophanos iudicium dabo:
Terra, incolaeque eius liquescent,
Nisa mea stat enim illa dextra.
Dixi malignis, ne facerent male,
Et corda in altum ne sua tollerent,
Ceruice praefracta, loquentes:
Nulla grauis mouet orbe toto
Sontes Erinnys. quin Deus arbiter
Est ipse rerum, cladibus hunc premet,
Hunc sorte foelici beabit:
Cuique suum tribuet brabaeum.
Plenum falerni poculum habet manu
Rerum creator, datque fidelibus:
Sed suget extremam doloris
Turba, bibetque superba fecem.
Ego at docebo iugiter, et canam
Deo piorum, cornuaque omnia
Frangam superborum: ast ubique
Vincet, eritque in honore iustus.
ODE IIII. Psal. 76.
Notus in Iudaea Deus est.
Notus in coetu Deus est piorum,
Magnum in Israel quoque nomen eius,

p.125
Et sibi legit Solymis in arce
Tecta Syonis.
Fregit hinc ensem, et clypeum, et sagittas
Arcui iniectas, trucis arma Martis,
Monte in hoc fusi spolijs potitus
Claruit hostis.
Cordis elati spoliantur omnes,
Seque deprendunt uacuos bonorum
Omnium, e somno uelut excitati
Diuite fortes.
Tu tuo perdis Deus in furore
Machinas, tu tu metuendus. an quis
Te, tuo coram queat, intonante,
Sistere uultu?
Coelitus iudex ades ad iuuandum
Pauperes, te terra timens quiescet,
Te uir iratus canet, et furori
Parcet inani.
Vota uictori pia nuncupato
Plebs Deo, et largum dato munus illi,
Qui fugat reges, proceresque toto
Terret in orbe.
ODE V. Psal. 77.
Voce mea ad Dominum clamaui, etc.
Clamaui ad Dominum saepius, et pias
Aures ille mihi praebuit, obrutus

p.126
Illum clade petiui,
Atque extensa fuit mihi
Semper nocte manus, mens renuit mea
Solamen: memor hinc numinis extuli
Vocem, sumque locutus,
Dum defecit anhelitus,
Turbato nimia moesticia mihi
Dormire haud libuit, uerbaque proloqui:
Prisca hinc secla reuoluo,
Dono prospera numinis.
Et pridem ut cecini carmina, cogito,
Noctuque haec meditor pectore cum meo:
Nunquid saeuiet ira
Nobis perpetuo Dei?
Vel nunquam pietas alma refecerit
Eius nos iterum sermo'ne? desijt?
Imo dextera morbum
Hunc sanare Dei potest.
Nam prisci memini temporis, ac tua
Miranda acta lego praestita partibus:
Nouit sola fides te,
Quis par summe tibi Deum?
Tu miranda facis, tu tua gentibus
Pandis gesta, manu tu populum tuum
Forti, semen Ioseph,
Et patris redimis Iacob,

p.127
Voce urgente tua contremuit mare;
Vi motum insolita conticuit fretum,
Lapsa nubibus undae
Aer personuit notis.
Luxerunt iaculi fulmina mox tui,
Coelumque intonuit, fulgura territum
Sunt ostensa per orbem,
Turbatum tremuit solum.
Vndis in medijs facta tibi est uia,
Mergendis tamen haud cognita gentibus:
Per Mosem atque Aaronem
Duxti plebem, ut oues, tuam.
ODE VI. Psal. 78.
Attende, etc.
Intende legi credula plebs meae,
Haurique uerbum corde meum tuo:
Arcana prisci scripta uatis
Gesta Dei memoranda pangam.
Patrum relatu nos ea nouimus,
Tradenda seris omnia posteris,
Laudesque Christi sunt canendae,
Quaeque stupenda operatus acta est.
Praecepit ipse hoc patribus, ut suis
Diuina tradant facta nepotibus:
Ipsique dein stirpi suorum
Commemorent ea posterorum,

p.128
Quo certam in uno spem statuant Deo,
Nunquamque miranda illius impie
Labantur obliti, sed eius
Assidue pia iussa seruent.
Ne more patrum sint genus impium,
Rebelle, prauo pectore, reprobum,
Et prorsus intractabile, atque
Dulce iugum Domini recusans.
Vt Ephraimi bella sciens tribus
Tergum dederunt, quod Domini manum,
Et foedus obliti, superbe
Voce Dei renuere duci.
Aegypti in ora multa quidem Deus
Offendit olim signa parentibus:
Diuisit undas, ut ualerent
Sicco alacres pede permeare.
Et duxit illos nube die fouens,
Lucente noctu lampade: de petra
In uasta eremo flumen ingens
Elicuit, placitaque lassos
Refecit unda. non tamen hic ei,
Peccare prauo pectore desinunt,
Sed prouocarunt illum ad iram,
Quando cibum sibi postularunt,
Sic murmurantes: Icta quidem petra
Volente lymphas euomuit Deo,

p.129
Sed num potenter destitutis
Panem etiam dabit, atque carnem?
Exarsit ira cuncta notans Deus
In gentem amatam, quandoquidem se ei
Non crediderunt, spemque nullam
Ipsius auxilio locarunt.
Coelo recluso manna tamen cibum,
Coeleste frumentum, angelicumque eis
Panem pluebat, quo ualebant
Deficiens recreare corpus.
Commouit Euris inde furentibus
Ingente uirtute, aeream plagam,
Illisque gratae in castra plebis
Impulit innumeras uolucres [uolurces ed.].
Securo ubi autem corde comederant,
Erantque lautis perfruiti cibis,
Plenoque qui uoto, pane coeli
Carneque iam saturi uolucrum:
Constans repletos en subito furor
Oppressit illos terribilis Dei,
Coetuque lectam de recepto
Sustulit e medio iuuentam.
Nec tanta duri pectoris ultio
Correxit illos, at reprobi manent:
Hinc auolarunt, sicut umbra,
Et breuis hora, dies eorum.

p.130
Puniti acerba clade, Dei quidem
Inquisierunt subsidium, atque eum
Solum redemptorem relictum
Esse sibi memores fuerunt.
At blandientes ore, tamen Deo
Non attulerunt pectora, cor ei
Permansit auersum, neque eius
Pollicitis ualuere niti.
Sed ipse lenis crimina sontibus
Remisit, omneis nec male perdidit,
Ingente bilem cum labore
Continuit, neque pro rigore
Tractauit illos iusticiae: memor
Nudam esse carnem, luce et imagine
Cassam priori spiritumque,
Qui fugit haud rediturus unquam.
Vastis in aruis o quoties, ei
Mouere bilem? Saepius illius
In iussa deliquere, miri
Vindicis immemores, patrisque
Miracla quanquam grandia uiderant
Pridem bibentes Niliacas aquas,
Versa in cruorem stagna, riuos
Iam sitientibus haud amicos.
Muscas uoraces miserat hostium,
Turpesque ranas conditor in domos:

p.131
Frumentum eorum dulce brucho
Cesserat, et segetem locustae.
Vastarat omnes grandine uineas,
Moros pruina, fulminibus a pecus
Et omne iumentum, quod usquam
In Pharijs operatur agris.
Ostendit iram laesus ibi suam,
Et per malignum punijt angelum
Prauos, et ex ardente bile,
Morte furens animas eorum
Constrinxit atra. primitias enim
Tam filiorum quam pecudum, et simul
Frumentum in Aegypto profana
Deposuit regione uictor.
At segregauit more ouium sibi,
Duxitque laetos absque metu suos
Per uasta deserti loca, hoste
In pelago pereunte rubro.
Terram inde sanctam fidus, et hunc suo
Montem apparatum brachio eis (procul
E sede natali fugatis
Indigenis) dedit incolendum.
Sed nec fideli mente inibi Deo
Parere curant: at solito patrum
De more temnunt, facti ut arcus,
Qui minitans retinet sagittas.

p.132
Mouere lucis quatenus ethnicis,
Cultisque bilem sculptilibus Deo,
Vnde ille gentem liberatam
Perpetua prope spreuit ira.
Certe requiri renuit in Silo
Posthac ab ullis, immo suum et decus
Et robur, arcam cessit hosti,
At populum gladio immolandum
Abiecit, ignis fert iuuenes, carent
Hinc nuptiali carmine uirgines,
Ferro sacerdotes necantur,
Sat uiduae nequeunt maritos
Lugere caesos. Tandem ut ab ebrio
Sopore surgens, ultor adest Deus,
Et punit hostes, auseruntque
Opprobrium sibi sempiternum,
Hinc Ephraimi noluit in tribu
Sese inuocantes constitui locum
Exaudiendi: sed Iehudam
Colliculumque sibi placentem
Legit Sionem, et sacram inibi sibi
Fundauit aulam, et perpetuam domum,
Charumque Dauidem uocauit,
Et patrio grege derelicto
Iussit fideles pascere eum suos:
Qui pauit illos pectore simplice,

p.133
Et corde perfecto, superne
Subsidium Domino ferente.
ODE VII. Psal. 79.
Deus uenerunt gentes.
Venere gentes, o Deus, in tuam
Haereditatem, et templa tibi sacra
Contaminarunt, inque aceruos
Constituere Ierusalaim.
Coeli, piorum sancta uolucribus,
Terraeque, praedam corpora, bestijs
Liquere: fuderuntque eorum,
Sicut aquam, per agros cruorem.
Ipsique nostris opprobrium sumus
Facti propinquis: quin et ab ethnicis,
Nostris in urbibus, relictis
Ludimur, et digitis notamur.
Iratus an tu semper eris Deus?
Et nos, ut ignis, conficies grauis?
Iratus obsta nescienti
Te populo, neque te precanti.
Nam deuorarunt hi populum tuum,
Eiusque uastarunt habitacula:
Sed quaeso nostri ne labores
Esse memor sceleris patrati.
Absoluat autem nos tua lenitas,
Omnino fractos, et miseros iuua,

p.134
Peccata delens nostra, propter
Grande tuum Deus alme nomen.
Quare profanas dicere sustines
Nusquam esse, freti quo patimur, Deum?
Quin pande, quod iustum cruorem
Cura siet tibi uindicare.
Te compeditorum et gemitus trahant,
Seruaque mors quos territat imminens,
Nostrisque uicinis memento
Opprobrium dare maius illo,
Quo te notarunt. Nos populus tuus,
Vocemque doctae pastor oues tuam,
Te laude semper, dum per orbem
Sunt hominis reliqui, uehemus.
ODE VIII. Psal. 80.
Qui regis Israel, etc.
Qui pascis Isrel, atque ut oues agis
Quouis Ioseph: qui Cherubim incolis,
Ausculta, et appare benignus,
Teque tuis famulis potentem
Praesta, atque nobis auxilio ueni:
Conuerte clemens nos Deus, et tuum
Ostende nobis uultum amicum,
Tunc erimus penitus beati.
Quo uota spernes usque tui gregis,
Iratus Heros inclyte? uescimur

p.135
En luctuoso pane, nostris
Rixa sumus positi propinquis,
Turbaque sannis ludimur hosticae.
Conuerte tu nos o Deus, ac tuum
Ostende nobis uultum amicum,
Tunc erimus penitus beati.
Tu transtulisti de Tane uineam,
Plantasti et illam, gentibus in fugam
Versis: locum illius repurgans,
Mellifluamque repleuit acta
Radice terram, montibus exhibet
Vmbras: pares sunt aerijs cedris
Rami eius, Euphratemque et ipsum
Palmitibus mare transit altis.
Cur dissipasti maceriem illius
Iam, tradidistique omnibus obuijs
Vindemiandam? Cur agrestis
Illam aper et fera singularis
Vastauit? Huc huc omnipotens Deus
Redi, ac fauenti respice lumine
Nos ex Olympo, uineamque
Mente tuam placida reuise.
Locumque uitis, quam tua dextera
Plantauit, instaura, ac tibi surculos,
Quos roborasti. Nam furore
Pressa tuo cito disperibunt.

p.136
Succensaque igni parcere nescio.
Quin mitigatus nunc homines tua
Defende dextra, quos iuuare
Cura tibi fuit una semper.
Te Christe nullo deserimus modo,
Pendemus a te, sis placidus tuis,
Et redde uitam destitutis:
Tunc dabimus tibi uota laeti.
O fortis Heros, omnipotens Deus,
Reduc tibi nos, atque hilarem tuum
Ostende nobis quaeso uultum,
Tunc erimus penitus beati.
ODE IX. Psal. 81.
Exultate Deo adiutori.
De Deo, qui nos ope destitutos
Adiuuat semper, pia turba gaude,
Et lyram ad sacram cane grata Christo
Dulce poema.
At tuba, dum luna noua est, celebri
Buccina in festo, quia sic statutum
Posteris Isrel, Dominoque rerum
Audio uisum.
Iussit hoc nobis, Tane cum relicta
Iuimus, lingua modo barbara usi:
Ipse, ait, duro tua liberaui
Membra labore.

p.137
Me graue indignans onus inuocabas,
Ac tibi occurri latitans tonitru,
Teque aquas iuxta querulas rebellem
Esse probaui.
Plebs mea attento bibe uerba corde,
Quae tibi sacro cano certus ore:
O tuam uere mea si mouerent
Carmina mentem.
Ne recens abs te Deus inuocetur,
Nec peregrinum cole, praeter unum,
Brachio qui te Pharijs potente
Duxit ab oris.
Ille ego adiutor tibi sum, Deusque:
Ora recludens tua me celebra,
Nec premes frustra: tibi nam benignus
Omnia fundam.
Destitit uero mea gens monentem,
Cordeque it duro, sui et insecuta
Pectoris consulta, meis resistit
Impia iussis.
O cohors me si mea niteretur,
Si mihi morem gereret, meumque
Semper ad uerbum sua uerteret ue-/
stigia cauta:
Illius iam nunc ego punijssem
Persecutores, neque coetus illi

p.138
Prauus horrenda miserae noceret
Amplius ira.
Immo eam semper Deus adiuuarem,
Pingue frumentum tribuens, et ipsa
De petra fundens oleum, simulque
Dulcia mella.
ODE X. Psal. 82.
Deus stetit in synagoga.
In honesta satraparum synagoga
Stetit ultor Deus, ut iudicet illos:
Quid inique scelerosos celebratis, quasi iustos?
Ope cassis, uiduisque este patroni:
Et egenos, tenuesque a uiolentis
Releuate et miseros ac inopes iustificate.
Sed abhorrent pia caeci documenta,
Tremit ima hinc rea plagis humus: an non
Ego, dij uos, modo dixi, sobolesque alta nitentis:
Sed et ipsi, reprobum uos quoque fato
Simul estis perituri: propera ipse
Deus orbis moderator, tibi gens seruiet omnis
ODE XI. Psal. 83.
Deus quis similis,
In re summe tua ne taceas Deus.
Hostes ecce tui dant sonitum, et caput
Extollunt, odium quotquot agit tui,
Aduersus populum pium.

p.139
Contra occulta uafro membra animo tua
Consultant, et eos funditus inquiunt
Perdamus, neque sit cognita [congnita ed.] postero
Seclo turba fidelium.
Te contra unanimes fodere nexili
Surgunt Aedom, Anmolec, Moab, Agar, Gebal,
Ammon, et Peleseth: quique habitant Tyrum
Atque Assur: iuuat hos ope,
Midianum ut Gedeon, foemina Sizaram,
Iabinumque simul strauit aquam secus
Cyson ut fierent stercus in Endore:
Sic his iam quoque fac Deus.
Fato dispereant effice Salmunae,
Orebique Seebque, et Sebachae duces
Illorum, Domini qui sibi uendicant,
Inuaduntque habitacula.
Ipsos uolue rotae more Deus meus,
Impulsamque fuga, ceu stipulam noto:
Tanquam flamma cremat ligna uorax, ita hos
Ira persequitor tua.
Turbatoque furens. cede suam probris
Occultent faciem, nomen ut hinc tuum
Inquirant memores, aut sibi reprobi
Aeternum properent malum.
Condiscantque uel ex pernicie sua,
Quod ui quem colimus nos placita ad tua,

p.140
Sis rex altitonans, cuius et unius
Parent omnia nutui.
ODE XII. Psal. 84.
Quam dilecta tabernacula.
Templum uoce Deus tua
Sacratum, o mihi quam fulget amabile?
Quantis atria me tua
Flammis exanimant? fertur hoc in Deum
Viuum cor simul, et caro:
Tectum suaue sibi mens mea repperit,
Nidumque instar hirundinis,
Aras nempe tuas rex meus et Deus.
Felix o ter, et amplius,
Cuicunque aede tua Christe datur frui:
Quanquam lugeat ad breue
Tempus, dulce tamen psallet adhuc tibi.
Foelix, omnem etiam sibi
Vno in te positam quisquis opem putat,
Sanctoque assidue tua
Duram ad tecta uiam pectore cogitat.
Tales quando perambulant
Fletus uallem, animo celso, ut aquis eam
Foecundant pluuijs: suaque
Ipsis prima Deus praemia sufficit.
Hinc maioribus indies
Confirmati animum uiribus ad suum

p.141
In coelesti Ierusalem
Tandem conspicui peruenient Deum.
Summe exercituum Deus,
Audi quaeso preces, ac gemitus meos.
Protector meus unice,
Christum cerne tuum. Nam melior dies
Sacris unus in atrijs
Millenis alijs: malo fores domus
Obseruare tuae infimus,
Quam regnare olido consimilis gregi.
Nam sol, et clypeus, Deus
Iustorum, et decus est, gratiaque et salus.
O quam faustus is est, Deus,
Te quisquis placido pectore nititur.
ODE XIII. Psal. 85.
Benedixisti Domine terram tuam.
Quondam fauebas munificus tuis,
Tibique captam restituens Deus
Gentem piorum, prauaque ultro
Gesta tuo populo remittens:
Tegensque eorum cuncta piacula,
Bilem premebas lethiferam tuam,
Et mitigabas, quo furore
Iure tonas pater in malignos.
Nobis benignus quaeso redi quoque
Salus tuorum, nec tua nos premat

p.142
Vltra ira, num semper sacratum
In populum tibi fulminabis?
Num contra amicos infremet omnibus
Tua ira seclis? Te'ne tuus chorus
Nostrum redemptorem, refecti
Ad citharam, Deus, haud canemus?
Ostende nobis omnipotens tuam
Rex lenitatem, iamque fidelibus
Largire promissum patronum,
Qui gelida nece soluat ipsos.
Quin, quid loquaris tu Deus, audiam:
Pacem loqueris namque meram pijs
Quo mox tibi, abiecta paterna
Stultitia, ueniant ministri.
Certum est, supremi proxima quod salus
Dei sit illis, qui scelerum pauent
Mucrone mentem sauciati,
Cordeque eum trepidante quaerunt.
Quo nostra in ora summum habitet decus,
Sibi obuiet da mutuo largitas,
Et ueritas diuina, quin et
Iusticiae nitor, atque pacis
Vna resurgat, uera fides loca
Per cuncta crescat: Iusticiae pij
Coelesti amictu uestiantur,
Cuncta Deus bona largiatur.

p.143
Sic nostra fructum terra det et suum,
Sic sanctitatem pectore iam nouo
Veram sequamur, perque pulchra
Iusticia gradiamur acta.
ODE XIIII. Psal. 86.
Inclina Domine aurem.
Desertum ac inopem respice me Deus,
Accinctamque tuae serua animam uiae.
Festinaque iuuare
Innisum famulum tibi.
Quando quottidie te pater inuoco,
Sublimemque animum sisto tibi meum,
Clemens esto precanti
Seruumque exhilara tuum.
Nam largus, facilisque es ueniae Deus,
Et cunctus pietas supplicibus tua
Prompta est, oro querelas,
Et uota accipias mea.
Crux me cum premit haec saeua, tibi meos
Effundo gemitus: nam pius es Deus,
Nemoque acta reponet
E diuis tua par tibi.
Hinc omnis properans, quam tua dextera
Finxit, gens, humili te petet, ac tuum
Nomen glorificabit.
Nam tu magnus, et inclytus,

p.144
Tu solus Deus es. Mi tua ueritas.
Sit nota, inque uiam dirige me tuam,
Sanctumque inde timorem
Cordi quaeso meo tui.
Te feruente canam pectore, te Deus
Semper laude ueham. nam tua mititas
Ingens est mihi prona,
Meque imo barathro erues.
Me contra miserum praua ruit cohors,
Inquiritque neci turba potentium,
Nec te prouido acerbum
Horret pectore iudicem.
Tu uero es pius, et longanimis Deus.
Veraxque huc ades, et pande mihi tuum
Clemens obsecro robur,
Et serua famulum tuum.
Signo ingente proba quod faueas mihi,
Hostes ut uideant ac rubeant mei,
Cum solere iacentem
Tu me subsidio iuuans.
ODE XV. Psal. 87.
Fundamenta eius in montibus.
Non sic ulla Deus loca,
Vt portas auida mente flagrat Sion:
Vrbs electa sacris illa uiget montibus insita.
O praegrata Dei domus,

p.145
Tu cantata nites uatibus omnibus,
Qui praeclara pijs fata canunt pectoribus tua.
Memphitae, et Babylonij
Pro notis mihi erunt, et Pleseth, et Tyrus
Cum gente Aethiopum, hic uera sibi dogmata colligent.
Tum cantabitur in Sion,
Quod multis populis aucta sit ethnicis,
Et fundarit eam cunctipotens perpetuam Deus.
Descriptos etiam Deus
Censebit populos, quotquot ad edita
Illius properant maenia, dux ipse ubi natus est.
Hinc, si carmine Musico,
Si quicquam potero tibia amabili
Omnis uena tibi, et chara Dei seruiet urbs, mea.
ODE XVI. Psal. 88.
Domine Deus salutis meae.
Me dies noctesque Deus, precante,
Chare seruator moueare tandem,
Et meos audi gemitus, meumque
Perfice uotum.
Mens enim dura saturata clade est,
Vitaque inferno mea destinatur;
Sum uelut iamiam tumulandi, et omnis
Roboris orbi:
Liber a curis, quasi uulnerati, et
Putrido illati tumulo, exciderunt

p.146
Qui tuae menti, ac tua quos iuuare
Dextra recusat.
Me lacu ponis Deus in profundo,
Et nigris mergis tenebris, et ira
Turbat afflictum tua me, tuisque
Impetor undis.
En tuo nutu ueluti leprosum
Me mei passim fugiunt propinqui:
Opprimor, nec qua superare tantos
Disco, labores.
Iam meus putret lachrymis ocellus,
Iugiter pansis tibi clamo palmis:
Mortuis'ne edes tua mira? uitae
Redditi an illi
Te canent? nunquid strepet in sepulchro
Lenitas atro tua ueritasque?
Nunquid in caecis tua personabunt
Acta tenebris?
Quin tibi supplex ego sum, precorque
Mane te summo: mihi cur egeno
Durus auertis Deus alme uultum,
Meque repellis?
Extiti a primis ego pauper annis,
Et tuli horrorem necis, et iacentem
Ira me fregit tua, me pauore
Exanimasti.

p.147
Instar undarum, pauor ille cor hoc
Obruit saeuus, fugiunt amici
Me procul, noti tenebris operti
Sunt mihi densis.
ODE XVII. Psal. 89.
Misericordiam Domini.
Cantabo semper gratuitum Dei
In me fauorem iugiter, et tuam
Aeuo futuro ueritatem
Fide meo pater ore pangam.
Nam semper, aio, firma benignitas,
Et fixa coelo stat tua ueritas:
Quod pactus electo Dauidi.
Es famulo, sine fine stabit
Foedus: nec eius, tempore desinet
Vllo, propago, nec folium cadet:
Te celsus aether, te piorum
Plebs canet o genitor fidelem.
Quem non deorum tu superaueris
Denso piorum fortis in agmine?
Terrensque circum te uidentes?
Quis similis tibi ueritatem
Circum ferenti? tu Dominus maris
Es, tuque surdis fluctibus imperas,
Motosque componis tumultus.
Non'ne tua male fida quondam,

p.148
Ceu uulnerati, fracta Raab manu est?
Debetur axis, terraque rex, tibi:
Tu quicquid immenso extat orbe,
Ludibrium tibi condidisti.
Spirare donas tu Boreae et Noto,
Occasum et ortum laetificas tuo
Verbo, tuo uis in lacerto est,
Alta tua est manus atque sortis.
In aequitate et iudicio tua
Res roboratur. te pia comitas
Praecedit, et lux ueritatis.
Docta Deum celebrare foelix
Gens est regitur luce pater tua,
Totumque psallet laeta tibi diem,
Seseque solabuntur in te
Iustificante, tibi silentes.
Tu fortitudo, tu Deus es pijs,
Tu cuncta nobis das placidus bona:
Te namque scuto, te patrono
Vtimur, o Deus, in periclis.
Tu uerba promis uatibus entheis,
Christoque regi, dicis, opem seram,
Ipsumque selectum uocaui
E rudium numero uirorum.
Fidumque Dauidem hunc mihi repperi,
Sanctoque inunxi mox oleo meo:

p.149
Hac adiuuabo destitutum,
Hac releuabo manu iacentem.
Non hostis illum, non reprobi oppriment,
Sed concidentes ad faciem illius
Omnes peribunt: candor autem,
Atque fides mea stabit illi.
Sublimis ibit nomine rex meo,
Ipsumque uictorem ad mare dirigam,
Flumenque me tunc inuocabit,
O genitor Deus, et salutis
Autor meae tu: protinus illum ego
Sublimiorem regibus efferam,
Et candor aeternum atque pacti
Firma fides mea stabit illi.
Seruabo semen iugiter illius,
Eiusque regnum sole diutius.
Si peccet illius propago,
Lege mea temere relicta:
Si non regatur iudicijs meis,
Si iussa linquat, si sacra polluat, et
Delicta uirgis expiabo
Illius, et male facta plagis.
At non fauorem subtraham eis meum,
Non constitutum pactum erit irritum,
Verax manebo, permemorque
Foederis his positi labellis.

p.150
Dauidi sancta iuro semel fide:
Nec semen eius, nec solium occidet.
Id sol, id aeterno recursu
Certa probet tibi luna testis.
Nunc spernis autem laesus, et abijcis
Hunc pene regem, nunc famulo tuo
Promissa ceu mutatus aufers,
Eius humo iacis et coronam.
Omnem refringis maceriem illius,
Et structa ab illo moenia destruis,
Quiuis uiator nudat illum,
Ludibrium quoque fit propinquis.
Das prosperentur quotquot eum premunt,
Ac eius hostes laeticia beas:
Ipsius obtundis mucronem,
Nec duce te sua tractat arma.
Totum immo splendorem obruis illius,
Regnumque uastas, insuper et dies
Eius iuuentae congruentes
Abbreuias, operisque probro
Illum perenni. Num Deus abditus,
Feruens et ira semper eris mihi
Bullae caducae? nunquid ergo
Frustra hominum genus omne condis?
Vir fortis an sese a nece liberet?
An uitet atrum quis tumuli locum?

p.151
Quo prisca tandem se recepit
Iam pietas tua, quam fidelis
Grato es Dauidi pollicitus Deus?
Quin cerne, quam sint opprobrio tui
Cunctis ministri. turba cur me,
Curque tui male fida Christi
Vestigia urget? sed nihilominus
Mihi caneris tempus in ultimum
Clemens redemptor, quanquam opaca
Nube latebis. Amen, et Amen.
Finis libri tertij.
CARMINVM
DAVIDICORVM
Liber Quartus.
ODE I. Psal. 90.
Domine refugium factus es.
Nobis effugium Deus
Mundi a principio primo es ad ultimum
Casum, uincis origine
Montes atque solum: quin es originis
Ac finis Deus inscius.
At paulatim homines, quotquot anhelitum
Ducunt, conteris in nihil,

p.152
Ac subiungis ijs progeniem nouam.
Nam, si comparo seculo
Annos mille tuo, ceu Deus unica,
Iamque elapsa dies erunt,
Quarta et noctis uti pars, breue cum thoro
Licto munus obit uigil.
Mox absumis eos, uanus eunt sopor:
Et, qui sole uigens nouo
Flos, intrante at aquas flaccidus interit.
Nam teterrima iugiter
Nostra errata notans infremis. hinc Deus
Ira deficimus tua,
Hinc dicto citius nostri abeunt dies:
Lustra hinc uix quatordecim,
Aut certe sedecim uiuimus, in quibus
Aetas clade uel optima
Plena est, et fugit, et nos adigis neci.
Quis uim paupere sentiens
Irae corde tua non paueat reus?
Da censere ita nos dies
Nostros, tum dabimus cor sapientiae.
O placare tuis Deus,
Et clemens famulis esto, benignitas
Nos mane exaturet tua:
Tum semper memores te modulabimur.
O nos exhilara diu

p.153
Pressos, et uarijs cladibus obrutos.
Constet, quod famulos iuues,
Natos glorifices omnipotens tuos,
Et splendor Domini Dei
Nostri rite super nos age luceat:
Et, quae facta patrabimus,
Nostras illa pater dirige per manus.
ODE II. Psal. 91.
Qui habitat in adiutorio.
Quisquis in Christo pius acquiescit,
Is Dei securus aget sub umbra:
Te meum, quo fido, parens asylum,
Spemque uocabo.
Ille uenantum tibi rete pansum
Fregeris, te peste simul nociua
Ille tutari poterit, suisque
Condere pennis.
Tutus hinc eius latitabis alis,
Cum Deum linguae tibi cogitabis
Esse ueracis, uelutique scuto
Numine fides.
Haud tremes noctem, neque tu sagittas
Per diem emissas, nec ab in tenebris
Peste grassanti, neque diro ab hoste
Luce pauebis.

p.154
Ad latus cum mille tuum necati
Dexteri, ter mille cadent sinistri,
Tum tibi armato satis haud nocebunt
Vlla pericla.
Sed malos acti sceleris uidebis
Mox Deo poenas dare, tutus ipse,
Cum tibi semper Dominus uocetur
Spesque salusque.
Cuius, ut celsus thronus est, ita illum
Nulla pertingent mala, nulla uindex
Plaga sublimes aliquando scandet
Illius arces.
Hic suis mandata dedit ministris
Te super, te rite tuam per omnem
Vt uiam ducant, manibusque praeter
Scandala portent.
Non tuas plantas ad acuta forte
Saxa collides; super et leonem, et
Aspidem, et saeuos gradieris ursos,
Atque dracones.
Cum mihi tete dederis alendum,
Et meum nomen cruce sub molesta
Noueris, te pascam ego perlibenter,
Atque tuebor.
Audiam, quando mihi supplicabis:
Immo te, tanquam tribulatione

p.155
Obrutus tecum, cito liberabo, et
Glorificabo.
Plurimis annis quoque te beabo,
Cumque foelici statuam uidendum
Coelitum turba, simul efferendum
Carmine fratrum.
ODE III. Psal. 92.
Bonum est confiteri Domino.
Te laudare decet pater,
Atque efferre tuum nomen amabile,
Te lucente pium die,
Veracem in tenebris pectoris horridis,
Aut sacram iuuat ad lyram,
Aut acri potius dicere tibia.
Nam ualde exhilaror Deus,
Miranda intueor facta simul tua,
Quae praegrata fidelibus
Fulgent: ast oculis abdita gentium,
Atque incognita reprobis
Horrent, morosophi se licet efferant.
Fluxi graminis in modum,
Carnis iudicio magnopere impij
Florent, ut subito Stygi
Succedant, fluuio non remeabili.
Atqui perpetuo manes
Tu praecelse parens, unde cadet quidem

p.156
Gens infesta tibi, et madent
Quotquot flagitijs, imperium at meum
Crescet mirifice indies.
Et cor ipse tuo, membraque spiritu
Flagrabo: at tibi qui nocent
Hostes, coram hilari me premet ultio,
Verum, ut palma, fidelium
Florebit chorus, et multiplicabitur.
Cedri sicut in arduo
Densantur Libani uertice: sic pij,
Quos plantat pater, in sacra
Vernant aede sua, iamque licet putes
Esse infrugiferos, tamen
Fructum edent senij denuo tempore:
Pingues et uirides erunt
Rursum, prompti etiam psallere publicis
Aequum carminibus Deum,
Qui petra est mea, qui flagitio caret.
ODE IIII. Psal. 93.
Dominus regnabit, etc.
Deus inclyta refulgens
Dominatur ecce ueste,
Simul armat et potestas
Grandis eum, toto animans orbe pios gubernat.
Neque quis nocebit illis,
Quia durat omne in aeuum,

p.157
Neque dissipatur unquam
Celse tuus Christe thronus: tu Deus es perennis.
Fluuij suam tumentes
Deus extulere uocem:
Fluuij minante fluctus
Cum strepitu, uique suos horribili leuarunt.
Neque copiosa tantum
Strepitum excitarit unda:
Deus aegre ut altus illum
Sedet, aquae cunctipotens uim reprimit superne.
Tua uerba, quae profaris,
Mihi certa Christe lucent:
Tua sanctitate uero
Eximia membra decet perpetuo nitere.
ODE V. Psal. 94.
Deus ultionum Dominus, etc.
Vltor surge mali conspicuus gregis,
O iudex Deus, et redde tumentibus
Pacto digna suo praemia: quo mali
Psallent usque ferociter?
Et fastum tumido gutture proferent?
Mirabuntur item sese operarij
Praui quando tuo uim populo inferunt,
Haeredesque premunt tuos?
Occidunt uiduas, nec minus aduenas,
Pupillosque: et an hac coelitus, inquiunt,

p.158
Horum quos premimus, Christigenum Deus
Prono lumine conspicit?
Quam plusquam stolidi resipitis uiri.
An'non audierit conditor aurium?
An non conspiciat, lumina qui potens
Nobis fixit egentibus?
Non nos arguerit, qui populos docet
Omneis, quique homini dat sapientiam?
Sensa occulta Deus pectoris inspicit
Nostri, uanaque iudicat.
Hinc foelix nimium, quem Deus erudis,
Tu quem lege tua coelitus imbuis:
Securum a malo eum tempore feceris,
Dum caeco foditur lacus.
Tu nempe haud populum reijcies tuum,
Prouentumque tuum non cito deseres.
Hic ad iusticiam causa redit bona,
Et sectantur eam pij.
Quis contra reprobos martia spiritus
Pro me bella geret? quis mihi opem feret?
Certe tute inopini tuleris opem,
Orco mox rapiar nigro.
At cum ceu dubius pendeo, me tua
Sustentat pietas: ut rapidae modo
Turbabant animum curae, ita lenitas
Me nunc exhilarat tua.

p.159
Nunquid quando tibi consociabitur
Prauorum solium? cum, quasi lex, eos
Cogat Christigenas persequi, et improbe
Iustum fundere sanguinem.
Ast heic auxilio Christus erit mihi,
Ceu petraque Deo nitar: is ob grauem
Vltor nequiciam conteret impios,
Noster conteret hos Deus.
ODE VI. Psal. 95.
Venite exultemus, etc.
Horsum fideles munificum Deum
Psallamus una, et dulce simul melos
Nostro redemptori canamus,
Laude sua decoremus illum.
Est quippe praestans hic Deus, et deos
Excedit omnes. hic humiles Deus
Valles, hic excelsos creauit,
Et patria regit arte montes.
Terras hic omnes, hic liquidas maris
Effinxit undas. Huc agite ocyus
Nostrum creatorem fideles
Corde humili simul inuocemus.
Hic ecce nobis est Deus, in suo
Nos pascit agro, nos gregem habet suum,
Pastoris huius gratum ouile,
Si tamen os hodie sequemur.

p.160
Hic uestra, clamat, pectora ne mihi
Pugnent, ut olim litigij die,
Saeuaeque contradictionis
Tempore, cum tererent eremum
Vestri parentes. Namque ibi me genus
Tentauit intractabile, quo sati
Vos estis: illic me probauit,
Insuper et mea gesta uidit.
Per octo lustra hanc progeniem tuli,
Et cordis isti sunt populus uagi,
Caecique dixi: quam uoluntas
Pectoribus mea sancta prauis
Aegre allubescit? concitus hinc meae
Iuraui in ira talibus impijs,
Quod non adibunt cum piorum
Gente meam requiem beati.
ODE VII. Psal. 96.
Cantate Domino canticum.
Canticum cantate nouum patrono,
Omnis et Christo modulare tellus,
Sedulo illius refer imperitis
Grata salutem.
Gloriam narrate Dei prophanis,
Miraque illius canite acta cunctis
Gentibus: nam magnus adest, et omni.
Dignus honore.

p.161
Praeque dijs cunctis metuendus. illi
Barbaris culti, mera uanitas est:
At polum et stellas habili creauit
Arte Iehoua.
Iste formosus nitet, iste fortis
In suo templo: properate gentes,
Gloriam uestro meritam, ac trophaeum
Tradere regi.
Munere assumpto petite eius aulam,
Noster et uobis Deus inuocetur,
Immo iam solum colat omnis illum
Subdita tellus.
Ethnicis regnare Deum referte,
Qui solum firmabit, in aequitate
Iudicans gentes. Polus, atque tellus,
Et mare, et agri,
Cunctaque exultent in ijs uidenda,
Cuncta syluestris canat arbor, ille
Quando mortales regere appropinquat
Iure, fideque.
ODE VIII. Psal. 97.
Dominus regnauit, etc.
Regnum occupauit Christus, eum canat
Gauisa tellus omnis, et insulae:
Nube ac tenebris est opertus,
Iustificat tamen, eruditque

p.162
Suos fideles. Ignis eum praeit,
Omnesque circum deuorat impios:
Panduntur eius fulgura orbi
Lege, uidet, pauitatque terra
Sibi latentum conscia sordium.
Hinc montium aequi uerticibus modo,
Ceu cera flammae admota, cedunt,
Iudicio rigidi Tonantis.
Verum paratam iusticiam pijs
Alti recensent eius Apostoli:
Hinc gloriosam lenitatem
Iam populus uidet omnis eius.
Quicunque uero sculptilibus litat,
Dijsque fidit caecus inanibus,
Illi repugnans, erubescet
Iudicibus Dominum secutis.
Audiuit istos credula plebs Sion
Euangelistas, laeticiam simul
Hausit fideli mente magnam,
Iudicia ob tua summe regum.
Vos quotquot almum diligitis Deum,
Et rege nostro fiditis, impios
Odite cauti semper actus,
Et pauidi Dominum seuerum
Audite: sanctos ille beat suos,
Ipsosque praua liberat a manu,

p.163
Lucemque iustis, et perennem
Laeticiam pauidis ministrat.
Vos uos alacri munificum Deum
Cantate iusti pectore, uos pij
Haud excidentem rite uestris
Pectoribus celebrate Christum.
ODE IX. Psal. 98.
Cantate Domino canticum nouum.
Canticum cantate nouum Iehouae:
Gessit is miranda, suo redemptis
Brachio nobis peperit, suaque
Morte salutem.
Largaque extremam sua iussit ire
Dona per terram docuitque clare,
Gentibus quod sit, populisque cunctis
Iustificator.
Et sui erga nos meminit fauoris,
Et datae uerbis fidei seueris:
Vidit et tellus Domini salutem
Vltima nostri.
Omnis hunc nostrum cane terra regem,
Eius et cantu meditare laudes,
Ad lyram grato modulare mecum
Carmina plectro.
Coetus haud damnandus, io triumphe,
Non semel dicamus io triumphe.

p.164
Pontus et tellus, in ijsque clausa
Omnia psallant.
Flumina, et montes, pariter celebrent
Regis aduentum properantis: omnes
Namque, recturus uenit ille gentes
Iure, fideque
ODE X. Psal. 99.
Dominus regnauit.
Regnum occupauit Christus, eum tremant
Coetus prophani: templum habitat sacrum,
Turbetur orbis, quando in alta
Rupe Sion, populisque cunctis
Ingens, et altus lucet: ij tibi
Rex grata psallant carmina. rex enim
Sanctus, timendus, fortis, ingens,
Et studiosus es aequitatis.
O iuste iudex, te iuuat aequitas,
Nobisque pandis iusticiam tuam:
Cantate nostrum heroa Christum,
Illius et celebrate sanctum
Pedum scabellum. Sic Moyses grauis,
Et frater Aaron, sic Samuel pios
Inter sacerdotes reperti,
Inter item tibi supplicantes.
Te te inuocabant, tuque parens eos
Exaudiebas: nubeque ijs latens

p.165
Densa loquebaris, sed illi
Pacta tua, et tua iussa plene
Custodiebant. mitis eras eis,
Et uindicabas praestita eis mala.
Hunc ferte laude, hunc in sacrato
Monte Deum celebrate sanctum.
ODE XI. Psal. 100.
Iubilate Deo omnis, etc.
Omnis autori cane laeta nostro
Terra, patrono famulare gaudens,
Eius et mitem saliente quaere
Pectore uultum.
Scito quod uerus Deus est Iesus,
Isque nos finxit, neque nosmetipsi
Illius nos plebs sumus, et bidentes
Eius ouilis.
Hinc Dei portas memori subite
Corde mortales, meritisque in hymnis
Atria, et uestro Dominus canatur
Iugiter ore.
Est enim clemens, pietasque durat
Semper illius, neque desitura est
Peritas eius, neque fallet ullum
Quando fidelem.

p.166
ODE XII. Psal. 101.
Misericordiam et iudicium, etc.
Quo lenitatem et iudicium sequar,
Cantemque semper te Deus, et uiam
Prudenter incedam per arctam,
Quando mihi uenies benignus:
Puro meam da corde regam domum,
Nihilque peruersi ante oculos meos
Versetur: immo prauitatem
Sint odio mihi diligentes.
Mihi malignum ne cor adhaereat,
Sed cedat a me: ne docear malum,
Succidam amico detrahentem,
Altum oculis, animoque latum
Ne ferre possim: uerum oculi mei
Quaerant fideles, ut sedeant prope
Me iudicantes: quique rectum
Carpit iter, mihi sit minister.
Conspectus autem nemo domi meae
Sit fraudulentus fratribus et suis
Falsa ore mendaci locutus
Nemo meis oculis placeto.
Quin mane primo sedulus enecem,
Quicunque terram crimine polluunt,
Ne qui relicti in ciuitate
Porro tua maneant iniqui.

p.167
ODE XIII. Psal. 102.
Domine orationem meam, etc.
Audi summe libens uota Deus mea,
Et clamor moueat te meus: obrutum
Ne me cladibus horre,
Sed serua tibi supplicem.
Fumi en more dies aufugiunt mei,
Et sic ossa nigrant, ut titio, mea:
Percussum est uelut herba
Cor, exaruit et mihi.
Panis iamque diu nil mihi poscitur,
Crebrosque ob gemitus maceror ut caro
Mi pinguedinis expers
Duris haereat ossibus.
Agresti cuculo persimilis gemo,
Desertumque uelut nycticorax, amo
Totas, more uolucrum,
Noctes mereo peruigil.
Hostes opprobrio me cruciant graui, et
Insultant mihi: quin exitium in meum
Iurant. puluere uescor
Pro pane, et lachrymas bibo.
Succensente mihi te pereo Deus,
Atque aetas mea tanquam umbra fugit eius [euis ed.]:
Vt flaccescit et herba,
Sic paulatim ego concido.

p.168
Sed tu perpetuo rex eris o Deus,
Nec per mortem hominum cordibus excides.
Surgens ergo, Sionem
Cunctis eripies malis.
Est iam tempus enim subsidium pijs
Mittendi, quoniam sacra tuis placent
Seruis atria, terra
Motos afficit et tua.
Quo gentes timeant te Deus, ac tuam
Cyclopes paueant gloriam, ubi extrues
Ornabisque Sionem,
Ornandoque uideberis.
Miti uota uides lumine pauperum,
Nec spernis gemitus. detur hoc illitum
Chartis posteritati,
Quo laudent et ij Deum.
En e siderea sede sibi sacra
Terram est intuitus, quo gemitus pios
Vinctorum audiat, atque
Damnatos nece liberet.
Hinc et sacra Sion, atque Ierusalem,
Pangent mellifluis hunc citharae modis,
Cum plebesque ducesque
Iungentur famuli Deo.
Longa cunctipotens omne uia mihi
Robur surpuit, et diminuit dies,

p.169
Ne me factor in aeui
Perdas dimidio mei.
Anni perpetui sunt tibi: tu quidem
Dextra principio condideras tua
Terram, axemque sed ipsa
Te saluo intereunt tamen.
Trita, ut lanam, aboles omnia: tu manes,
Annique haud deerunt Christe tibi. Hinc tui
Serui, et semen eorum
Coram te stabiles erunt.
ODE XIIII. Psal. 103.
Benedic anima mea Domino, etc.
Hymnum Iehouae mens mea debitum,
Eiusque sancto concine nomini,
Gratisque donatae salutis
Vsque memor modulare Christum.
Nam soluit omni crimine te pius,
Sanatque morbos omnigenos tuos:
Vitam tuam aufert a sepulchro,
Teque sua pietate laetam.
Perducit, omni te satiat bono, et
Nouat iuuentam, ritu aquilae, tuam:
Est iustus, afflictisque pronus,
Iudicium facit ille cunctis.
Mosen uoluntatem edocuit suam,
Et mira sanctis exhibuit sua,

p.170
Seu prisco ab Israele natis,
Siue magis genitore diuum.
Est mitis, aequus, longanimis, pius:
Haud litigabit perpetuo, suis
Nec semper iratus manebit,
Nec lacera mala digna nobis
Vita rependet. Nam ueluti procul
Depressa tellus distat ab aethere,
Nobis procul sic acta leuis,
Ira Dei, pietas propinqua est.
Vt multum ab ortu dissidet occidens,
Sic nostra nobis omnia separat
Peccata Christus: quoque gnatos.
Quis pater, hoc miseratur ille
Ipsum timentes pectore. non enim
Qua simus orti nescit origine:
Verum recordatur, creatos
Puluere, puluerem item futuros.
Herba uirenti uanior est homo,
Et floris instar persubito cadit,
Spirante ut Euro flos labascit,
Et peris, atque loco mouetur.
Aeterna durat sed bonitas Dei,
Nulloque deeris iusticia illius
Aeuo, eius afflatis timore,
Et populo, sua, posterorum

p.171
Praecepta seruare aduigilantium.
In axe sedem constituit sibi.
Rex hic manentem, eiusque regnum
Ad populos ueniet remotos.
Hunc o fideles pangite nuncij
Virtute clari, uerba sacra illius
Qui publicatis, quo per orbem
Vox placidi patris audiatur.
Passim piorum, laudibus hunc suis.
Ornate coetus, aetherei uiri
Christoque deuoti ministri,
A quibus efficitur uoluntas
Illius. Hunc regem omnia qua micans
Miracla sanctis exhibuit suis,
Quacunque regnat parte, laudent:
Tu mea mens quoque pange Christum.
ODE XV. Psal. 104.
Benedic anima mea Domino, etc.
Hymnum Iehouae concine mens mea,
Tu facta patras inclyta mi Deus,
Ceu uestem, honorem gloriamque,
Lucem etiam rutilam induisti:
Dum das, ut aulaeum explicitum, polum,
Nectisque lymphis aereis eam.
Nubes liquentes rheda seruit
Facta tibi, zephyrique uectus

p.172
Incedis alis, nuncij eunt tui
Venti, ministrat flamma tibi micans
Aetate nulla diruendum
Mole solum stabili locasti.
Glauco quidem illud uestieras mari
Primum, et supremo uertice montium
Ludebat immotata Tethys,
Oceanusque tegebat orbem.
Sed expauentes uoce tua fugam
Caepere, et ibant praecipites tuo
Mota tonitru: porro montes
Aereum caput extulerunt.
Emersit et quae planicies, locis
Subsidit imis imperio tuo.
Cauisti et obiecto fugatis
Aggere, ne potiantur agros
Rursum uirentes. elicitis quoque
Das magna labi flumina fontibus,
Inter stupentes larga montes
Munifici bona conditoris.
Omnes agrestes inde bibunt ferae,
Sedatque iumentum omne suam sitim.
Iuxta illa cantillat uolucrum
Coetus ab arboribus propinquis.
Tu rite montes imbribus irrigas,
Terramque donis exatias tuis,

p.173
Quae grata iumentis dat herbas,
Et segetes homini colenti.
Hinc apparatur panis, et obrutum
Cura Lyaeus cor hominis leuat,
Frons tetrica unguento nitescit,
Corda uiri sua pane firmant.
Succum et ministras arboribus tuis,
Altoque cedros in Libano tua
Virtute plantatas, in ipsis
Tecta struit sua praepes ales.
Soli dat abies alta ciconiae
Domum. quiescunt per iuga montium
Damae, sed infoelicium sunt
Antra latebra cuniculorum.
Lunam creasti, signet ut annua
Festa, ipse sol haud transgreditur suum
Oblitus occasum: tenebrae
Deinde ruunt, celerantque noctem.
Tunc euagantur terribiles ferae,
Specu relicto, tunc leo rugiens,
Tunc saeuus ursus quaerit abs te
Pacta tua sibi lege dona.
Surgente Phoebo confluitant, suisque
Antris teguntur. Protinus in suum,
Fidens homo exit sole domum
Occiduo rediturus, aruum.

p.174
Quam, quae facis tu, grandia sunt Deus?
Cuncta administras artifici manu:
Repleta quin possessiones
Tota tuas humus obstupescit.
Quam pontus altus, quam spaciosus est?
Prorepit illic maxima piscium
Paruorum et ingentum caterua:
Fertur ibi fabricata pinus.
Quin condidisti cete ibi grandia
Lusura. Te cuncta inspiciunt Deus,
Dum tempore ipsis ordinato
Praebueris alimenta fidus.
Te dante sumunt pabula: te manum
Pandente largam, frugibus affluunt:
Turbantur autem te latente:
Exanimas, redigisque tandem
In puluerem omnes. Spiritus tuo
Sed restituti, rursum aderunt noui:
Tum terra te coram nitebit
Sidereo renouata uultu.
Diuina durat gloria perpetim,
Et gesta te Christe exhilarant tua
Cuius tremebat terra quondam
Intuitu, Sinaique tactis
Mons fumigabat. Dum superauero,
Trahamque nondum frigidus halitum,

p.175
Te Christe psallam: sume carmen
Quaeso o meum, placidoque semper
Da gaudeam te. sed pereant cito
Cuncti maligni funditus, et mala
Ne turba posthac fac supersit.
Tu mea mens cane laeta Christo.
ODE XVI. Psal. 105.
Confitemini Domino, etc.
Cantate celsa mente pij Deum,
Ipsumque forti pectore, cladibus
Pressi, inuocate, interque gentes
Ad citharam canite eius acta.
Ne facta uobis illius excidant
Miranda, passim dicite, passim eum
Cantate, sanctum et nomen eius
Pangite, mens pia recreetur
Quaerentium illum. quaerite iugiter
Et robur aeterni, et faciem Dei,
Et gesta quae patrauit, oris
Verba sacri quoque cogitate.
Vos Abrahami posteritas pij,
Prolesque forti patre Iacob sata:
Nobis hac est iudex, hic orbem
Imperio regit unus aequo.
Hic semper icti foederis est memor,
Seruatque seris omnia posteris

p.176
Quae iureiurando fideli
Pollicitus fuit Abrahamo.
Quae mox et Isaaco, et Iaacob patri
Pro lege, pacto et perpetuo nouans,
Haereditati laeta uobis
Arua dabo Cananaea, dixit.
Quare minuti cum numero forent,
Terraque promissa coloni
Vixdum uterentur, saepeque illis
Regna uagis noua uiserentur:
Ne tum quidem ullos esse graues ijs
Permisit: imo propter eos duces
Puniui. Ergo Christianos
Nemo dehinc monitus lacessat.
Nemo prophetas fatidicos Dei,
Et quotquot eius pectora spiritu
Mutantur imbuit peritus
Hoc alacres duce persequatur.
Cum praeter Aegyptum, imperio Dei,
Vbique terrarum ingrueret fames,
Nec fracta panem pollicentes
Culmina erant paritura spicas
En ille Memphim uersus, ijs uirum
Clam dirigebat ui puta uenditum
Fraterna Iosephum, atque ferro
Lugubriter pia crura uinctum.

p.177
Crescente donec nomine claruit
Late refulgens eloquio Dei:
Tunc ductor Aegypti solutum
Iussit eum Pharao uocari,
Arcana doctum somnia. Dein suae
Praefecit aulae, ceu socium sibi:
Cessitque seu uincire prauum,
Siue docere uelit senatum,
Autoritatem. Tum pater indigus
Natum affluentem pane petit Iacob,
Creuitque in Aegypto, suosque
Dante Deo superauit hostes.
Deinde suasit ciuibus impijs,
Odisse saeuo corde pios Deus,
Malumque seruis fraudulento
Triste suis animo parare.
Mosen sed ipsis motus, et inclytum
Fratrem eruendis misit: et ipsius
Hi mira coram rege terrae
Magnifice posuere signa.
Iussu Tonantis uersa ibi sorduit
Vnda in cruorem, toxica piscibus
Aegyptiorum, ortae tenebrae,
Tecta ducum subiere ranae.
Produxit insecti omne genus quoque
Suaque natis noce pediculis

p.178
Praecepit infestare cunctas
Niliacae regionis urbes.
Quin grandinem illis pro pluuijs dedit,
Eurum siccum, quo semel arbores
Omnes per Aegyptum uidendas,
Vitem etiam teneram, atque ficum
Prostrauit. Hinc et uoce dedit sua
Bruchos, locustasque innumerabiles,
Illorum in agris omne gramen,
Omnem etiam Cererem uorantes.
Tandem inter hostes attulit omnibus
Prima creatis exitium uice,
Passimque delectam iuuentam
Cimmerio grauis egit orco.
Eduxit autem sic populum suum
Argento et auro plenum, in ijs male
Nemo ualebat, iamque coetu
Laeta erat hoc Tanis exeunte.
Fortem pauebat quippe manum Dei.
Porro ipse plebi dux aderat suae,
Et luce nube illos fouebat,
In tenebris face dirigebat.
Et postulabant cum sua munera,
Audiuit illos, et uolucres ijs
Lautas adegit, uique panis
Aerei saturauit illos.

p.179
Vndas aperta protulit e petra,
Fecitque eremo flumina tendere:
Verbi, quod addixit fideli,
Quando fuit memor, Abrahamo.
Eduxit ergo laeticia suos
Ingente motos, aruaque gentium
Donauit ipsis possidenda,
Et stabilem populum labores
Haereditatem: quo faciant sua
Praecepta uel sic pectore subdito,
Veroque conseruent statuta
Corde pij ducis; Halleluia.
ODE XVII. Psal. 106.
Confitemini Domino, etc.
Cantate numen, cuius in omnia
Ter ampla durat secla benignitas.
Quis robur ingens eloquatur?
Quis merita quoque laude gesta
Vulgarit eius? iudicijs Deus
Qui corde contrito inuigilant tuis,
Tuaeque semper iussa praestant
Legis, ij mihi sunt beati.
Mei memento quaeso, tuae fauens
Turba: salus et me tua uisitet,
Quo laeter in Christo, canamque
Cuncta tuis bona praeparata

p.180
Lustrans amicis, quo tibi credulo
Votiua psallam carmina cum grege,
Haereditarioque iure
Cum populo tibi competente.
Heu more patrum uiximus impie:
Nec non fatemur, tetra patrauimus
Delicta, nati stirpe dura,
Posteritas similis parentum.
Patres in Aegypto alta Dei parum
Intelligebant prodigia, ac ei
Illius erga ipsos fauoris
Immemores, prope caricosum
Bilem excitabant indociles mare.
Parcebat autem lenis eis Deus,
Quo gloriosus quoque fortis
Omnigenis populis niteret.
Verbo mare impulsum illius aruit,
Et transijt grex charus, ut herbidam
Calcans eremum: et sic minaces
Tutus, eo duce, fugit hostes.
Quos pontus ira feruidus obruit,
Omnes ad unum tunc pauidi fidem
Verbo dederunt eius illi,
Tunc meritas cecinere laudes.
Sed exciderunt denuo perfidis
His mira tanti gesta Dei cito,

p.181
Eiusque non mansere tectum
Consilium, patiente corde.
Sed concupiscunt arua per inuia,
Deumque tentant, unde furens eos
Votis et ipsorum beabat,
Et subita nece puniebat.
Hinc aemulantur Mosem Aaronque, ei
Lectos ministros. at Dathan impium,
Sontemque Abironem secutos
Mergis humus, uorat ignis omnes.
Formant in Horeb mox uitulum quoque,
Signumque adorant fusile pro Deo,
Magnumque contemnunt patronum
Prae uituli comedentis herbam
Tetra figura. Tantopere hic sui
Factoris obliti et ducis et Dei,
Qui mira in Aegypto patrarat,
Mira fretum prope caricosum.
Tum dixit: Extinguam hoc hominum genus.
Fecisset etiam, ni prece feruida
Moses furentem lenisset,
Seque uadem gregis obtulisset.
Spreuere terram postea amabilem,
Nec crediderunt pollicitis Dei:
Sed murmurarunt secum, et almi
Verba ducis minus audierunt.

p.182
Hinc coepit illos in sterili pater
Delere campo, uindice dextera,
Ac tradere occandos profanis
Gentibus, et uarias in oras
Euentilare. At denuo mox Peor
Idolo, et eius cultibus impijs
Miscentur, intersuntque sacris
Exhibitis homini sepulto.
Deoque foedis hisce piaculis
Mouere bilem. tum grauis obruit
Iudex malignos, ille plagis
Vberibus: posuitque tandem
Placatus iram, cum Phinees puer
Stricto executus iustitiam fuit
Mucrone: dehinc iustus uocandus,
Perpetuusque Dei sacerdos.
Bilem excitarunt illi et aquas prope
Contentionum. propter eos ubi
Deliquit et Moses, labansque
Lasso animo, male labra soluit.
Nec perdiderunt, morigeri Deo.
Gentes: at ipsis impliciti mala
Discunt earum facta proni,
Thuraque dant statuis earum,
Sibi in ruinam. Quin sua pignora
Dijs immolant, et sanguine polluunt

p.183
In sonte terram, muta caeci
Quo populi simulachra placent.
Foedauit illis fusus humum cruor,
Ipsique sese flagitio graui
Contaminarunt, cum relicto
Vana Deo coluere moechi.
Iratus electum hinc fuit in gregem,
Haereditatem despuit et suam,
Et cessit hostili regendos
Vltor eos populo ethnicorum:
Qui macerarunt, ac humiles eos
Fecere duri. Saepe quidem Deus
Illos redemit: semper autem
Consilio proprio steterunt,
Deo rebelles, unde ei graues
Dedere poenas. sub cruce mox tamen
Vidit laborantes benignus,
Audijt et ueniam petentes.
Serua benignus quaeso tuos Deus,
Nosque a remotis collige gentibus,
Quo semper altum te canamus,
Laude tua pater occupati.
Laudandus es tu secla per omnia,
Fidentium te Christigenum Deus.
His omne respondeto doctum
Vulgus, Amen. canat halleluia.
Finis libri quarti.

p.184
CARMINVM
DAVIDICORVM
Liber Quintus.
ODE I. Psal. 107.
Confitemini Domino, etc.
Cantate numen, cuius in omnia
Ter ampla durat secla benignitas,
Sic Marte Christi liberati
A tumido modulentur hoste.
Quos orbis illi sectus ab ultimis
Remisit oris, hi procul urbibus
Quondam uagabantur per arua
Sicca, siti et fame macerati.
Sed inuocantes cladibus in suis
Deum, ille cunctis eripuit malis,
Viaque recta duxit illos,
Quas habitant quoque cessit urbes.
Benignitatem quique Deo suam,
Eiusque sparsis acta canant Adae
Miranda natis quippe replet,
Et saturat bonitate mentes
Famelicas, et pectora saucia,
Et quotquot atris in tenebris agunt,
Et mortis umbra crura ferro,

p.185
Noxius corda pauore uincti.
Quod uerbum, et altum consilium Dei
Spreuere [Spereuere ed.] peruersi: hinc cor eis graui
Vltor fatigauit labore:
Hinc cecidere, ope destituti.
Sed cum precantur cladibus in suis
Deum, ille cunctis liberat a malis,
Atque e tenebris leti et umbra
Ducit eos, fera uincla rumpit.
Benignitatem quique Deo suam,
Eiusque sparsis acta canant Adae
Miranda natis: namque portas
Aere scidit, stabilesque ferro
Vectes. ita insani ob sua turpia
Commissa, morbos concipiunt graues,
Sic ut cibum execrentur omnem,
Et ueniant prope mortis antrum.
Sed cum precantur cladibus in suis
Deum, ille cunctis liberat a malis,
Missoque uerbo sanat illos,
Arcet et exilio minaci.
Benignitatem quique Deo suam,
Eiusque sparsis gesta canant Adae
Miranda natis, immolentque
Laudem, alacres quoque clara pangant
Illius acta. En, cum fragili rate,

p.186
Fidente sulcant pectore nauita
Fluctus marinos, proque uictu
In tumidis operantur undis.
Ipsi profundo gesta Dei in mari
Stupenda cernunt. Sicubi enim illius
Ventosa mandato procella
Perfurat, intumeantque fluctus,
Iamque astra scandant, infera mox uada
Inundent [Nundent ed.], ijs mens pressa liquet malo,
Quassique nutant ebriosi
More, potest nihil ars eorum.
Sed cum precantur cladibus in suis
Deum, ille cunctis demit eos malis:
Mitesque tempestate saeua
Perdomita, iubet ire fluctus:
Gratoque tranquilli aequore marmoris,
Faustaque maestos laeticia nouat:
Ipsos laeto corde ductor,
Quem cupiunt dat adire portum.
Benignitatem quique Deo suam,
Eiusque sparsis acta canant Adae
Miranda natis, laudeque ipsum
In populo celebrent frequente.
Et concinant in concilio senum
Mutantem eremo limpida flumina,
Terramque petrosa feracem

p.187
Flagitio super incolarum.
Rursumque stagnis dulcibus aridas
Mutantem eremos, et sterilem quoque
Agrum feraci, cui colendo
Destinat hinc fame maceratos.
Qui mox et urbes, quas habitent, struunt,
Et arua mixtis arboribus serunt,
Plantantque uites, horreumque
Fruge suum superante replent.
Ipsisque ualde propitij Dei
Virtute crescunt [crescuunt ed.], nec pecus interit
Ipsorum in agro: sed minuti
Mox numero, miserique fiunt,
Fremente iusto denuo iudice.
Affundit hic et principibus uiris
Contemptum acerbum, deuijsque
Cogit eos latitare fluis.
At contra egenos ac inopes graui
A sorte clemens liberat, ac eis
Dat copiosum semen: illud
Conspiciunt, saliuntque iusti.
Sed coetus excors contrahit os suum
Confusus: Est quis callidus? Haec sciat,
Prudensque discat lenitatem,
Et stabilem Domini fauorem.

p.188
ODE II. Psal. 108.
Paratum cor, etc.
Mens te prompta mihi psallere, te decus
Pangam Christe meum. cede age tibiam,
Diuinamque lyram. diluculo Deus
Cunctis te populis canam.
Ingens est pietas, firma fides tua:
Rector scande polum, sit tua gloria
Toto extensa solo, solue malo tuos
Motus, meque simul bea.
Immo ut sede mihi tu canis e sacra,
Mox intrabo Sichem, metiar et Suchoth
Vallem: mi Galaad, meque Ephraim potens,
Manassesque ducem tremet.
Doctor Iuda meus, qua lauer olla erit
Moab: indue Edom tu mihi calceos,
Regi quin etiam laeta canet suo
Philistina mihi cohors.
Vrbem ad turrigeram quo ueniam duce?
Quo uincetur Edom principe? ten' Deus?
Qui nobis renuis durus opem tuam,
Nec nos iam pius adiuuas.
Fer quaeso auxilium stragibus in meis:
Nam uana est, homines quam tribuunt, salus:
Praeclara auspicio bella geram tuo,
Hostes tuque premes meos.

p.189
ODE III. Psal. 109.
Deus laudis meae, etc.
Rerum creator, laus mea, ne sile:
Nam fraudulentis me super impij
Linguis loquuntur, meque damnant
Ex odio, immeritumque citra
Caussam lacessunt, et mihi detrahunt
Ipsos amanti sedulo, proque eis
Oranti, amarorem rependunt
Officijs, odiumque amori.
Circundet illum crux grauis, ad latus
Stet hostis illi, iudice te reus
Esto, suoque iram precatu
Augeat, et breue claudat aeuum.
Succedat et mox alter ei, orphanos
Natos relinquat. sit uidua illius
Matrona, subuersoque tecto
Victum inopem petat ostiatim
Illius omnis posteritas uaga.
Exactor omnes eius opes uoret,
Eius peregrini labores
Diripiant, ope nemo motus
Illum iuuet: nemo eius et orphanis
Misertus adsit: progenie uacet
Sera nepotum, cumque fama
Ipse sua pereat sepultus.

p.190
Eius parentum culpa Deum incitet,
Viuatque semper matris iniquitas:
Ne nomen illi post sepulchrum
Extet, ob id, quia mititatis
Oblitus omnis, pauperem et indigum
Et corde tritum persequitur uirum. Hinc,
Quam quaeret, iram incurret: et quam
Horret, erit pietatis expers.
Ira induetur, ceu tunica sua,
Perque eius ibit cor, olei modos:
Pro ueste fiet, proque Zona,
Qua tremulos regit usque lumbos.
Haec danda merces hostibus a Deo,
Quotquot meae sunt ore animae graues
Prauo: mihi autem, qui uocaris,
Mitis es, et pietate grata
Me quaeso serua: nam miser, atque inops,
Ac uulnerato pectore sum Deus:
Tanquam umbra declinans labasco,
Muto solum uagus ut locusta.
Ieiunio me macero, nec meum
Inungo olenti corpus aromate,
Et sum probro illis: meque uiso
Forte, mouent caput arrogantes.
Quin tu mihi sis auxilio Deus
Tuumque serues quaeso clientulum

p.191
Paruum benignus, teque forti
Tanta sciant gerere acta dextra.
Dira imprecantur cum mihi, tu faue:
Confunde, bellum si mihi qui parant:
Quo laeter in te. uerum operti
Sint reprobi, quasi ueste, probro.
Cantabo semper uoce mea Deum
Turbae fideli, quod misero uiro
Stet dexter, erepturus eius
A tumidis animam tyrannis.
ODE IIII. Psal. 110.
Dixit Dominus Domino meo.
Dixit ad Christum pater: Euge dextram
Occupa nostram, tibi dum scabellum
Dem tuos hostes, domitoque regnes
Victor in orbe.
E Sion idem tua sceptra terris
Inferet cunctis, adeoque dicet:
Inter hostiles dominare uerbi
Lumine turmas.
Subditi te sponte tui sequentur,
Cum potens et mitis eis nitebis:
Tum tibi, aurorae uelut orta rore,
Pignora surgent.
Iureiurando, neque poenitendo
Hos pater dicit tibi: Tu sacerdos

p.192
Es mihi nunquam periturus, instar
Melchisedecis.
Stat Deus dexter tibi, sternet ira
Feruidus reges, uenietque iudex
Gentibus, clarasque graui replebit
Funere terras.
Atque ibi franget capita. E profundo
Obuiam torrente bibes, ferendo
Mortis aerumnas, ideoque uictor
Sidera scandes.
ODE V. Psal. 111.
Confitebor, etc.
Cum sancta Dominum plebe fidelium
Tota mente canam: grandia nam sis
Et gratissima praestat
Cunctis acta clientibus.
Pulchrum est, quicquid agit: iustitia illius
Durat perpetuo, seque aperit sua
Per miracula nobis
Clemens et facilis Deus.
Escam donat eis, quotquot cum timent,
Et pacti meminit perpetuo sui:
Et praefortia gesta,
Electo bona gentium
Largitur populo. Sunt mera ueritas,
Sunt et iudicium, suntque fidelia,

p.193
Confirmataque semper,
Quae fert, quaeque agit, omnia.
Cum sint picta fide, cum sapientia
Nobis auxilium fert Deus, et suum
Pactum extendit in aeuum:
Sanctum et terribile est et
Nomen. Porro timor, corda mouens, Dei
Coelestem gradus est ad sapientiam
Primus: cognitio autem
Conducit simul ex primis.
ODE VI. Psal.112.
Beatus uir qui timet Dominum, etc.
Quisquis Deum ueretur,
Foelix terque quaterque:
Seruabit is lubenti
Eius pectore iussa,
Toto et potens in orbe
Linquet semen (ita omne
Mundata plebs piorum
Est laudanda per aeuum)
Diuesque erit, nec unquam
Iustus desinet esse.
Lux ecce per tenebras
Rectis fulgurat ipse
Clemens, et impiorum
Christus iustificator.

p.194
Dat, commodatque iustus,
Dispensatque suas res
Prudenter, haud mouendus
Ergo: astusque staturus,
Nil audiet molesti
Fractus, corque manebit
Firmus fide in patronum:
Nil et mens tremet eius
Inuicta, dum perire
Diros uiderat hostes.
Dispergit hinc, suamque
Rem donabit egenis.
Et puritas manebit
Eius iugiter: atque
Tandem caput beatus
Magno ex tollet honore.
Peccator haec inani
Cernet percitus ira,
Et dentibus furenter
Infrendebit, et una
Tabescet impiorum
Potum turpe peribit.
ODE VII. Psal. 113.
Laudate pueri Dominum, etc.
Pangite munificum pueri Deum,
Eiusque nomen laudibus

p.195
Ferte, sit hinc seclis celebre omnibus
Nomen canendum numinis.
Solis ab ortu excelsus in angulum
Lucescit aduersum Deus:
In cunctis populis Deus eminet
Transgressus axem gloria.
Quis nostro fuerit similis Deo,
Sedem occupanti regiae
Maiestatis, et aethera cum solo
Prono uidenti lumine.
Subleuat hic e puluere pauperes,
Maestosque tanquam e stercore
Erigit: immo, duces etiam iuuat,
Plebis duces inquam suae.
Dat sterili multos quoque liberos,
Prolisque matri gaudium.
ODE VIII. Psal. 114.
In exitu Israel, etc.
Cum patriarchae posteritas Iacob
Exibat Aegypto, a populo impio,
Tum summus illam segregauit
Rex sibimet, posuitque regnum.
Vidit, refugitque undisonum fretum,
Iuit retrorsum Iordanis, ac uelut
Agni fruentes lacte matrum,
Aerei saliere montes.

p.196
Cur quaeso fugisti undisonum fretum?
Cur is retrosum Iordanis? ac uelut
Agni fruentes matre, iuuit
Aerei salijsse montes?
Commota nempe est a facie Dei
Tellus: Dei, inquam, quem coluit Iacob,
Qui post et ex arente saxo
Elicuit fluuium liquentem.
ODE IX. Psal. 115.
Non nobis Domine, non nobis, etc.
Haud Christe nobis gloria, sed tibi
Debetur uni, te decora tuam
Per mititatem ac ueritatem:
Cur, ubi nunc Deus est eorum,
Dicent profani? Cum tamen aethera
Noster supremum rex habites Deus,
Et quae uoluntati uidentur
Cuncta tuae facienda, praestes.
Idola uero condita gentium
Argento et auro, sunt breue opus uiri
Mortalis, os mutum gerentes,
Nilque suis oculis uidentes.
Habent et aures, nil tamen audiunt:
Suisque odores naribus haud bibunt,
Nil cernis attrectare palmis,
Nil pedibus rigidis moueri.

p.197
Certumque clamorem edere denique
Candente quanquam gutture nesciunt.
Sic, ista quotquot fabricarint,
Speque colent pereunte, fiant.
Vos Israelitae, atque Leui domus,
Deumque passim turba timentium,
Haerete Christo. nam fideles
Ille suos reget, et beabit.
Nostri recordans nos Deus adiuuat,
Gentem Iehudae, gentem Aaronicam,
Tritoque corde ipsum timentes,
Seu miseri sumus, aut superbi.
Vos atque uestram progeniem Deus
Iuuet: beati uos Domino, poli,
Terraque factori. ipse coelum
Rex habitat, soboli Adami
Terram relinquit mortuus en Deum,
Nec non sepulchro conditus, haud canit
Cum laude: uerum nos relicti
Perpetuo celebramus illum.
ODE X. Psal. 116.
Dilexi quoniam, etc.
Oblector Domino, quando preces meas
Prona suscipit aure,
Exauditque inopem, pectore iugiter
Hinc fidente superstes

p.198
Orabo. Horrida mors me modo caeperat,
Et nigri pauor Orci,
Moerorque. Hinc animam quaeso Deus meam,
Dixi, solue periclis:
At clemens Deus, et iustus et est pius,
Noster seruat egentes,
Et pressos Dominus. pressus eram modo,
Nunc saluatus ab illo.
Iam gauisa sile mens mea, nam tibi
Rex occurrit Olympi,
Te morti eripuit, tristibus et tua
Soluit lumina guttis,
A lapsuque pedes. Ibo igitur Dei
Coram lumine, florens
Fructu iusticiae, dum superauero
Viuus. Credo, fideque
Feruens, mira loquar Dei.
Valde afflictus eram, sed nihilominus
Dicebam trepido in metu:
Quiuis falsa fere gaudet homo loqui.
Quid uero referam Deo
Pro cunctis, mihi quae praestitit? ebibam
Saluandi calicem gregis,
Oraboque Deum, uotaque ei mea
Coram omni populo suo
Reddam. quippe necem, quam subeunt pij,

p.199
Permagni facis o Deus.
Te rex alme precor seruulus infimus,
Disrumpas mea uincla:
Tum te laude feram, tum petam opem tuam,
Reddam et uota tibi mea
Coram plebe tua, sacra et hac in domo.
ODE XI. Psal. 17.
Laudate Dominum, etc.
Quotquot ignotas habitatis oras,
Hunc Deum doctae celebrate gentes,
Hunc Deum cuncti populi per orbem
Glorificate.
Nam suum nobis stabilit fauorem,
Certaque in uerbo sine fine durat
Veritas eius. Deus hic perenni
Carmine dignus.
ODE XII. Psal. 118.
Confitemini Domino, etc.
Collaudate Dei, quandoquidem est bonus,
Aeternaque eius mititas
Est, et fine caret. nunc Aaronica,
Nunc dicat Israelis domus,
Cunctorumque Deum turba timentium,
Quod perstet aeternum pius.
Oraui Dominum cladibus obrutus,
Meque ille consolatus est.

p.200
Est mecum Dominus, non hominem tremo,
Vimque eius: adiutor meus
Ipse est, deque meis hostibus eminens,
Mox ultionem sumpserit.
Viuo spes melius ponitur in Deo,
Quam uel potentibus uiris,
Atque in princibus. cinctus eram omnium
Turma impiorum: uerum ope
Sum Christi ultus eos. En ut apes modo
Obsederant me: nunc, uti
Spinarum subito flammula perditi.
Namque ultus illos nomine
Sum Christi. Dederant praecipitem fere
Me, Christus adiutor fuit.
Et robur meum hic est, et melos, et mihi
Cessit saluti. personant
Odis Christigenum castra suauibus:
Nam dextra uirtutem Det
Fecit. Celsa Dei dextera, grandia
Patrauit: haud obiuero,
Sed uiuus referam facta Dei. Is quidem
Me pressit aerumna graui,
Sed non morte semel sustulit. Heus, mihi,
Quo numen ingressis canam,
Portas iusticiae pandite: iusti enim
Lubens hoc intrant ostium.

p.201
Te cantabo Deus, quandoquidem beas,
Quem durus ante afflixeras.
Reiectus lapis en aedificantibus,
(Res mira, mirum opus Dei)
Templi praecipuo fulget in angulo,
Haec illa lucens est dies,
Quam fecit Deus: hanc laeticia pia
Ducti exigemus. Obsecro
Salua nunc Deus, ac respice lumine
Fausto futurum principem.
Laudandus, Domini nomine qui uenit:
Laudandi in aula uos Dei,
Qui nobis radiat, noster et est Deus.
Vincite lectum funibus
Altaris pecus ad cornua. Mi Deus,
Regem fatebor te meum.
Collaudate Deum, quandoquidem est bonus,
Aeternaque illi est mititas.
ODE XIII. Psal. 119.
Beati immaculati, etc.
Felix, omne nefas qui refugit, lege catus Dei,
Quique eius sequitur sollicito pectore spiritum,
Nec crimen subiens turpe sacram transgreditur uiam.
Nam seruare iubes tu rigide uerba Deus tua,
Quae quo pura sequar, quaeso rudi confer opem mihi

p.202
Tum gaudebo palam cuncta uidens iussa tua, et pio
Te laudabo, tuis iudicijs, pectore, cognitis.
Seruantem rogito me tua ne pacta reliqueris.
Qui naeuo iuuenis purus erit? uerba sequens tua.
Toto te ueneror corde, uijs ne uager exteris:
Et uerbum meditor, ne faciam, quod prohibes, tuum.
Tu laudande Deus me, placeat quid tibi, perdoce.
Nam dictata tuis ore meo sola fero labris.
Nec tam diuitiae me recreant, quam tua foedera.
Te dantem meditor iussa, tuamque intueor uiam.
Tu quae fare mihi semper erunt grata, nec excident.
Da uiuam precor, et casta sequar iussa Deus tua,
Legisque ut uideam mira tuae: cor aperi meum,
Nec celes tua me iussa soli flebilis incolam,
Nam mens nostra flagrans perpetuo uerba sitit tua.
Disperdis misere, iussa ferox qui tua deserit.
Fac probris equidem, cum teneam pacta tua, exuar.
Oppugnant etiam me proceres, dum sequor os tuum,
Delectorque tuis consiljs, erudiorque ijs.
Me plane luteum uiuificat sermo tuus, Deus:
Tu me, quando rudem confiteor, suscipe, et instrue.

p.203
Quo mirumque canam te, placidam mi patefac uiam.
Prostratumque graui sermo lue me tuus erigat.
Falsam auerte uiam, at lex tua sit uita mihi, et salus.
Sinceram fidei, et iudicij flagro uiam tui:
Ne me cede, tuis qui placitis insto, rubescere.
Ibo per tua mandata, inopi si comes iueris.
Magno cum studio fac docilis iussa teram tua,
Legemque efficiam corde tuam prouidus integro.
O me pone tuam, mirifice quae placet, in uiam.
Pactis tota inhiam mente tuis, non timido lucro,
Ne uana intuear, sed placitis uiuificer tuis.
Et quo te timeam, me doceas eloquium tuum.
Meque absolue probro, quod timeo, iudicio pio.
Tu mi grata iubes, iusticia uiuificer tua.
Huc accede pius. nam prope te sermo salutis est:
Tunc hosti referam uerba, quibus fido libens, tua.
Quaeso errore uacem, iudicijs nitor enim tuis:
Quo lex inde queat perpetuo mi tua perfici.
Cumque inquiro tuam legem, abeam pectore libero:
Verbum principibus, ne rubeam, quando loquar tuum.
De iussisque tuis haud tepido pectore cogitem:
En iuxta illa graues tollo tibi perpetuo manus.

p.204
Te uerbi mihi, quo fulcior, haud immemorem proba.
Solus dum tribulor, me miserum sermo leuat tuus.
Valde me tumidi lege premunt sollicitum tua,
Christe: at iudicium lene uidens, mox releuor, tuum.
Horrore exanimor, cum populum cogito reprobum.
Carmen sacra pium sunt mihi in hoc exilio tua,
Et uel nocte tui sum memor, et iussa tero tua.
Atque haec obtinui cuncta, tuae iusticiae memor.
Custodire tuas dico uias portio erit mea.
Toto corde precor, sis mihi iuxta eloquium tuum
Clemens: uerba meis flagitijs opto tua agnitis.
Promptus, non piger adsum tibi, quo iussa sequar tua.
Legis praua tamen me memorem turba tuae premit
Te canto media nocte super iustitia tua:
Cunctis sum socius Christigenis, teque timentibus
Terra est plena Dei numine, me pacta doce tua.
Iuxta uerba Deus quaeso mihi confer opem tua,
Vt mores habeam porro bonos, ueraque dogmata.
Deliqui modo non tritus, at hinc iussa sequar tua.
Tu tantum bonus, et mirificus nos ea perdoce.
Concinnant reprobi falsa, mihi sed placet os tuum.

p.205
Illos crassa tenet mens, ego sed legem habeo tuam.
Pressisti utiliter [ultiliter ed.] me placita ut perdocear tua.
Me non afficiunt ullae adeo, quam tua lex, opes.
Tu cum condideris, iussa etiam me tua perdoce.
Ob me, quando tuis pollicitis fido, canent pij.
Iustus, noui equidem, tu Deus es, iureque me premis:
Sed iuxta eloquium quasi tuum lenis ades mihi.
Te uiuam placido: nam tua lex deliciae meae.
Peruersi erubeant, ipse sacris inuigilem [inuigelem ed.] tuis.
Mi coniunge pios, nota quibus sunt tua foedera,
Purum lege tua sit mihi cor, perpetuoque ouem.
Tu mi certa salus pollicitis fido pater tuis.
Illis immineo, quando humilem tu recreaueris.
Contractus sagenae more, tui uiuo tamen memor.
Quo tandem usque premar? quando meis poena erit hostibus.
Foderunt athei mi foueas, lege procul tua.
Tu uerax fer opem, per sequitur me manus impia.
Me delere parant, iussa tamen non tua desero.
Mitis uiuifica me, teneam quo tua foedera.
Nunquam dispereunt cunctipotens uerba Deus tua,
Vt coeli atque soli perpetuum conspicis ordinem,

p.206
Qui perdurat ad hunc usque diem morigerus tibi.
Si non erigerer uoce tua, deficerem in cruce:
Sed nunquam mihi, cum uiuificent, iussa tua excident.
Ascriptus tibi sum, suscipe me: nam mihi quaereris.
Praui occare parant me, tua sed uox mihi luceat,
Cunctorum exitium cerno manet lex tua perpetim.
Quam lex chara tua est, sedula stat mi meditatio.
Doctum lege tua, quam recolo iugiter, hostibus.
Imberbem iuuenem uel senibus me magis efficis,
Mandatis humilis quando tuis gnauiter immoror.
Omne euito scelus, uerba alacris quo teneam tua.
Non declino tuis a placitis discipulus tuus.
O quam uerba placent, grata magis melle mihi, tua.
Verbum edisco tuum, propterea falsa iacet uia.
Vox diuina meis fax pedibus monstrat iter bonum.
Iuraui, et statui iudicium corde sequi tuum.
Verbo mire humilem uiuifica me Deus in tuo,
Doctusque ore meo grata libens dona feram tibi.
De te cogito, uix effugiens mille pericula.
Prauo orum laqueis explicitus iussa teram tua.
Nam me uerba tua in perpetuum sunt patrimonium

p.207
Hinc exulto, meumque en tibi cor iugiter offero.
Turbam odi reprobam sed tua lex suaue sonat mihi.
Tu mi reffugium, tu clypeus, uerba peto tua.
A me cede phalanx praua, Dei porro teram uias.
Me firma eloquio Christe tuo: uiuere sic amem.
Me seruator adi, et sacra mihi nectar erunt tua.
Tu calcas reprobos, uana rapit quos meditatio.
Aufers ut scorias omne nefas hinc tua lex placet.
Prae terrore tui turbor, et a iudicio tuo.
Ne me, insisto tuis qui placitis liqueris hostibus.
Oblectato bonis me, tumidis liberum ab omnibus.
Suspirant oculi uerba meti, et iustitiam tuam.
Seruo mitis ades quaeso tuo, meque doce pater.
Seruus sum tibi, da iam sapiens pacta sciam tua.
Vltor (tempus enim) surge, negant sacra mali tua.
Plus auro tua uerba, et rosea diligo purpura.
Hinc mandata Dei cuncta probo, damnoque fabulas.
Custodit tua cor uerba meum: namque stupenda sunt.
Lucent illa procul, dant pueris et sapientiam.
Sum tanquam esuriens, dum peramo iussa Deus tua.
Huc aduerte pios quaeso oculos, ut facis intimis.
In sermone tuo da gradiar, subdita fraus cadat.

p.208
Me ui solue hominum, iussaque da perficiam tua,
Illustraque tui cor famuli, ut uerba sciam tua.
Profuse super hos illachrymor, quos tua lex fugit.
Iustus tu Deus es, rectaque sunt iudicia en tua.
Tradis iusticiam uoce tua, ueraque dogmata.
Zelo conficior, quod tua uox excidat hostibus
Purgatum eloquium rite tuum seruus amat tuus.
Contemptusque humilisque usque tuae legis ero memor.
Semper iusta tua est iusticia, et lex tua ueritas
Dura sub cruce sunt iussa mihi deliciae tua.
Vt uiuam, tua me iusta Deus foedera perdoce.
Toto corde precor da placidus uoce regar tua.
Ad te clamo, mihi motus ades, quo tibi seruiam.
Primo mane rogo, et pollicitis fido pater tuis
Obseruo uigiles hos oculos, uox tua ne excidat.
Audi me prius, et iudicio uiuifica tuo
Hospes adueniunt fraude mala, lege procul tua.
Vicinus Deus es, iussaque firma omnia sunt tua.
Iam fundata scio pacta citra principium tua.
Cerne, et serua humilem me, memorem legis item tuae.
Sis iudex mihi, meque eloquio uiuifica tuo.

p.209
Prauis nulla salus, cum placitis sint procul a tuis.
Viuam. nam pietas magna tua est, iugiter obsecro.
Hostes innumeri sunt mihi, legi insto tamen tuae.
Tabesco, reprobos dum uideo, uerba quibus tua
Sordent. Haec ego nam diligo, me uiuifica pius:
Aeternum siquidem uox tua stat firma fidelibus
Vexant mi proceres membra, labris cor pauet a tuis.
Exultem eloquio, ceu spolium grande uidens, tuo.
Cultus ficticios execror. at lex tua mi placet.
Vno saepe die canto lubens iusticiam tuam.
Pax ingens fluit, et uera tuae legis amantibus
Expectanda salus mi tua, nam iussa flagro tua.
Custodit tua cor pacta meum, forteque diligit.
Seruo iussa tua, et sacra: uiam quippe uides meam.
Scandunt nostra tibi uota, doce uerba pios tua:
Exaudique precor, sisque memor polliciti tui.
Hymnos fide parens ore canam tunc tibi non rudi.
Verbum nostra tuum lingua, dolo quod caret, adferet.
Quaeso dextra iuuet me tua, nam iussa sequor tua.
Exoptata mihi Christe salus est tua, lex placet.
Hinc uiuet mea mens, teque canet, tu mihi sis Deus,

p.210
Errantemque ut ouem quaere, tui me memorem tamen.
ODE XIIII. Psal. 120.
Ad Dominum cum tribularer, etc.
Crux me quando premit grauis,
Et saeuis onerat culpa tumultibus
Tunc o dulcis Imanuel,
Clementi pauidum lumine qui uides,
Aduoluor pedibus tuis,
Imploroque tuam motus opem fide:
Et certis precibus meis
Non te difficilem, sed facilem fore,
Et promptum nimis obsequi.
Oro o reffugium Christe fidelium,
Ne perdant animam meam,
Incautamque suis nexibus implicent
Vafri, qui mala dogmata
Et cultus atheos uiuifico tui
Pro sermone serunt patris:
Immo perde, dolo quotquot agant malo,
Ac linguas acuunt suas,
Vt figmenta pia sub specie tegant.
Nam prodesse modo tibi
An possunt aliquo, qui populum tuum,
Quam mendacia, nil docent?
Et uafris labijs condecorant ea,
Quorum lingua uomit necem,

p.211
Forti missa uelut spicula dextera:
Nec non iuniperi modo,
Qui factus rutilum carbo fugit rogum,
Apparensque foris cinis
Flammas innocuo cortice clam tegit,
Occultoque nocet dolo.
Heu, quod cum trucibus gentibus, horridam
Quales Moscouiam tenent,
Nec non cum Scythico semine tam diu
Cum Turcis morer impijs.
Iam plusquam nimium uiuo diu, tuam
Cum pacem lacerantibus:
Pacem, capta uorat quae mea uiscera,
Iram cum meditor patris
Horrenti uitijs intolerabilem:
Pax me tum reficit tua
Impetrata tuis Christe fidelibus
Morte et sanguine proprio.
Quam cum ciuibus in circuitu meis
Narro, quo superent metum:
Non tantum, nihili rem quasi, negligunt,
Sed strictis etiam foras
Armati gladijs prosiliunt truces,
Et pacare uitant minis
Ipsorum placido pectora nuncio.

p.212
ODE XV. Psal. 121.
Leuabo oculos meos, etc.
Montes in altos lumina num mea
Leuare me uis, in quibus aurei
Fulgent boues, unaque uerbo
Sanctifico sacra destituta?
An inde quicquam subsidij mihi
Sperem futurum? credo nihil minus:
Nam Christus adiutor fideli
Vnicus est animo piorum.
Christus beati conditor aetheris,
Cultaeque terra, qui uigil ipse te
Seruat, nec admittet fidelem
Praecipitem semel ire pessum.
Non ecce somnum soluitur in pigrum,
Dulcem'ue lethes potat aquam nigrae,
Seruator Israelis: hoc est,
Turba tuus moribunda tutor.
Tutor benignus Christus adest tuis
Semper periclis. Christus in omnibus,
Quaecunque tractabis, leuabit
Grata tuas uelut umbra curas.
Non Phoebus uret te grauis ob diem,
Non luna noctu: sic tua te malis
Hic umbra cunctis liberabit,
Perpetuoque beabit aeuo.

p.213
Hinc arma uel cum dura qualis foris,
Domi'ue dulcem quando foues larem,
Te diriget clemens, tuique
Hinc studiosus in omne tempus.
ODE XVI. Psal. 122.
Laetatus sum in his quae dicta sunt.
Quam uiua meum gaudia cor mouent
Coetus inter eos, qui mihi dictitant,
Mox intrabimus aedem,
Verbo quae resonet Dei.
O nostri breuiter peruenient pedes
Augustae (cupidas in quibus unice
Christus detinet aures)
Ad portas Ierusalem:
Viuis pumicibus quae quasi ciuitas
Permagno struitur Christiadum grege,
Et quam pectore ciues
Concordi simul incolunt.
Huc huc turba fluit, turba placens Deo
Vt uerbum Domini coelitus audiat,
Et collaudet amica
Christi nomina publice.
Legatos siquidem destinat huc suos,
Legatos domui Christe tuae pater,
Vt sermone relicto
Errantes doceant uiam.

p.214
Ergo cuncta petent uota gementium,
Sit tranquilla tibi pax Ierusalem:
Illi prospera namque,
Qui te diligit, omnia.
Sit pax grata tibi, cum timidae minax
Hostis bella mouet, grata sit et ubi
Septa moenibus altis
Oro prosperitas domi.
Ob fratres, tenere quos amo, paruulos,
Offensi dubium ne retrahant pedem,
Pacem sancta tuebor
Vrbs sermone tuam pio.
Ob gestata tuo uerba Dei sinu,
Et cultus placitos omniscio patri,
Semper commoda magno
Inquiram studio tua.
ODE XVII. Psal. 123.
Ad te leuaui oculos.
Christe qui nobis agis emporeo
Fidus in coelo mediator, ad te
Vuidos nostros oculos, et una
Corda leuamus:
Sicut obseruant dominos beatos
Infimi serui, famulaeque rerum
Indigae largis dominabus astant
Lumine cauto:

p.215
Ecce sic et nos tibi supplicamus
Anxio uultu, neque desinemus,
Dum tuum cedes pariter fauorem
Motus, opemque.
Motus o tandem, miserere tandem,
Motus o nostri miserere Christe,
Quippe iam probro uelut ulcerosa
Condimus ora.
Vita iam probro satiata longo
Nostra succumbit, satiata diro,
Foetido morsu gregis, aque mundo
Spreta superbo.
ODE XVIII. Psal. 124.
Nisi Deus fuisset in nobis, etc.
Si non egenis mittit opem pater
Nobis supremus, dicite uos rogo,
Qui scitis experti fideles
Sub duce nostra pericla Christo:
Si non egenis mittit opem pater,
Cum saeua nobis instat inermibus
Mortalium, quaeritque prauo
Turba necem celerare corde:
Quid obstat illis, quo minus, ut libet,
Hiante uiuos gutture nos uorent,
Cum nemini parcant, marinas
Et numero superent arenas?

p.216
Quid obstat illis, quo minus ut citi
Absorbeant nos fluminis impetus,
Et uictor ut torrens repertos
Gurgite praecipiti trucidat?
Certe tyranni nos premerent, aquae
Modo, feroces, immo die simul
Nos perderent omnes in uno,
Ni Deus usque potens uetaret.
Laudamus ergo carmine te pater,
Qui non acutis dentibus hostium
Nos tradis unquam deuorandos,
Nec pateris semel ire pessum.
Vt fraudulento sub laqueo diu
Captae uolucres nexibus euolant
Persaepe ruptis, atque grata
Denuo uoce tibi ministrant:
Sic impiorum nos quoque uiuimus
Manu soluti praesidio tuo,
Fractoque reti persequentum
Dulce tibi modulamur hymnos.
Tu namque rerum conditor omnium
Es ille, nobis qui famulis tuis
Assistis unus, quemque sancti
Mente fideque precamur unum.

p.217
ODE XIX. Psal. 125.
Qui confidunt in Domino, etc.
Qui confisa Deo pectora subleuant,
Non illos rapiet Styx inamabilis:
Verum cum stabili rupe Sionia
Viuent secla per omnia.
Vrbem quippe uelut mons Ierusalem
Circumquaque feris munit ab hostibus:
Sic seruat Dominus cunctipotens suum
Nunc et perpetuo gregem.
Nam peruersa sua turba potentia
Iusti consilij non dominabitur:
Ne pronus sceleri, tardus et ad bonum
Hinc quis fiat, et excidat.
Admirande parens o Deus, adiuua
Nos ualde miseros obsecro, qui pio
Te, ueroque animo, non ut hypocritae
Ficto corde, requirimus.
Feruens ira Dei conficiet simul
Hircorum reprobo cum grege, qui palam
Inseruit furijs: non minus, auia
Quotquot mente colunt Deum.
Verum dulcis erit pax ouibus tuis,
Quae parente tuam corde terunt uiam:
Quae te Christe fide, quae prece, quae colunt
Cura denique proximi.

p.218
ODE XX. Psal. 126.
In conuertendo, etc.
Quum Deus sui gregis
Captiua iam olim corda, mox adeptis
Liberata uinculis
Verbi reducet ad sui fluenta:
Quumque mitis et crucem
Nostrae molestiam demet ultro carni:
Tunc meum tripudians
Ingente pectus gaudio stupebit:
Tunc et ora perpetim
Laetis sonabunt nostra cantilenis,
Et mouente carmine
Lenibit aegros nostra lingua fratres.
Tunc et inter exteras
Stupente multi corde nationes,
O supremus, inquient,
Hos audit heros, his adest benignus.
Immo teste pectore,
Canemus ipsi nos tua beatos
Adiuuante dextera,
Nosterque laetus hinc aget choreas
Absque fine spiritus,
Suoque gratus concinet patrono.
Ergo mitis o pater,
Vt sole cancrum permeante torrens

p.219
Aridopem [!?] uado:
Sic quaeso nostros deme tu labores,
Et redire fac tuos
Captiuitate pauperes solutos
Ad beata dogmata,
Tuoque cultus ore consecratos.
Cum labore plurimo
Aduersa sulcis grana qui recondunt,
Seminantque lachrymas,
Laeti tumentes demetent aristas:
Sic et ipse semina
Dum cara sulcis in labore misi,
Lachrymis plurimis,
Reuertar ore laetus, et maniplos
Conferam lubens meos,
Tuaque psallam dextera beatus.
ODE XXI. Psal. 127.
Nisi Dominus aedificauerit, etc.
Si non omnipotens adfuerit tibi,
Successum tribuens, o sapiens pater:
Nulla fruge laboras
Gubernare tuam domum.
Si non omnipotens aduigilet simul,
Lustrans solicito moenia lumine:
Nulla fruge coherces
Insomneis oculos uigil.

p.220
Summo uana tibi cura crepusculo
Surgendo radios uincere lucidi
Solis: quippe labore
Euitare nequis tuo
Aerumnam, ac lachrymas, quas pater, et pius
Et prudens oculis imposuit tuis:
Mersos ipse profundo
Ceu somno famulos iuuat.
Quin et progenies, turbaque pignorum,
Foecundique uteri fructus amabilis,
Ceu res ecce paterna
Et merces datur a Deo.
Vt certae manibus saepe potentium
Vibratae iaculae sic iuuenes quoque
In certamina prompti
Subsunt imperio Dei.
Foelix qui pharetram coelitus his suam
Impleuit iaculis: quique scit, urbium
Rectorem esse, domusque,
Se non posse citra Deum.
Non illi maculis tinget iners pudor
Maxillas, patiens quando uel in foro
Peruersis, uel in alta
Porta ciuibus imperat.

p.221
ODE XXII. Psal. 128.
Beati omnes qui timent Dominum, etc.
Foelix es ter et amplius,
Quisquis non dubia mente colis Deum,
Illiusque teris uias:
Et qui munus obis pectore conscio:
Sectarisque memor statum,
In quo sermo Dei lucet, et abdito
Te parere uides patri.
Et quanquam tenuem parua uocatis
Det uictum tibi pauperi,
Sic ut non habeas unde uolens tuo
Acquiras alimoniam
Latranti stomacho ni manus impigrae
Toto extendat opus die,
Ac sudore breuem lenta paret cibum:
Felix es nimium tamen,
Dum niti Domino pergis, et obsequi.
Felix inquam es, et affluet
Hinc diuina tibi munificentia.
Intus grata quies erit,
Atque optata diu prosperitas foris:
Vxor coelitus addita
Opplebit uacuam prole tibi domum,
Vitis fructiferae modo.
Quin gnatos etiam dulcia pignora,

p.222
Ceu plantas oleae nouas,
Mensae in circuitu stare uidens tuae,
Et clamare famelicos
Almi regis ales munificentia,
Qua paruae, et uelut abditae
Victum sufficient semper opes tibi.
Foelix en adeo est homo,
Qui certo placidum corde timet Deum,
Atque hac sorte beet precor
Te, quemcunque trahit uera beatitas,
Rerum conditor in Sion
Sacra rupe potens, et grege credulo:
Cumque electa Ierusalem
Diues non leuibus pollicitis Dei
Ponti transsiliet minas,
Et cunctis pelagi libera fructibus
Ibit gurgite prospero
Tunc adiungat ei te Deus insuper,
Muroque eius ahaeneo
Septum perpetua liberet a nece:
Quin tam lentum etiam tibi
Huius curriculi postulo terminum,
Vt natis ui deas senex
Accreuisse tuis progeniem nouam:
Ac foeliciter interim
Credenti uideas omnia coetu;

p.223
Inseruire simul bona,
Tranquillaque hilares pace frui pios.
ODE XXIII. Psal. 129.
Multum tribulauerunt me, etc.
Annis a teneris usque pericula
Hostis multa mihi noxius intulit:
Vnusquisque fidelis
Sic nunc ex animo canat.
Annis a teneris usque pericula
Hostis multa mihi noxius intulit:
Verum tradere morti
Nullo me potuit [me repetitur ed.] modo.
Immo tam grauiter me premit impius,
Vt dicas merito hunc, instar arantium,
Longos ducere sulcos
Per dorsum immeriti meum.
Sed iustus Dominus, qui patitur suo
Nunquam praesidio destitui pios,
Conspirata retundit
Coetus praelia reprobi.
Nam quicunque Sion, atque fidelium
Oderunt populos, ij dubio procul
Tandem turpe rubebunt,
Frustratique prement gradum.
Fientque assimiles exorientibus
In tecto sterili graminibus loco,

p.224
Quae flaccere, priusquam
Decerpat pecus, aspicis.
Et quae Phoebe tuis diruta spiculis
Messorum uacuas suffugiunt manus,
Illiusque maniplos
Quisquis colligit, horreum.
His non ora canunt praetereuntium:
Sit diuina super uos benedictio,
Vobis prosperitatem
A summo petimus Deo.
ODE XXIIII. Psal. 130.
De profundis, etc.
Hac in profunda qui iaceo Styge
Fere sepultus, dum mea crimina,
Iuxtaque perpendo seueri
Iudicis horribilem [horibilem ed.] furorem:
Ad te reluctans Omnipotens pater
Sustollo pectus, teque (tui pigrum
Fiducia sensim mouente)
Inuoco supplicibus querelis.
Benignus illas tu Deus accipe,
Auresque tandem fac pateant tuae
Moestae precum uoci mearum,
Et facilis mea uota pensa.
Nec quanta nobis praua patrantibus
Transgressionum sarcina tristium

p.225
Portetur, attento seuerus
Lumine quaeso uidere pergas.
Id namque iudex si facies grauis,
Quis stare coram te poterit Deus?
Quis corde certo te precari?
Viuit enim sine labe nemo.
Sed dulcis adsit cum tibi lenitas,
Spectesque Christum progeniem tuam,
Nostrumque iuratum Patronum,
Cur mihi tum fugiendus esses?
Nunquam profecto te fugiam pater,
Sed inuocabo fortiter, et colam:
Nec desinam sperare, donec
Auxilium tuleris petitum.
Quieta tardum mens Dominum mea
Expectat ingens ipsius inclyta
Promissa, quae promptum recenset,
Expositumque iuuare quosuis.
Quieta tardum mens Dominum mea
Expectat, instans certius et simul
Ardentius, quam fessus orat
Dulce uigil properare mane.
Et tu, (tametsi tardior aduenit
Persaepe) quisquis te populo tamen
Saluandus adiungis fideli,
In Domino sine fine spera.

p.226
Nullius unquam lingua uidelicet,
Referre quibit, quam facilis Deus,
Quam sit benignus poenitenti
Quodque mero redimat fauore.
En ipse turbam cunctipotens Deus,
Paterque iuxta munificus, sui
Fiducia nati placentem
Omnibus a uitijs redemit.
ODE XXV. Psal. 131.
Domine non exaltatum, etc.
Non ego sum ferocis,
Tu Deus iudex, animi, ceu bene rebus actis
Omnibus, et coronam
Non meis ullam meritis audeo polliceri:
Sed tua me notatis
Ira conturbat uitijs, et prohibet soluta
Pectora subleuare:
Idque fit iuste: nisi enim reprimerem tumentes,
Ac uigil amouerem
Spiritus, tu iure etiam me Deis amoueres:
Vt puer a parentis
Lacte, iam fortis, nimio distrahitur rigores.
Ast ego malo lacte,
Quam tuo, nostro Deus, et praesidio carere.
Vnica spes salutis
Tu mea, qui uel tacito saepe reum tumore

p.227
Suscipis ut nitentem:
Immo qui toti populo mitis ades fideli,
Et sine fine ualde
Semper indulgens aderis, spesque salusque nostra.
ODE XXVI. Psal. 132.
Memento Domine Dauid, etc.
Dauidis memor esto Deus, qui pectore leni
Mille cruces tulit ob pietatem:
Iurabat se nolle suos intrare penates,
Et tenerum conscendere lectum,
Optatumque suis oculis admittere somnum,
Dum tibi non erexerit aedem.
Et nunc ecce illam nacti sumus, et uenerati
Sacra tuis habitacula plantis.
Surge igitur Deus, et placidus tibi condita serua
Templa, tuo cum ritibus ore
Prolapsis. Simul et lectis infunde ministris
Iusticiam, et pia gaudia sanctis.
Ne'ue tuos auerte, memor Dauidis amati,
Haud mendax quod scilicet illi
Iuraris, eius regali in sede futuram
Progeniem, serosque nepotes,
Dum tua seruarint animo tamen integra pacta
Morigero, quae legifer unus
Tu mandas. namque electam Siona colentes
Diligis, exoptasque placentem.

p.228
Illam longa tibi sedem per secla manere,
Vt miseris ibi proximus adsis.
Haec, ais, est requies mihi dulcis. in hacce placente
Semper ero Deus incola rupe.
Augeboque cibum pius hanc spectantibus arcem,
Atque horum largibor egenis
Panem, flaminibusque inibi cumulabo salutis
Noticiam, diuturnaque sanctis
Gaudia, post tristes quibus exultare labores
Postque cruces sine fine licebit.
At Dauidi, meo qui rex fuit unguine dictus,
Producam cornu, atque lucernam
Tempore post longo reliquam: et quicumque resistet
Hostis ei, discedere cogam
Retro pudore graui perculsum: sed super eius
Progenie diadema manebit.
ODE XXVII. Psal. 133.
Ecce quam bonum, etc.
Quam res bona, et utilis,
Ac iucunda pijs est animis, ubi
Concordes habitant simul.
Illi, quos eadem lapsa uidelicet
Alto relligio polo,
Ceu fratres laqueo nectit amabili.
Nam sic lucidioribus
Veri noticies uberior Dei

p.229
Membris indita labitur,
Prono colloquij gurgite mutui,
In cor fratris adhuc rudis,
Inflammantque sua mutuo se face.
Vnguentum uelut optimum
Infusum capiti primum Aaronio,
Barbam mox uenerabilem
Decurrens lachryma praecipiti rigat,
Atque oras etiam togae: et
Ceu ros Hermonio et collibus influit
Illa nocte Sionijs,
Qua iunctus Boreas mitior it Noto:
Sic istis Dominus suam
In primis tribuit munificentiam,
Et uitam, simul omnia
Quae nullo peraget secula termino.
ODE XXVIII. Psal. 134.
Ecce nunc benedicite, etc.
Nunc agite o fidi benedicite seruuli magistro,
Quicunque in eius congregatione
Statis, et erecto non putrida corde membra uestro
Desideratis uertici placere:
Et licet interea turbet graue nox profunda pectus,
Et culpa uiuax territet, minaxque
Vindicis ira Dei, uel crux premat, haud tamen precari
Cessate multis obruto tenebris

p.230
Ore: sed inuinctas nihilo minus eleuate palmas
Ad constitutum sontibus patronum.
Qui uelut Hebraeos, quondam breuis arca testimoni
Nos admonet iam foederis perennis.
Et simul, humane quae poscitis accipi scientes,
Efferte mitem laudibus parentem.
Nos certe aeternum gratos tibi concinemus hymnos
Supreme coeli factor, atque terrae.
ODE XXIX. Psal. 135.
Laudate nomen, etc.
Qvi Dei templum colitis ministri
Illius nomen celebrate. namque est
Mitis, et suauis, reputatque turbam
Nos adamatam.
Cerno quod magnus Deus, et deorum est
Summus, et quodcunque placet patente
Condit in mundo: parit ecce nubes,
Fulguraque imbris
Nuncia, et uentos. necat omne primo
Natum in Aegypto, atque ibi multa mira
Praestitit coram Pharaone, seruisque
Omnibus eius.
Plurimas gentes, ualidosque reges
Fregit: et quicquid Canaan, Basanque,
Atque Amorrhaeus tenuit, suorum
Vertit in usum.

p.231
Hinc tuum nunquam Deus alme nomen
Excidet nobis, quia iudicare
Surgis electum populum, tuisque
Parcere seruis.
Gentium factae statuae metallo
Arte mortali, nequeunt uidere,
Nil odorantur quoque, nilque fantur,
Sed neque spirant.
Talis euadat, male quisquis ista
Fingit, ac spe ficta colit caduca.
Vos at Isrelis domus, et Leuitae,
Stirpsque Aaronis [Araonis ed.],
Et simul quotquot Dominum timetis,
Hunc celebretis precor in Sione:
Iugis huic dicenda Ierusalaim
Laus habitanti.
ODE XXX. Psal. 136.
Confitemini Domino, etc.
Plebs pia pange Deum, quia mitis, et omnia nobis
Nitebit eius lenitas in secula,
Pange Deum regem regum, Dominumque supremum.
Perennis est enim ipsius benignitas.
Qui miranda facit solus miracula rerum,
Decente solis et creauit ordine
Lumen, et imposuit solum aquis, iussitque lucernam
Phoebum diei, noctis esse Deliam,

p.232
Stellasque. Hic primogenitos Memphitidis orae
Necauit: Israel potente brachio
Hostibus e medijs abduxit, aquasque per altas,
Ceu prata, siccis ire fecit artubus.
Ast atheos atheo cum principe mersit in undis,
Forasque chara fidus egit agmina.
Hic magnos, fortesque duces, Sehon Amorrhaeum,
Ogemque regem Bazan impulit Stygi.
Hic nos, cum premimur, sublimi spectat ab axe
Benignus, eruitque persequentibus,
Cunctaque perpetuo fouet hic animantia uictu:
Perennis est enim ipsius benignitas.
Pangite coelorum Dominum, qui regnat in arce:
Benignus est enim, et manebit perpetim.
ODE XXXI. Psal. 137.
Super flumina Babylonis.
Chaldaea iuxta flumina sedimus
Collachrymantes, quando subijt Sion,
Suspendimusque illic in altis
Ilicibus citharas canoras.
At persecutor carmina nos ibi, et
Loco doloris laetitiam rogans:
Cantate nobis, inquit, illas,
Quas patria cecinistis odas
In rupe. Verum quomodo nos Dei
Laeto canemus pectore canticum,

p.233
Terram peregrinam uidentes,
Et populum pietatis hostem?
Si tu Sion chara excideris mihi,
Dediscat artem haec dextera musicam,
Haec lingua labens obticescat,
Si lachrymante Ierusalaim
Solamen ullum admisero. tu Deus,
Quo destruetur capta Sion die,
Vindex Edumeis abito,
Exitio date, quando clamant.
Vastata planges gens Babylonica:
Foelix uicissim, qui tibi erit grauis,
Et franget infantes atroci
Mente tuos ad acuta saxa.
ODE XXXII. Psal. 138.
Confitebor tibi in toto, etc.
Toto summe canam pectore te Deus,
Te coram satrapis laude ueham, ad tua
Pronus templa precabor,
Et nomen referam tuum:
Quod clemens fidei sis quoque tu bonae:
Nam sermo procul, et nomen abijt tuum,
Et me robore mentis
Dilatas tibi supplicem.
Hinc terrae proceres te simul efferent
Sermonem quoties audierint tuum,

p.234
Atque in tramite psallent
Recto grande decus tuum.
Tu celsus Deus es tuque humiles uides,
Elatosque procul despicis, in cruce
Dum uersabor acerba,
Tu me uiuificaueris.
Prauos dextra premit, me releuat tua:
Es uindex Deus, et iugiter es pius,
Ne me dextera, quaeso,
Quem fecit tua, spreueris.
ODE XXXIII. Psal. 139.
Domine probasti me.
Tu me sollicito lumine respicis,
Siue errans cado, seu rectus eo Deus,
Quae uel cogito tu cernis iter meum
Dux, atque accubitum regis.
Tu scis quicquid ago, uerba tibi mea
Constant omnia, me retro Deus meus,
Atque a fronte creasti, atque mihi tuam
Iniecisti inopi manum.
Me miranda latet cognitio tui:
Quo me abdens faciem fugero rex tuam?
Si coelos nitidos, si barathrum petam,
Praesens numen erit tuum.
Cum ultra mare, me diriget et tua,
Deducetque manus: si tenebris quoque

p.235
Occultabor, erunt lucidus ut dies,
Et prodent tibi me reum.
Nam tu cor meum habes, o Deus, in manu:
Tu me matris item uentre meae tegis:
Te psallam, quia me mirifice creas:
Sunt mira acta, scio, tua.
Dextra quando nigris artifici tua
Formabar specubus, tu mea uideras
Vel cuncta ossa, etiam foetus adhuc rudis
Totus notus eram tibi.
O quam suaue mihi consilium tuum est?
Id perpendo libens: non tot arenulae
Sunt in littore, quot mira Deus tua:
Constanter uaco ijs uigil.
O si concilium straueris impium:
At me segrega ijs, qui tua nomina
Blasphemo maculant gutture, sanguinis
Et pugnant auidi tibi.
Hostes nonne tui sunt odio mihi?
Nonne indignor eis, qui tibi sunt graues?
Immo totus eos execror, et mihi
Sunt insensa uelut phalanx.
Cauto inquire Deus lumine cor meum,
Et quae facta gero, semitaque inspice
Num sit praua mihi, et dirige me uagum
Aeternam pius in uiam.

p.236
ODE XXXIIII. Psal. 140.
Eripe me Domine ab homine malo.
Prauis omnipotens eripe me uiris,
Qui sub corde dolos, et mera praelia
Voluunt, et uelut angues,
Linguas exacuunt suas.
Virusque aspidis ex ore uomunt suo:
Serua me Deus a concilio malo,
Quod fatale minatur
Plantis rete ferox meis,
Imponitque meae scandala semitae.
Atqui tu mea spes, atque salus, meas
Audi Christe querelas,
Belli et tempore me tege.
Ne desiderium de reprobo suum,
Ne'ue ipsum tumidum feceris obsequens:
At dux ille nocentum
Labris intereat suis.
Igni absume malos, inque lacum grauis,
Ne surgant iterum, deijce: non placet
Vir linguosus in orbe,
Iniustumque manent mala.
Noui quod facies iudicium Deus,
Vindictamque inopum. Iusti igitur tuum
Pangent nomen, et ore
Coram semper agent tuo.

p.237
ODE XXXV. Psal. 141.
Domine clamaui ad te, etc.
Te Deus oro, cito mea suscipe uota precantis,
Oratioque sit mea
Grata tibi. Nocturna sit et quasi uictima, puras
Manus precando tollere.
Linguam quaeso meam cohibe, mea labra refrena,
Ne corde prono rem parem
Cum reprobis patrare malam, nec inania caecus
Admittam eorum gaudia.
Increpet opto pie me iustus, at horreo blandas
Palpationes impij.
Dira malis precor, utque ruat caua ductor eorum:
Per saxa, quo sic audiant
Suauia uerba mea. en, ut cum fidit arua colonus,
Sic fracta, et Orco proxima
Ossa iacent mea. te uideo, te e spero redemptor,
Ne dede quaeso me neci.
A laqueo posito mihi, me defende, malorum,
Et machinationibus.
Illorum in foueam cadat impia turba: ego uero
Illaesus illam transeam.
ODE XXXVI. Psal. 142.
Voce mea ad Dominum, etc.
Ad te uociferor Deus,
Te uotis onero, te querimonijs

p.238
Te coram refero meas
Aerumnas, ubi mors me fera territat.
Constat uita tibi mea:
Cur quaeso laqueis impedient uias,
Per quas ibo? nihil subit,
Quo me cunque oculis uerto meis, opis.
Interclusa mihi fuga est,
Nec presso quis adest, inuoco te Deus:
Tu spes una mihi nites.
Tu, dum spiro, mea es portio, tu meis
Votis annue, nam premor.
Me serua a nimium fortibus hostibus,
Caecoque eripe carceri:
Tunc psallam tibi, tunc me repetent pij.
ODE XXXVII. Psal. 143.
Domine exaudi orationem meam, etc.
Audi uota parens, atque preces meas
Verax, ac tege me iustitia tua,
Nec me quaeso seuerus
Horrentem argue crimine.
Quippe haud iustus erit iudicio tuo
E uiuis aliquis, quam nece me premunt
Hostes, inque tenebras
Abdunt ceu tumulo datum?
Hinc iam deficio, cor trepidat mihi,
In mentem ueniunt pristina tempora,

p.239
Voluo qui omnia facta
Hoc sub corde Deus tua.
Te cedente Deus mens mihi tanquam humus
Aret sicca, cito respice me, mihi
Mens est languida, ne te
Auerso in foueam ruam.
Te fido, liqueat mi pietas tua:
Te quaero, quod eam pande iter inscio:
Sub te condor, amaris
Me quaeso hostibus eripe.
Facto implere doce me, tibi quod placet:
Nam dux es meus, et spiritus est tibi
Sanctus, quaeso uagantem
Recta dirige me uia.
Quin et uiuifica, solueque me cruce
Mitis, iustificansque et pius, hostibus
Me defende repressis:
Subdor namque tibi cliens.
ODE XXXVIII. Psal. 144.
Benedictus Dominus.
Cantandus es tu petra Deus mea,
Praeclara qui me bella doces, mihi
Tu spes, asylum, liberator
Et clypeus, cui nitor uni.
Tu subditos mi concilias. quid est
Homo, quod illi parcus Inanitas

p.240
Est ipsa, et euanescit eius.
Vita etiam breuis, instar umbrae.
Descende conscisso aethere, fumigent
Tangente te mox: et iuga montium
Hostesque terrae fulminando,
Missilibusque fuga sagittis.
Lacertum ab alto pande tuum, ac aquis
Me solue multis, ac populo extero,
Qui uana profert ore uerba,
Quique nefas patrat omne dextra.
Nouo Deus te Pindaricam ad lyram
Cantabo semper carmine, regibus
Cum des salutem, cumque fidus
Ense tuum famulum a malorum
Dauida salues, meque tyrannica
Ab impiorum surripias manu,
Qui uana lingua proloquuntur,
Quique patrant scelus omne dextra.
Sunt, ut nouellae pignora plantulae
Nostra in iuuenta, sunt quoque filiae
Comptae, inquiunt, nostrae angelorum
More, domum Domini aemulantum.
Sunt promptuaria plena aromatibus,
Nouisque abundant perpetuo cibis:
Grex noster edit mille foetus
Nostra per arua, bouesque nostri

p.241
Sint crassi. Et urbem quis gregis occupat
Praui, atque ciues, captat et excitat
Planctum. beati, his affluentes:
Immo quibus Deus est benignus.
ODE XXXIX. Psal. 145.
Exaltabo [Exalatabo ed.] te Deus, etc.
Te canam regem Deus absque fine,
Et tuum nomen modulabor. ingens
Valde es, et laudabilis, atque captu
Grandior omni.
Gens, opus, roburque tuum stupebit
Omnis, et mirum recolent honorem,
Ac tuum uerbum pauidi eloquentur,
Vimque tremendam.
Et tua rapti pietate iussum
Te canent. clemens, placidusque rex es,
Et bonus cunctis, tua gesta uincit
Omnia candor.
Acta te pangent tua, lenitasque:
Hinc tuum regnum placidum fideles
Efferent, quo te fateatur omnis
Natio regem.
Non tui finis ueniet ruentis
Imperi. nam tu uenerande cunctos
Erigis lapsos Deus, et mederis
Omnibus aegris.

p.242
Omnium uultus tua dona spectant,
Tuque opportune tribuis quibusuis
Omne quod poscunt, saturasque uictu
Cuncta animata.
Iustus est semper Dominus, facitque
Mira constanter, simul audit aure
Quoslibet prona sibi supplicantes
Pectore uero: et
Qui timent ipsum, dat ijs petita,
Audit illorum simul et precatus,
Denique et seruat: Deus, ipsum amantes
Adiuuat omnes.
At malos perdit grauis. Ore laudes
Hoc Dei psallam: canet omnis eius
Inclytum nomen caro recreata
Omne per aeuum.
ODE XL. Psal. 146.
Lauda anima mea Dominum.
Christum extolle suis mens mea laudibus:
Extollam Dominum, dum superauero,
Dum spirabo superstes
Te cantabo Deus meus.
Mortali fuge tu principe fidere,
Nam seruare nequit, mox erit et cinis,
Et quod cogitat, uno
Saepe hoc omne perit die.

p.243
Foelix qui placido numine spem locat,
Confiditque Deo, qui facit et polum,
Et terram, et mare, et horum
Quicquid continet ambitus.
Seruat namque datam perpetuo fidem,
Atque afflicta leuat corda, famelicos
Nutrit pane, ligatis
Ipse et uincula diripit.
Caecorum reserat lumina, subleuat
Collapsos Dominus, diligit et pios,
Conseruat peregrinos,
Et spretam uiduam iuuat.
Verum concilij membra dat impij
Vindex exitio. Sic tuus o Sion
Rex electa, Deusque
Regnat secla per omnia.
ODE XLI. Psal. 147.
Laudate Dominum, qui bonus, etc.
Christum pangite: nam bonum est
Miti psallere iudici:
Et laudatio numinis
Est laudanda, decensque
Sacram hic aedificat Sion,
Dispersosque recolligit
Iustos, cordeque saucijs
Curat uulnera caeca,

p.244
Stellarum numerat gregem,
Atque illis simul omnibus
Ponit nomina, lucidi
Mundi conditor ingens.
Hic et fortis, et omnium
Vel captu sapientior,
Deiectos Deus erigit,
Contunditque prophanos.
Illi dicite carmina
Gratatoria, qui polum
Vestit nubibus, ac humo
Imbres fundit, et altis
Herbas montibus impluit:
Qui cunctis animantibus,
Ceruorum et simul eiulant,
Pullis pabula praebet.
Illi non equus adplacet,
Illi tibia non uiri:
Sed quisquis Dominum timet,
Et spem figit in illo.
Lauda grata Ierusalem,
Decantaque Deum tuum:
Portas roborat en tuas,
Nec non ciuibus et tuis
Quaeuis munera fundit.
Dat pacem undique, dat tibi

p.245
Frumentum quoque largiter:
Terram affatur, et ipsius
Currit sermo, cito niuem
Demittit quasi lanam:
Et spargit nebulam horridam,
Et constringit aquas gelu: et
Quis, quae frigora dat, serat?
Verbo mox glaciem fugat,
Ventoque incitat undas.
Nam pandit Iaacob suum
Verbum, iudicia et suae
Israeli: ita caeteris
Non facit populis, quibus
Nulla arcana reuelat.
ODE XLII. Psal. 148.
Laudate Dominum de coelis, etc.
Coelitus regem celebrate Christum
Angeli cuncti, modulentur illi
Luna, sol, stellae, polus, et supernae
Carmina lymphae.
Solo enim uerbo Deus illa fecit,
Et rata certum dedit hisce cursum
Lege: de terra canat omnis illum
Bellua ponti,
Grando, nix, ignis, uapor, auster, eius
Nuncij ac omnis quoque mons, et arbor,

p.246
Vtilis, cedrique, feraeque et omne
Reptile, auesque
Principes terrae quoque iudicesque
Et duces, nec non populi mares et
Foeminae summum, iuuenes, senesque
Pangite regem.
Solus hic coelo nitet, atque terra
Hic suum exaltat populum, suisque
Suggerit sanctis placidus propinquae
Carmina turbae.
ODE XLIII. Psal. 149.
Cantando Dominum, etc.
Cantate carmen quaeso Deo nouum,
Ipsumque sancto pangite cum choro:
Laetetur Isrel conditore,
Rege suo quoque gens piorum.
Nomen sacratae carminibus lyrae
Vulgetur eius. Namque suos amat,
Grataque moerentes benignus
Ac humiles recreat salute.
Hinc gloriose sanctus ouet chorus,
Superque lecto uoce Deum canat
Laeta, prophanosque ultor omnes
Ancipiti gladio trucidet.
Stringatque eorum compedibus duces,
Ferroque duro, iudicioque eos

p.247
Perdat notata in lege sacra:
Omnibus hoc decus esto sanctis.
ODE XLIIII. Psal. 150.
Laudate Dominum in sanctis.
Pangite heus Christum, quia rex Olympi,
Sedis est sacrae: celebrate Christum,
Nam potens est, et ualida creauit
Omnia dextra.
Pangite hunc clangore Deum tubarum,
Et lyra, et plectro memorate laudes
Illius, chordis quoque, et organorum
Voce canora.
Pangite o iusti Dominum sonoris
Tympanis. Grati modulamini illi
Cymbalis laetis: animata pangant
Omnia Christum.
Carminum Dauidicorum Finis.

p.248
CARMINVM
BIBLICORVM
Liber Sextus.
ODE I. Exod. 15.
Cantemus Domino, etc.
Canticum Israelitarum.
Grata mente canam Deo,
Nam summa micuit magnificentia
Nobis, et reprobi gregis
Alto immersit equos ac equites mari.
Et robur Deus, et mea
Laus est, atque salus, hic simul et meus,
Et patris Deus est mei,
Ipsum perpetuis laudibus efferam.
Vir pugnator hic est Deus:
Nam currus Pharios, agminaque et duces
Claros illius eminens
Rubrum praecipites impulit in mare,
Impulsosque aqua ceu grauem
Absorpsit silicem: dextra Deus tua
Laude, et uiribus inclyta
Fatum triste tuis attulit hostibus,
Destruxitque nocentium

p.249
Turbam: illapsus eos coelitus obruit,
Ignis more, furor tuus.
Collectaeque tua ui coiere aquae,
Dum, ceu murus aheneus,
Diuiso steterant mirifice mari
Erectae. hostis ait, Sequar,
Praedam diripiam, ditior hinc ero,
Et stringam gladium, et manu
Hac illos perimam. Sed Boreas tuus
Ponto immersit eos, graueque
Vt plumbum tumidis fluctibus abdidit.
Quis te uiribus e dijs
Aequet? Magnificus, terribilis, bonus,
Et laudabilis es pijs,
Et miranda patras, et premis impios.
Clemens dirigis et potens
Electum populum sancta tua ad loca.
Gentes id simul audiunt:
Turbantur, pauitat natio territa
Philistina: duces Edom,
Et Moab trepidant, tota tremit metu
Gens Phoenicia. Da grauis
Formido attonitos reddat eos Deus,
Fac saxi rigidos modo
Dextra magnifica, dum tuus inuia
De sudat populus tibi

p.250
Dum iurata phalanx transit, at effice
Nos in monte tibi sacro,
Vnde oracla pijs tempore post breui
Tanquam ex aede dabis tua,
Plantemur stabiles fide precor comes.
Rex in perpetuum est Deus,
Nec finem imperium sentiet illius:
Hinc currus Pharao suos,
Armatosque equites, ac pedites mari
Commisit, quum eos aqua
Conuerso interimit gurgite. Filij
Vero Isrelis obambulant
Siccis undisonum per mare cruribus.
ODE II. Deut. 32.
Audite coeli quae loquar, etc.
Canticum Moysis.
Audite coeli, quae loquar, et mea
Perdisce tellus uerba, simul mea
Doctrina, sicut herba rore,
Et pluuijs madefacta crescit.
Deo ministro cedite gloriam,
Ipsi creanti cuncta bene, ipsius
Cuncta approbantur uerba, uerax
Est Deus, et citra iniquitatem.
Est iustus, aequusque at maculis suis
Offendit ipsum progenies notha,

p.251
Stirps praua, gens peruersa, stulta
Siccine gens colis et parentem
Tuum, et patronum, quique sua manu
Te finxit? antiqua inspice secula,
Et quaere priscorum parentum
Scripta, Deique ita mira disce.
Gentes ubi almus diuideret Deus,
Tot incolendas praebuit his plagas,
Quot filij Israel in Aegyptum,
E Canaan fame macerati
Venere. Nam cum prole Iacob sua
Haereditatem suscipit in suam:
Inuenit hos in uasto eremo, et
Ductor eis fuit, atque rector,
Munijt et ipsos, tanquam oculum suum,
Vt administrans fulmen auis, suos
Emissa pullos ad uolandum
Prouocat, ac humero, ac utraque
Fert fortis ala. Solus eos Deus
Ducebat, ipsi nec socius deus
Erat peregrinus, ferebat
Solus eos Deus in fluentem
Prae melle terram, praeque oleo e petra,
Largoque frumento, et butyro boum,
Crassisque tumentis, et hircis
Aptam, ouibusque meroque Baccho.

p.252
Facti inde pingues, et saturi bonis,
Recalcitrarunt, atque Deo suo,
Qui finxit ipsos, restitere, et
Deseruere patrem benignum.
Mouereque illi ritibus impijs
Iram, Ethnicorum dum colerent Deos,
Passimque diris immolarent
Daemonijs, Dominumque nollent
Scire: at recentes, et male patribus
Vestris placebant cogniti. at hunc Deum
Qui uos creauit, condiditque,
Spernitis, eque animo fugatis.
Hinc bile uindex intumuit Deus
Peruersa cernens pignora, et: Abditus
Tandem quid ipsis sit futurum
Videro, ait, quia sunt maligni,
Gensque infidelis. porro mihi ut graues
Falsis dijs et fusilibus litant,
Sic gente stulta prouocabo,
Perque atheum manum eos lacessam.
Exarsit, ignis more furor meus,
Ardendo et illos in Styga deferet:
Terram, eius et fructum uorabit,
Vique sua caua pandet antra.
Affligam eos, ac tela in ijs mea
Consumam, et ipsos peste, fame, et siti,

p.253
Morsus et uolucrum, et bestiarum,
Reptiliumque premam ueneno.
Deperdet illos mucro foris, pauor
Torquebit intus tam iuuenum chorum,
Quam uirginum, infantem, senemque
Conteram eos, hominumque dixi,
De corde tollam. Ne tamen hostibus
Cedat superbis gloria differam:
Nam mundus omni destitutus
Consilio manet imperitus.
O fata docti si sua cernerent,
Et praecauerent, incuteret uiris
Qui mille terrorem unus, illos
Ni suus abijceret redemptor?
Haud noster illorum est similis dijs
Iudex. At isti sunt Sodomitica
Propago, sunt ciues Gomorrae,
Gestaque fel sapiunt eorum.
Vinum quod ipsis nascitur, aspidis
Vincit uenenum: nonne mihi patet?
Ipse ultor, ipse illis rependam:
Tempus adest prope, quo peribunt.
Nam iudicabit rex populum suum,
Seruisque tandem lenis erit suis.
Nam cernet infirmos, et omni
Subsidio, ac ope destitutos.

p.254
Dicetque: Vestri nunc ubi sunt dij,
Quo freti eratis, queis modo uictimis
Tum farre, tum uino litastis?
Iam ueniant ope uos leuatum.
Scitote quod sim solus ego, et mihi
Non adsit ullum numen: ego et neco,
Et reddo uitae, uulneroque, et
Sano, meo neque quem lacerto
Quis liberarit. Coelo ego sum potens,
Et uiuo semper. cum ueniam ignea
Tandem ultor ira, tum superbi
In nihilum redigentur hostes,
Me quotquot horrent. Sanguine erunt meae
Tinctae sagittae, mucroque edet meus
Captum, peremptorumque carnes,
Trunco etiam caput hosti ademptum.
Laudate gentes huius oues Dei,
Fusi suorum sanguinis ille enim
Est ultor, hostilemque turbam
Punit, adestque pijs benignus.
ODE III. Iud. 5.
Qui sponte obtulistis.
Canticum Deborae et Barac.
Sponte cum sese populo offerente
Iuuit Israel Deus, hunc potentes

p.255
Pangite, ac audite: Ego nempe Christo
Carmina psallam.
Cum Deus de Seir et Edom migrabat,
Terra concussa est, pluuiaeque lapsae
Nubibus, montes saliere, lata
Lege seuera.
Sangari seclo, uia recta prorsus
Horruit fortisque piusque nullus
Extitit, donec micuit piorum
Debora mater.
Bella dat Christus noua, iamque portas
Hostium fregit sine scuto et hasta:
Principes Isrel amo: sponte moti
Psallite Christum.
O uiri fortes prope Middin orti,
Vos Deum iustum placidumque nobis
In uia cantate, ubi uictus hostis,
Gens pia uicit.
Debora exulta, modulare Barac,
Ac tuos captos age: nam feroces
Vicimus parui, Domino superne
Subueniente.
Ephraim et Beniamin ei ministrant,
E Machir adsunt, Zabulonque fortes,
Issachar misit proceres pericla ad
Omnia promptos.

p.256
Ruben haud uenit reputatus acer:
Terminos inter duo cur moramur,
Tergiuersantem licet acer audit,
Ferre Reuben?
Trans Iordanem Galaad manebit,
Dan caret classe, est prope littus Azer:
Nephtalim uero, Zabulonque quaeuis
Fata subibant.
Dimicant nobis ad aquas Megiddo
Principes frustra Canaan: pauorem
Coelitus potant, tremuloque cernunt
Lumine coelum.
Foeda torrentes tumulant eorum
Corpora: hinc a mens mea sperne fortes.
Horum enim cursu celeri cadebant
Vngulae equinae.
Spreta tu Merotzeris usque tellus,
Angelus dixit, quia defuisti
In Dei bello: celebranda uero es
Vxor haberi.
Administrasti lac aquam petenti,
Atque butyrum phiala nitente
Sisarae: at clauo quoque malleoque
Tempora frangis.
Ad tuas plantas ruit ille pallens,
Atque defecit miser: ipsum in alta

p.257
Arce tardantem reditum gemebat
Anxia mater.
Vxor at prudens ait: An'ne iam non
Victor ornatur spolijs? ita omnes
Perde pugnantes tibi: fulgeant, ut
Phoebus, amici.
ODE IIII. 1. Samuelis 2.
Exultauit cor meum, etc.
Canticum Hannae matris Samuelis.
Letatur placido cor mihi de Deo:
Eius namque manu subleuor. os meum
Iam non erubet hostem,
Ast audita canam Deo.
Nemo sanctus ita est, ac Dominus: neque
Quisquam est praeter eum. Nemo deum Deo
Nostro est aequiparandus.
Ne sublimia dehinc loqui,
Nec iactare iuuet plurima garrulos,
Patrum duritiem ponite. Nam Deus
Iudex omnia cernit,
Et quodcunque libet facit.
Arcus magnificum deficit, at modo
Infirmi accipiunt robur: ita ob cibum
Vilem se quoque uendunt,
Qui dudum saturati erant.
Contra pane scatent ante famelici,

p.258
Septenos peperit dum sterilis modo
Natos, occidit autem
Grandi foeta propagine.
Terret morte quidem saepe diu suos,
Mergitque in barathrum tristitiae Deus:
Tandem at reddit apertus
Vitam, ueraque gaudia.
Ipse et demit opes unus, et exhibet,
Ipse affligit humo, denuoque erigit:
Ipse e puluere tollit,
Atque e stercore pauperes.
Et iuxta proceres ponit eis locum,
Et regnare facit: quandoquidem suae
Terrarum regit orbem
Dextra cunctipotens Deus.
Plantas Christigenum dirigit. at mali
Turbato tenebris pectore conticent:
Nam uel fortis habendus,
Nil uirtute ualet sua
Formident Dominum, quotquot ei obstrepunt,
Horrendum ipse tonat coelitus. En Deus
Totum iudicat orbem,
Exaltatque pium gregem.

p.259
ODE V. Nehemiae 1.
Quaeso Domine Deus coeli, etc.
Canticum Nehemiae.
Te te excelse precor Deus,
Fortis, terribilis, magne, pijs tua
Seruans pacta: meas preces,
Quas effundo tibi pro famulis tuis,
Isrelitide pro tribu,
Prona suscipias aure. Rei sumus
Nos, nostrique simul patres,
Errantesque tua cessimus a uia.
Sed sis polliciti memor
Addicti Moysi, quod mala scilicet
Nos dum facta patrauimus
Per terram eijceres: at gemitu, et nouis
Purgantes mala gestibus
Semotis, quoque nos protinus e locis
Ad sacrata reduceres
Arua, ornemus uti nomen ibi tuum.
En serui, et populus tuus
Nos, quos tu Pharia fortiter a manu
Soluisti Deus, o tuos
Exaudi famulos obsecro, qui timent
Te, nomenque pater tuum:
Et clemens hodie sis mihi, me quoque
Coram principe dirige,

p.260
Hoc pincerna, cui tempore seruio.
ODE VI. Tobiae 3.
Iustus es Domine, etc.
Canticum Tobiae.
Iustus tu Deus es, iustaque iudicas,
Ac nil, quam pietas, nudaque ueritas,
Nec non iudicium, semitae inest tuae.
Et nunc esto mei memor,
Ne puni rigidus, neu reminiscere
Labem siue meam, siue mei patris:
Nam non imperio paruimus tuo,
Atque hinc exuimur bonis,
Vincimur, morimur, fabula spargimur,
Fimusque opprobrio gentibus omnibus,
Inter quas misere uiuimus exules:
Iure haec per petimur Deus.
Longe namque tuis absumus a uijs:
Ergo fac genitor, quod tibi uisum erit,
Atque in pace meum collige spiritum:
Mors nam luce placet magis.
ODE VII. Ibidem.
Benedictum est nomen tuum, etc.
Canticum Sarae.
Laudandus omni es tempore, nam licet
Auersus iram praetuleris, tamen
Es mitis, absoluis culpa,

p.261
Sub cruce te Deus inuocantes.
Meum cor ad te subleuo, te precor
Turbata, tu uel deme mihi hoc probrum,
Vel tolle uitam. Nempe tu scis,
Nulla meum uaga quod libido
Iecur titillet, cum neque misceo
Lusum puellis me popularibus,
Igni nec insano maritum
Posco mihi, tui at in timore.
Forte haud sepultis digna uiris eram,
Vel non ij me: uel mihi coniugem
Diuersum ab illis deputasti:
Nam quis homo tua sensa norit?
Quiuis hoc autem scit grege de tuo,
Quod, quando uiuit sancte, adeat polum,
Foedaque possit labe solui,
Aque graui cruce liberari.
Nam nostra non est grata tibi lues:
Hinc post dolorem, post lachrymas pijs
In fundis exultationem:
Omne tibi sit honos in aeuum.
ODE VIII. Tobiae 13.
Magnus es Domine in aeternum.
Canticum Tobiae.
Es magnus Deus, atque rex in omne
Aeuum: percutis, et mederis idem,

p.262
Occidisque, et ab inferis reducis,
Nec tuum quisquam fugiet lacertum.
Israel modulare carmen illi
Coram gentibus: hinc enim peregre
Nos abduxit, ut inter imperitos
Nomen excelsum celebremus eius.
Nos puniuit iniquitate foedos,
Seruabitque mera benignitate:
Quaeso quod mihi praestitit uidete,
Ac ducem aeternum pauidi inuocate,
Exul certe ego confitebor illi,
Nam prauo generi suum fauorem
Pandit: nunc resipiscite o maligni,
Fidite et mira pietate Christi.
Ipso mens mea tota gaudet, ipsum
Iusti psallite, tuque uiue laeta
Vrbs o sacra Deo Ierusalaim,
Puniat quanquam tua facta uindex.
Regem perpetuum breui beanda
Lauda, templum etenim tibi reponet,
Captiuosque tuos reducet omnes,
Tunc eris demum sine fine laeta.
Lux in te radiabit: hinc tibi omnis
Munus natio deferet remota,
In teque altitonum Deum inuocabunt,
Vnde te sanctam quoque terram habebunt.

p.263
Qui te despiciunt, grauesque damnant,
Damnabuntur ij. Beatus autem,
Quisquis moenia sedulus perita
Erigit rursum tua celsa dextra.
Tu gauisa tuis colere natis:
Foelices enim erunt, Deumque quaerent:
Qui te diligit, ac tibi precatur
Candidus pacem stabilem, ille foelix.
Te laudabo Deus, Ierusalaim
Qui sacram tibi liberabis urbem
Aerumnis: ego faustus, hanc nouatam
Si mihi semen reliquum uidebit
Gemmis e uarijs ei struentur
Portae, moenia. Sapphiro et Smaragdo
Pingentur, simul illius plateae
Luce fulgebunt lapidum corusca.
Per uicos mihi Halleluia laetum
Decantabitur: hic Deus canendus,
Ipsam dum beat, ut benignus illi
Luceat semper moderator, Amen.
ODE IX. Iudith 16.
Incipite Domino in tympanis, etc.
Ad nouam regem citharam supremum
Dicite, afflicti malo uocate:
Bella enim frangit, iuuat et fidele
Proximus agmen.

p.264
Assur en uenit boreali ab ursa,
Fortium fidens equitum caterua,
Vrbem ut incendat, iuuenes trucidet,
Virginibus uim
Inferat. Sed mox Deus hunc repressit:
Non superborum tamen id gigantum
Dextera, uerum uiduae dolorem
Dissimulantis:
Quaeque se pulchram satis, induebat
Insuper compta quoque ueste, seque
Mitra et unguento decorabat, hosti
Insidiosa.
Dein sua capto specie nitente
Ense crudeli capit amputabat:
Eius irascens animum uirilem
Persa stupebat.
Hinc siti lasso grege prodeunte
Eiulant hostes, fugiuntque inermem
Nos ut infantes populum, Deique
Ense necantur.
Hinc nouum carmen Domino canamus:
Tu Deus magnus, tibi nemo par est
Te tremat tellus, quia uoce sola
Cuncta creasti.
Nec quis obsistat tibi, tu mouebis
Editos montes, petrae item liquescent

p.265
Ante te: sed qui tibi cum timore
Seruit, ouabit.
Vae, meum quotquot populum lacessunt,
His enim uindex erit, atque eorum
Vermibus carnem Deus, atque iugi
Puniet igni.
ODE X. Esaiae 5.
Cantabo nunc dilecto, etc.
Coemit olim fidus in loco sibi
Deus ferace uineam,
Et sepe cinxit gnarus illam, et ex ea
Legit lapillos noxios,
Plantisque uitis nempe nobilissimae
Plantauit illam sedulus.
Turrimque celsam struxit illic, et suae
Torcular effodit manu,
Vuasque gratas reddituram credidit:
Sed ecce labruscas putres,
Fructusque amaros proferebat: tum gemens,
Ciues, ait, Ierusalem
Vos iudicate: praeter haec quid debui,
Quiuique uineae meae
Praestare quaeso? Nunquid uuas haud bono
Expecto iure, et execror
Botris amaris et labruscis horridam?
Sed ecce uestrum cuilibet

p.266
Facturus ultor quid meae sum uineae,
Nunc indicabo libere:
Nudabo saepe iustus illam, et diripi,
Plantisque calcari sinam,
Vastamque linguam, haud amplius putabitur,
Scindetur haud ligonibus.
Hinc uepris illam, spinaque, error scilicet
Caliginosus, obruet:
Nullos et imbres hinc ab altis nubibus
Benignus illi fudero,
Non et fauorem, et gratiam posthac meam
Bibet fideli pectore,
Nec sacra uerae iussa legis exprimens
Colet redemptorem suum.
ODE XI. Esaiae 12.
Confitebor tibi, etc.
Te supreme canam Deus:
Namque horrenda licet fulmina ieceris,
Aerumnasque diis mihi,
Iam tandem facie lenis ades tamen
Aduersa, miserum quoque
Iam solaris, opem dum mihi fers Deus.
Te cum fido, metu uaco:
Nam robur Deus es, lausque mea, et salus,
Hoc e fonte salubria
Sancta, arensque siti posteritas bibe

p.267
Magno pocula gaudio.
Illo dixeritis tempore fratribus:
Collaudate Deum, ac pias
Illi offerte preces. Gentibus insuper
Eius mira recludite,
Illum et magnifici pangite nominis.
Cantate ad citharam Deo:
Nam se mirificum praebuit. omnia
Terrae et climata transuolet
Mirandum eius opus: tuque age iubila,
Cantillaque Sion, sacram
Quae rupem colis o turba fidelium:
Magnus fulget enim tibi
Seruator Iaacob, spes pauitantium.
ODE XII. Esaiae 26.
Vrbs fortitudinis.
Vrbs firma nobis extat, eam salus
Muro superbo cingit, et aggere:
Sed portae in illa sunt apertae,
Quo subeat pia ueritatis
Amore natio. Quisquis enim flagrat
Illius igni, et quisquis ei uolet
Iungi, fouebit pace, pace
Dico sua, quia fidit ipsa.
Sperate Christo, namque suus opem
Fert haud caducam: uerum humilem facit

p.268
Altam impiorum ciuitatem
Prorsus et in nihilum reducit.
Calcabit illam pes inopum breui,
Sed recta iustum semita dirigit,
Eiusque callem tu gubernas,
O Deus ergo uiae tametsi
Durae, imminemus iudicij tui,
Te sustinemus: nomen item tuum
Flagramus, ac te nocte spirat
Mens mea, tete ego mane quaero.
Nam quando terram iudicio emicans
Terrebis, omnis iusticiam sciet
Mortalis. at quamuis malignus
Dona Dei tulit, haud nouatur.
Nec scire sudat iustitia uiam,
Sanctam immo terram crimine polluit,
Vnde et retrusus non uidebit
Magnifici decus omne Christi.
Tu scandis axem, nec tamen id uident:
Hinc erubescent, et simul occident
Hostes maligni Christe: sed nos
Pace bea, quia gesta nostra
Vel cuncta solo te facimus duce.
Dij Christe, praeter te, populi tui
Ponuntur in terra, sed uni
Fida cohors tibi nos manemus.

p.269
Nam non gigantum putria corpora
Exuscitantur, cum graui eos manu
Tu uisitasti. parcis autem,
Dum populo tua laus resurgit.
Qui stant acerba sub cruce, te Deus
Quaerunt: et, ipsos dum premis, inuocant
Moerore turbati: ut dolorem
Detegit, accelerante partu
Praegnans acerbum. Nomine pro tuo
Demortui extant: Surgite, promite
Laudem sepulti, tu patronus
Christe tuis ades, ac feroces
Perdis gigantes. i mea gens, tuumque
Intra cubile, et claude fores, late
Paucis diebus, donec omnes
In reprobos mea feruet ira.
Locum relinquet Christus enim suum,
Et uindicabit cuncta piacula.
Tunc terra fuso cum cruore
Proferet in medium sepultos.
ODE XIII. Esaiae 38.
Ego dixi in Domino, etc.
Canticum Ezechiae.
En (dixi) medios rumpo dies meos
Mergendus tumulo, non memor hinc Dei
Viuentium, neque posthac

p.270
Inter terrigenas agam.
Aetas lapsa mea est, et perijt uelut
Passorum fragilis quassa domus Noto,
Tela moreque uita
Iam praecisa labat mea.
Vsque ad mane mihi spes erat. Hinc mea
Quassasti omnipotens uiscera, ceu leo,
Vitam tute per omnem
Vindex me Deus atteris.
Hinc et clamo gruis more, et hirundinis,
Exemploque gemo turturis: o pater
Ad te lumina tollo,
Turbato mihi subueni.
Quid dicam tibi, quum sponte iuues? datos
Annos euoluam tristior: omnibus
Vitam uerba ministrant,
Fulgentque illa mihi tua.
Dum sperata mihi pax fuit, en grauis
Moeror sollicitat: quaeso animam meam
Serues, atque meorum
Obliuiscere criminum.
Nam te nec tumulus, nec sera mors canet,
Nec quicunque ruunt in foueam, tuis
Praebent mente nouata
Certam pollicitis fidem.
Sed qui perfruitur sole uolubili,

p.271
Ille, ut nunc ego, te laude uehit. suis
Gnatis an'ne superstes
Verum tradet iter parens?
Serua me famulum quaeso tuum Deus:
Sic nostras memori, dum superabimus,
Odas mente canemus,
Conscensa aede tibi sacra.
ODE XIIII. Esaiae 63. et 64.
Miserationum Domini, etc.
Benignitatem nunc recolam Dei,
Laudaboque illum, quod sua maxime
Sanctis ab Israele natis
Praestiterit pius usque dona:
Quos aestimauit pro populo suo,
Gnatisque uere morigeris patri:
Vnde et redemptor factus illis,
Inque graui cruce non reliquit.
Sed eius illos angelus eruit:
Atque ipse clemens, et simul igneo
Deduxit, ac gestauit illos
Motus amore uel in senectam.
Facti sed ipsi sunt oneri Deo,
Sanctumque tentant crimine spiritum:
Vnde ipse debellauit ira
Percitus, hostis acerbus, illos.
Et cogitauit, quomodo pauerit

p.272
Moses fideles olim, ubi nunc pij
Ecclesiastae, quique sanctum
Pneuma gregi Domini ministrent?
Adiuuit illum dux pius, illi aquae
Cessere, famam quo celebrem serat,
Quando sacrum agmen trans eremum
Duxit, equum uelut haud cadentem.
Vt, dum uirentem campum animal subit,
Dei haud resistens ducitur impetu:
Sic tu fideles dirigendo,
Concilias tibi grande nomen.
E sacra Olympi sede uide pater:
Quo zelus ardens, quo tua uis abijt?
Quo mititas? uindicta nunquid
Facta loco miserationum est?
Non Abraham nos, non Iaacob diu
Nouit sepultus. Tu pater unicus
Nobis, redemptorque es, manebit
Quippe tuum sine fine nomen.
Errare cur nos callibus a tuis
Fers? curque nostris pectoribus tui
Negas timorem? Quaeso seruis
Christe tuus redeas benignus.
Paruo sacer grex tempore floruit,
Mox impio hosti praeda sumus: quasi
Rex noster haud sis, haud rogatus

p.273
Cum lachrymis aliquando nobis.
O si uenires ocyor e polo,
Ab ore montes tum fluerent tuo,
Ceu cera ab igni, quo micantem
Turba sacris inimica ueris
Gentes tremiscant. Namque ubi tu facis
Miranda, nostram spem superantia,
Lucesque coguntur superbi
Te fugere, et trepidare montes.
Nullo at biberunt pectora seculo
Humana quae non tu Deus incolis,
Nec cogitauerunt prophani
Quae tibi tu facis aggregatis.
Occurris ecce, ac exhilaras pios,
Teque assequuntur callibus in tuis:
Iratus ob delicta nobis
Horrida, nos tamen adiuuabis.
Cuncti inquinati nos sumus, ac tibi
Nostrae uniuersa iustitiae Deus
Foetent, putrescens et iacemus
Vt folium, rapimurque uento
Iniquitatum. Nec tibi quis preces
Fundit, nec iram sedat agens tuam:
Hinc durus occultare nobis,
Nosque premis uitijs onustos.
Atqui parens tu noster es Deus,

p.274
Nosterque fictor: nos lutum, et opus tuum:
Ne saeuus irascare quaeso,
Vsque memor celeris patrati.
Cuncti ecce quanquam nos populus tuus
Deus uocamur, nostra tamen tibi
Vrbs lecta deserta est, Sionque
Vasta iacet, tua sacra rupes.
Templum, nostra et sanctificatio,
Et gloria, in quo dulce tibi melos
Nostri parentes obtulerunt,
Ignem aluit: ceciditque nostra
Ferro iuuentus. num super his Deus
Te continebis? num quasi conniuens
Hosti silebis? nosque perges
Immodicis onerare plagis?
ODE XV. Thre. 5.
Recordare Domine, etc.
Ieremiae oratio.
Nos quaeso Deus, ac opprobrium uide
Nostrum, nostrum alijs en patrimonium
Cessit: patre caremus,
Et nobis uidua est parens.
Nec lymphis potimur gratuitis, neque
Lignis: crux humeris dura iacet, quies
Lassis nulla, ministri
Genti subdimur impiae,

p.275
Quo nos lenis alat, poenam etiam patrum
Nostrorum luimus, iam putrium diu.
Serui subijciunt nos,
Nec uindex quis eos premit.
Cum uitae ferimus farra periculo,
Deserto gladijs horrido: et ob famem
Pellis nostra molestam
Exusta est, clibani modo.
Vim sub rupe Sion uirginibus pijs,
Matronisque mouent, et proceres manu
Suspendunt, neque canos
Dimittunt ueriti senes.
Vel cogunt iuuenes nos molere, aut necant
Lignis impositos: iamque foro senes
Rarescunt, puerique
Cessant carmina promere.
Mens gaudere fugit nostra grauis, choro
Desueti lachrymas fundimus, occidit
Nostra heu gloria: uae, uae
Nobis, quod mala gessimus.
Hinc moesto gemimus pectore, et horridis
Versamur tenebris, quod perijt Sion
Mons, et uulpibus antrum
Facta est aula Dei sacra.
Regnas perpetuo tu Deus, ac tua
Sedes fine caret: sed quid egentium

p.276
Obliuiscere nostri,
Nobis tamque lates diu?
Tu conuerte Deus nos tibi, nam potes:
Nostrum et corrige, ceu principio, statum:
Sed nos linquis, et ira
Vindex insequeris graui.
ODE XVI. Daniel. 9.
Obsecro Domine Deus magne, etc.
Quando summe pater, sacra
Seruans usque tuis pacta fidelibus,
Nos peccauimus, ac tui
Praue iudicij cessimus a uia:
En confundimur, et quali
Diuersis merito cladibus exules
Nos agnoscimus, at tua
Stat uictrix bonitas: quippe patrauimus
Contra iussa nefas tua,
Nec uoci fuimus morigeri tuae,
Nos, nostrique simul patres,
Regesque et proceres, totaque stirps Iacob.
Hinc uerax Deus, et simul
Iustus, Mosaico scripta uolumine
Transgressoribus obijcis
Nobis dira mala, ac intolerabiles
Aerumnas: quia nec diu
Verbis praemoniti, mitibus, asperis,

p.277
Nec non uerberibus, uias
Prauas abnuimus, teque rogauimus.
Sed tu, qui populum tuum
Duxisti Pharia lucidus e Tani,
Ira ne preme nos tua,
Qui defecimus a lege pater tua:
Vrbs nec sacra Ierusalem
Aeterno rubeat, digna licet, probro.
Sed parce, et placitae precor
Ob Christum domui mitior inside.
Ausculta Deus, et uide
Vastatos penitus nos, tibique oppidum
Commissum prece. non enim
Nostra iusticia nitimur: at tua
Nobis mira benignitas
Dat sperandi animum. Quaeso cito annue
Nobis motus, et id tui
Caussa: nam tibi nos, nostra dedimus.
ODE XVII. Ionae 2.
Clamaui de tribulatione.
Moerore saeuo pressus oraui Deum,
Et motus gemitus audijt ille meos.
Tu me barathro, tu profunde merseras
Christe mari, clausum cinxerat unda tua.
Tum cogitabam: Haud porro me curat Deus:
Attamen aspiciam denuo templa tua.

p.278
Crudele fatum comminabatur mihi
Oceanus, capiti fusa erat alga meo,
Alio latebam fundo, ut absque termino
Perditus, at genitor tu mihi promis opem.
Morti propinquus iam recordabar Dei,
Conuersusque alacri mente precabar eum.
Prophana mundi turba praestiti sibi
Coelitus auxilij non manet usque memor:
Afflictus autem quae Deus uoui tibi
Soluam ego pro dono, carmina grata, tuo.
ODE XVIII. Abacuc 3.
Domine audiui auditum tuum, etc.
Fama audita Deus me tua territat,
Annis in medijs lucet opus tuum,
Annis in medijs profer id, et tuis
Clemens esto parentibus.
Ex Austro micuit monteque de Pharan
Olim rex Iaacob, sidera gloria
Illius tegit, et laude strepit solum,
Splendebatque modo facis.
Spargebatque sua fulgura de loco,
Virtutemque palam protulit hic suam:
Mors praecessit eum, subsequitur lues,
Sic mensurus adest solum.
Nutu perniciem gentibus intulit,
Nec non montibus, et collibus editis

p.279
Tantum praeteriens: aufugit Aethiops
Ob crimen, Madian suas
Pelles terra mouet. Num Deus in mare?
Num contra fluuios ira furit tua?
Cur ascendis equos? curribus insides?
An seruare paras tuos?
Cunctis arcus erat conspicuus tuus,
Iuraras placitis ut tribubus Deus,
Scindebas fluuios, id tumidi graui
Montes conspiciunt metu.
Cedit gurges aquum, dat sonitum fretum,
Mireque erigitur, sol premit, et uaga
Cursum luna suum: dextera reprobos,
Lucensque hasta fugat tua.
Totam iratus humum destruis, et premis
Gentes: at populo certa salus pio es
Tu, Christusque tuis, tu caput impiae
Turbae funditus auferes.
Illud deijcies ipsius ensibus,
Dum turmatim aderunt perdere me, et uelut
Absumunt inopum qui bona, gestient:
Tardatis luto equis tuis.
Audiui, et tremuit uoce meus tua
Venter, labiaque et ossa: expaueo uidens
Durum tempus adesse, et populum fera
Nobis bella minantium.

p.280
Non florebit enim ficus ibi, haud erit
Vitis grata botris, frustra oleam coles,
Ex aruis cererem non reuehes: pecus,
Armentumque erit infrequens.
At gaudebo equidem de Domino meo:
Ceruis is faciet me celerem magis,
Adque excelsa uehet me sua, ut ad sacram
Psallam carmen ouans lyram.
ODE XIX. Luc. 1.
Magnificat, etc.
Canticum Mariae matris Christi.
Extollit Dominum mens mihi, et exilit
Seruatore Deo spiritus in meo:
Cum respexit amanter
Me uilem famulam suam.
Foelicem ueniens hinc generatio
Omnis me referet, quod mihi praepotens
Fecit grandia rector:
Sit nomen celebre illius.
Quin eius pietas fine caret quoque.
Nec, pertaesus uti nostra piacula,
Vlla aetate timentes
Ipsum destituet grauis.
Robusta Dominus mira facit manu:
Confundit tumidum cor, premit illius
Et conata, potentes

p.281
Detrudit solio e suo.
Sustollitque humiles, cordeque paupere
Quicunque esuriunt, exaturat bonis:
At dimittit inanes,
Frustraturque ope diuites.
Isrelem puerum suscipit in suum:
Hoc illi pietas, hoc Abrahae data,
Illiusque fideli
Persuadet soboli fides.
ODE XX. Ibidem.
Benedictus Dominus Deus.
Canticum Zachariae.
Laudandus Isrel est Deus: hic suum
Et uisitauit, cladeque praegraui
Soluit cateruam, firmiusque
Imperium statuit Dauidi,
Eiusque stirpi fatidico uelut
Ipse ore uatum praescius omnium
Dixit futurum, nos ab hoste,
Et reprobo grege liberandos.
Seseque spondens ultro parentibus
Nostris benignum, foederis et sacri,
Iurisque iurandi, fideli
Facti Abrahae memorem futurum:
Et quicquid illo pollicitus boni est
Nobis daturum, quo uacui metu,

p.282
Et liberati diri ab hostis
Imperio, famulemur illi.
Cum sanctitate et iustitia quoque
Sistamur eius luminibus dehinc
Vitam per omnem, donec istos
Aura potens agitabit artus.
Propheta summi missus ades Dei
Tu dulcis infans: praeuio enim gradu
Christum praeibis iam propinquum,
Quo uiam ei facias patentem.
Des et salubrem uoce scientiam,
Remissionem flagitij sui,
Per lenitatem uisitantis
Nos Domini, populo fideli.
Iam uisitabit noster enim Deus
Nos, ille dictus uatibus entheis,
Et Christus, et germen subinde,
Atque Oriens apud hos uocatus.
Vt lumen illis, quos tenebrae horridae,
Quos umbra mortis terruit, influat:
Et nos quieta mente tandem
Pacis iter subeamus omnes.
ODE XXI. Luc. 2.
Nunc dimittis, etc.
Canticum Simeonis.
Nunc amabo recreatam

p.283
Deme crassis uinculis
Hunc Deus benigne mentem, et
Pace iam diutina
Me bea, tuum ecce plena
Nunc micat promissio.
Nunc meis enim redemptor
Missus abs te coelitus
Ille uisus est ocellis,
Vnicum quem sontibus
Ponis omnibus patronum,
Atque sidus fulgidum,
Quod nigras fugans tenebras
Lumen ingens gentibus
Adferat, tuamque plebem
Tollat Israel gloria.
ODE XXII. Matth. 6
Pater noster, etc.
O Cultor aulae sidereae Deus,
Christi parens, et Christigenum omnium,
Da nomen expressa per omnes
Laude tuum celebretur oras.
Et liberatos a Satanae iugo
Nos porro regno suscipe prae tuo,
Sanctumque seruos nos regignat
Pneuma tibi, moriente carne.
Vt sic uoluntas hinc placeat tua

p.284
Nobis, ministris ut placet igneis:
Vt hi suprema coeli in arce,
Nos quoque sic tibi pareamus.
Nobis egenis corporea insuper
Quotidie fer subsidia obsecro,
Victum, ac amictum, ac sanitatem,
Coniugium quoque liberosque.
Digni negamur muneribus tuis?
Tu mitte noxam quaeso rogantibus:
Nam nos quoque omni debitori
Nostro animum placidi fauemus.
Ne non relinquas in dubia pater
Tentatione, at faucibus eripe
Nos Ditis atri. Est quippe regnum,
Vis et honor tibi sempiternus.
ODE XXIII. Matth. 11.
Gratias ago tibi pater, etc.
Te pater laudo, tibi rector axis,
Terraeque, offero gratias,
Quod tua abscondens placita a superbis
Et prudentibus, indices
Paruulis, quicunque humili uacantes
Assistunt mihi pectore
Cum siti. Certe pater haec uoluntas
Est cantanda mihi tua.
Cuncta tu cedis mihi, meque nemo

p.285
Dempto te genitor uidet.
Teque scit nemo, nisi Natus, et cui
Natus lumina dat noua.
Ergo mortales properate cuncti
Ad me, queis onus improbum,
Et graues turbant animum labores:
Gratis uos ego recreo.
Huc, meum portate iugum: meoque
Et mites, et humillimi
Cordis, exemplo fieri studete.
Sic demum requiem pij
Sentiunt ueram, neque temporalem
Laeto pectore. Nam iugum
Commode fertur meum, et haud molestum
Correctis onus est meum.
ODE XXIIII. Ioh. 17.
Pater uenit hora.
Hora iam parens adest,
Tuus nitescat gnatus, ut uicissim
Ille gloriam tuam
Per clima plantet omne: sicut abs te
Omnis est ei data
Carnis potestas, ut suis ministris
Omnibus queat dare
Vitam perennem gaudium certum.
Ait perennis hac quidem

p.286
Est uita, solum te Deum, tuumque
Nosse Christon angelum.
Quaesiui honorem, dum fui relicto
Hic polo tuum o pater:
Opusque grande, te quod imperante
Exequi receperam.
Vt executus plene, alacris adsum.
Iamque me tuo parens
Extolle honore, quo quidem et reluxi,
Dum nihil creaueras,
Et ante tempus omne gloriosus.
Omnibus mihi additis
Tuum stupendum nomen indicaui.
Te trahente sunt dati,
Tuaeque uerbis legis obsequuntur.
Et sciunt quod omnia,
Quaecunque tu mi dona contulisti,
Sint manu data e tua.
Nam uerba sancta tradidi tua ipsis
Cuncta deosculantibus,
Credentibusque me tua exijsse
De potente dextera,
Legatus et quod sim tibi fidelis.
Hos rogo iuues pater,
Qui te sequuntur. haud gregi prophano
Seruiunt preces meae:

p.287
Sed his, tui qui sunt simul, meique
Nam quod est meum, est tuum:
Nec est tibi quid, quod mihi negatur.
At mihi ex ijs honor
Accreuit. haud me mundus hinc habebit,
Sed tibi aduolo pater:
Habebit istos mundus. ergo sancte
Nomen ob tuum pater
Serua, beandos quos mihi dedisti,
Vtque nos, ita hi quoque
Fac mente tanquam colligentur una.
Ipse quamdiu adfui
Mortalis illis, a lupo rapace
Pastor in tuo bonus
Paui sequentes nomine, ut periret
Nullus ex ijs, nisi
Perdendus ille, teste uel propheta.
Iam reuertor en tibi,
Haec ante mortem prolocutus, isti
Quo perenne gaudium
De me refectis hauriant medullis.
Verbum eis dedi tuum:
Hinc odit illos mundus, ut resecta
Membra corpore a putri,
Me, dum sequuntur moribus nouatis.
Non eos rogo statim

p.288
Tollas ab orbe, sed malis gubernes
Erutos: tuamque eos
Per ueritatem, sacra nempe uerba,
Consecres. ego ut polum
Linquens, adiui te iubente mundum:
Sic et hos in horridas
Legabo terras, lumen adferentes.
Horum et ipse gratia
Miracla passim plena sanctitatis,
Ipsi uti tuam quoque
Per ueritatem recreentur, edo.
Sed nec his preces meas
Effundo solis: immo credituris
Haec precor quoque omnibus
In me per horum uerba: gloriamque
Coelitus mihi datam
Illis reuelo, quo pari coacti
Vniantur in fide:
Mens ut sumus nos una, corpus unum,
Meque cum tuo sciant
Venisse in orbem nuncio, et quod ipsos
Mecum ames, pater mihi
Quos appulisti, sint ubique mecum:
Atque gloriam uolo
Mihi paratam per tuum fauorem
Mente combibant sua:

p.289
Me nam flagrabas et sole increato,
Nemo iuste te pater
Nouit prophanus: ast ego, et fideles
Te mei, simulque me
Nouere, qui te uenerim iubente.
Nomen his tuum lubens
Omni reuelo seculo, ut paterna
Charitas eis tua
Pandatur, et me gaudeant patrono.
ODE XXV. Act. 4.
Domine tu es Deus, qui fecisti, etc.
Canticum Apostolorum.
O Poli celsi Deus, atque terrae
Factor, et ponti, reliquique mundi:
Tu tui sacro famuli Dauidis
Concinis ore:
Cur fremunt gentes? populi uana
Cogitant? regum procerumque coetus
Cur stat aduersus Dominum, illiusque
Concitus unctum?
Vere enim Herodes uafer et Pilatus,
Turbaque Israel fera, gentiumque
In tuum sanctum male foederati
Filium Iesum
Impie surgunt, licet abs te inunctum.
Sic Deus uisum tibi, sic statutum

p.290
In tua semper fuit haud aperta
Mente prophanis.
At minas horum Deus intuere
Iustus, ac dona pauidis ministris
In tuis uerbis animum serendis
Obsecro promptum.
Ac tuam dextram quoque pande, sanans
Languidos quosuis, operansque mira
Signa per nomen tibi perplacentis
Prolis Iesu.
ODE XXVI. 1. Timoth. 1.
Canticum Pauli.
Qui me fortificat, Deo,
Ac nostro Domino Christo ago gratias:
Me suscepit enim uelut
Se dignum famulum, uerbaque mi sua
Enarranda dedit: modo
Qui blasphemus eram, cuncta pijs mala
Quaerens. at ueniam impetro,
Quod Iudaeus adhuc, ac rudis egerim.
Valde clara mihi Dei
Illuxit placidi gratia, cum fide
In Christum uolucri, flagrans
Quam dilectio mox assequitur comes.
Ergo hic certus, et omnium
Dignus sermo fide: quod soboles Dei

p.291
Huc descenderit, ut reis,
Inter quos ego sum primus, opem ferat.
Vnde et gratuito pius
Me suscepit, uti posteritas gemens
Exemplo sapiat meo,
Quam pronus miseris, quamque fidelibus
Promptus luceat omnibus
Veram laeticiam, et perpetuam dare
Viuam. aeternus honos ei,
Qui solus sapit, et fine Deus caret.
ODE XXVII. Apocalyp. 15.
Canticum uictorum bestiae.
Quae facis omnipotens, opera
Sunt magna atque stupenda:
Suntque uiae Deus alme tuae
Iustae, o sancte piorum
Rex, uera et tua iudicia.
Quis non grande pauescat.
Christe tuum nomen sapiens?
Turbatusque precetur?
Solus enim Deus es placidus,
Naturaque benignus:
Solus item peccata tuis
Gratis cuncta remittis.
Hinc tibi mox omnes uenient
Gentes, uotaque tarda

p.292
Vnius ante tuos oculos
Humili pectore fundent.
Iam siquidem tandem omne tuum
Clara luce refulget
Iudicium, tuaque eruitur
Cuiuis nota uoluntas.
Carminum Biblicorum Finis.
CARMINVM
RECENTIVM LIBER
Septimus.
ODE I.
Deum Christianis esse laudandum.
Lector nate sacro iam bene spiritu,
Corruptis athei motibus, et rudis
Allecti uario pectoris impetu
Diuersas obeunt sollicitudines
Congestis temere nititur hic suos
Securos opibus reddere posteros:
Iam colles, tumidum iam mare permeans,
Vitamque innumeris obijciens malis.
Alter delicias, uanaque gaudia,
Seu risus adamat, uel trucis ignea
Perculsus sequitur tela Cupidinis,

p.293
Miscetur uagae (turpe) libidini.
Multos ambitio, fluxaque gloria
Suspensos agitat: multi etiam iocos,
Et lusus agileis: multi etiam dolos,
Nec non furta stupent, diraque iurgia.
Sunt et qui crapulam, Bacchica factio,
Vesano nimium pectore diligunt,
Et quas ancipiti fortiter aleae
Commisisse suum mens patrimonium.
Sed nos, qui Domino fidimus, illius
Sperantes meritis omnia prospera,
Cantare assiduo spiritualibus
Debemus placidum carminibus patrem.
Huc nati siquidem uescimur aere,
Tactis utilibus dulce calescimus
Titanis radijs, huc quoque spiritu
Reges illius et sacrifici ungimur:
Quo nostro rudibus gutture gentibus
Fiant acta Dei cuncta celebria,
Et quo deinde probe cognita mentibus
Victricem pauidis objciant fidem.
Atque id nil melius carminibus sacris
Praestat, sacra Deum carmina perdocent:
Hunc nos praecinimus, tu pius accine,
Laudes ipse suas audiat et probet.

p.294
ODE II.
Inuocatio Christi pro sucessu.
Christe, quem sacro decorata plectro
Surgit Euterpe celebrare nostra,
Confer infanti pius erudita
Carmina uati.
Pindari doctor, tibi Caeus olim,
Praebuit fidam tibi Flaccus aurem,
Tu lyrae inuentor tibi sacra semper
Carmina curae.
Vnde Dauides, nisi te magistro
Doctus, afflato citharoedus ore
Saulis insani tumidam fefellit
Principis iram?
Vnde post mutum, Samuele nato,
Calluit luctum, nisi te magistro
Docta, uotiuum pia mater Hanna
Psallere carmen?
Nos quoque haud ullo, nisi te magister
Summe, fidentes, licet imperita
Fauce, canturi tibi dedicatas
Adsumus odas.
Tu rudem nosti reparare linguam,
Qui potens illam nihilo creasti.
Sicut et Mosi tua quondam obire
Iussa timenti,

p.295
Dicis: Ex uda quis inepte linguam
Fecit argilla? quis inabsolutum
Liquit os mutis? ego nonne rerum
Conditor unus?
Ergo ut Esaiae uitiosa uatis
Ora purgares, tuus ecce sacra
Nuncius pruna meliora tangit
Inde futura.
Atque quantumuis puer esset, atque
Rure sorderet patrio, iubente
Clara te gessit tamen acta uates
Annathotites.
Insuper promissa uolens dedisti
Seruulis, praesto fore destitutis
Spiritum semper patris, et perita
Ora daturum.
Quaeso clamorem tibi supplicantis
Corde flagranti miseratus audi,
Qui mihi laturus opem iacenti
Sidera linquis.
Stringat horrentem sacra pruna linguam,
Ac tuum semper iuuet indigentem
Flamen, et larga generata uena
Carmina dona.

p.296
ODE III.
De miseria humana, querela.
Quam triste malum sensibus hausimus,
Quam cedens erebo praeterijt pater
Sanctum numinis almi
Factoris placitum sui?
Quantis hinc inopum uita scatet malis,
Dum ceu perpetua conteritur lue,
Semperque horrida culpae
Mors nos poena uorat reos?
Vix uno, sequitur mox aliud malum,
Sanato, et querimur continue graui
Tacti clade, nec unquam
Respirare datur diu.
Iam frigus rigidum, deinde calor furens
Affligit miseros, mox fame, mox siti
Dura pascimus atram
Pressi sollicitudinem.
Quin et saeua manus crebro tyrannica
Tutantes alacri pectore numinis
Almi terret honorem,
Quaeritque immeritos neci.
Gratisque a patriae finibus exules
Turbato populos pellit ad exteros,
Ignotasque sub oras
Rector corde gregis mali.

p.297
Quin morbi quoque tum, seu febris ignea,
Siue horrenda uteri tormina lubrici
Terrent morte minaci,
Consumuntque reum genus.
Atque haec si placido supplicibus pater
Aufert corde suis, et minuit metum,
Mox aut hulcera lapsis
Dat rursum, aut grauius malum.
Saepe et ceu tumulo culpa redit uetus,
Consumitque hominum sontia pectora,
Immergitque tenebris
Orci corda superstitum.
In summa, horribili nulla uacat dies
Nobis moesticia, quandoquidem indolem
Prauam tristis Adami
Induti, eligimus mala.
Sed non ista pijs ira Deus tua
Infert: at pietas maxima, quo sua
Nondum sero piacla
Trito pectore lugeant.
Nam lugenda reis culpa sua est semel,
Aut hic, aut picea iugiter in Styge:
Vnde et tela libenter
Nos incurrimus heic tua.
Verum commerita haec tu mala mitiges
Clemens oro pater supplicibus tuis,

p.298
Quo cantemus alacri
Gratum corde tibi melos.
Non gaudes pauidum linquere fletui,
Sed siccare genas lentis amor tuus:
Ergo effice tandem
Turbam, nos, tibi supplicem.
ODE IIII.
Ad Deum, pro auxilio in uocatione.
Mirande rector quum tua prouidus
Ad haec uocaris ardua munia
Paruumque et illis impotentem
Sat facere ingenio meopte:
Quaeso superne confer opem tuo
Pronus ministro, meque iuua pater,
Hancque alligatam solue linguam,
Poneque mi tuum in ore uerbum.
Plebs omnis astans audiat et minas
Contra prophanos legis: et indigis,
Cunctisque conuersis paratum
Alme tuum genitor fauorem.
Et sic uoluntas quae tua sit bona,
Quibusque gestis rite coli uelis,
Ex ore nostro, iamque prauis
Dogmatibus procul esse discant.
Quin cordi eorum tu simul implue
Tectum uigorem, nec fac inania

p.299
Verba ore promam: sed superbos
Voce mea feriens regigne.
Atque utilis fac denique sim tibi
Tuaeque sacrae turbae, anima et mea
Retro salutaris, tibique
Perplacitum Deus instrumentum.
Cursusque foelix obsecro sit meus;
Te destitutis Christe nihil bene
Successit unquam, te fauente
Prosumus, obsumus haud iuuante.
Tibi ferox quum non placet Arrius,
Turbat piorum Concilium sacrum,
Ditisque propinat uenena:
Quaeso nite mihi tu benignus.
Nec linque pressum morte, nec abijce
Polluta diri quod patimur sacra
Terrore Papae, quin ministri
Caede tui releuemur illis.
Sunt namque menti crux grauis haec meae,
Pressoque noctu pectus, et ob diem
Torquent: adesto quaeso mitis,
Et pauido mihi fer salutem.
ODE V.
Deprecatio libidinum.
Ne peccem Deus effice,
Pollutas'ue sequar quaeso libidines:

p.300
Verum cede miser tuis
Purgatam placitis ingrediar uiam,
Per teque exhibito regar
Infirmis baculo coniugij sacro.
Huc huc auspicio tuo
Fauste perueniam cunctipotens pater.
Si non promeritus tuam
Sum, foetens uitio, sollicitudinem:
Christum, quo mea nititur
Mens, in me placido respice lumine,
Et me propter eum iuua.
Clemens propter eum compare amabili,
Citra flagitium breui,
Et probrum potiar, tristeque scandalum.
Quin et, quam dabis obsecro,
Sit praestans animi, sit quoque corporis
Donis: utraque opus tuum,
Vtrorumque homines nascimur indigi.
Si diuersa tamen uides
Tu, si fata mihi, uel grauis imminet
Clades, siue aliud mihi,
Cur dulci caream coniuge, destinas:
Esto, morigeror tibi:
Quod uis accidat. et si placet hoc tibi,
Vt coelebs maneam, simul
Vires adde, quibus iam careo, ut queam

p.301
Casto uiuere pectore,
Nec foeda tua re lumina polluam,
Nec te quoque modo reus
Offendam, et facie separer a tua.
Huc coelestis ades pater,
Hos audi gemitus mitis, et has preces,
Et succurre miserrimo,
Soluarque assidue te precor, his malis.
At quum tu tamen indices,
Quod cuncti nequeant id capere, admonens,
Solus fortis ut aggredi
Rem tantam cupiat, simque ego (scis pater)
Infirmissimus omnium,
Nunquam desiero fundere supplices
Vero corde tibi preces:
Quo, per difficiles ire rudis uias,
Septis detinear tuis,
Verbumque intuear perpetuo tuum
Sacro coniugij in statu,
Iam puro Sodomam pectore deserens.
ODE VI.
Gratiarum actio, uiso Dei auxilio.
Quam diffusa tua est rex pie lenitas?
Qui uel caeca iuuas pectora, dum tibi
Se sistunt, precibus nec maculas Deus
Inspersas grauis aspicis.

p.302
Nam quum dira Papae sacra modo ambiens
Certam perfidiam (qua sacra deuouent
Compulsi tua, quam nec positum in mea
Euitare fuit manu)
Maesto corde diu deprecor anxius
Votisque assidue te moror improbis,
En ostensa rudi lux mihi fulgurat,
Et miranda manus tua.
Optato positus perfidiam loco
Gaudens effugio, consilio tuo:
Tum cantare lubens dulce tibi Deus
Auditus potui melos.
Hinc et nunc animum spes bona habet meum,
Quam nunquam esse pius desieris mihi,
Quamque aut hoc ouibus commoda quae tuis
Missus ferre queam in statu,
Nec coram solio sons habear tuo,
Qui clemens pauidis crimina semoues,
Nec naeuos tetrico lumine respicis,
Horum qui tibi cor leuant.
Aut certe, tibi rex quando uidebitur,
Toto me barathro de Babylonico
Lenitus precibus continuis meis
Educes miserabilem.
Tunc uerace canam pectore, tunc pater
Laudes grata strepet lingua tuas mea.

p.303
Praesertim haec fuerint cum patria mihi
Si communia gaudia.
ODE VII.
Concio Christi, ex cap. 7. Matth.
Alto monte sedet Deus,
Et bissena cohors et
Charos assidet ad pedes.
Turbas ille regit labris,
Tandem et fessus hoc addit:
Totis uiribus ingredi
Coeli moenia lucidi
Arctam quaerite per uiam:
Nam lata est quoque, quae sua
Carni uota relinquit.
Hac se praecipitant senes
Tristes, et iuuenum chorus.
Plutonisque nigrantia
Complent atria, nec gradum
Vnquam uertere possunt.
At pauci inueniunt bonam,
Angustamque simul uiam:
Ad sublimia quae Dei,
Per sexcenta pericula,
Ducit regna beatos.
Hanc uos quaerite sedulo,
Hanc intrate precor uiam:

p.304
Cultori bonae Deo
Bonis fructibus arbores
Apparere studete.
Vel certe horribilem breui
Excisi ibitis in rogum.
Sed nec profuerit quidem
Lingua me Dominum pia,
Patronumque uocare:
Sed seruanda patris mei
Sunt mandata, fideque ego
Vera debeo suscipi:
Vestroque auxilio pij
Sustententur egeni.
Multi in iudicio mihi
Dicent cum fremitu rei:
An'non grandia nomine
Quondam gessimus in tuo,
Illi quos ita damnas?
An'non uerba pio gregi
Vatum more fidelium,
Pure tradidimus tua?
Et miracula fecimus?
Et conuertimus istos?
His responsum ego tum dabo:
Quid nam gesseritis foris,
Haud specto, neque proprium

p.305
Est hoc officij mei,
Qui cor iudico solum.
Verum quum, genus impium,
Et deliqueritis graue, et,
Nondum corda noui, malum
Perpetraueritis, mihi
Ignoti estis, abite.
Ergo discipuli mei
Ignaui simul, et cati,
Qui, qualesque cani queant,
Apto proposito typo,
Commonstrabo libenter.
Ceu fundata domus bene,
Petraeque imposita, haud timet
Vim saeui maris, haud grauem
Impulsum Zephyri, et leui
Regnantem aere Caurum:
Sic quicunque meum pius
Auditque et simul efficit
Verbum, stabit in omnibus
Fortis casibus, et meo
Nunquam arcendus ab ore.
At fundata domus male,
Putrique insita pulueri,
Dum saeuit Notus, ac tumens
Vnda impugnat eam, facit

p.306
Magnam lapsa ruinam.
Sic quemcunque mei quoque
Sanctum audire mouet patris
Verbum sola scientia,
Non et cognita dehinc noua
Vita implere uoluntas:
Is tentatus, et igneo
Sistens iudicio Dei,
Terroremque bibens necis,
Desperabit, et horrido
Praeceps incidet Orco.
Tum se sentiet omnibus
Donis esse procul Dei,
Nec fulsisse sibi fidem
Veram, nec miserabilem
Vnitum esse patrono.
ODE VIII.
Precatio in anxietate uaria [uaeria ed.].
Occulte rector, Christigenum Deus
Quam nostra terror pectora multiplex
Versat? quot existunt eadem
Bella mihi superanda luce?
Pulsandus agger gurgite sto maris
Alti atque Cauri flatibus inciti:
Hinc salsa spumans, hinc citato
Lympida me petit unda fluctu.

p.307
Primum profusis quid lachrymis querar.
Primum dolorem, quem tibi proferam
Emolliendum et lenitate,
Fide tua Deus, et potente
Dextra? paratas an genero minas
A morte praecoci? hunc abiens enim
Morbo laborantem reliqui
Ancipiti, uiduamque flentem.
An uersus ad cor principio gemam
Cultus prophanos et sacra noxia:
Quae ferre compellor, tyranni
Imperio subigentis orbem?
Hinc inquieta est mens mea, quod tibi
Ritus amaros exequar, a tuo
Candore, conuersoque rege
Affore mox meliora semper
Sperans. An igneis ambiguos magis,
Suspensa reddunt qui mihi pectora
Seque exhibentes saepe blandos,
Mox abeunt, quasi sumus ater
Permixtus auris, et caput indigo
Negant amatum difficiles mihi,
Clamantque linquendum impotentem
Coniugij sine scipione.
An his omissis iam licet innocens
Tremam cruentas pontificum manus,

p.308
Quum nunc ad ipsorum uocatus
Terribilem proficiscor urbem?
Immo sub una plangere naenia
Visum est, eodemque omnia carmine
Haec deprecari, quaeso moestum
Cunctipotens miserator audi.
Te fido toto pectore, te libens
Agnosco patrem, si tua fert ita
Nobis salutaris uoluntas,
Liberer hoc Deus uniuerso
Per te tumultu, prosperaque annue
His cuncta uotis. Sin minus haec tibi
Sunt uisa, cedo, crux geratur,
Dum tuo agam pater in fauore.
ODE IX.
Precatio Christiane amantis.
Summis Christe mihi dotibus inclyta
Isthaec gemma sui non superabilem
Inspirauit amorem,
Cor furata meum semel.
Nec quicquam superest, heu fateor, spei
In me, quod potiar coniuge: sic mihi
Sunt contraria cuncta,
Quae me cunque beent ea.
Nam uel fratribus heic deseror a meis,
Ne dicam impedior: quin etiam mihi

p.309
Consuetudo prophana,
Et lex hostis obest tui.
Ne desertum adeo tu quoque desere
Christe. an'non miseris maxime ab aureo
Deuenisse putaris
Laetus nuncius aethere?
Cur moerore mihi cor erit in graui?
Cur caecum pietas me fugiet tua?
An terrore fugati
Abs te suaue ubi melos
Pangent? Ecce nihil difficile est tibi,
Tu quando e nihilo feceris omnia.
Authori an'ne uoluntas
Morem humana geret suo?
Quaeso sis facilis, nomine enim precor
Haud indigna tuo, aut noxia proximis:
Quin nec iuncta mihi ista
Votis damna feret meis.
Ex lege horribilem te tremet arbitrum,
Ex Euangelio concipiet fidem,
Puram et relligionem,
Et mandata sciet patris.
Dextram ferre lubens tu miseris modo,
Frustratisque operae spe propriae soles:
Desertum ergo iuua me,
Solique omnis honor tibi

p.310
Cedet. Te memori tunc ego pectore
Mirabor tacitus, te quoque publico
Sacrae carmine turbae,
Res gestasque canam tuas.
ODE X.
Contra inuocationem creaturarum.
O pupillorum tutor pie pauperum patrone,
Gregisque pastor creduli benigne
Aspice quam grauis incumbat mihi perferenda moles,
Et quae malorum deuoranda lerna.
Et tamen ad solum te lumina subleuare nostra,
O Christe nobis spes salutis una
Audemus, sermone tui patris obuiam repressi,
Qui uerba semper mandat intueri,
Praeceptumque suum, quoties tibi pro salute grati
Cultum paramus non abominandum.
Qui uetat et fieri sibi, quae sibi non requirit ipse
Palam libellis annotata sacris:
Vt discamus ei nostras nihil esse functiones,
Ni corde fluxas ex obediente.
Porro suo nullos mandat pater inuocare uerbo,
Te praeter unum dulce clamitantem:
Quos grauis ira Dei, quos crux premit, huc adeste cuncti
Meumque laeti nomen inuocate.
Et quodcunque mea numen patris in fide petetis,
Habebitis, me leniente patrem.

p.311
Ergo iam nihili rem ducimus impia docentem
Lingua, sepultos inuocare diuos.
Nos etenim quanti sumus, ut temere inuocemus ullum
Quem Christe tu non tradis inuocandum?
Caeci nos sumus, et palpamus in horridis tenebris,
Vt umbra terrae quum reduxit astra.
At fingens pedibus sermo tuus est lucerna nostris,
Monstransque lumen semitam terendam.
Quare, quum doceas nullum unice dux tuos precari,
Cum patre quam te, spiritumque sanctum:
Nos nostra haud faciet sapientia stulta tam feroces,
Vt nostra adacti cogitatione,
Praesidia incerto pro te noua postulemus ore,
Quae non tuo sunt consecrata iussu.
Sed rex fide, manus potius tibi subleuamus uni,
Et (saepe quanquam differas medelam)
Vulnera detegimus soli tibi nostra, tu patronus,
Iudexque noster, dum iuuemur, unus.
Tu saltem miserere igitur, miserere te precantum,
Quos, ni iuues tu solus inuocatus,
Nemo iuuat: nullum nostrae, nisi te, preces loquuntur,
Ne deseras nos quaeso destitutos.
Cur nos opprobrijs oneret mala, te ferente, turba?
Dicatque: Spernit Christus, et recusat
Haereticas audire preces, ubi te precamur unum?
Atqui loquela nos tua huc adegit.

p.312
Surge, ueni, propera, miseros rege nos tuos clientes
Tibique soli pauperes relictos.
Irasci nostris te saeuiter hostibus prophanis
Palam fac, emptis at fauere nobis,
Ferre graues alacri qui pectore malumus labores.
Quam transgredi quae iussa tu dedisti:
Gloria, laus et honos hinc ut tibi Christe sit redemptor,
Turba beatos eligente calles.
ODE XI.
Cur Christiani iam comburantur.
Impietas hominum quas non excogitat arteis
Ad tua membra Deus
Turbanda, et penitus cruce deterrenda minaci,
Ne tua iussa colant,
Ac teneant? en ignem etiam succendere uiuis
Aggrediuntur eis:
Cognita quae paucis antiquitus ultio sanctis,
Martyribusque fuit.
Iam, quasi communi, redeunt ad sidera flammis
Agmina Christiadum [Christadum ed.],
Supplicio. cur tu genitor permittis, ut atrox
Mors uoret ista tuos?
An quia prae foribus iam conflagratio mundi
Totius illa cubat?
Idque uelut signo mortalibus omnibus isto
Significare cupis?

p.313
An magis ostendis tacite sua fata prophanis,
Exitiumque breui
Irruiturum, ubi perpetuo tosti igne gehennae
Turpia facta luent?
Christiadis peccata manent quidem, at illa patroni
Oblita iusticia,
Et studio uitata suo: poenamque perennem
Hinc licet effugiant,
Non omnem tamen effugiunt poenam. immo priores,
Antequam iudicium
Extremum Domini coguntur uindicis iram,
Saeuaque ferre mala.
Interea secura quidem gens impia uiuit,
Faustaque cuncta sibi
Credit, et ignorat foedum se crimine, uultum
Lege tegente suum:
Verum post inopinus eis pauor, atque aeternus
Irruet interitus,
Tam grauis, ut linguis procul a mortalibus absit
Omnibus eloquium.
Nam si difficile est seruari, nec nisi flammas,
Ac genus omne cruce
Perpessi uel sancti aegre dignantur Olympi
Lumine perpetuo:
Quid turbae reprobae dicemus quaeso futurum,
Quae pia iussa Dei

p.314
Calcat? an aspectum rigidi perferre ualebit
Iudicis illa trucem?
O quos tunc igneis erit, aerumnasque ferendum,
Quin magis o miseri
Conuersi eligitis fluxos tolerare labores
Cum grege Christiadum?
ODE XII.
Canticum Noae cum suis arca.
O brutas transit leuis arca terras,
Nosque conseruat tumidis ab undis,
Nos Deo charos, madidoque solos
Orbe relictos.
Quotquot heu cunctis homines in oris
Vixerant, uno periere mense:
Nullus euasit rigidi tumentem
Iudicis iram.
Nemo tam cautus, pedibusque pollens
Extitit, qui uim potuit cadentum
Imbrium coelo, laticesque ruptae
Vincere terrae.
Vidimus multos, quibus una triste
Mens erat letum fugere, hic supremas
Turrium partes trepidos, ibi altos
Scandere montes.
Verticem at nactos aqua consecuta est:
Immo iam tensis quoque ceu petentes

p.315
Brachijs axem, pauidoque uultu,
Obruit unda,
Nos Dei mira pietate soli
Coetus exilis, pelagus per altum,
Ceu manus, lati miseris propensi
Numinis imus.
Hoc rei uere typus est latentis,
Nempe quod Christus populum instar arcae
Credulum seruet, maledictione,
Morteque tutum.
Praeter hunc unum nihil extat usquam,
Quod reos foedi uitij a gehenna
Soluat: ut nil heic nece, praeter unam
Liberat arcam.
Splendidis altos licet occuparis
Actibus montes, uacuus patrono,
Nil erit, regis neque sic minacem
Fugeris iram.
Namque tam cautos, agilesque, celsis
Montibus fisos fera mersit unda,
Quam pigros, planum sua qui per agrum
Tecta tenebant.
Porro ut haud paucos trepidare circum,
Fabricam spretam sibi ceu dolentes,
Et sacram sero nimis expetentes
Vidimus arcam,

p.316
Nec grauem uitasse tamen furorem,
Quod Dei scirent monita executos
A truci immunes pelago futuros,
Pollicito eius:
Sic neque euadet quis ab imminente
Morte, placatum esse Deum tametsi
Omnibus norit Dominum fideli
Corde secutis.
Ipse considat Domino necesse est,
Et sciat motum sibimet fauere,
Ipsius flatu quoque recreetur,
Et sit in ipso.
Nos uti haud extra sumus ast in arca:
Sicque ridemus pelagi tumorem,
Te duce audaces, tibi sit perennis
Gloria numen.
ODE XIII.
Quis sit pius.
Quisquis colendi numinis anxius
Haurit fauorem pectore credulo,
Misso confidit patrono,
Christigenis pius ille doctis
Apte uocatur: si pietas tamen
Inflammet ipsum numinis agnita,
Cogatque fratres indigentes
Vsque suis recreare donis.

p.317
Praesertim et almi si placitis Dei,
Verisque sese cultibus obliget:
Vnaque Christi uoce ductus,
Falsa pia sacra mente spernat.
Vox ecce Christi sola facit pios
Ipsam sequentes: linquit at impios
Ipsa carentes, quanquam honestis
Externis celebrentur actis.
Pius uocandus nec Numa, nec Nero:
Coelo hic, et orbi pestis erat nocens:
Ast ille permulta erigebat
Sacra, Dei tamen absque iussu.
Aeque ille nobis impius, et Deo,
Deo sed uni Pompilius Numa.
Nos nil uidemus destituti
Luce Dei, Deus ipse iudex.
Tu qui piorum iungere te choro,
Datisque ei uis pollicitis frui,
Te recreet uox nocte Christi,
Luce tuos moderetur actus.
Plantis piorum uox radia: Dei,
Et per beatam ducit eis uiam,
Ne non ad occultata nocte
Saxa, rei sua crura frangant.
Hinc et prophanos, et simul impios
Odere cultus: ambrosiam interim,

p.318
Et suaue nectar suspicati
Sacra Dei decorata uerbo.
ODE XIIII.
Querela Lothi.
Subuersa patria, coniugeque in modum
Durata silicis, triste graui Lothus
Fudit pectore carmen,
Talesque ore dedit sonos:
O quam dura reis ira uenit Dei,
Natae? quis pauida non tremat impius
Eius fulmina mente?
Quis non horreat illius
Peccans iudicium? non'ne liquescere
Monteis ira Dei tam cito fecerit,
Tanquam admota uoraci
Flammae cera resoluitur?
Nunc non immerito collibus inquiet
Irati ueritus lumina iudicis
Grex damnatus ab ira
Illapsi abdite me Dei.
Hinc seruite Deo, perniciem quibus
Euitare placet cordeque subdito,
Perfectoque timore
Sacram currite per uiam.
Damnatas moniti linquite semitas,
Impurasque uias, quas athei terunt:

p.319
Vestra at corda, pedesque
Ad legem properent Dei.
Hic impune diu saepe quidem gregis
Fert peccata mali: sed tamen omnia
Tandem crimina poenis
Vlciscetur atrocibus.
Huius nemo manum iudicis effugit,
Qui deliquit hic et lynceo hypocritae
Nudam lumine mentem
Cernitque, et Stygi mancipat.
Nimirum rigidam nos rigide iubet
Legem implere suam: nec patitur suum
Vllam in corpore sordem,
Vllum in mente piaculum.
Coeleste ingenium flagitat, abijcit
Affectus ueteres, ingeniumque Adae
Punitque acta secuta,
Nos exempla, uelut docent.
ODE XV.
Quis sit hypocrita.
Scriptura quem'nam dicat hypocritam
Permulta sacri membra fugit chori:
Plerique censent esse, quisquis
Ore Dei sata uerba spernit,
Et sancta latae coelitus abijcit
Precepta legis, ritibus impijs,

p.320
Fictaque dedens membra sacris
Membra uagam comitata mentem.
Sed exul hic est a Domini grege,
Nec filium, illum corripit ut suum
Scriptura: sed spretum seuero
Iudicio taciturna linquit.
Oportet ergo sit quis ab agmine
Nondum fideli pulsus, id est pius
Censendus, externos per actus,
Dogmataque immaculata uerbi.
Hic, si fidelem se foris exhibens,
Horrente Christum pectore non uidet,
Viuitque carni non renatus,
Citra oleum, sine nuptiali
Toga (tametsi fallat eum nihil,
Rudeisque norit ludere scommatis,
Nomenque hypocritae probrosum
Obijciat tumido ore cuiuis)
Est ipsus (en quam iudicium Dei est
Nostro remotum sensui) hypocrita,
Quem sacra uatum scripta damnant,
Cuique Erebi minitantur ignem.
Hinc parce linguae quisquis ades pius,
Nullumque mordens, ipse time Deum:
Non ille uerbis mitigatur,
Scire parum sua iussa censet.

p.321
Implere uero corde suos ea
Vult absque fuco, uult homines nouos,
Iuxtaque mentem recreatos
Esse suam, sibi dum placebunt.
ODE XVI.
Confessio uerae fidei.
Mens es omnium pater:
Tu gnara rerum, et fortis, atque iusta,
Fidaque, et pijssima,
Et casta, donisque omnibus beata.
Et creator omnium:
Cum prole rerum spirituque sancto,
Conditaeque machinae
Omnino rector liber uniuersae.
Ast homo, en opus tuum,
Licet creatus rectus et beatus,
Caecus est, et impotens,
Foedatus atra labe, conditoris
Negligens, et inscius,
Carensque amore proximi, suisque
Pronus usque commodis:
Damnatus unde et lege iam seuera,
Nesciaque parcere
Expectat ignes, hei miser, perennes.
At benignus hoc tuum
Rebelle plasma tu nouare quaeris:

p.322
Ac minace nos tuo
Primum ore terres, indicasque crimen,
Criminique debitam
Poenam, idque prauis lege restituta.
Si cor haec in intimum
Nostrum subintrat uox Dei, grauique
Nos pauore concutit,
Peccata nobis inuidiosa reddens:
Ecce tum noua pater
Suum, piaque trita per ministrum
Voce corda recreat,
Nobisque mire sese ait fauere.
Porro nec piacula
Punire iustis nostra uelle poenis,
Propter unicum suum
Natum patronum sontium ordinatum,
Qui sua nece omnium
Culpam abrogauit, passus ipse poenam,
Omnibusque dat, sua
Qui non repellunt infidelitate:
Sed fide quasi obuia
Oblata sumunt gaudia haud caduca.
Si cor haec in intimum
Nostrum penetrat uox Dei, superne
Spiritu Dei suum
Afflante numen, tum nouum renati

p.323
Coelitus sumus genus,
Bonosque fructus hinc Deo probatae
Proferemus arbores,
Legemque sanctis exprimemus actis
A Deo datam, licet
Saeua inquinatis haereat medullis
Pronitas adhuc malo,
Vetetque iustos lege nos haberi.
Quare ubi intuebimur
Nos mente, nostraque acta, prae dolore
Lachrymemur ilico:
Sed intuentes unicum patronum,
Tum leuata recreet
Nos mens, Deo grata cantet hymnos.
Interim studebimus,
Vt cum timore semper ambulemus,
Ne pio horridam patri
Vita maligna concitemus iram.
Iustus est enim, et suo
Procul fauore reprobos abarcet.
Obtinere nec fidem
Possunt maligni spiritumque sanctum
Ergo sedulo uiam
Custodiamus rectam, et inuocemus
Mente seria Deum,
Dux lubricos nos fidus ut gubernet.

p.324
ODE XVII.
Contra legem coelibatus.
Carmen dulce Paphnutius
Niceno cecinit concilio, sacro
Feruens uiscera spiritu:
Quo'nam proruitis corde patres graui?
Mirantes ita coelibes,
Damnare ut placeat lege ratum Dei,
Concessumque quibuslibet
Semper coniugium? haud Zelus hic est pius.
Istoc obruta castitas,
Haud firmata, semel consilio cadet.
Illiusque loco uagas
Toto, ac illicitas orbe libidines
Mox regnare uidebitis.
Pro sacro uetitum quaeritis inscij,
Pollutumque uiri statum:
Nam radet uitium corde latens minas:
Immo obnitimur agnito
Omnes imperio. decipulam ut leo
Trux ingressus, ubi exitum
Casu respiciens non uidet, amplius
Blando non capitur cibo,
Tantum difficiles anxius exitus
Tentat: sic quoque flamines,
Demptum lege sibi connubium ratos

p.325
Tandem polluere haud si suum
Captos indomitus coget amor thorum,
Damnatasque libidines
Extra coniugium, corde sequi uago.
Mox et prona suis comes
Ibit plebs ducibus: sicque uidebimus,
Flammis uindicibus solum
Purgandum Sodomae more fidelium.
O quam flebile posteris
Hinc aeuum ueniet? crimine tristius
Nil est immedicabili.
Illos quippe manet iudicium Dei,
Qui scortantur, et igneis
Vruntur iaculis corda Cupidinis.
Cui (paucos modo dempseris
Rara dote) potest nemo resistere.
Damnosum en adeo est, uirum
Adiutrice procul uiuere compare.
Verum coniugium sacra
Latum lege, patri sceptrigero placet:
Atque uxore frui sua
Supremi ad placitum numinis, integra est
Ipso iudice, castitas,
Personisque decus grande quibuslibet.

p.326
ODE XVIII.
Precatio in metu persecutionis.
Deus, o redemptor
Fide, quo tantos animo perferimus labores?
Quo mihi crux molesta
Semper incumbit misero? quo proceres cruento
Gutture purpurati
Infimo de me famulo, triste, tuo recensent
Verba minata lethum?
Dum tamen tu scis, auido corde tibi ministrem.
Obsecro me benignus
Liberes paruum, neque me tradideris uorandum
Dentibus huius ursi:
Ni simul uires inopi sufficias alacri, ut
Corde queam nouatus
Dexteram perferre tuam: fata subire non sum
Par ego ui meapte:
Impotens uero nimium, languidior iusto
Huc ades o, tuoque
Coelitus cor tange meum pneumate, meque tantis
Ponderibus ferendis
Vel parem fac, si tibi stat plurima nostra plagis
Crimina uindicare
Tristibus: nam sum reus, et flagitijs perenni
Foeteo morte dignis:
Nec mihi quicquam uel atrox feceris immerenti;

p.327
Vnde tuae et libenter
Me uoluntati penitus trado, tibique subdor:
Vel potius benignus
Libera, pronumque humili pande tuum. fauorem;
Ac tua mira cordi
Lenitas sit nota meo: meque neci minanti
Eripe, meque serua:
Non enim immersi tumulo, grata tibi ministrant
Carmina, sed superstes,
Ac tuam lucem duplicem, suaue uidens in alto
Monte tui fauoris
Te Deus, nomenque tuum clima canam per omne.
ODE XIX.
Contra transubstantiationem panis
in coena Dominica.
Quum coenae aethereae Paschasius recens
Firmis conspicui ceu rationibus
Panis materiam demere pergeret,
Vates tristia Bartramus
Cantans fata: Mala, dixit, aui probas,
Id quod posteritas hinc miserabilis
Dum pugnare uolet, non sine sanguine,
Mentem docta, luet, Dei.
Heu heu quanta moues funera coetui
Sacro, quanta seris bella fidelibus?
Iam surgent uirides, proh pudor, arbores

p.328
In stragem populi pij.
Iam sanctum uideo prostitui cibum,
Cumque illo Domini degenerem gregem
Moechari uetitis cultibus, ac genu
Illi flectere ceu Deo.
Illi luminibus facticijs quoque
Casso, cereolas atque lucernulas
Et noctu, et nitidum saepius ob diem,
Ardere eminus intuor.
Quin mox et fragili materiae sua
Fundent uota rudes, non secus ac Deus
Iam non aethereo fulminet e throno,
Acceptetque pias preces.
Non iam coena diu mystica posteris,
Quam coram Domino laetus edat pium
Grex, istoc Stygium dogma sequentibus
Ast excelsus erit Deus.
Idolum immo merum stare loco sacro
Quod uidit Daniel. Siccine prandium
Christo authore datum per te erit horrida
Castis nausea mentibus?
Quanquam nunc tumidi sacrifici tibi
Plaudunt, ac celebrant officium tuum:
Ac tu uictor eos, qui tibi sentiunt
Diuersa, et premis, et premes:
Grato idololatris rite ferociens

p.329
Inuento, ac ueluti nactus amabilem
Iam uictoriam euas: vincet in ultimo
Verbum sine tamen Dei.
Tandem et Ierobaal missus, et Helias
Oppugnare alacres te uenient, neque
Tum flammis dominans, nec gladio truci
Aeternum fugies probrum.
Ast orbi interea pestis eris nocens,
Armabis reprobos lugubris, et rudeis
Abduces animos tramite deuio,
Ac doctos adiges cruci.
ODE XX.
Querela profugi propter Euangelium.
Nidos hirundo iam repetit suos,
Alauda cantat laeta per aerem:
Quin cuncta ceu rident creata,
Viuifico redeunte sole:
Sed blanda nobis patria linquitur,
Notique cuncti prorsus inertibus,
Sedesque turbati periclis
Corde graui petimus remotas.
Ac dura pectus deijceret mihi
Fortuna, si non sancta foret tua
De me uoluntas, deque iustis
Omnibus, ut cruce maceremur.
Sic Abrahamus Nimrotico pater

p.330
Ereptus igni, et cultibus impijs,
Errauit ignotos per agros,
Dura sequens tua iussa quondam.
Sic fratris iram iure tremens Iacob,
Eiusque proles uendita, sic manum
Vates Iessaeus cruentam
Quum ducis effugeret superbi:
Sic tota semper turba fidelium,
Ceu non latenti cognita numini,
Vrgente tabefacta luctu est,
Inque plagis gemuit remotis.
Oportet hoc et nos iter ingredi, ac
Te Christe fracta mente sequi, tua
Dum membra censeri, ac potiri
Gratuita uolumus corona.
Manum en parati ferre sumus tuam:
Leueisque poenas malumus hic pati,
Quam post gehennae cum prophanis
Perpetuo sepeliri in igne.
Tantum in seuera fac pietas tua
Spectetur ira, mique nite fauens,
Et me guberna destitutum,
Sisque uiae mihi dux, comesque.
Sed ecce uoto mirifice meo,
Valdeque clemens hactenus annuis:
Nam nocte, cursuque absoluto,

p.331
Das pluuias: nitidum at uianti
Coelum benigno cum Zephyro exhibes,
Ac solis iram nubibus occulis.
Quin et quod agro Magdeburgi
Me comites abeunt relicto,
Neque id meis fit rebus inutile:
Confecto enim iam prima negotio
Lux obstupescenti quadrigam,
Atque nouos comites ministrat.
Defunctus autem curru eo, adhuc pedes
Infirmus, incultam ingredior uiam,
Te fretus uno: sed precanti
Currus adest, quasi missus axe.
Hinc iam gubernans aethera cum solo
Mihi nites, et propitius Deus:
Te perge mitem quaeso paruo
Pingere, meque comes petitae
Tandem infer urbi, meque ibi dirige
Coram eruditis atque pijs uiris
Fauste, sed inprimis perennem
Vsque fauens mihi pande uitam.
ODE XXII.
Luminum aliquot Ecclesiae
commemoratio.
Quem pium, sanctumque lyra sacrata
Sumis Euterpe celebrare nostra?

p.332
An fide uera placitum supremo
Numini Abelem?
Cuius incensum leue scandit axem,
Vnde et incurrit Phlegetontis iram,
Et suum primus Domini cruorem
Nomine fudit.
An polo abreptus nece liber Enoch
Dignus in primis erit ut canatur
Cum Dei callem comes eius omni
Triuerit hora?
Et Noah iustus micat unus inter
Impios multos, adeoque solus
Cum suis iram Domini, ac tumentes
Effugit undas.
Sic Dei quisquis placidi fauore,
Spirituque haud iustus erit, peribit:
Solus euadet pius, et fidelis
Pectore uero.
Te fidi dicam quoque quum labante
Gente mortali, steteris fidelis,
Vim tyrannorum Babylonicorum
Passus iniquam.
Prodit hinc Abram celebrandus heros,
Quem Deus cultu Stygio euocatum
Soluit, ignotasque uelut bidentem
Duxit in oras.

p.333
Ecce coelestem Domini fauentis
Audit hic uocem fidem habetque uoci:
Vnde, et culpa penitus remissa,
Iustus habetur.
Ipse tentatus quoque non uacillat,
Nec suum natum fugit immolare
Ex Dei iussis, neque spe futurae
Posteritatis
Excidit flexus tamen. Inde Ioseph
Venditus fratrum rabie aemulorum,
Carceri inclusus quoque tandem ad alia
Culmina regni
Fertur, ac dura fame maceratis
Fratribus, patrique cibos ministrat:
Territis et se bene somniasse
Comprobat olim.
Mittitur [Mititur ed.] celso uelut axe Moses
Ductor afflicto populo, iugoque
Liberat pressos Pharaonis, atque
Lege minister
Coelitus lata reprobos cohercet.
Vnctus in regem fuit et Dauides:
At diu regem tamen aemulantem
Horruit exul.
Hinc sui saeuos animi labores,
Et suos dulci quoque liberatus

p.334
Ad Deum defert cithara, piaque
Voce triumphos.
Helias uates reprobos minaci
Territat lingua, pluuias terris
Arcet, ac postquam profugus cruentam
Iesabelem
Fugit, ingentesque tulit labores,
Viuus ignito petit astra curru,
Putribus nobis quoque membra rursus
Integra spondens.
Mox puer fulget Iosias, et omnem
Cultibus terram releuat prophanis.
Daniel captus placet, ac stuporem
Inijcit hosti,
Doctus arcanum quoque cogitatum
Regis, atque iram reprimens leonum,
Dum suum, spreta, Dominum precatur,
Lege monarchae.
Temporis gnarus fuit et futuri,
Regnum et instantis uidet omne secli:
Quando item uerbum caro facta, patris
Poneret iram.
Ipse Nechemias quoque captus urbem
Plangit euersam Domino uidente,
Missus et grato lacerae labore
Moenia reddit.

p.335
Liuidi tentant inhibere surgens,
Nec ualent hostes opus. instat ille
Dextera sudans operi, sinistra
Sed gerit arma.
Dico Baptistam quoque nuncium, ceu
Phosphorum Phoebi properantis, ipse
Tristis obiurgat reprobos, monetque
Crimina uitent:
Ipse conuersis quoque monstrat agnum,
Qui sua patrem populo fideli
Morte placaret, fieretque turbae
Pastor egentis.
Agnus hinc mundo nituit stupenti,
Atque eum cinxit, trepido dicata
Clara lux orbi duodena turbae
Discipulorum.
Inter hos Paulus, modo persecutor
Durus a Christo radiat repressus,
Nocte ceu paruis uaga comparata
Delia stellis.
Ast Iohannes, reliquis ademptis
Vi tyrannorum, regit unus orbem,
Ac diu certa mala uoce uindex
Dogmata calcat.
Surgit hinc nulli numeranda turba
Martyrum, ob charum sua qui libenter

p.336
Membra tortori laceranda Christum
Exposuerunt.
Et simul qui uoce gregem pusillum
Coelica Christi docuere, foetas
Hostium sectas inhibere toto
Corde studentes.
Hoc flagrans egit Cyprianus, hoc et
Naziansenus, uetus et Cyrillus,
Hoc et Augustinus ouans acerbo
De male sani
Prorsus oppresso pelagi furore,
Ac pia pergens populos gubernat
Voce, sanctorum dein omne turbae
Doctor in aeuum.
Quin meam nec tu fugies Thaliam
Clarae Alexandri pie pastor urbis,
Arrij uictor, profugusque uicti
Nutibus idem.
Tu'ne Nicenum synodum Paphnuti,
Atque nutantes moderare patres,
Dum parant sacris noua coelibatus
Vincla ministris?
Mysticam coenam retinere sudant
Bartramus, purusque Scotus: sed ecce
Victor, ut fato, sacer Antichristus
Omnia foedat.

p.337
Donec armatus micuit Lutherus,
Ac diu inuictum pepulit tyrannum.
At diu non lux nitet illa caeco
Fulgida mundo.
Sed nitet tanquam radians benigno
A Deo nobis data fax Philippus,
Dum lupos arcet, solioque Christum
Collocat alto.
Sit diu charo populo superstes,
Alme da quaeso Deus: atque taleis
Perge rectores dare, nec relinque
Pastor ouile.
ODE XXII.
Gratiarum actio pro reualescente sorore.
Tu clemens Deus es, nostraque suscipis
Mitis uota simul. namque tibi modo,
Aegrotante sorore.
Fudi has mente preces graui:
Clemens omnipotens respice nos pater:
Nam uiso medicus lotio, ubi tria
Fundo signa coibant,
Morbum lethiferum canit.
Aegrotaeque mihi forma parum spei
Praebet: sed nitidum tu Deus aethera,
Terrarumque gubernas
Orbem, liber ab omnibus

p.338
Naturae monitis. tu siquidem iubes
Quondam solis equos sistere: tu retro
Cogis flumina, ponis
Et plantis mare peruium.
Iam nobis etiam lucidus o Deus
Adsis, ac remoue fata uetantia,
Atque hanc Dorcada nostri
Sanes obsecro seculi.
Quantus namque domus eius in angulis,
Angustae licet, est coetus egentium?
Effunditque liquentes
Moesto pectore lachrymas,
Nutante hospitio, fertque tibi preces?
Communes pater has accipe tu pius,
Conseruaque sororem
Charam nominibus mihi
Multis. haec placidus uota Deus mea
Caepit. nam subito, denuo lotio
Viso, iamque nouato,
Spe plenus medicus redit.
Liquit morbus eam, grataque sanitas
Paulatim redijt. siccine tu Deus
Audis uota propinquus,
Absoluisque precantium?
An laudata fuit natio, quae sibi
Vicinos adeo contuleris deos,

p.339
Noster proximus ut rex
Audit murmura supplicum?
Quaeso perge preces accipere hinc meas,
Non me, nec meum opus futile, sed tuum
Natum, corde propenso,
Patronumque uidens meum,
Germanaeque meae, nec minus omnibus
Vt consanguineis obsecro proroges
Gratae munera uitae,
Seruesque incolumes diu.
In primis fidei lumine fulgidi
Sanae permaneant inque tuo pater
Sancto quaeso timore,
Sustententque ope pauperes.
ODE XXIII.
Ad amicum defunctum.
Sanguine, aetate, studioque pridem
Chare coniuncti fuimus Galene,
Par amicorum quasi separandum
Tempore nullo:
Ceuque canturi pariter patrono
Debitos hymnos, ita tanquam eadem
Visa sunt multis agitata bina
Corpora mente.
Sed dies hanc spem tulit una, tuque
Incidis fatum: prius autem utrique

p.340
Mi grauem sortem, tibi gratulandam
Vaticinatis,
Morte dum palles properante, porro
Proprio sensu uacuus, Deique
Abdita lapsi miserae parentis
Posteritati
Luce donatus: mihi fare terris
Esse cantandum, tibi uero amaris
Libero curis, modulandum in alto
Culmine coeli.
Sic abis, finisque tuos labores,
Ac pium foelix Dominum poeta
Concinis, grato tua comprobantem
Carmina uultu.
Est quies nomen tibi, uita mansit,
Dum quies durat; simul atra uero
Cura restabat, petis inter astra
Celsa quietem.
Interim saeuas ego ferre mente
Natus aerumnas, dubiosque casus,
Impio mixtus generi, minaces
Necto querelas.
Turturisque instar gemo, dum uidere
Cogor humanum genus omne ferme
Decipi, gaudere, Deique chara
Spernere iussa.

p.341
Quum tua haec de me tamen est uoluntas
Christe, parebo tibi perlibenter,
Ac tua iniunctum mihi uoce munus
Laetus obibo.
Anxia uero peto te redemptor
Mente, ne talis uager hic poeta,
Vt neger gratus tibi dissoluto
Corpore uates.
Non ita has Odas amo, sed uidere
Flagro te coram Deus, atque uiso
Horridas nulla macula beatus
Pangere grateis.
ODE XXIIII.
Laus Vitenbergae.
Laudanda est alij diuersa Academia uati,
Vel Musis Basilea sacratis
Inclyta, uel rapido ditata Colonia Rheno,
Marpurgum'ue, aut Lypsia diues,
Aut mare Rostochium iuxta boreale locatum,
Vel nobis Oxonia grandi
Disiuncta Oceano, aut Romanis nobile Musis
Louanium, uel Parrhysiorum
Vrbs antiqua, locis uel clara Bononia cunctis:
At mihi Vitenberga canetur,
Parua situ, non parua tamen, si munera spectes:
Nam foris et spirantis odoris

p.342
Sylua frequens, aerque fragrans, et campus apertus,
Et mons est prope uitifer: intus
Florent uerae artes, feruetque Pelasgica lingua,
Sacraque uox Hebraica claret.
Hic et doctiloquae sedem statuere sorores,
Doctiloquisque sacrisque loquaces
Omnia carminibus complent. mireris in uno
Oppidulo tot psallere uates.
Praecipue uero placidi hic lux axe parentis
Missa liquet, pureque docetur.
Namque sitos Deus huic legatos destinat urbi,
Qui doceant sua iussa fideles,
Quique gregem pascant inopem, idque salubribus herbis,
Quique lupos arcere laborent.
Angelus et Domini celso demissus olympo
Praesens cernitur, altaque iura
Dat populis, Dominique memor propugnat honorem,
Atque rudi phantasmata menti
Eripit, et pressam tranquilla pace quietat,
Christo uim iaculante superne.
Mire hic aethereis, humilis mere ipse, coruscat
Muneribus, miraclaque secum
Ingenuo pater ore, supernaque robora confert,
Atque Deum uel fronte celebrat,
Certius at lingua mellita, te precor autem
Qui coelum terramque gubernas,

p.343
His opibus, tantisque diu florere ministris
Hanc iubeas foeliciter urbem.
ODE XXV.
Precatio, pro uero cultu in
Belgica erigendo.
Coeleste rector qui solium tenes,
Et nostra clemens respice climata,
Nostramque grata surge terram
Luce tui decorare uerbi:
Purisque tandem pingere cultibus
Dirum Antichristum templa strepentia,
Nondumque ab illius cruenta
Tuta manu, gladioque rapto.
Vt mitis oram Saxonidem uides,
Heluetiorumque oppida lucida,
Et cuncta natis arua lata
Teutonis, Angliacumque regnum.
Sic nos quoque o rex alme fidelium,
Lupi minacis faucibus eripe,
Nosque a prophanis liberato
Ritibus, et simulachra frange.
Tuosque coetus, Belgica quos alit,
Laudata tellus, uoce bea tua,
Puroque cultu, teque solum
Christe ministerio sonante.
Te solum amamus, te colimus Deus,

p.344
Collata tecum plasmata sunt nihil:
Tu rector unus, tu creasti
Quicquid habet teres omne mundus.
Flagramus hinc desiderio tui,
Tibique castis quaerimus anxij
Seruire membris, et uenena
Tartarei ducis execramur.
Sed liberari, proh dolor, haud tamen
A carcere eius possumus horrido,
Nec publice euitare sacra
Noxia, ni sumus immolari
Statim parati, qui fragiles, pudet,
Sumus, pigrique hoc perbreue seculum
Mutare uita sempiterna.
Siccine uis Deus ardeamus?
Vel triste saltem ferre necis genus
Simus [Simis ed.] parati nomine pro tuo,
Quicunque uitae te patrono
Participes erimus perennis?
At quaeso clemens esto miserrimis,
Nobisque cultus illicitos pius
Auferto tandem, perditisque
Redde tuo sacra picta uerbo.
Tunc, restituta pauperibus tuis
Vita, canetur laus tua: tunc tua
Spargentur horrentes per oras

p.345
Nomina, tunc tua turba crescet.
ODE XXVI.
Laus Ebraicae linguae.
Se praeter meritum sperni, graue crimen arbitrata,
Passimque raro coetui requiri,
Et sibi praeferri Babylonidas, eque labe natas
Ebraea coelo missa lingua sola
Prodit, et hoc ipsam se carmine (nam loquela linguis)
Commendat, ut sic prosit imperitae
Fida iuuentuti nusquam sua commoda intuenti,
Caecoque semper impetu ruenti:
Cur tibi cur amens quasi sordida negligor iuuenta,
Dum scire quaeris utiles loquelas?
An qua sacrae merito fuerit mihi praeferenda lingua
Quae compta fictis fabulis ferocit,
Nec nisi quod uanum est, quicquam tibi tradit, atque fluxum?
Immo minores luna ut inter igneis
Emicat, utque aurum praefulgurat omnibus metallis,
Collataque olim regna uincit axis:
Sic ego prae linguis Ebraica splendeo prophanis
Inculta quanquam iudicer superbis,
Ac infrugifera, ac famae minus utilis parandae,
Nec eloquentes redditura mystas:
Atqui me Deus est ab origine semper ipse prima
Huc usus usque meque nondum iniquus
In paradisiacis usus pater est et uxor hortis:

p.346
Et sola linguarum absque labe fulsi.
Quin et dilectis Domino data lingua sum prophetis,
Qua dura plebis corda mitigarent.
Non tanta Cicero ui, non Plato fulminare quiuit,
Suis mentes innouare dictis:
Vna luce sonans ut me Petrus in rudem coegit
Fidem, uirorum millia ad quaterna.
Namque ego delapsas ex aethere lympido loquelas,
Et sacra monstro, suggeroque uerba:
Verba, quibus frangas adamantina corda, fracta uero
Rursum potente lenias uigore,
Et simul inflectas, ut tempore seruiant in omni
Libenter illi qui redemit ipsos.
Graeca dabit forsan pro uulnere corporis medelam
Inabsolutam, et Atropo minorem:
Ast ego quae mentem pauidam simul, integrumque corpus
Seruare morte possit a perenni,
Doctrinam teneo: discas, puer, et beatus esto,
Obnoxiusque rebus in salutis
Ambiguis caue sis uersoribus: ipse sed peritus
In me reclusos, integrosque uates
Consule, perlustraque oculis, ita non manebis anceps.
Nil extat in me noxij ueneni,
Nil est quod fugias: heic omnia casta, sancta, uera,
Et foeta honoris, gloriaeque firmae,
Solaque linguarum cunctos ego dono me colentes

p.347
Authoritate et regibus tremenda,
Subiecto et populo, per me pater, inclyta celebris
Fama, decenter surgit, ac nitescit:
Per me concilijs immittitur aurei senatus,
Diuersa ab orbis parte congregati,
Ac dubijs, pronisque meam canit usque ueritatem
Heroibus, moxque esse certiore
Se factos animo gaudentibus: at domi beatam
Decet iuuentam, promouetque doctos
Consultus, fitque hinc uenerabilis, omnibusque gratus
Forsterus oris doctor ille sacri.
ODE XXVII.
De abominatione Papistica.
Tale secure mihi dormienti
Somnium uisum est, simul ex eburna
Venerat porta, mea territurum
Sontia corda.
Oppidum ingressus Frisium uidebar,
Foedum ubi templi loco erat lupercal:
Lege sancitum quoque ne docere
Quis uelit, haud dum
Illud ingressus, pariterque quisquis
Illud accessit semel, haud relinquat,
Donec in uita fuerit superstes:
Mortuus autem
Templo in inmundo tumuletur illo.

p.348
Porro ibi spurci Salij docebant
Esse scortandum, Dominoque foeda
Cuncta placere.
Quoque doctrinam sequeretur istam
Vulgus oblitum pietatis omnis,
Publice exemplo sua comprobabant
Verba nociuo.
Nempe, sacrorum uice lecto in alto
Foetidis, toto populo uidente,
Adiacent scortis, facinusque patrant
Carcere dignum.
Hisce de sacris populus reuersus
Corde ductores sequitur lubenti,
Sic ut in tota domus omnis urbe
Prostibulum sit.
Hoc simul uidi, mea mens flagrauit
Igneo zelo, statuique quouis
Dira dissuadere modo sequaci
Dogmata turbae.
Ergo dementi stimulatus igni,
Foetido memet tumulo sepulchro,
Damnoque horrendum scelus, atque puram
Exigo uitam.
At sequi exemplum quoque sum coactus
(Ni mori mallem subito) nefandum

p.349
Extera saltem specie. arcui nam
Corpore casto
Impium semper scelus: id tametsi
Vix mihi tutum fuerit notato,
Exigunt quippe hoc opus a ministris:
Dogmata uero
Non rudes curant ita; sic ab omni
Parte captiuus cruciabar, hinc mors
Exteros artus, aliunde mentem
Terruit imam.
Nam quidem pauci moniti cauebant
Praua, sed multi misero occinebant:
Si scelus tantum foret, atque clamas,
Ipse caueres.
Hic meum caepit fera poenitudo
Pectus, et largos inopi dolores
Mente potaui, superesse nec quae
Visa medela est.
Tandem ad excelsam pauidos Olympum
Sustuli supplex oculos, pioque
Serios fudi Domino precatus
Gutture moesto.
Isque commotus mea uota caepit,
Atque per luctum bene macerato
Angulum ostendit mihi tutus unde
Emergere possim.

p.350
Quaque deducor fugiens olenti
Liber a templo, ueniamque tandem
In meam rursus patriam, quieto
Pectore gaudens.
Ergo prae magno, pereunte luctu,
Gaudio cedit sopor, hasque uictus
Palpebras linquit, uigilique uerso
Pectore uisa.
ODE XXVIII.
Gratiarum actio pro liberatione
ab impio cultu.
Te supreme Deus canam per omnem
Vitam, quando meas preces benignis
Hauris auribus, ac tuam stupendam
Dexteram nec me fugis addocere.
En qui tristis eram, nec esse curae
Nuper me tibi pene cogitabam,
Frustrandisque tuas ferire uotis
Abditas aures, cano tam refectus.
Nam nunc a Babylone liberatus,
Quam sub corde diu tuli gemente,
(Mirando licet id, grauique carni
Sit modo factum, patria relicta)
Prono sentio me Deo uideri,
Verbumque ipsius esse ueritatem.
Hinc mens exilit, hinc refecta psallit,

p.351
Dum recordatur bonitatis eius.
Hinc et uos, quibus atra cura pectus
Perturbat, Domino preces benigne
Vestras fundite, non repellet ille:
Tantus est ardor miseros iuuandi.
Quanquam tempore uestra saepe longo
Vota haud impleat, ut iuuare nolle
Credat mundus: et, ut poeta ludit,
Pransum ad extremas abijsse gentes:
Ne mens uestra tamen uacillet unquam,
Nec perterrita spem fidemque ponat,
Auersum neque cesset inuocare,
Quin eum iugi prece subsequatur.
Tandem certa salus enim futura est
Vobis, quotquot eum pauente corde,
Et uictrice fide manetis, atque
Cuncta detectus tribuet petita.
Tunc uobis placido nitebit ore,
Terrenti simul eruet periclo
Turbatos, et ad auream salutem
Prouehet, uictor necis et barathri.
Natura illius est iuuare quosuis.
Ergo quum latet abditus gementi
Primum, quaerit et hoc iuuare pacto,
Vt sciant toto sibi nil relictum,
Quo sperare queant in orbe, praeter

p.352
Excelsum Dominum, polique summo
Fulgentem solio, scientibusque
Illud omnino uenit, et medetur.
A nullo procul est, licet putetur:
Sancto, menteque eum pia timenti:
Immo proximus est ubique nobis,
Nostraque inspectans moderatur acta.
ODE XXIX.
Cur iam non opus uideatur
exactiore lima.
Quid nos magister Pieridas tuas
Ornare tentas uestibus aureis,
Haud inscius summam ruinam
Decrepiti properare mundi?
Quid rodis ungues? quid'ue caput scabis,
Vt si uetusti tempore Pindari,
Comptique prodires Horati?
Non eadem tibi secla current.
Hos exeuntes ante meridiem
Tum sumptuosis uestibus obuiam
Nutrire multorum decebat
Lumina pura diem per omnem.
Tu triste cunctis nocte silentium
Suadente, nobiscum egrederis piger
Atque ergo uix paucis uidendae
Quid tyrium remoremur ostrum?

p.353
Sat uoce nobis perspicua Dei
Cantare laudem, et testificarier,
Quicquid tibi, quicquid fideli
Praestiterit populo benignus.
Vt audientes ceu thalamo in suo,
Haec per quietem mente recogitent
Viuace mortales, tuisque
Dulciter immoriantur odis.
At si excitati luce nouissima
Nobis uacabunt denuo, non togam
Nostram, sed internum requirent
Lumine tum sapiente pectus.
Quin uos fideles iam quoque ponite
Mores inanes. sciteque, tertio
Coelo reuersum, mira Paulum
Cum lacera docuisse ueste.
Nec non secundum uilibus Heliam
Vasti cameli crinibus horridum
Monstrasse foelici datorem
Perpetuae digito salutis.
Hanc ergo docti ne propius togam
Spectate crassis staminibus rudem:
Sed uerba, quae sacra profamur
Voce, pijs resonate linguis.
Libri septimi [setimi ed.] Finis.

p.354
CARMINVM
RECENTIVM LIBER
Octauus.
ODE I.
Exhortatio ad timorem Domini.
Timete uero pectore subditi
Deum fideles, lumine siderum
A se creatorum nitentem
Coelitus, et superante uerbo.
Quid nam ille sancto non tribuat choro
Clemens bonorum, qui sobolem suam
Impendit ipsorum saluti,
Et scelerum dare poenam acerbam
Praecepit illorum? Ast ubi nec suo
Gnato pepercit, criminis haud reo,
Quid quaeso securis futurum est?
Nec Dominum populo timenti?
Nil eius unquam difficile extitit
Dextrae tremendae, dum cita flumina
Nigrante detorquere coelo
In reprobos uoluit Cyclopas.
An'ne axe scisso tristibus imbribus
Iratus orbem degenerem obruit?
Fineisque iussit constitutos

p.355
Vndisono penetrare ponto?
Sic fulminantis nemo grauem Dei
Euasit iram. deme Noam, sua
Cum prole, quos arcam subire,
Ne caderet genus omne iussit.
Sic et Gomorrham, quum scelere horruit,
Vrbesque iunctas sulphure [suphure ed.], et igneis
Detrusit obscurum sagittis
In barathrum, fugiente paruo
Coetu piorum. Sic Babylonica
Polluta culpa, Persica mox quoque
Dehinc Graeca, nunc Romana forti
Sceptra manu scidit ipse uindex.
Ast et timentes aethereum Deum,
Ipsius a larga accipiunt manu
Promissa (desperata quanquam
Terricolis) bona cuncta laeti
Modo stupendo. Sic sibi transijt
Electa sectum progenies mare
Quondam, utque littus triuit arens,
Dum fugeret Pharaonis: iram.
Tandem et recurrente, hostibus obrutis,
Fluctu, potiti moenia gentium
Fortissimarum, cum quiete
Mellifluam coluere terram.
Ipse et senescenti attulit Abrahae

p.356
Semen, Dauidique et profugo diis,
Tutamque sedem nescienti
Sceptra tulit dat, fidus, ante.
Regi ipse mitis fulsit et Hisciae,
Eiusque miris lustra modis tria
Adiecit aeuo fata calcans,
Quandoquidem timuisset ipsum.
Vos [Vot ed.] erga quotquot munera coelica
Speratis almi numinis, et simul
Gestitis euitare diram
Perniciem, Dominum timete.
Nam prima uirtus corda Dei timor
Immutat ut nil sit sapientiae
Coelestis infusum, paterni
Cor quibus est uacuum timoris.
Deum timentes, iusticiam illius,
Gratisque coelum pauperibus datum,
Certoque confisis patrono,
Esuriunt sitiuntque soli:
Non ulla tales fallit hypocrisis,
Non fucus illis, non simulatio
Peruersa caelat cogitata:
Immo uident sua corda nuda.
Hinc uerba nocteis atque dies Dei
Scrutantur, eiusque inclyta foedera
Voluunt anhela mente, dulce

p.357
Praesidium Domini flagrantes.
Ast ipse quum sit ceu ater orphanis,
Cunctisque iudex pronus egentibus,
Clemens eorum uota sumit,
Atque suam faciem serenam
Aduertis, ipsis a lachrymis genas
Tergens eorum, et gaudia coelitus
Infundit asperso iacentum
Pectoribus caritura luctu.
Soli timentes ergo Deum canent
Hymnos placentes, ac hilare erigent
Cor uersus altum semper axem,
Nec minitante trement periclo.
Deum timentes pectore serio
Non perpetrabunt omne leues malum:
Quin semper illius requirent
Ex animo, facientque iussa.
Aures patebunt sedulo talibus
Ad audiendum iussa Dei sui:
Verum obseratae uanitatem
Effugient generis prophani.
Soli timentes numen amabile,
Nitentur ipso mente anypocrita,
Ipsi cultum perplacentem,
Et sacra non odiosa reddent.

p.358
ODE II
Precatio pro regeneratione.
Seruo perge tuo pater
Apparere pius, quaeque tuo mihi
Verbo pandere non fugis,
Gratis exhibitam scilicet omnibus
Te quaerentibus integro,
Conuersoque tuam pectore gratiam, et
Vitae munera coelicae,
Insculpas eadem uisceribus meis:
Confirmesque precor tua
In me dona. tuum putre nouans opus.
Ne me uirginibus die
Praescripto fatuis assimilaueris,
Ignotumque uelut tibi:
Vnguentoque tui pectora spiritus
Orbatum, aedibus a tuis,
Heu sublimibus, ac terrigenae inuijs
Cyclopum populo, arceas,
Occludens rigidum sontibus ostium.
Nec coelestibus horridus
Intersim, rogito, ueste diutius
Impura sine nuptijs:
Nec iusti populi sim quasi mortuum
Membrum, luce carens tua,
Flatuque aethereo triste lutum uacans.

p.359
Ne, quum uita cadet breuis,
Et sistam rigide iudicio tuo,
A Christo procul, et uelut
Substructa inueniar pulueribus domus,
Et collapsa, furentibus
Postquam quassa notis, et rapido fuit
Ponto, lege Dei, puta,
Nec non iudicijs illius agnitis.
Quare cunctipotens Deus
Corruptum renoua pneumate me tuo,
Donaque intuear tuam
Christum progeniem pectore uiuido,
Et ueraciter uniar
Illi, simque in eo, spiritus et sacer
In me uiuat agens tuus,
Et grata tibi me compede copulet.
Et me morigerum tuis
Praeceptis faciat: tum tibi carmina
Psallam. fortiter interim
In te spero pater, nec mea crimina
Specto, sed tua foedera,
In luctu positus. nec dubito fore
Veracem, neque te pium
Cum natum dederis sponte mihi tuum.

p.360
ODE III.
Nulli impio de Christo gloriandum.
Templum, quod olim cunctipotens Deus
Clara sacrarat uoce sibi domum,
In qua precantum cuncta praesens
Acciperet, placidusque uota:
Clamore si quis tergemino tamen
Laudauit, horrens flagitio, ut bone
Commotus affectu, et sibi spem
Voce Dei simulans locatam:
Hunc uatis urget uox Ieremiae,
Minisque saeuis territat: An tibi
Peruersae mendaces loquelae
Profuerint pietatis hosti?
Qui fur, latroque, et perfidus, et leuis
Idololatra es? tu ne mea domo,
Verboque spem certam locaris,
Ni scelera haec fugias nouatus?
Sic Christus est spes certa quidem pijs,
Ipsumque uero corde gerentibus:
Placatus his et rex olympi
Gratuitam tribuit salutem.
Pars magna frustra Stentoreo tamen
Clamore Christum iactitat, et fidem,
Dum pectus horret nuda carnem,
Atque uias Erebi secuta.

p.361
Non proderunt hae talibus impijs
Fictae loquelae. non enim iniquitas
Christo probatur: quisquis autem
Reprobus est, fugit eius ora.
Nec turba coram luminibus Dei
Superba sistet firma diu gradum.
Iuratus hostis quippe cunctis
Ille, uiam scelerum secutis.
Ipsosque tandem fulmine coelitus
Micante uindex exitio dabit:
Iugique sontes macerabit,
Heu, lachryma, fremituque uano.
Vos, alta forti sidera qui fide
Desideratis, ponite foetida
Commissa, secureque posthac
Flagitijs fugite immorari.
Quin quaeso tandem iam resipiscite
Verace corde: et paupere spiritus
Coram seueris ambulate
Luminibus Domini propinqui.
Seruateque eius dogmata subditi,
Christoque certis fidite mentibus,
Vestrosque germanos egentes
Christiadas ope subleuate.
Tunc ecce uobis omnipotens pater
Prono fauebit pectore, tunc dabit

p.362
Heic fluxa quicquid uita poscit,
Post domita sua regna morte.
ODE IIII.
Non titulo Christiani fidendum.
Te turba Christi nomen excelsum gerens,
Nomen inane caue, tumensque fallat uanitas.
Haud est beatus externo unicum
Qui gerit ore deum, nec osculatur pectore,
Simul renato. Ac dulce quanquam Ecclesiae
Debeat esse pijs nomen, sinusque amabilis,
Eiusque uere sint colenda dogmata,
Innumeri tamen, haec quos fouit externo sinu,
Fundent perennes lachrymas, ac dentibus
Vsque frement rabidis contra seuerum iudicem.
Sic pinxit heros ipse toto Ecclesiam
Dispositam orbe suam sub nuptiarum nomine:
Tandemque patrem narrat ingressum domum
Lumine subrigido spectasse conuiuas suos
Vidisseque illic nuptiali sordidum
Veste carere aliquem, dixisseque ira feruidum:
Impune te'ne nuptias miserrime
Commaculare putas nostras amictu non nouo?
An ergo amicorum frueris gaudijs,
Quod mea tecta latens, meque haud sciente ingressus es?
Huc huc ministri, adeste, uinctum improbum
Ocyus inijcite caliginoso carceri,

p.363
Ibi ploret semper, et frustra gemat.
Sic quo uirginibus res cessit imprudentibus,
Quae dum lucernis insolescunt splendidis,
Sumere secum oleum in uase picto negligunt.
Vnde excitatis, obuiamque euntibus
Sponso, abit ignis eis, clausamque nequicquam sibi
Poscunt recludi ianuam. Sed obsecro
Quid sibi uult oleum, et nuptialis haec toga?
Sunt illa coelo missa lux fidelium,
Pectora quae recreat, nouatque sancto spiritu,
Sic ut lubenti corde Christo seruiant,
Seque suique mala consulta cordis abnegent.
Hanc mente qui non anxia lucem bibit,
Non miser ille Dei mansurus intrat nuptias,
Nec Christianum nomen illi proderit,
Gutture nec toties iactata mendaci fides.
At quum procellae more sontes obruet
Illa tremenda dies, qua nuda iusto iudici
Proles Adami sistet omnis, nec suum
Dein quis ei folijs quibit caducis horridam
Celare crudi nuditatem pectoris,
Atraque flagitia: sed ferre cogetur Dei
Legem seueram, mente consternabitur
Tum trepidante miser, productus irato Deo,
Concussa tanquam turris igni bellico:
Tum simulata diu frangetur illius fides,

p.364
Admotaque igni ceu uoraci mollior
Cera, soluta fluet, fumique uanescet modo,
Extraque Christum constitutum, ac illius
Esse patrocinio se destitutum sentiet,
Et esse hypocritam, esse membrum mortuum,
Atque foris tumulum quod splendet, intus foetidum.
Tum sero multum uoce planget lugubri,
Fundet et assidue non profuturas lachrymas,
Stantes capillos uellicans ac uerberans
Pectus inane, sibi iustoque succensens Deo:
Tamen, obserato lucidi coeli ostio,
Perpetuis tenebris cogetur immarcescere.
Tu uirgo prudens ergo cura ut exuas
Hic hominem ueterem, legique pugnantes Dei
Ne corde regnent in tuo affectus, at spiritum
Corde timente bibe Christi renascens desuper,
Carnique deinceps reprobae ceu mortuus,
Viuere quaere Deo, eiusque iussa perfice.
Maiora si (nam non repugno) dixeris
Viribus ista tuis, nec posse tete proprijs
Plene assequi conatibus, fac sedula
Mente precere Deum, nondum his inexorabilem:
Immo paratum, quotquot ipsum spiritu
Paupere continue, tritoque quaerunt pectore.

p.365
ODE V.
Contra securos.
Quid stulte rides? quid'ue animo leui
Tollis cachinnos? unde iocus tibi
Securus? unde est sermo uanus,
Omnia ceu bona sint parata.
Instare nescis horribilem diem,
Quo Christus altae sceptriger iridi
Rex insidebit, flammeoque
Terruerit rea corda uultu?
Tum quicquid unquam membra per extera,
Et ore quicquid turpiter egimus,
Et saepe uerbis ociosis,
Vel tacito quoque cogitatu:
Pandetur illi legeque ferrea
Adiudicatos ignibus inferis
Ardente consternabit ira,
Aque sua facie repellet.
Nam cui, factis conuenientia
Suis rependet praemia desuper,
Turbae renatae credulorum
Fausta dabit sua regna gratis.
Horrenda uero tartara reprobis,
Legis uel unam particulam grauis
Praeuaricatis: tum dolebunt
Sero nimis, lachrymasque fundent

p.366
Haud abluendas oribus impijs,
Quaerentque frustra montibus occuli
Celsis, et euasisse iusti
Vindicis horribilem furorem.
Vos, blanda quotquot gratia numinis
Oblectat, ipsum quaerite dum prope est.
Dumque acquiescit, profuturas
Fundite iam lachrymas, precesque.
Ridere, signum pectoris impij est,
Et negligentis iudicium Dei,
Altumque secure ruentis
In barathri puteum patentis.
Hinc et grauatum crimine non suo
Risisse nunquam Lentulus indicat
Christum redemptorem piorum,
Saepius at lachrymare uisum.
Gessisseque omni tempore dicitur
Manu beata Petrus apostolus
Sudarium, illoque abluisse
Tabifluo lachrymas ab ore.
Si dixeritis uos nitidos fide,
Nec iudicandos lege: recondite
Haec mente uestra dicta, Christum
Non nisi pauperibus nitere,
Laesisque corda, ac tristibus: haud ijs,
Secura quorum pectora cum grege

p.367
Rident prophano, quin dolorem
Christus eis minitatur atrum:
Vae triste laetis omnibus intonans,
Et corde securo hanc peragentibus
Vitam, quia insanam perennes
Laeticiam lachrymae sequentur.
Contra beati, laeticiaque ait,
Mox haud caduca, suaue fruemini,
Quicunque uestri nunc uidentes
Ingenij mala dira fletis.
Gens chara Christi iam resipiscite,
Securitatem et ponite noxiam,
Risumque dementem, iocos
Omnigenam quoque uanitatem.
Quin, labe uestra protinus agnita,
Sontesque pressura exitio die
Squalete ceu sacco, reumque
Pulueribus caput inquinate.
Fuluumque morti corpore debito
Deponite aurum, cunctaque quae decent
Ornata laetos, ambulate
Vos humiles tacito prementes
In corde luctum, quo miseratio
Diuina uobis obuia luceat
Veraciter iam. namque moesta
Corda Deus recreare gaudet:

p.368
Verum superbo stat procul a grege,
Cunctosque furtim pectora qui gerunt
Secura, sat per se beatos
Deserit, ac renuit iuuare.
ODE VI.
Non de Christo, sed nobis ipsis dolendum.
Seruatore suam cum gemitu crucem
Ducente ad putridum supplicij locum,
Plangunt pectora ciues,
Matronaeque [Matronuque ed.] Ierusalem.
At conuersus eas uoce monet graui:
Ne me turrigerae natae Ierusalem
Tanto flete dolore,
Nec uobis ego lugear.
Nam clades breuis est haec mea, nec diu
Durabit: siquidem nil uitij meam
Vitam deprimet orco.
Arbor quippe uirens ego,
Qui fructum assiduo reddo patri bonum,
Et miris placeo charus ei modis:
Vnde et sidera uictor,
Victa mox repetam nece.
Sed uosmet querula plangite naenia,
Vosmet flete, die nocteque consciae
Vobis criminis atri,
Quod iustus prohibet Deus:

p.369
Vlturumque canit uindice se manu.
Verax en Deus est, iustus item: horridam
An'non ergo seuerus
Poenam sentibus inferet?
Vt quondam Sodomam sulphure, et igneo
(Exemplum statuens iudicij sui,
Iustaeque omnibus irae,
Seclis) fulmine punijt?
Vos tanquam steriles uiuitis arbores,
Nec fructum Domino fertis amabilem:
Sed sanctam eius iniquo
Legem pectore spernitis.
Quae quantaeque igitur uos maneant cruces
Damnandos merito, quando ego non meo
Pressus crimine tantis
Insons obijciar malis?
Sic omnes quoque quos flagitio et minis
Leti aeterna manent gaudia liberos,
Cogit mille libenter
Aerumnas pater aggredi,
Tantum ob relliquias, quas tamen obstruunt
Peccati exiguas: ergo quid obsecro
Vobis fiet auerni
Semper iussa sequentibus?
Vobis obueniet terribilis dies,
Quum uerso sterileis ore uocabitis

p.370
Faustas quod pepererunt
Nullos exitio graui
Natos. tum pauidi montibus arduis,
Et paruis etiam collibus inquient:
Vlciscentis ab ira
Nos abscondite iudicis
Illapsi, et penitus (cur fieri nequit?)
Sonteis in nihilum uertite, ne reo
Tantum corde furorem
Semper senserimus Dei.
Vos nunc uestra cati flete piacula,
Dum placatur adhuc, et pauidis Deus
Est uicinus, et omneis
Exaudit sibi supplices.
ODE VII.
Exultatio fidelis animi.
Quam uera beatitas,
Te nos posse Deus fidere, conscium
Cor pungentibus omnibus
Exemptos uitijs, et maculis ijs
Quas nostrum arbitrium quoque,
Sanorumque animis omnibus indita,
Nec sublata semel patris
Lapsu, arcere potest illa potentia?
Non iam corda dolor mea,
Non iam terror habet, sed tibi libero

p.371
Fido pectore rex meus:
Quanquam haud satfaciant acta tibi mea,
Immo foetidus horream
Internis animi sordibus, ac tuo
Coram lumine saepius
Atro digna patrem crimina tartaro:
Non hinc pergo minus tamen
Certam iusticia ponere spem tua.
Seruator meus unice,
Tu mortale Deus commiserans genus
Alto laberis aethere,
Misceris hominum cladibus, et crucis
Execrabilis insuper
Morti, nostra luens horrida crimina:
Nobis ultro tuam quoque
Donas iusticiam, nosque patri tuo
Valde sistis amabiles
Iam, puros uelut sordibus omnibus,
Nempe o lucide sol tuis
Lustratos radijs. ergo uelut globus
In se luna niger suo
Fraterna excipiens lumina corpore,
Candorem ipsa quoque induit,
Et pulchra facie mitigat horridam
Noctem: nos quoque sic tuos
Induti radios Christe pijssime

p.372
Nostris amplius haud sumus
Damnandi uitijs. at nece liberi,
Per patrocinium tuum
Speramus nitidi laeticiam poli.
Quin et nunc aliquo modo
Praegustamus eam, dum quasi cernimus
Humanum genus ob sua
Mergendum Stygijs crimina fluctibus:
At solis ueniam a tuo
Nobis Christe dari, supplice te, patre.
Vnde ingens tua fiditas
Est cantanda mihi secla per omnia.
ODE VIII.
De dignitate ministrorum uerbi.
Quam figunt speciosa suis uestigia plane
Laetum ferentes nuncium, grataque pauperibus
Mentibus internae coelestia gaudia pacis
Verbi ministri, qui pie dogmata uera docent?
Aiuntque: o sacra turba Deo, tuus ecce redemptor
Considit excelso throno, imperioque potens
Aeterno nitidi sibi subdidit omnia mundi,
Nec uiribus quicquam ipsius difficile esse potest?
Vnde suo solio eum deturbare superbos
Suum recusantes iugum commodum, onusque leue,
Tum iustis, durasque suo pro nomine passis
Cladeis alacri pectore ferre ualebit opem.

p.373
Vtrumque eius opus, reprobos punire Cyclopas,
Atque exhibere mitibus praemia gratuita,
Robustaque ipsos dextra releuare, tametsi
Calcati in immundo diu ceu iacuere luto.
Hi sunt angelicus quondam chorus aethere missus,
Vt nocte moestis fratribus gaudia laeta ferens,
Diceret: heus animo iuuenes re mouete pauorem,
Curamque: uobis utpote gaudia magna fero,
Gaudia credentum toti communia turbae:
Vobis redemptor nam Deus, nunc homo natus, adest,
Qui rigido pauidis coram patre labe soluta,
Certam impetrabis gratiam, iusticiamque suam.
Hi quoque iudicium, Domino properante seuerum
Minace securis canunt uoce, uelutque tubae
Terribili clangore iterum sub luminis auras
Extincta corda prouocant, nec tacito in tumulo
Semper humata sinunt fatali stertere somno,
Sed ad tribunal iudicis ocyus ire iubent,
Vinculaque aeternae tolerare adamantina legis,
Et non sinistro coetui uerba ferenda Dei.
Tum iusti, queis uiua fides in pectore lucet,
Et mente quotquot integra nocte dieque sui
Obseruare Dei non irrita iussa laborant,
Mollita chari debito corda timore patris
Afflati, surgent alacres, animoque timorem
Seruilem abarcebunt suo. Spiritu at aethereo

p.374
Perfusi tutorem illum, patremque uocabunt,
Et obuiantes iudici carmina laeta canent.
Fex autem secura hominum, quam turgida tollit
Mendacis oris uanitas, quae neque corde pio
Christi implet mandata, diu contemnere quamquam
Labore sudet impio iudicium Domini,
Obueniente die tamen atrae mortis ijsdem
Verbis ministri, tum sibi insuperabilibus,
Obruta perpetuum potabit corde pauorem
Sonti, nec unquam desinet fundere dein lachrymas.
ODE IX
Ad quos pertineat Euangelium.
Procul prophani pollicitis Dei
Abeste, quotquot non resipiscitis,
Latamque securo terentes
Corde uiam, properatis orco.
Non laeta uobis carmina personant
Apostolorum uoce celebria,
Nec lucta Christi, nec triumphus
Vestra potest recreare corda.
Nam propria sat uos recreant opes,
Nec indigentes esse manentium
Caeci bonorum uos uidetis,
Nec meritum sitiente corde
Christi flagratis. ceu saturum cibus,
Atque unda ridens haud mouet ebrium,

p.375
Nec sanitatem sentienti
Docta solet medicina posci.
Sed caeca si qui paupere et indigo,
Maestoque tacti uulnera pectore
Sentitis, horretisque crimen
Triste procul fugere hinc studentes:
Adeste Christi uos pia carmina
Fideli hiantes mente recondite:
Mutumque ponentes dolorem,
Corde Deum celebrate laeto.
Nil ecce uobis obstat: id omne enim
Quod lege uisa territat, abstulit
Gratis redemptor: patris iram,
Vim necis, et scelus omne, Christus.
Quin uera solis gaudia conuenit
Fulgere uobis: nempe quibus minax
Lex et pauorem, et uix ferendam
Tristiciam ob malefacta miscet.
Nam Christus istos blanditer allicit:
Quicunque culpam plangitis, et grauem
Sentitis iram, me me adite:
Vos equidem recreabo lassos.
Huc nam suo unctum spiritu, ab aethere
Me misit alto, pauperibus, pater,
Euangelizare, et mederi
Mentibus a truce uulneratis

p.376
Angui: utque uinctis libera pectora,
Nigro clausis carcere nunciem
Exire posse: annumque adesse,
Quo Deus horribilem benignus
Deponet iram. Sic alibi quoque
Quem lenis, inquit, respiciam, nisi
Pauperculum, afflictoque tritum
Pectore, quem mea uerba terrent?
Cantantur hac et psalmographi lyra:
Propinquus, inquit, cunctipotens ijs
Qui pectus occultant amarum:
Idem animos humiles beabit.
Quippe hoc supremus gesta modo sua
Rex administrat, durus ut antea
Occidat, et mergat barathro,
Et premat hos, opibusque nudet,
Quos mox alacreis uiuificauerit,
Et liberabit cladibus omnibus,
Mireque dites exhibebit,
Muneribusque suis onustos.
Sic Hanna, nuper moesta dein canit.
Sic multa passus, uenditus ethnicis [ehnicis ed.],
Et crura uinctus, tandem et altum
Principis ad solium uocatus,
Stupens Ioseph mirificam Dei
Dextram fauentis. Sic Mariam quoque,

p.377
Dum spreta mundo, mater almo
Deligitur celebranda Christo.
Beatus ergo triste cor obtinens,
Nam regnum ad unum pertinet hunc Dei:
Huic laetus uni praedicatur
Nuncius, esse Deum benignum.
ODE X.
Querela de raritate Christianorum.
Huc huc citharam ferte mihi puer,
Miserum plangam mortale genus:
Nam iam penitus uano liquit
Pectore Christum.
Tu uerba quidem aeterne Deus
Mansura tua, ualde placidus,
Nobis alto mittis ab axe,
Dasque fauorem nouisse tuum
Christi meritis impetratum,
Deque illo alijs nos posse loqui.
Das mirandam cognitionem:
Sed posteritas tristis Adami
Ferme haec labijs fucatoque
Suscipit ore: at uanis linquit
Pectora rebus, mundi et curis
Haeret amaris, carnemque sinit
Regnare sibi, illique lubens
Morigeratur.

p.378
Heu non meditans taleis omnes
A sublimi aeternae exules
Procul arcendos limine uitae.
Verum iam uel discite Paulo
Quaeso docente: Non habiturum
Grata perennis gaudia uitae,
Quisquis carni laeuus obedit,
Nutritque uagas pectore flammas,
Colit idola. quique nociuas
Miscet gnarus fratribus herbas:
Et qui rixas pascit, et odia,
Iramque grauem et inuidiam: et qui
Seditionem, sectamque facit,
Caedem'ue trucem: et qui se dat
Ebrietati, uitaeque leui:
Quanquam labijs atque ore sonet
Dogmata pura, sese et Christo
Fidere clamet:
Haud profuerit securo animo
Praua sequenti.
Nam iudex Deus inspicit ima
Corda seuerus, illoque opera
Fonte scatentia, putriaque arbores
Tollit uindex poma ferentes,
O quot nunc malos referunt fructus,
Licet exculti iam postremum

p.379
Laeta Christi uoce benigni
Vera didicerint. dogmata cuncta:
Certe bona pars putribus carnis
Fructibus horret, mundumque sapit,
Fluxaque caeco pectore quaerit.
Vbi nunc radiat fraternus amor?
Vbi conspicitur nunc reuerentia,
Sanctusque timor numinis almi,
Sensusque humilis, atque modestia,
Tumidique fuga debita mundi?
Denique an usquam noua uita liquet
Veraque mentis, et tristifica
Resipiscentia? dum tamen arborum
Ad radices est posita minax,
Atque horribilis illa bipennis
Vindicta Dei, ut quicunque
Nullos fructus ediderit bonos
Putris, excisus nutriat ignem,
Ignem imposito parcere nescium.
Illic iuges ibunt lachrymae
Tum sero nimis, iratique
Iudicio Dei, ipsisque sibi,
Sine fine suis infrendebunt
Misere dentibus. nunc nunc caeci
Flete in tempore, nunc iniecto
Foedate caput puluere uestrum,

p.380
Saccum induite, sintque haec uilia
Fluxi uobis omnia mundi.
Nunc et uestris irascimini
Cauti nondum sero piaclis.
Nec iusto amplius differte dehinc
Parere Deo, sicque patronum
Quaerite Christum.
Ille quidem pius extendit sua
Brachia late, nos inuitat
Pressos uitijs carmine dulci:
Ocyus ad me huc properate,
Si quibus angunt tabida moestae
Pectora curae, saeuaque crimina,
Gratis uos ego culpa et poenis
Exonerabo.
Cur perituri estis miseri,
Quando charis impetrari;
Large sudans omnia uobis,
Veniam, gratiam, patris amorem,
Et mansurae munera uitae,
Nisi quod stulti me seposito
Vana sequimini, nec cessatis
Carni reprobae morigerari.
Hinc mox uobis adero iudex
Intolerabilis, et cuncta meo
Sistam uultui crimina uestra,

p.381
Illaque poenis puniam atrocibus.
Tunc petrarum rea quaeretis
Occultare membra cauerno
Frustra, recta siquidem aeternum
Mea sententia coget in ignem.
Sed clemens Deus, uinea quem tua
Iam cultorem, ueraque dogmata
Restituentem denuo sentit,
Radices tuo pingue facias
Obsecro fimo, cordaque spiritu
Arida tangens nostra noues tuo.
Saltemque aliqui de populo tuo
Te cognoscant, et tibi seruiant,
Et potiantur grata beati
Non periturae gaudia uitae.
ODE XI. Stroph. 1. col. 9.
De beneficio Christi.
Pindarico modulare carmine
Summi patris unigenam
O turba Deo sacra mecum filium:
Nam iustus ubi Deus omne
Vltor humanum sua iussa genus
Praeuaricatum,
Legis ad praescripta durae
Perpetuas dare poenas et necem
Perpeti mandauit abiectos perennem:

p.382
Antist./ col./ 9.
Gnatus adest, ueniamque flagitat
Nobis, rigidoque patri
Se uelle satis facere, et pro sontibus
Persoluere sufficientem,
Victus erga nos pietate graui,
Poenam recepit:
Atque nobis mitigauit
Hac pietate parentem, qui si sibi
Exin acceptos fore omneis iurat uno.
Epod. col. 9.
Quotquot ipso spem locarint,
Laurigeramque fidem
Abditam securi oculis gregis
Solisque nouis mentibus
Propriam, et effugienti
Acribus omne scelus pro uiribus:
His tua fide laborant Christe labra,
Restituuntque patris
Gratiam iusti quidem, at per te benigni.
Stroph. 2. col. 9.
Sed neque re tibi constant ludicra
Suscepta patrocinia:
Quin sidera pulchre statuto tempore,
Ne lex foret irrita, inquis,
Corque sancto spiritu inunctus ades,

p.383
Laetumque pressis
Nuncium fers, tristibusque
Mentibus, atque oneratis crimine,
Saucijsque addis medelam cordibus.
Antist. col.9
Quin etiam pie seruator necem,
Quo nos necis eriperes
Vinclis, hilaresque parenti adduceres,
Culpae licet inscius omnis
Ipse fido pectore Christe subis:
Fusoque mundas
Nos tuo, et potas cruore,
Aridaque a fame tristi pectora
Carne, ut assata bene ereptas, tuapte.
Epod. col.9.
Hinc piaclis liberamur
Omnibus, ipse simul
Christus almi progenies patris
Poenam nece soluit sua:
Sed procul alto ab Olympo
Culpa soluta licet sit, sistimus,
Dum neque Christus ab inferno est reuersus,
Nec necis Imperio
Lucet euerso suis uictoriosus.
Stroph.3.col.9.
Rupto igitur tumulo prodit foras,

p.384
Terretque atheos uigiles:
Verum Petro, apostolicis et fratribus
Terget lachrymantibus ora:
Mox et altum uictor adit polum,
Nobis futurus
Tutor illic, et patronus.
Tum pauidis quoque sanctum spiritum
Lucidus mirante toto mittit orbe.
Antist. col. 9.
Scilicet ut tua rex mira omnia
Ductu illius acciperent,
Et plasma nouum fierent gratum tibi,
Vereque tua omnia seruans
Iussa: sic certa es mihi tu salus,
Dum te redemptor
Mente complector fideli,
Numine corda noua imbutus tuo:
Sic mihi per te remissum est omne crimen.
Epod. col. 9.
Iugiter te concinemus
Carmine Christe pio,
Te redemptor chare fidelium,
Te certa salus pauentium:
Tu modo fide patrone,
Nos tibi sanguine perditos,
Et propria quoque uita restitutos,

p.385
Lumine sidereo
Motus exorna, et fide uiua regigne.
ODE XII.
Ad Polymniam, de accedendo praeceptori
Philippo Melanchthoni eique gratulando
reditu.
Clarum lumen adi doctiloqui uiri
Tu praesente animo sacra Polymnia,
Praegrandeisque poetae
Parteis exequitor tui.
Me formido tenet noxia, me uetant
Et sensim humiles magnificum arduis,
Perplexo absque rubore,
Coram luminibus loqui.
Tu terrore uacas, frontis es aeneae:
Quin et nota tibi limina quae petes,
Et calcata beatis
Nuper sunt pedibus tuis.
Quare tute humili coelitus additum
Vati dulce decus tutius, i mei
Praeceptoris ad aedeis
Et faustum pia gratules
Ad moestos reditum discipulos ei,
Eiusque aethereum carminibus ducem
Gratis aurea supra
Christum sidera transferas.

p.386
Quod nos haud inopes deserat orphanos,
Nec rectore sacram destituat pio
Cymbam fluctibus altum
Dum tantis mare perfurit.
Quid non illa tumens eruta carcere,
Confractisque uelut libera uinculis
Ausit turba ueneni
Commiscere fidelibus,
Iam fraudi expositis? Hinc meritas modo
Turbati lachrymas fudimus illius
De morbo, exanimante
Nos rumore satanico.
Sed nostros gemitus tu Deus, et preces
Audisti placidis auribus, ac tuo
Rectorem atque parentem
Saluum restituis gregi.
Grateis ergo tibi soluere debitas
Nitemur simul, et supplice te pater
Semper corde precari:
Illum Christigenis diu
Serues incolumem, spiritum item tuum
Infundas animo largiter illius,
Vt nec sorte secunda
Sese lubricus efferat,
Cedatque insidijs tartarei lupi:
Nec lucis radios quando tuae pia

p.387
Mente haurire, tuis isque
Iussis desinat obsequi.
ODE XIII.
De piorum aerumnis, et mundi
impunitate.
Cur Iohannes facile inter omnes
Maximus partus muliebris alui,
In tenebroso lachrymans, gemensque
Carcere squallet?
Dum mali expertem tumidus tyrannus
Degit Herodes, hilaremque uitam,
Coniugem quanquam sibi non ueretur
Iungere fratris?
Attamen securus agit, diemque
(Prosperem sortem sibi gratulatus)
Annuum, qui primus ei creato
Fulserat, ornat.
Cingitur coetu procerum obsequentum;
Et premit curas tetricas lyaeo,
Musico cantu quoque, uirginumque
Rite choraeis.
Interim iustus perit ille tanquam
Per iocum, regique uelut supremo
Aut minus notus, minus aut uidenti
Charus eidem.
Atqui in arenti mala semper agro

p.388
Arcuit sancta catus acta mente,
Et pio ostendit pauidis propensum
Indice Christum.
An Deus non est moderator orbis?
An suos pressos nequit eruisse
Vi tyrannorum: reprobosque forti
Sternere dextra?
Sed neque hic sanctos cruce macerari
Dedecet fluxa, sua quo dolere
Facta compulsi mala corde uero
Quaerere pergant.
Gratiam Christi quia nec fideles
Legis obseruant sacra iussa plene,
Nec queunt omni sine sorde prorsus
Viuere iusti.
Hinc ferant poenam decet: at prophana
Turba, secura Domino repugnans
Mente, iam praesens licet absque luctu
Transigat aeuum,
Non tamen foelix erit ergo semper,
Sed die erumpet pauor eius uno:
Tunc eam nullo Deus auferendis
Tempore plagis
Obruet, frustra dein eiulabunt
Perpetim. contra pia gens refecta,

p.389
Concinet semper memori benignum
Voce patronum.
ODE XIIII.
Cur Christus dicat, fidem fore
postremo tempore raram.
Cur haud futuri temporis inscius
Christus, beantem defore tum fidem,
Cum iudicaturus redibit
Omne hominum genus, arbitratur?
Instante quum iam luce nouissima,
Doctrina passim sana reuixerit,
Valdeque rursus clara uastum
Lux fidei niteat per orbem?
Regnum Antichristi concidat ut quidem
Apparet, et iam rarus manibus
Dijs fidat: at Christum, fidemque
Vnanimi [Vnamini ed.] prope uoce iactent?
Mentem'ne cuiusquam effugiat fides,
Dum legit eiusdem ora sibi domum?
Seseque de ipsa glorianti
Difficilem queat exhibere?
Sane fides est nympha tenerrima,
Quauisque culpa laesa fugit statim:
Non illa foeda sede gaudet,
Non animo manet in maligno.
Quicunque carnem consequitur ducem

p.390
Scortator, iram 'ue, inuidiam'ue alens,
Potans'ue, securoque uiuens
Corde, citra Domini timorem:
De ueritatis dogmatibus licet
Praeclara docto gutture disputet,
Certamque Christo spem locatam
Impauida sibi uoce clamet:
Arcana nunquam lucet ei fides,
At est hypocrita, est atheus, toga
Et destitutus nuptiali,
Estque uacans oleo lucerna,
Fundata arenis et domus, et cadet
Mox flante Cauro: legeque uim suam
Pandente, tum Christo, fideque
Se procul esse miser uidebit.
Plerique sic nunc ore gerunt fidem
Sed mente carni, heu, morigeri student,
Mundumque sectantur prophanum,
Turpia nec sua flent piacla:
Nec uere eorum constituunt fugam,
Nec sunt renati, nec placiti Deo:
Hinc, infrequentem, triste, clamas
Christe fidem fore, quum redibis.
Vero pauentes pectore nos Deum
Quaeramus, illumque assidua prece,
Culpa solutos, flagitemus,

p.391
Vi placidus recreet superna.
ODE XV.
Ecclesia est exemplum Lazari mendici.
Ad uestrum proceres Lazarus ostium
Tetris ulceribus plenus, et indigens,
Vestrumque auxilium, turba uidelicet,
Orans Christigenum iacet.
Vos rex omnipotens muneribus suis
Ornauit rigida lege, potentia,
Et coram populo magnificentia,
Et terrore rebellium.
Tutores posuit uos Deus orphanis,
Ditauitque opibus, munera quo sua
Iustorum in populum cura sit indigum
Grato effundere pectore.
Id si morigeri feceritis Deo
Lucens perpetuo spiritus illius
Densis uos tenebris, et scelerum nigro
Ducet carcere liberos,
Ad sudantis equos Phoebi, et amabiles
Vultus Pleiadum: sin animo truci
Delectum Domino spreueritis gregem,
Nec donabitis indigum
Vobis auxilio difficili nimis,
Peruerso proprijs pectore commodis
Intenti modo, tunc obueniet Dei

p.392
Vobis horribilis furor.
Eius turba quidem, sit licet indiga,
Et neglecta fere principibus uiris,
Non omnino tamen mortua concidet
Auroram ante nouissimam.
Semper pauci humiles, ac ueluti canes
Illi subuenient, hulceraque illius
Lingent: ast hilaris luce nouissima
Abrahae canet in sinu.
Sed quicunque graues pauperibus Dei,
Quod praestare queunt, subsidium negant.
Flammis post obitum tartareis dati
Frustra perpetuum gement.
Tum sero sapient, et cupient suos
Horum praemonitos. cur igitur minus
Nunc ipsi moniti uos resipiscitis,
Et seruitis egentibus?
Si testis placet is, qui redit inferis:
Christus, qui docet haec, mortuus en fuit,
Atque est ipsa simul fulgida ueritas,
Ac patris sapientia.
Quare si sapitis, credite nunc ei,
Nunc saeuos moniti ponite spiritus,
Et parete Deo, donaque coelica
Impartite fidelibus.

p.393
ODE XVI.
Christianos alijs uita praelucere
debere.
Iure quidem arguitis Pharisaeos atque Papistas,
Et quotquot actis applicant fiduciam:
Ridetisque ubi difficileis ad sidera calleis
Christo feroces absque patrono terunt.
Sed male colligitis, iam non opus esse solutis
Labore uobis astra tanto quaerere.
Non ideo Christus gentes a lege redemit,
Securitatem quo fouerent noxiam.
Immo sic certo cano uobis pectore uates:
Ni uita uestra luxerit perfectior,
Ac opera extiterint, quam sunt Pharisaica, uobis
Exactiora, quamque sunt monastica,
Nunquam sideream laeti uenietis ad aulam,
Nunquam fauore numinis fruemini:
Verum cum monachis, Pharisaeorumque caterua
Caeca gemetis in barathro iugiter.
Illi externa quidem decorant ciuiliter acta,
Scelusque cautis omne uitant artubus:
At cor interea manet illis crimine caeco
Contaminatum, et respuunt furtim Deum.
Lugubre cor odium fouet, inuidiamque malignam,
Atque ardet atra saepe bile in proximum.
Denique mens illis manet impia, nec sua deflens

p.394
Peccata uere, nec Deum laeti canunt.
Sed quicunque magis fausto pede quaeritis axem,
Perfectiora sacra sublimi Deo
Vos offerre decet: neque enim sacra corporis illi,
Gestus'ue possunt adplacere mimici,
Eius hypocritici nec pascunt lumina motus;
Quin mens necesse est pura uobis luceat,
Mens uobis mutanda, nouum cor fiat oportet,
Sanctoque flatu recreetur coelitus.
Insita naturae uitiorum semina uere
Ploretis, et coram seuero iudice
Tristes, ac humiles, moerenteque pectore stetis
Rursusque uestro pro reatu mortuum
Discentes Christum, surgatis corda refecti,
Moerore pulso, cum timore noxio,
Et suadente fide placidum cantate patronum,
Eiusque nomen inuocate libere,
Fratribus ex animo semper bona cuncta precantes,
Mitique et hostes adiuuantes dextera:
Sic demum uobis coelestia regna patebunt,
Sic certa Christo copulabit uos fides.
ODE XVII.
De sacrosancta Trinitate.
Ascende celsum Calliope polum, et
Fonti bonorum dic, memor, omnium
Hymnum beatae Trinitati, et

p.395
Dulce Deo modulare uero
Patri, Logoque et Spiritui sacro.
Persona nullo prima sata est pater
Aeternus, aeternamque sese
Progenuit sobolem intuendo,
Viuam paternae mentis imaginem,
Et lucis. Ingens hinc amor a patre
Promanat in gnatum, piaque
Mutuus a sobole in parentem.
Persona dictus tertia Spiritus
Patrisque nati ipse Deus quoque
Aeternus, immensisque pollens
Viribus est, opifexque rerum
Cum patre, natoque. Hae Deus unicus
Tres ecce personae, author amabilis
Mundi, atque noster sunt creator:
Vnicus at Logus est redemptor.
Nam patre mittente, ipse hominem uolens
Assumpsit, eiusque, impositus cruci,
Soluit reatum, et dura carne
Fata Deo subijt quieto.
Sed tertia mox denuo prodidit
Se luce uis uerbi insuperabilis.
Nam morte uicta se excitauit,
Et repetijt sua uiuus astra.
Altamque nostris lucidus artubus

p.396
Dextram occupauit patris, et omnia
Per secla noster frater illic
Regnat, agitque hominis patronum.
Inde et paterno corda pauentium,
Suoque flatu sanctifico nouat:
Mitemque uultum pandit illis,
Atque sibi famulare suadet.
Distincta cuiuis munia subijcit
Scriptura personae: exhibitor pater,
Missorque nati, perque natum
Perpetuae dator est salutis:
Sed Christus ille est, cuius eam pater
Placatus ergo donat, et hanc sciunt
Lustrata sancto corda flatu
Et capere, et retineres sola.
Tu ternum et unum numen, age o tuam
Quem condidisti uerbo ad imaginem,
Verbo et uagantem quaesijsti,
Pneumate me recrea potente.
ODE XVIII.
De Abele protomartyre.
Cur tanta obsecro liuide
Contra Christigenas ira tua est draco?
Quare persequeris furens
Frustra, quos Domini fida tegit manus?
Ereptos'ne tuis eos

p.397
Aegre fers patulis impie faucibus
Hostis? Non tamen opprimes
Rursum, quos Domini fida tegit manus.
Ergo dum puer innocens
Fraterna cecidit, te duce, dextera,
Inanemque tuam bibit
Iram iustus Abel, non perijt semel:
Immo fulsit ei dehinc
Aeternum decus, et uera beatitas:
Victorque e nece prodijt,
Quando fida Dei texit eum manus.
Ipse et numinis hauserat
Imo uiuificum pectore spiritum,
Sic ut crimina conscius
Defleret sua, nec desineret preces
Vnquam, pro uenia Deo
Mente efferre graui, cordeque tabido,
Spernens putida gaudia,
Demissos Domini uoluier ad pedes:
Promissum interea quoque
Semen uirgineum sensibus intuens
Exultantibus, et fide
Pennata placido denuo iam patri
Sese iungere non rudis.
Haec eius triplicem uota per aerem,
Immensumque per aethera

p.398
Celsis uecta Dei miscuit auribus.
Haec et promere debitas
Illum actis Domino compulit exteris
Grates, deque suo grege
Pastorem placitam caedere uictimam,
Incensamque suis eam
Pennis astrigerum uexit ad aethera
Cum flamma leui et halitu,
Admotisque Dei naribus intulit.
ODE XIX.
De Nechemia.
Nostro more, Deus, quondam etiam suam
Nechemias patriam flebat amabilem,
Eius diruta moesto
Voluens moenia pectore,
Seque illo patribus qui tumulum suis
Gratum praebuerat, destitui loco
Cernens, aque placente
Arceri patria exulem.
Hinc eius macies rugaque lurida
Turpabat faciem, nec poterat latens
Regem fallere moeror,
Eius pocula de manu
Dulci plena mero sumere qui solet:
Quin fusis lachrymis uota simul tibi,
Erumpenteque luctu

p.399
In uoces aperit sua.
Tuque o Christe preces, et querimonias
Eius tum placidis accipis auribus,
Et cor principis illi
Perquam suauiter applicas.
Ergo missus abit, cinctus et agmine
Fraterno peditum, quo patriae sua
Reddat maenia charae,
Turpe et demat e: probrum.
Quam serra lateres contudit impiger?
Quam sementa lubens miscuit? omne opus
Vnus promouet ardor,
Ac desiderium flagrans.
Structuram nimis hinc lumine liuido
Hostes aspiciunt crescere, nec ferunt:
Quin et bella coacti
Nequicquam fera concitant.
Stat pugnare si simul promptus, et hac gerit
Heros arma manum saeua: sed altera,
Dextra nempe laborat,
Atque absoluit opus tuum.
Quaeso uota pius nostra quoque o Deus
Exaudi, et patriae moenia nunc meae,
Demptaque impietate
Verbi redde tui sacra.
Mitte heroa aliquem, qui tibi seruiat

p.400
Vltro morigerus quique operis tui
Mentem flagret amore:
Necnon robore pectoris,
Et belli emineat rite scientia:
Armaque auxilio fidus eum tuo,
Quo praestetur et illic
Tandem laus et honos tibi.
ODE XX.
Querela, de deplorata mundi
conditione.
O uanitatum triste caecarum chaos,
Hoc hoc postremo tempore conspicuum
Quo ceu reuixit pura Christi concio,
Cumque suis radijs denuo Phoebus adest.
Adest quidem ille, et fulgidum reddit diem,
Sed nostra in caeca pectora nocte manent.
Missis prophetis mandat effari suam
Iram flammiuomam, terribilesque minas
Aduersus omnes posteros corrupti Adae,
Natos consimiles impietate patri:
Sed ficta laeuus illa grex mortalium
Cogitat, et rigidum se simulare Deum,
Non esse uero. pergit hinc, minacibus
Obstructis uitijs, exhilarare suam
Ad tempus animam, quaerit Euangelium,
Et Christi gestit cognitione rudi:

p.401
De corrigendis uix tametsi cogitet
Moribus in melius, criminibusque suis:
Nec obsequi se uelle proponunt Deo,
Nec culpae trepidant agnitione suae:
Omnino uero more mundi transigunt
Vitam in flagitijs absque dolore suam,
Absque inuocatione, citra lachrymas,
Nec tibi psallentes carmina grata Deus.
Tamen minas haud pertinere somniant
Ad sese, neque iam lex operatur eis
Iram, at feroces efficit clementiae
Cantatae laetus nuncius ille tuae.
Frustra prophetae contra eos pugnant pij,
Frustra iam iaciunt ignea tela tua:
Dum cuncta credunt ficta, et immutabile
Iudicium rident impia turba, tuum.
Veni ueni rex iuste, ueritas eis
Iudiciumque tuum fac manifesta fient.
Conuersionis nulla iam spes amplius,
Dum reprobis iram te simulare putant.
Atque ergo uatem negligunt, si quis fere
Carmen eis recitat triste, magisque legunt
Iocosa scripta, et ethnicis simillima,
Saepeque firma parum uincla pudicitiae.
Veni corona cinctus alati gregis,
Et maiestatem profer amabo tuam.

p.402
Tuae propinquent omnium sedi pedes,
Quos unquam uidit terra, uidebit item:
Iamque expauescant tandem, et horrendissimam [horrendissmam ed.]
Conspiciant iram reproba turba tuam,
Tegique nigro territi quaerant specu
Nequicquam a facie maxime Christe tua.
ODE XXI.
Querela Ecclesiae, de liberorum
Corruptela.
Foelix dicta pij regis Olympici
Coniux, progeniem propter amabilem,
Adsum Ecclesia, summis
Cor quassata doloribus.
Nec, quae saepe solet de cruce praegraui
Natorum, ac reprobi ui gregis extera,
Quanquam tristis et illa,
Nostra est iam querimonia.
Membris corporeis crux grauis est quidem,
Et certis adimit fluxa pijs bona,
Ast aeterna relinquit:
Immo largius aduehit.
Verum perpetuam perniciem uidens
Nostrae iam sobolis proh dolor, id pie
Tecum Christe patrone
Tristi carmine conqueror.
Dum grex progenies exiguus fuit

p.403
Quendam nostra, uidens fructibus optimis
Vitis more nitere,
Orabam numerum augeas,
Demens: quippe meis id fuerat magis
Vrgendum precibus, uera fides eis,
Virtutum illa magistra,
Horis crescat ut omnibus.
Nunc uidisse meas te liquit ad preces
Illas. quando adeo multiplicaueris,
Vt Germania tota,
Nec non Angliacum solum,
Immo tota Helicen respiciens plaga
Mundi, quam dubijs nauta Pelasgicus
Quaerit rebus, ab alto
Semotam Oceano procul,
Amplo nostra sinu pignora nutriat.
Sed quid nam? solidum hoc num mihi gaudium
Adfert? immo ministrat
Causam tristiciae grauem.
Quid matri siquidem tristius accidat,
Quam natos, utero quos peperit [perperit ed.] suo,
Formauitque, perire
Vno fulmine plurimos?
Sed paucos melius iugiter edere
Victuros, et ijs destitui fera
Quos mox Atropos aufert,

p.404
Est haud parua beatitas.
Olim dulcis erat res memini mihi,
Paruam progeniem cernere floridam,
Matrique officiosam,
Et rex morigeram tibi.
Nunc postquam numerus creuit, abijt uigor,
Vt coetum similem gentibus aestimes:
Tam delinquere prompta,
Tam parere tuis pigra
Mandatis, Deus, est. obsecro respice
Me clemens miseram, ne mea, ne tua
Tristi perdita letho
Cernam uiscera plangere.
Quin sancto recrea pectora spiritu
Illorum, et sua da crimina lugeant,
Et uerace ministrent
Moti Christo tibi fide.
ODE XXII.
Christianos licet nondum perfectos,
tamen innouatos esse.
Qui capax coelos globus ambit omneis,
Circulo pleno rapit in sinistrum
Per quater senas uiolentus horas
Omnia secum
Astra. cum fallit neque flexuosus
Mercuri fractus, neque Martis ardens

p.405
Flamma, nec Phoebe, cita nec frementis
Ira leonis.
Attamen contra quoque uersus ortum
Proprio fertur sibi quodque motu:
Hoc licet uelox magis annotetur,
Tardius illud
In suo cursu. sacra sic et ipsa
Turba sanctorum proprium uocatae
Coelitus, contra leue uulgus urget
Sedula morem.
Et suum cernit uitium, et fatetur
Tristis, et punit lachrymis, et odit:
Mox et ad Christi recreata nomen
Vincit amicum.
Et sui puras Domini nouata
Semitas calcat, monitisque blandis
Quo datur pacto, uigilanter eius
Morigeratur.
Interim uero tamen et prophano
Saepe seducta a grege prauitatem
Haud fugit longe satis, immo diro
Admittit amore.
Sic pius Dauid petijt cubile
Militis, seruumque Dei cecidit:
Sic et imbelli Petrus abnegauit
Ore magistrum.

p.406
Hinc Deo sacrum quoque more uulgi,
Plurimi frangunt populum catharri,
Mortis et putri uorat in sepulchro
Saeua tyrannis.
Attamen, quando grauis obstiterunt
Motibus carnis, dominoque uera,
Sensu et humano uelut altiora
Corda leuarunt:
Haud nigro aeternum tumulo putrescent,
Nec luent semper sua praua letho
Facta, sed surgent, alacrique psallent
Mente patronum.
His ego, o, mixtus niteam redemptor
Nunc, et aeternum rogo, nunc reatum
Defleam, uitemque meum, refectus
Deinde quiescam.
ODE XXIII.
Puerorum in foro sedentium, Nomi et
Euangelii querela.
No.-IN Surdo iam ne diu satis
Huic legi populo tristia carmina,
Sudauique reis nocens
Frustra pectoribus demere gaudium:
Cum uatis tetrici minas,
Insuauemque sonum terribilis tubae
Contemnant, neque territo

p.407
Luctum significent pectore debitum?
Eu.-IN Certe frustra ego lenio
Grato non pauidos carmine, dum sua
Cunctos (res miserabilis)
Contentos uideo laeticia breui.
Hinc nec dulcis ijs mea
Iam, nec sidereis picta melodijs
Est cordi cithara, ad sacros
Vt saltare modos pectore ament nouo.
No.-IN Ergo'ne horrisonum Dei
Nequicquam cecini perpetuae reis
Vobis iudicium necis?
Et corde ut rigidus iussa uelit sua
Seruari Deus integro,
Vestras iam fragiles exuperent licet
Vires, aut sine termino
Perferri gemitus, et fremitus truces?
Eu.-IN Ah demens ego foetidis
Proieci suibus margaridas bonas
Conculcantibus improbe,
Obstruxique oleo putida adhuc, rudis
Infuso male uulnera:
Dum gnatum pauidis exhibitum Dei
Culpae flebilis, et necis
Securo populo concinui lytrum.
No.-IN At res ira grauis Dei est,

p.408
Atque eius leuis haud fabula si sunt minae [m in ed.]:
Immo mox aderunt malis
Horrenda facie. uos igitur cati
Vel nunc tristia plangite
Mutatis animis uestra piacula, et
Iusto uos humiles Deo
Fastu deposito sistite iugiter.
Eu.-IN Quin tum, deposito metu,
Confidente Deum quaerite pectore,
Conuersis placidum omnibus:
Qui uos chari etiam non dubitat nece,
Et fuso, sibi, sanguine,
Amissos, iterum iungere filij.
Tantum praesidijs uagis
Niti desinite, et fidite filio.
ODE XXIIII.
Hominum cuique suum proprium
esse donum.
Donum quisque suum coelitus accipit:
Hic est ore potens, dulciloquamque habet
Pitho sub labijs, et uaga pectora
Vulgi consilio regit.
Est alter manibus promptior impigris:
Nec quisquam est adeo uilis, ut utilis
(Dum seruum Domino se tamen obtulit)
Nullis esse queat modis.

p.409
Me, qui uel proprio iudicio modo
Nullis uisus eram rebus idoneus,
Nascentem en placido lumine desuper
Vidit sacra Polymnia,
Aeterno imperio morigerans tuo
Princeps omnipotens. ergo pecuniam
Collatam Domini munifica manu
Non abscondere mens mihi:
Sed proferre placet, pauperibusque eam
Impartire Dei spiritualibus:
Securis animis noxia demere,
Moestis promere gaudia,
Tantum tute meo suggere pectori
Dulces materias obsecro dux meus,
Et concede, suo cuncta ut in ordine
Disponam, sapientiam.
Tractandisque decens rebus item tuo
Da uati eloquium: denique gratias
Intersparge tuas carminibus meis:
Cunctorumque precor trahant
In se furtim animos, quo sua commode
Securis moueas hulcera mentibus,
Luctumque hic grauis haud perpetuum intones
Nostrae carminibus lyrae.
Quin me dehinc etiam, me famulum tuum,
Et uatem, decori seruio qui tuo,

p.410
Densis e tenebris eripe, et omnibus
Tecum fac celebrem pijs.
Libri octaui Finis.
CARMINVM RECENTIVM
LIBER
Nonus.
ODE I.
Ad Dei magis quam ad hominum
fauorem respiciendum.
Sta procul coetus prophane,
Et sacram uita lyram,
Quisquis et priscum requiris
Artis ornatum Ethnicae,
Nec patefacti figuram
Christi amas humillimam.
Ethnici quondam cauebant
Taedium legentium:
Suntque plausum consecuti,
Et nitenteis gratias
Impia numerositate
Inuocandorum Deum:
Quando iam Faunos agrestes,
Iam deorum nuncium
Pro rei diuersitate,

p.411
Iam Cyprin, iam Tyndari
Filios inter pericla
Dura surdae Tethyos,
Vel Iouem, uel eius ortam
E cerebro Palladem,
Saepe Phoebum, saepe pictae
Foedus immotum Iridis,
Visa saepe per tenebras
Inuocabant sidera.
Et quis omneis siue coeli,
Siue syluarum incolas,
Siue salsis lusitantes
Nominarit fluctibus?
Siue in aula Ditis illis
Mitigatos daemonas?
Vnde et acceptae prophanis
Extiterunt fabulae,
Iisque gentiles poeses
Expoliuerunt suas:
Sic ut ipsum hoc aemulandum
Iam quoque haud pauci putent.
Sed meus mihi redemptor,
Cuius exequi magis
Chara iussa, quam prophanis
Obsequi stat auribus,
Astitit, uellensque mentem

p.412
Certus haec effatus est:
Gloriam quaerant superbi
Mox futuram nil, sine:
Et suaue uanitatem
Concinant laeuo gregi.
Hoc decet coetum ferocem,
Quique me non inuocat.
Tu mihi uates ministra,
Tu mihi uni supplica,
Et meo secura uerbo
Frange, tanquam malleo,
Corda saxis duriora,
Lege terrens horrida:
Sicque eos meae fac aptos,
Et capaces gratiae.
Moxque quorum corda saeuis
Presseris clamoribus,
Patris his per me fauorem
Restitutum praedica.
Sis mihi fidus minister,
Praeco sis laudis meae.
Gloriam tuas per odas,
Qui tibi illas offero
Destituto, sempiternam
Quaere nomini meo,
Et choro serui piorum:

p.413
Tum celebris mecum eris.
Non quidem turbae feroci,
Sed beandae Ecclesiae:
Forte et hic si negligeris,
Postea certe canes.
ODE II.
Neminem non renatum
Deo placere.
Recenter ortus non reperit sibi
Parens Adamus comparem, at omnibus
Rector creatis rebus unus
Praefuit, imposuitque nomen.
Quare soporem doctus ei grauem
Immisit author, fortiaque artifex,
Cum carne mollis sumpsit ossa
Illius e latere haud dolentis.
Hinc Aeua coniux dulcis ei stetit
Mox excitato, cordeque eam sibi
Coniunxit ardenti, nitere
Carne sua quia sensit illam.
Mysterium est hoc grande, nec indicat
Mortale tantum coniugij decus,
Sed puri Adami cum fideli
Coniugij sacra uincla mente.
E matre nati culpa sumus mera,
Foetorque coram luminibus Dei:

p.414
Dum sancta non fimus renati
De placita caro carne Christi,
Osque illius de fortibus ossibus:
Immo nisi eius pneuma sacerrimum
Nos recrearit, iamque purae
Miscuerit noua sensa menti,
Sordemus illi. Dicere ueritas
Compellit, eheu, flebile me melos,
Nostrisque cessantem querelam
Denuo temporibus mouere.
Non me redemptor ceu tibi coniugem
Iungis placentem, dum uetus horreo
Natura, peccatisque diris
Pergo tibi grauis imminere.
Quanquam ore tu sis plurimus in meo,
Et gnata tecum pulchra fides tua:
Quanquam et rebelles, uerba frustra
Saepe docens tua, iure damnem.
Prauae necesse est, ut moriar, tui
Timore, carni: cordeque nunc, modo
Securus, angar, lege tactus
Christe tua nimium seuera.
Heic perferendum iudicium tuum
Non mite cunctis, qui tibi postea
Terrore psallent liberati.
Culpa semel sua cuique flenda est.

p.415
Sed has tenebras tu quoque mitiges
Nobis oportet, luciferi modo,
Et solis obscura nitentis
Nocte, ministerio sororis.
Tu redde uitae me quasi mortuum,
Vultuque turbatum exhilara tuo,
Per spiritumque in mente sanctum
Scribe mea mihi te fauere:
Eiusque prorsus motibus innouer,
Et corde flagrem te simul, et tuos
Ardente pauperes, tibique
Pectore dehinc famuler lubenti.
Imago plane denique sim tua,
Flatu nouatus desuper jgneo:
Tum corde me exultante cernes,
Tum ueniam tibi grata coniux.
ODE III.
Deum solum esse summum bonum.
Tu rex Christe fidelium
Doctae coelitus unicus
Menti es uera beatitas,
Et perfecta uoluptas.
Et si cuncta reliquerint
Me prorsus bona, et indigo
Nil affulserit omnium,
Quae natura requirit

p.416
Nec res ampla domi, neque
Vulgo nomen amabile,
Membrorum neque sanitas,
Exoptata nec uxor:
Laeta mente canam tamen,
Dum tantummodo tu Deus
Hospes pectore sub meo
Sedem gratus habebis:
Distinctisque perennia
Conscribes ibi litteris,
Certo, carmina, de tui
In me patris amore.
Non tum gaudia dempserit,
Quanquam tristis erit dolor
Externus mihi: sed tibi
Psallam corde lubente.
Verum si mihi tu grauis
Vultum Christe teges tuum,
Peccatisque reliqueris
Mersum tristibus unus:
Heu, nec Croesi opulentia,
Nec fortuna Polycratis,
Curas tabificas mihi,
Mordacemque dolorem
Demet. Nausea quin grauis
Mox, quam pluribus expeto

p.417
Votis, tu nisi faueris,
Fiet grata puella.
Te cedente Deus, bona
Marcescunt simul omnia,
Vuarum instar, ubi negas
Vultum Phoebus amicum.
Sed cum lumine uiuido
Mauros linquit, et huc redit,
Nudam floribus omnibus
Terram uestit, et herbis.
Et tu quem placido pater
Cernis lumine, mitigas
Cladeis eius, et indigo
Das utrumque leuamen.
Ergo te flagret unice
Cor, et concupiat meum,
Soloque effice cogitem
De te fide redemptor.
Ac succede meae fauens
Menti, lumine cum tuo:
Aeternisque bonis eam,
Et coelestibus orna.
Quin et quem fragilem uides,
Quassatumque pauoribus,
Quaeso corporeis quoque
Largus reffice donis.

p.418
ODE IIII.
De concione Noae.
Qvam nulla prosit gratia reprobis,
Nostro uidere est id quoque seculo.
Nam quum nocentem iam timorem
Ex animis hominum fugauit
Verbi, creator, lumine reddito:
Lata en probatur semita plurimis,
Immo soluti prorsus omnem
Eijciunt animo pauorem.
Hinc dura surgit concio tristibus
Verbi ministris: hinc tonitrus horridi,
Dignam super bis ultionem,
Iudicij merito minantur.
Sic doctus olim praeco Dei Noah,
Secli ruentis noxia sustulit
Errata, doctrinamque scriptis
Assimilem proaui reduxit.
Et restituta est pura quidem fides
Illius aeuo, noticia et ducis
Arcana promissi reuixit,
Spemque uagam pepulit, metumque
Securitas at mentibus horrida,
Sancti timoris nescius et tumor
Irrepsit, ornatamque scopis,
Et uacuam subiere sedem

p.419
Nocentiori daemones agmine,
Expulsionemque horribili modo
Ceu uindicantes, attulerunt
Exitium grauius receptis.
Hinc in profundum prona ruit scelus,
Seruitque olenti turba libidini,
Et numen irritat [iritat ed.] seuerum,
Fitque suo lachrymae ministro.
Defertur ergo concio coelitus
Noae gementi tristior: ei tuis
Praesens coaeuis uniuersis
Exitium refer imminere,
Imbrique mergendum immodico solum,
Ni turpis illos poeniteat uiae.
Nullosque linquendos madenti
Quadrupedes, bipedes'ue in orbe.
Discedit ille, et iussa Dei sui
Dum gnauus urget, terribilem nouo
Depromit ore cantilenam
De Domini dominantis ira.
Sed illa securo, heu, populo canit,
Vatemque ridenti: horrida dum Dei
Sensere tandem tela, uastoque
Oceano periere mersi.
Nusquam obstinatis numinis ultio
Praedicta nequiquam esse liquet, Deus

p.420
Mitis quidem omni poenitenti est,
Sed reprobis grauis et seuerus.
Ne quaeso iustum nunc homines quoque
Spernant furorem cunctipotens tuum
Rex corde securo, minaxque
Exitium, sibi negligentes
Praenunciatum carminibus meis:
Quin expauentes pectore te Deus
Quaerant egeno, iamque uera
Se famulos tibi mente dedant.
ODE V.
Precatio Ecclesiae, exemplo
latronis in cruce.
Dura Christe, uelut latro, premor cruce:
Nam pulsa e patrijs finibus heu, domum
Exul quaerere cogor,
Atque excussa opibus meis
A consanguineis diuidor, extero et
Sum probro populo, saepe et apud malos
Vitae uersor aperto
In discrimine lubricae.
Sape et corripiunt, et, nisi tu uetas,
Infaustam lacerant uindice dextera.
Tanto dirus eorum
Ardet rex odio mei.
Sed quando uitijs horreo tristibus,

p.421
Et saepe imperium transgredior tuum,
Insanoque reluctor
Primi more tibi patris:
Non est quod querar, et iusticiam tuam
Culpem si grauibus cladibus opprimar,
Extinguarque, benignus
Tu, iustusque manes tamen.
Quisquis peccat, atrox debita, mors rapit
Illum, poena: sed is qui reus est necis,
An, dum uita relicta est,
Vllam supplicium gemat?
At non poena, scio, haec perbreuis expiat
Peccatum, et gelida liberat a nece
Sontes: immo minatur
Venturam celeri pede.
Ergo quis misera me magis est miser,
Si, quae iam crucior, sum quoque debitrix
Lethi nota perennis
Propter multa piacula?
Sed te gnate Dei, qui prope me haud reus
Pendes, intueor lumine pallido,
Et confisa precatus
Effundo tibi supplices.
Me propter moreris: mors breuis haec tua
Vita aeterna mihi sit precor, et mei
Poenam solue reatus,

p.422
Meque a morte resuscita.
En mox deficio, mox rea corruo
Aeternum in barathrum, ni pius adsies,
Et me protinus atris
Hic a sordibus expies.
Vocem quaeso tuam sensibus hauriam
Internis placidam, et recreer antea
Quam defecero, nec post
Mentem quibo nouam indui.
Te cor Christe meum fidere sustinet,
Et ceu iam placidum diligere incipit,
Sumque ut certa fauoris
Erga me pauidam tui:
Te cantare dehinc, et celebrem omnibus
Ardesco populis reddere, me tibi
Subiectam offero seruam,
Me fidam tibi coniugem.
Sed quicunque odio, turpe, flagrant tui,
Blasphemantque tuum nomen: eos ego
Detestabor, et omni
Cura sedula corrigam.
ODE VI.
Precatio pro Philippo praeceptore
nostro iter ingrediente.
Qui tentare coactus es
Natus Christe recens horribiles uias,

p.423
Fidus dirigito mei
Praeceptoris iter, sisque precor comes:
Latronumque nefarijs
Pulsis insidijs, et memori ducis
Ira, duc simul, et reduc.
Illum sollicito discipulum gregi.
Vitae mille pericula
Circumstant hominis. prouida ni Dei
Mens, et cura piae uetet
Matris, praecipites abripient adhuc
Infantem fluuij, aut male
Splendens flamma rudi destruet, aut mucro
Laedet noxius inscium,
Morbique et Satanae uis reliqua auferet.
Postquam uero adoleuimus,
Non tantum Zephyri naufragio graui
Extinguunt miserabiles,
Nec solae rapidis corpora dentibus
Nobis dilacerant ferae
Non incendia, non horrida fulmina,
Non collapsa cito domus
Tantum infert miseris fata minacia:
Sed quaerit quoque mutuis
Se mortale genus perdere caedibus,
Ferrumque exacuunt sua
Immanes uelut in uiscera. sic draco

p.424
Ludit stragibus efferis
Miscendis hominum: tanta potentia
Turbandi domitos ei est,
Hacque explendi odium Christe uia tui:
Quando cessimus a patris
Mandato et Stygij principis impio
Virus pectore sumpsimus:
Hinc nos ira Deus iusta premit tua,
Hinc et iure reos truci
Tortori Satanae linquis, et abijcis
Omne in supplicij genus,
In curam uariam, et mille pericula.
Sed tu, qui tumidum caput
Anguis tartarei conteris, o potens
Heros, edite uirgine,
Rursum propitium concilies tuum
Nobis quaeso reis patrem,
Nosque atris Erebi faucibus eruas,
Poenasque et mala mitiges,
Aerumnamque pijs multiplicem arceas.
ODE VII.
Ad legem exhortatio.
Toto uerere ac dilige pectore
Deum seuerum, poneque spem tibi
Firmam iacenti, et certus ora, et
Mente tua celebretur altus,

p.425
Atque ore semper. nec uide praeferas
Vnquam paratas corporis usui
Res conditori: quin uoluptas
Vena tibi Deus expectatur.
Eiusque causa proximum ama quoque
Tuum ecce fratrem, et patris imaginem:
Idque haud minori raptus igne,
Quam sibi quo fauet ipse quiuis.
Nec tantum agendo laedere eum caue,
Sed cogitando tu quoque nec tibi
Cor bilis urat propter illum,
Ipsius et fuge res auere.
Sis iustus omni tempore, sis pius,
Veraxque castusque et cole iudices:
Hac nanque iudex urget ille,
Gens cui mox rediuiua sistet
Mortalium omnis. Mobilis haud ei
Mens est: nec illud quod statuit semel,
Refringet unquam, nec maligne
Crede Deum simulare quicquam.
Quondam, relictum quum uetuit Lotho,
Illi iunctis respicere oppidum,
Testatur illum tristis uxor
Facta lapis, uetuisse uere.
Testaris illum tu profugus quoque
Iessaee uates post homicidium,

p.426
Stuproque foedatum cubile,
Non animo dare iussa fallo.
Quum clamat ergo legifer: Omnia
Quaecunque libris praecipio sacris,
Praestato plene, uel reatus
Perpetua maledictione
Soluendus hic est, et nece perdito:
Ne corde securo obsecro praeteri,
Tanquam abrogatae iussa legis
Irrita, nec tibi destinata.
Securitatem quin magis exuas,
Et hoc uoluntatem esse putes Dei,
Hoc lege nunquam desitura,
Hoc animo rigido iubere.
Torporem ineptis artubus excute,
Abrumpe quicquid semouet a Deo:
Restringe carnem, sperne uulgus,
Et Satanae iuga dira calca.
Intende neruos, utere uiribus,
Nec blanda possit cor Domino tuum
Posthac leuantem seu uoluptas,
Siue grauis dolor impedire.
Si quando uero defueris tibi,
Praeuaricatus uel minimum Dei
Magni statutum: tum pauore,
Tum caleat tibi pectus ira

p.427
Contra reluctans ingenium tuum,
Moestoque Christum corde reus pete,
Supplex et eius tange plantas,
Praeteritis meliora spondens.
ODE VIII.
Consolatio Christi ad pauidos.
Arente si quis corde pauoribus,
Culpaeque uultu terribili suae,
Iraeque diuinae repressus,
Dulce cupit sitiens leuamen:
Christum requirat. Christus eum uocat:
Huc quisquis horres paupere spiritu,
Te liberare, et recreare
Cura mea sedet una mente.
Quam primum Adamum diruit, heu, mala
Fraude anguis, illumque imperio patris
Persuasit abiecto seueri
Perpetuam trepidare bilem:
Immensa mox en commiseratio
Pungens meum egit pectus, ut ad patrem
Accederem, oraremque supplex,
Et miseri generis patronus:
Me propter illis parce, rogo, pater,
Nec sempiterna computreant nece.
Qui plasma sunt nostrum, quibusque
Gnatus adest tuus aduocatus.

p.428
Amore semper me me pater igneo
Videt, nec unquam quid mihi denegat:
Ergo inquit, o dilecte gnate,
Grata mihi tua uota surgunt.
Nam chara gens est lapsa mihi quoque,
Illamque nobis restitui flagro:
Sed legis edictum repugnat,
Iusticiaeque rigor seuerae.
Quare uel illi fiat uti satis,
I, morte tristem serua hominem tua,
Natura et humana relucens
Perpetuae mea legis imple
Mandata perfecte. insuper et grauem
Poenam reatus ultro fer illius:
Tum quisquis uno te patrono
Fretus erit, mihi diligetur
Et tecum, et in te. morigerus dein
Dum carne uelor, iussa lubens patris
Absoluo; et insons triste tetri
Supplicium subeo reatus.
Hinc o gementes pectore tabido
Ne spem locetis rebus inanibus,
Luctum nec ingentem fouete,
Quum pauidis ego sim patronus.
Et culpa nulla est tam grauis, et licet
Vere fuget me: sic tamen haud fugat

p.429
Quin illam in afflictos, et ob me
Rursum hilares, mea flamma uincat.
ODE IX.
Cur iam solito magis peccato
sit resistendum.
Lux appropinquat tristior impijs,
Qua Christus alta lucidus iride,
Iudex ab omni parte cinctus
Coelituum populo sedebit.
Tunc e sepulchris denuo prodiens,
Et membra dudum putria, iam noua
Induta prisci tota Adami
Posteritas, rediuiua surget.
At scandet hircis grex pius altior,
Graui solutus labe piaculi,
Quae iusta nondum fata passis
Ante reos onerauit artus.
Tardante uero morte superstites
Nos, quotquot agro lumine iudicem
Cernemus istum fulgurare,
Nec dabitur dein exuisse
Membra inquinata (ut monstrat Apostolus)
Tunc morte uicta, qui Domino obuiam
Poscente sublimes feremur?
Nec putris in grege terra lauo
Pressos tenebit? Nam uitium est graue.

p.430
Hoc et rebelles detulit angelos,
Quanquam uolucreis rumor alas
Narrat eis Dominum creasse.
Nitamur ergo quaeso mori, prius
Vere, ac auenas uellere stirpitus
E corde, et euitare culpam,
Et nitidos sine labe prorsus
Omni ministros sistere nos Deo,
Eiusque totis uiribus, ac ijs
Tam per labores, quam precatus,
Imperium facere, ampliatis.
Planeque nunquam dum datur assequi,
Quod destinamus, cursus erit magis
Vrgendus, ille et puniendus
Assiduis lachrymis reatus.
Sic exprimentes pectore plumbeam
Securitatem, certius obuiam
Scandemus optato patrono,
Ipsius auxilium stupentes.
ODE X.
Querimonia Pietatis desolatae.
Supremo Pietas pulcherrima nympha Tonante,
Gnauaque Obedientia
Nata, meas tales (agens postera crede) querelas
Obiecit alto sensibus
Cum gemitu (sacra licet esset in urbe) uigentis

p.431
Ad saeua brumae frigora
Nuda, famemque grauem perpessa, sitimque molestam,
Et omnium rerum indiga:
O Christi iactans meritum gens, hanccine patri
Meo refertis gratiam,
Qui uobis culpam placidus, poenamque remittit,
Tantumque uos id credere,
Dilectaeque mihi soboli iubet esse benignos,
Promptaque largiri manus
Omnia, tum praesens quae munera uita requirit,
Tum quae futurum seculum?
Atqui uos quoque me uestris excluditis omnes,
Instar Papistarum, aedibus:
Quanquam hoc excellunt uos illi crimine, quod me
Suo fugant ex oppido,
Damnantque exilio, magnoque necare furore
Quaerunt palam turpissimo
Daemoni parentes. Vos intra moenia uestra
Sedem relinquitis quidem,
Tanta nec est uobis etiamnum insania, prorsus
Vt me uelitis mortuam:
Immo et per totam canor urbem, et laudibus ornor,
Vestrumque suadet alteri
Alter, ut hospitio ne me donare grauetur,
Sed mente quaerat sedula,
Deprensamque colat: mihi coelitus addita larga

p.432
Promissa monstrans, ut: suis
Qui mihi subueniunt opibus, non esse futuros
Vel duro egenos tempore.
Sed uestrum hisce meis ipsa re quaeso mederi
Quis sustinet laboribus?
Quis uocat hospitio? gelidos quis calfacit artus?
Ornatque nudos uestibus?
Squalentemque famem num quis mihi, cordaque sicca
Potu, ciboque mitigat?
Nescitis miseri, uos quanta sit ira seueri,
Si spreta uobis amigrem,
Obruitura Dei? Iam dudum langueo morbo
Periculoso, proxima
Morti: ferte manum, dirumque arcete piaclum,
Plagasque uobis horridas.
Non me uerba iuuant pia; factis curer oportet;
Sordetque hypocrisis patri.
ODE XI.
Exhortatio Christi ad
poenitentiam.
Quum primum redit montium ab aridis,
Deuicto Phlegetonte, esuriens, iugis,
Cernens agmina Christus
Circumfusa sibi, graui
Dixit cum gemitu: Gens miserabilis
Culpam plange tuam, et desine gaudium

p.433
Vel iam carpere falsum
Securo rea pectore.
Tete introspicito, cautaque noueris
Occultata tuo corde piacula,
Irascique memento.
Iis istum sontibus arbitrum.
An non ille minax tristibus obruit
Omnes terricolas (deme domum Noae
Paruam) fluctibus olim
Propter foeda piacula?
An'non cum Sodoma quattuor oppida,
Et ciues miseros, ob scelus horridum,
Flamma coelitus instans,
Nec non sulphure perdidit?
Maiores etiam uindice dexterae
Vestros, quod colerent ethnica numina,
Captos in regionem
Abduxit Babylonidem.
Nec uestro capiti mitior imminet,
Ni culpae gelidus poenitet, ac eam
Cautis effugietis
Posthac sensibus, ultio.
Horretis maculis uos quoque turpibus.
Atque atrox etiam uos, licet inscios,
Vultuque ira minace
Laesi numinis aspicit.

p.434
Quare, si sapitis, iam resipiscite,
Dum coeli miseris panditur ostium,
Nunc et plangite culpam,
Euitateque sedulo.
Quin et laeto hilares credite nuncio,
Quem gratus pauidis adsero mentibus,
Quod quicunque patrono
Me spem collocat, effugit
Poenam commeritam. duro ego crimina
Laeto uestra luam, proque piaculis
Poenam sanguine uestris
Insons ipse patri dabo.
Sed scisso tumulo sidera denuo,
Quae nunc deserui sponte, petam: et meo
Commendabo redemptor
Vos patrocinio patri.
Si qui sunt igitur paupere spiritu,
Plorantesque scelus lugubre, me fide
Non mendace requirant,
Placatumque colant patrem.
ODE XII.
De mortificanda carne.
Narrantem Iesum discipulis necem,
E multa passurum horrida se mala,
Ducit seorsum, et suadet illi
Petrus, uti sibi parcat ipsis

p.435
Cunctos magister tu facile unico
Sermone sternas. quis noceat tibi
Vires paternas exerenti?
Sponte malis caue te propines.
Heic ductor illum toruiter intuens:
Consultor, inquit, pessime quin abis
Post me, meaque a uoce pendes?
Nam sapis haud sacra, sed prophana,
Carnique inhaeres uanus adhuc rudi,
Necdum supremus quid probet arbiter,
Quidque eligendum ducat esse,
Mens potis est tua cogitare.
Simul ab imo turbida pectore
Suspiria edens, totus inhorruit,
Cernensque turbam haud infrequentem
Soluit eis pia labra, dicens:
Quicunque uero pectore me uolet
Vti patrono, fortiter abneget
Sese ipse, naturamque calcet,
Seque cruci paret, et labori.
Ignauiae illum dura necessitas
Nil cedere urget: mortuus at suae
Prorsus uoluntati, sequatur
Me simul, et mea sancta iussa.
Nam quisquis amens hic sua commoda
Quaerit, perenni postea seculo

p.436
Desiderabit: quisquis autem
Negligit hic bona, post fruetur.
Sic uitam et ipsam qui cupit hic modo
Seruare, quouis perdet eam: at mei
Qui prodet illam ardens amore
Nominis, inueniet perennem.
Vita'ne quicquam est utile perdita?
Vel totus orbis quid tibi conferat,
Nigro putrescenti in sepulchro,
Atque anima Phlegetonte mersa?
Tanti extat usquam (crede mihi) nihil,
Amissam ut illo restituas tibi
Vita: nitentes margaritas
Nil animae puto comparatas.
Porro hoc in aeuo quem puduit mei,
Meique uerbi coram hominum grege,
Illius et me mox pudebit,
Cum ueniam comitatus amplo
Coetu angelorum, et magnifico Dei
Fulgore lucens: tempus hoc imminet,
Cum gloriam spirans paternam,
Ille homo nunc humilis, redibo.
Tum cuique factis conuenientia
Suis rependam praemia: credulis
Vitam beatam, sed prophanis
Perpetuos gemitus gehennae.

p.437
ODE XIII.
Dehortatio a securitate.
Turbata diris gens rea casibus
Tandem nocentem desine cautior
Securitatem iam fouere
Intrepido, quasi caeca, corde.
Nunc in propinquo est uatibus entheis
Praedictus olim terribilis dies,
Cui nec fuit lux ante, nec post
Clade graui similis futura est.
Mox ira iusti sidera iudicis
Ardens mouebit, territaque id uidens
Tellus inhorrescet, minace
Prae Domini dominantis ira.
Tu sola rides inscia, cui tamen
Soli piacli multiplicis reae
Haec destinata est, inque iusto
Christi animo grauis ardet ira.
Ah praua stulte gens facis oppido,
Cuiusque paulo post miserabilem
Te poenitebit, quodque inani
Percupies abolere fletu.
Sed nullus usus tum lachrymis erit:
Frustra fatigat sese apud inferos,
Vanoque saxum uoluit ingens
Sysiphus Aeolides labore:

p.438
Nec sonte postquam corpore cesserat,
Audita uox est diuitis impij
Quin spe sua frustratus omni
Perpetuo cruciatur igni.
Nunc est propinquus, nunc Deus obuius
Cuiuis gementi cordeque paupere
Ipsum requirenti, suique
Flagitij ueniam petenti.
Nunc ultro clemens aduocat anxios,
Crudoque mentem uulnere saucijs
Offert fauorem, proque luctu
Perpetuam recreationem.
Nunc ergo uestrum plangite, plangite
Inquam reatum, ponite gaudia
Damnosa: nunc, aut absque fine
Iudicium Domini ferendum est.
Perferre maerorem eligite hic breuem,
Carnisque uoto destitui malae:
Spectate uero Christum ad unum,
Continuoque onerate semper
Illum precatu, menteque et anxia,
Et acquiescente illius inpio
Sermone fortes inuocate:
Vere hilares ita mox canetis.

p.439
ODE XIIII.
Picturae Ecclesiae.
Miranda uarijs picta tibi est modis
In mundi fabrica maxime conditor
Sancta Ecclesia. quae te,
Gaudens prole, colit, tua.
In primis typus est Margaris illius,
Quae cum ros auidae coelitus influit
Concha, deinde probatur
Tempestatibus efferis
Foetum concha suo tanquam utero parens,
Clauditque, et fouet, haud prodere sustinens,
Ipsa enata medetur
Cordis gemma doloribus.
Alcedo quoque saeui in scopulis maris
Et nidum facit, et progeniem fouet,
Turbae more fidelis,
Brumae tempore turbidae.
Sed ponente statim fit Zephyro quies,
Solque haud iam rigidus nubibus exilit,
Lenique aequore uectus
Arcanam iuuat incubam.
Sic et suscipiunt lucidius decus
Flammis impositae saepe uoracibus
Confectae ex Amianto
Telae, purior ut pia

p.440
Gens sit [fit ed.] passa crucem. Quid taceam cygnum?
Qui contentus aquis grata palustribus
Pangit carmina, spretis
Regum turribus arduis.
Quem saeuis odijs armigera et Iouis
Nullo uexat auis iure tyrannica:
Caste uitice uescens
Mores quum regit hic suos
Stat latis pedibus firmiter haec auis:
Est secunda quoque, et ceu sibi conscia
Recti, morte propinqua,
Valde suaue canit melos.
Sed lectum populum praecipue refert
Sacrata arca tuis Omnipotens labris
Olim: namque perennis [perennnis ed.]
Illam nomine foederis
Dignaris pius, et prole tegis tua
Christo: lex etiam sancta inibi latet:
Illic omnia fulgent
Auro intrinsecus, et foris.
Et bini Cherubim dulciter aurea,
Sine accepta Deo gesta regunt fide,
Vt concordia Pauli,
Et Mosaica dogmata.

p.441
ODE XV.
Concio Henochi de futuro
iudicio.
Vates magnus Henoch Dei
Olim degenerantibus
Gnatis decrepiti patris,
Ac iam praua sequentibus,
Errans talia passim
Prompsit fratribus obuijs,
Iratus nimis, et dolens
Alto pectore, gloriam
Chari diminui Dei:
Afflatumque uenenum
Serpentis dominarier:
Cessate o miseri uias
Prauas has terere, et nouam
Induti resipiscite
Mature obsecro mentem.
Iam peruersa licet uia
Vobis blandiat, et nihil
Infoeliciter accidat,
Prauo transgredientibus
Legem corde seueram:
Tempus mox aliud tamen
Pernici ueniet pede,
Quo, quicunque Dei a sacra

p.442
Voluntate recesserit,
Frustra flebit amare.
Nam quum secula finient,
Perfectusque erit aureus
Electi numerus chori,
Desertum et poterit locum
Lapsi implere Sathanae:
Celsae lucidus Iridi
Christus filius insidens,
Aeterni, ueniet, Dei,
Multorum undique millium
Sanctorum agmine cinctus.
Illi carmina concinent
Permixti angelicis choris,
Et tandem pia lachrymis
Tersi lumina splendido,
Laeta mente, patrono.
Sed contra reprobos graue
Certis iudicium labris
Iustus proferet, ac eos
Dura uoce redarguet,
Quotquot sordibus horrent.
Quotquot iussa sui rata
Calcantes Domini impio
Patrarunt animo nefas,
Atque aduersus eum sero

p.443
Permulta ore locuti
Sunt blasphema, graui reos
Voce, et fulminis impetu,
Vultuque horribili statim
Pressos cedere tartari
Dirum coget in ignem:
Viuentumque ibi uermium
Morsus intolerabiles,
Plagasque Eumenidum graues
Intra pectora sontia,
Poenam ferre perennem.
ODE XVI.
Laus pij coniugii.
Foelices, quibus obtigit
Cum casta Sodomam coniuge, et horridas
Euitare libidines,
Immundumque statum linquere coelibem:
Verum coniugio sacro
Immiscerier, et cernere dulcibus
Amplam pignoribus domum
Oppleri, Domini munificentia.
Hi perpetuum pia
Cernent mente Dei mitia lumina,
Laetumque, eius amabili
Cantabunt facie perfruiti melos:
Dum uitae genus optimi

p.444
Sancitum placito numinis, ac ei
Gratum, coelitus additum
Persuasi merito semper erunt sibi.
Nullo materies quoque
Orandi placidum deficiet Deum
Illis tempore, seu fames
Cura sollicites dura premat graui,
Resque angusta domi uetet
Securos animos tollere, et abdito,
Pigrum, tempore uel breui,
Torporem, Domino seposito, sequi:
Seu grata otia liberi,
Tranquillamque quietem (hi febris igneae
Flentes perpetuam sitim,
Indignati alij tristia frigora
Brumae, seu tacita quoque
Dum ui saepe solent fundere lugubre
Moti carmen, et horridis
Infestare domum fletibus) opprimunt.
Tunc haerentia pectora
Curis exonerant ante Deum patres,
Et suadente petunt fide
Coelestem eius opem. nec Dominus graui
Clemens negligi obrutos
Luctu, sed placita mirifice uice
Illorum pius impluit

p.445
Aptatis animis abdita gaudia.
Vt quondam insipidi loco
Fontis coniugibus dulcia praebuit
Gratis uina, modoque eis
Mirando facilis gaudia miscuit.
Hinc illum simul et timent
Contriti assiduis corda pauoribus,
Praesentemque pij sibi
Collaudant memori pectore coniuges.
ODE XVII.
Comparatio materialis et mystici
fulminis.
Quum feruentibus exprimis minace
Fulmina Cunctipotens lacerto
Rector nubibus, adijcisque raucum
Aerei tonitru fragorem:
Tunc mortalia pectora expauescunt
Ocyus, et trepidante certam
Lingua, menteque flagitant salutem,
Dira sibi mala deprecantes.
Atqui nil aliud mihi uidetur
Hoc tonitru, mera quam figura,
Et ludens typus, atque inane signum
Iudicij rigidaeque legis:
Quae non nude, sed arduo ministri
Ore tui sonat, et reuelat

p.446
Cuiuis uoce suum graui reatum,
Cordaque non peritura terret.
Vt fulmen solet ire cum tonitru,
Oppositumque cremare corpus:
Sic legis quoque non inanis est uox,
At Domini, nisi corrigaris,
Aeternam tibi subministrat iram,
Conijcit et caritura fine
In tormenta, nigrasque abire cogit
Sub tenebras, lachrymasque iugeis.
Quam pauci tamen hoc pauent tonitru,
Adque tuae graue fulmen irae
Horrescunt, licet et periclitetur,
Corporis heic, animaeque uita.
Omnes hoc tremerent profecto fulmen
Surda foret nisi mens eorum,
Audituque tui careret intus
Iudicij, rigidaeque legis,
Nec ferri specimen tui per orbem
Vindicis aspiceret furoris
Caeca, insanaque prorsus, atque curis
Exanimata uelut caducis.
Sed post paulo iterum impijs, acerba
Mors simul obueniet, patebunt
Aures, luminaque, agnitasque sero
Deinde tuas metuent sagittas.

p.447
At tu cunctipotens Deus benignus
Insere nunc tua uerba nostris
Quaeso sensibus, ut noua renati
Mente, tuum quoque nunc fauorem
Potantes, animi sitim fugemus
Horribilem, et Phlegetontis atri
Vires: idque ope spiritus amica
Chare tui pater, et patrone.
ODE XVIII.
Non esse in altum enitendum.
Si tranquilla placet forte tibi quies,
Audacis fugis more Prometheos
Haud cessantia ferre
Roso tormina uiscere:
Si gestis animo carpere gaudium:
In quamuis humili sorte tibi Deum,
Iuncta coelitus, imo
Subiectus cane pectore.
Quin, foelici etiam si datur optio
Inprimis humilem prouidus elige
Vitam, et quaere latendo
Turbam fallere liuidam.
Fac uanos homines effugias procul,
Et soli placido cognitus es Deo,
Soliusque fauorem
Ambi illius amabiem.

p.448
Non ingente caret saepe periculo,
Plaebeos homines altius euehi,
Fortunaeque fauentis
Illustri statui loco.
Primo Iudaico noxia res erat
Regi, fatidico poscier a uiro,
Dum iumenta paterna
Simplex perdita quaereret.
Si custos patrium paruulus ad gregem
Mansisset, furiae forsitan haud eum
Tanto ardere furore,
Hostemque esse fidelium
Iussissent reprobum. fallit eos, Deus
Quos non erudijt dogmate uiuido,
Quam sit dulce, latere,
Tranquilloque frui statu,
Quantumuis humili: et quam mediocritas
Praestet diuitijs aurea turgidis:
En et dimidiata
Sic pars praeualet integro.
Grata suscipiant mente decet pij
Quodcunque apposuit munus eis Deus:
Nec procedere, ceu non
Fretos, ulterius, Deo.

p.449
ODE XIX.
Christiano non esse mortem
terribilem.
Si quis haud uidit faciem benigni
Credulus Christi nitidam, atra semper
Mortis haud frustra properantis illum
Terret imago.
Nam sub obscuras miseris tenebras
Tendit, et nullam potis est uidere
Turbidus lucem; gemet ergo uoce
Semper inani.
Cuius at menti, fideique uiuae
Fulgurat Christi fauor, et supremi
Patris erga ipsum, tremat ille nullo
Tempore mortem.
Est enim Christi superata morte [marte ed.],
Et suas uires, iaculasque tinctas
Perdidit nudata, simul sepultus
Ille reuixit.
Nec sibi soli, sed et hanc fideli
Coetus strauit Deus, ut resurgens
Ipse postrema quoque luce gestet
Membra nouata:
Perfruens almi facie serena
Numinis, quod solum aberit prophanis,

p.450
Dum gerent ipsi quoque putrefactum
Denuo corpus.
Parce gens Christi tremere ergo lethum,
Triste naturae licet appropinquet:
Vera non lucent, nisi post acerbos
Gaudia luctus.
Immo sit desiderium, solutos
Eripi tandem tenebris, et atro
Carceri, curasque graues quieto
Ponere corde.
Cernere et coeli rapiat cupido
Lucidas flammas, Venerem, Iouemque
Atque uincentem nitido sorores
Corpore Maiam.
Sitque mirari uarios globorum,
Et citos gyros amor, omniumque
Vasta stellarum tenui stupere
Corpora mente.
Sitque sanctorum nitidos uidere
Flatuum uultus, ueterumque fratrum:
Sed palam in primis placida intueri
Numinis ora.
ODE XX.
Verbum Dei solam esse lucem.
Tristibus in tenebris
Alme uersamur genitor, dum tua non uidemus

p.451
Lumina, uerba nobis
Ore commendata tuo. nam malesuadus anguis
Tartarea cicuta
Corda peruertit miseris, caecaque nostra fecit
Pectora, dum relicto
Proh pudor sermone tuo, paruimus maligni
Consilio tyranni,
Et suam in nostris animis cantharidem reliquit.
Hinc sumus et timore.
Et fide prorsus uacui: sed tua quando rursum
Coelitus attulisti
Verba mortali generi, ceu rediuiua nostra
Pectora denigrante
Tollimus moti tumulo, teque, tuique patris
In miseros propensam
Cernimus mente, Stygiumque excutimus uenenum,
Mortiferisque magna
Parte sanamur tumidi morsibus a Satanae.
Vnde tui libenter
Comparo uerbum casiae Christe parentis: herba
Quippe ea ui stupenda
Purgat humanos oculos a sanie nocente,
Saepeque uiperarum
Flatibus diris et opem sufficit, et uigore
Sidereo medetur.
Haec tui uerbi Deus est conueniens figura.

p.452
Illud enim tenebras
Demit internis oculis, et rigidi parentis
Iudicium prophanis,
Atque securis animis obijcit. at fideli
Concilio fauorem
Pandit, erroresque graueis, et dubitationem
Eripit, et regignit
Desuper, moresque Deo restituit placenteis.
ODE XXI.
Contritionem esse necessariam
saluando.
Secura circum gaudia personant
Mirande rector cunctipotens Deus:
Hic uoce cantillant sonora,
Ad citharas modulantur illic,
Spirantque ad acrem cantica tibiam,
Nullisque pressi corda doloribus
Edunt cachinnos dissolutos
Continue, strepitumque Bacchi.
Sed saeuus haeret mente pauor mea,
Pectusque moeror discruciat mihi
Trito tametsi uota fundam
Corde tibi, mediterque laudem.
An sic necesse est pectora tristibus
Contacta stringi Christe pauoribus,
Quaecunque tandem te patrono

p.453
Siderea potientur aula?
Sicut beatos dicis eos, in hoc
Quicunque lugent tempore, moxque ijs
Testare solamen futurum,
Iudicij radiante luce:
Sed uae minaci uoce tonas eis,
Quicunque rident pectore nunc leui,
Dicisque planctum ipsis mouendum
Iudicij radiante luce.
Ordo tuorum est hic operum Deus,
Vt anteaquam uiuifices tuos,
Linquas amara morte pressos:
Demis opes, quibus es daturus.
Mox largiores trudis ad inferos,
Atrisque turbas ante tumultibus,
Quos cogitas ad celsa laetos
Culmina mox reuocare coeli.
Nunquam relinquis Christe, nec abijcis,
Quicunque te non abijciunt prius.
Et derelinquunt infideli
Te simul et tua uerba corde.
Si quis paternam longanimis tuam
Fert disciplinam, nec cito te tuum
Desperat occultante uultum,
Denuo mox canet, emicante
Te sole uero. rector es abditus,

p.454
Praesensque semper (sis licet abditus)
Miro gubernas instituto
Pastor oues bone te sequentes.
Vnde et fidelis te quasi brachijs,
Totoque palpat concio corpore,
Quando relicta nube prodis [prdis ed.]
Et nebulas animi nigranteis
Dispellis eius. Tete ego, te Deus
Duro manebo tempore: te scio
Cantabo paulo post refectus,
Et fatuas miserabo turbas.
ODE XXII.
Adae lapsi precatio.
Angui morigerus quum cecidit parens,
Iusti horribilem numinis ebibit
Sonti corde furorem,
Conspexitque sequi graueis
Poenas, ingemuitque, et querimoniam
Permixtam lachrymis edidit: O poli
Rector, triste piaclum
Dele quaeso pius mecum:
Et leni misero supplicia horrida,
Ac metire tuam luminibus memor
Aeternam pietatem,
Indignoque faue mihi,
Mandatum, fateor, praeterij tuum,

p.455
Hostemque obsequio (poenitet o) tuum
Sum dignatus, et ergo
Indignatio me tua
Consumit merito, iureque de manu
Plagas mortiferas accipio tua,
Non hoc tempore solum,
Verum perpetuo reus.
Quam foelix genitor summe fui modo
Liber crimine, me quum fauor, o, tuus
Cinxit more coronae,
Prompsitque omne mihi bonum?
Sed nunc iure uepres arua ferunt mihi,
Quum crimen placiti turpe tibi meum
Venit nomine cultus,
Timorisque loco tui.
Ast horrenda Deus ne, precor, haereat
Aeternum omnipotens ira mihi tua,
Infestoque Satanae
Ne me dente premi sinas.
Quin propter Dominum, quem cecinit tua
Venturum pietas, ut tumidum caput
Diri conterat anguis,
Es placabilis obsecro.
Oblitus mei flagitij grauis,
Afflataeque mihi nequitiae, tuo
Me iam denuo natum

p.456
Clemens indue spiritu.
Vt uerace tibi pectore seruiam,
Et mente excutiam tartareum iugum,
Sicque o chare redemptor
Aeternam effugiam necem.
Immo nunc etiam nos miseros tua
Ingens da releuet commiseratio,
Infirmisque labores
Aufer multiplices pius.
ODE XXIII.
Omnibus opus esse conuersione.
Christo decenti supplicium reos
Inusitatum, iudice Pontio
Narrat Galilaeos tulisse
Turba, gemit graue, et inquit ille:
Solos'ne caeci creditis impios,
Foetereque almi naribus hos Dei?
Tantamque solos poenam iniquis
Commeritos perijsse factis?
Et nuper illos octodecim uiros,
Quos turris ingens ad Siloam ruens
Oppressit, horrendum [horendum ed.] putatis
Exitium meruisse solos?
Ne cogitetis pectore sic leui:
Vindicta uobis parcit atrox patris
Ad tempus, haud quod iussa legis

p.457
Feceritis; neque sitis unquam
Praeuaricati. Quin scelus omnibus
Vobis adhaeret, luminibus Dei
Sordetis omnes, duraque eius
Verticibus sedet ira uestris.
Plagisque ijsdem (credite) uos quoque
Breui cadetis, uel grauioribus [grauoribus ed.]
Pressi ruinis, ni medentes
Absque mora, sapiente corde,
Malis futuris, et properantibus,
Dolore iusto uestra piacula
Et lugeatis uindicantes,
Dum miseris Deus est propinquus,
Et porro firmo consilio procul
Vitetis, et sic coelitus ad fidem
In me reducti, uiuidamque
Notitiam patrij fauoris,
Ipsum nouati pectora laudibus [landibus ed.]
Vehatis, ipsi morigera quoque
Inseruiatis mente semper,
Inque graui cruce supplicetis.
Tunc liberati pernicie horrida
Cantate demum propitium Deum,
Tristemque patrono pauorem
Exhibito superate nisi

p.458
ODE XXIIII.
De cruce.
Succus ingrati est aloe saporis:
Attamen ualde medicina sinat
Efficax, purgatque malis, et aegram
Roborat aluum,
Et parem ponit reliquis medelis:
Glutinat carnis quoque uulnus atrox,
Et cicatricem facit, et liquore
Lumina soluit
Noxio. Myrrhae quoque amarus aufert
Succus humorem. modico dolore,
Dumque maturum coquit hulcus eius
Parte propinqua
Abstinet sana, neque rodit illam.
Insuper siccat quoque nec repente
Durus astringit tamen, anteaquam
Integra sentit.
Asperae picta est crucis hic imago,
Quam tuae turbae Deus insuaue
Poculum, doctus medicus, bibendum,
Apposuisti.
Et quidem carni reprobae molesta est,
Atque naturae male grata prauae,
Coetui ualde datur at salubris
Potio sancto.

p.459
Esse securum uetat, et carere
Debito luctu proprijsque niti
Viribus pressum. Docet at patrono
Fidere Christo.
Et fide uerace Deum precari,
Et sua suadet celebrare laude,
Illius praesertim ope dum solutus
Exhilaratur.
Nam laboranti tribuit benignus
Exitus laetos, prohibetque fidus
Ne suae damnum nimis illa, turbae
Inferat, aucta.
ODE XXV.
Ad Deum, pro sustentatione uitae.
Mecoenas inopi tu mihi sis Deus,
Vatisque? haud atheas Pieridas tui
Quaeso munifica fautor alas manu,
Collataque iuues ope.
Mens humana fere magnificos amat,
Praestantesque tuis turgida respicit
Donis: ast humiles, in quibus haud foris
Lucet gloria, despicit.
Olim gratus erat perditus Absolom
Cunctis, et placuit patre magis pio,
Lingua quandoquidem suauiloqua ualet,
Formaque egregia nitet:

p.460
Ast in uestibulo diuitis aureo
Neglectus tacuit Lazarus omnibus,
Exceptis canibus, dum nisi putida
Ostentat nihil hulcera.
Me donis etiam conditor optime
Vestis exiguis, nec tumido facis
Acceptum generi, sed tamen haud sine
Iussu quaero modos tuo.
Porro haud imperium gnauiter exequi
Pressus pauperie quibo tuum graui:
Ac ni uictus adest sufficiens tuo
Vati, laus tibi fit breuis.
Terrae saepe datum nobile disperit
Semen, nec superans demetitur seges,
Quando non pluuiae desuper irrigant,
Non fimo agricolae fouent.
Tu submotum hominum cordibus excipe
Clemens, et mihi, quo psallere te queam,
Res gestasque tuas pectore libero,
Large funde tuas opes.
ODE XXVI.
Ad Christum precatio.
Christe quum, nostri caro factus ergo,
Membra gestabas moritura nostra,
Inque sacrata regione pressis
Obuius ibas:

p.461
Ecce turmatim uarijs onusti
Cladibus, caecique lepraque tacti
Lurida, post te suam egente uocem
Corde leuabant:
Gnate Dauidis miserere nostri,
Solueque aerumna miseros, ab alto
Qui tui mira pietate patris
Missus es axe.
Tu statim uotum facilis precantum
Rector implebas, placidaque uoce
A malis cunctis inopes clientes
Eripiebas.
Quotquot orabant, suaque explicabant
Corda clamando tibi, sunt refecti,
Ac tuam passim cecinere grato
Pectore laudem.
Nullus e tanto numero recessit
Spe sua frustratus. eo'ne solo
Chare seruator pius adiuuabas
Tempore pressos?
Immo in afflictos tibi semper idem
Perstat affectus, pietateque ista
Iugiter spectas, tibi quotquot astant
Supplice mente.
Ergo nunc ad te quoque clamo moestus:
Gnate Dauidis, miserere egentis,

p.462
Et iuua pressum cruce, meque tandem
Reffice mitis.
Nunc quoque indutus mea membra, morte
Non tamen rursus laceranda, patris
Occupas dextram, mihique es benignus
Christe patronus.
Vnde sum certus, mihi, quicquid obstat
Corpori, mentique, tua fugandum
Dextera, teque assiduo refectus
Carmine psallam.
ODE XXVII.
Timentibus Deum, ad fidem
patere accessum.
Siquis ueretur numen excelsissimum,
Eiusque cessat lubrica
Praeuaricari mente legem, at coelica
Mandata quaeris exequi,
Nec uictus haeret carnis improbo iugo,
Nec impediri se sinit
Mundi ruentis impetu, nec subdolis
Diri Satanae retibus:
Mentem nouabit eius arcana fide,
Et recreabit desuper
Flatu creator, et redemptor uiuido,
Gratumque producet patri.
Hinc saepe quanquam pressis atris anxia

p.463
Curis gemebis pectora,
Cladesque tactus perferet grauissimas
Dei potente brachio:
Non in fideles ipsius tamen fauor
Immensus, illum negliget,
Curisque durus tabefactum tristibus
Permittet unquam confici.
Sed tandem ad illum, quum frequente lachrymae
Purgarit illius pedes,
Diuque supplex nomen inuocauerit,
Grato redibit lumine,
Soluetque maestis fidus aerumnis eum,
Et ceu corona lucida
Cinget uicissim gaudio, tetra uelut
Pro morte uitam conferens.
Praesente quod si denegatur seculo
Plane beatis consequi,
Certe futurum quum reuertetur pijs,
Quouis abundabit bono.
Tunc uniuersis mitis illorum pater
Siccabit ora lachrymis,
Tunc uultu amico fundet ostenso suo
Perenne laetis gaudium.
Ne speret eadem, quisquis haud timet Deum,
Sed pergi anguis perfidis
Obtemperare sibilationibus,

p.464
Deique Iussis contumax
Almi resistit: instruat sese licet
Magna scientia tui
Rex Christe uerbi, et in cerebro frigido
Pingat uoluntatem tuam.
Nam nulla restat ad beatitudinem
Hanc obtinendam semita,
Pronum fauorem patris, et sequentia
Praesentis aeui commoda,
Et uera saltem, et absoluta gaudia
Vitae futurae, fortibus
Magni patroni parta Christi praelijs,
Extra timorem numinis.
ODE XXVIII.
Gratiarum actio pro fidei luce.
Te dilecte flagro Deus,
Amplectorque lubens auxilium tuum,
Quo lugubribus obruta
Demis nostra pius corda pauoribus:
Patronoque fidelium,
Qui, quo morte forem liber, eam tulit,
Me placabilis applicas,
Et flatu recreas uiuifico tuo.
Ergo conspicio nigris
Misceri Zephyris aera, carcerem
Ceu linquentibus horridum,

p.465
Infestam patriam flatibus Aeoli:
Et post saeua tonitrua
Torqueri rigido flammea brachio
Iusti uindicis, in mare,
Vna cum tereti, fulmina grandine.
Hinc undae tumidi furent
Ponti, cumque graui cominus impetu
Frangent arida littora,
Nec tranquillo etiam gurgite transuehit [transueht ed.]
Permittent fragiles rates:
Sed praesens subito, terribili modo,
Vectorum trepido gregi
Iuncis exitium uiribus adferent.
Tum suspiria tristia
Turbato attoniti pectore protinus
Edent, et gemitus graueis,
Planctumque horribilem. uerum ea, proh dolor,
Nequicquam pereuntibus
Fient omnia, nec turbinis impetum
Euitare potest grauem
Eius, cui soboles haud tua cognita est.
Sed nauis mea, te duce,
Tunc ibit tumidis fluctibus altior:
Eluctansque periculis
Optata inueniet trans mare littora.
Hinc te perpetuo canam,

p.466
Et grates memori pectore debitas
Reddam summe tibi Deus,
Nec cedent animo dona tua e meo.
ODE XXIX.
Veracia esse Christi promissa.
Clare canebas adfore perpetim
Te Christe nobis, quum tua sidera
De morte scandebas triumphans,
Et Stygio domito tyranno.
Nunc ueritatem conspicimus tuam,
Dum non relinquis pastor ouilia
Suscepta iustorum: sed illos
Diligis, et moderare praesens.
Quare parentum tempore, quum tua
Trux Antichristus polluerat sacra,
Sermoneque arcens a paterno
Lege sua miseros prophana
Ludebat urgens, haud bonitas tua
Tam grande uidit passa diutius
Ingente dilecta piaclum,
Totque inopum gemitus tuorum:
Sed en ministros deligis utiles,
Tibique promptos morigerarier,
Puramque post brumae tenebras
Surgis ijs aperire lucem.
Hinc restituta est uera pio choro

p.467
Doctrina de te, deque tui patris
Te propter effuso fauore
Inpauidos simul, et fideles.
Hinc te mouemur denuo psallere,
Doctaque laeti fauce tuum decus
In plebe decantare sacra,
Inque rudi tua iussa turba.
Et sic fideli linquere posteris
Pro gente curae noticiam tuae:
Sed perge curam, et fiditatem
Quaeso tuam reserare semper.
Defende doctrinam exhibitam, tuoque
Inscribe nostris pneumate sensibus,
Et corde passim da renato
Proni opera patris exprimamus.
ODE XXX.
Exhortatio ad laudandum Deum.
Quotquot sectum habitabitis
Orbem, terribilis reis
Dum cernetur in aere
Christus, tollite laudibus
Fidum illius amorem
Ac tu mens mea maxime
Patronum canito tuum,
Erectoque libens precor
Dignas pectore Iugiter

p.468
Illi soluito grates.
Nec te conficiat dolor
Curis tabificis, neque
Desperatio destruat,
Desperata licet fere
Clades nostra putetur.
Quin confide Deo tuo,
Collatae memor illius
In te munificentiae:
Illique anxia supplica,
Dum fortuna repugnat.
Ipse est, aurea qui quoque
Flectit sidera: qui regit,
Vertens, omnia, quo lubet:
Nec praeuisa suis bona
Qui largitur amicis.
Nullum, qui sua sustulit
Illi pectora, despuit
Vnquam: nullus cum timens,
Vnquam decidit a sua
Spe frustratus inani.
Sic etsi uagus Abraham
In terra fuit extera,
Citra semen, et indigae
Vitae commoda, quae sibi
Promissa omnia norat:

p.469
Tandem, quum tamen in suo
Certam ponere spem Deo
Nunquam desijt, illius
Cladeis exhibitas manus
Mente haud passus iniqua,
Miro sensit opem modo,
Optata quasi coelitus
Auctus prole, nec horrida:
Aerumnas tulit a Deo
Vita spretus in omni.
Gaude, quod Deus hic tuus,
Certo gutture qui canit,
Haud se uelle relinquere
Dura sub cruce, commode
Quam perferre nequimus.
Nam patronus adest patri
Pro te, cunctaque semouet
A te nigra piacula:
Et iam non reus amplius,
Es charissimus illi.
Cunctis cladibus altior
Illo mens mea nititur,
Is me perpetuo malis
Conseruabit in omnibus:
Est laudandus in aeuum.

p.470
ODE XXXI.
Conclusio.
Portum iam placitum parua subi ratis,
Per uastos fragili corpore gurgites
Sustentante pij uecta manu Dei,
Atque arcente tibi monstra natantia.
Quanquam rima tibi plurima uiribus
Ponti inflicta seri cernitur, et salis
Vndam quassa bibis: tuta Dei tamen
Coelesti auxilio fluctibus horridis
Eluctaberis, et littus in aridum
Vectorem eijcies incolumis tuum:
Vno armata Deo robur habes, trucis
Contra terribiles Oceani minas.
Ergo perpetuum uoce canes cum
Consecrata mea, moxque loco sacro
Pendebis, referens illius indigo
Cuiuis expositam munificentiam:
Inuitansque homines, ut timeant eum,
Eiusque aethereo colla iugo sua
Submittant, Domino morigeri suo,
Et nomen celebrent eius amabile.
Ipsus pneuma suum desuper impluat
Tantum pectoribus quaeso, suamque opem
Per te det placito concilio sito,
Vtaturque habili te pius organo.
Libri noni et ultimi Finis.

p.471
CARMEN SECVLARE,
Pro Ecclesia.
O Pater uasti moderator axis,
Qui reo natum generi placentem,
Quo nece indigna scelus expiaret
Omne, dedisti.
Iamque deleto nitidos reatu
Diligis nos propter eum, iubesque
Laesi ut aduersis tibi suplicemus.
Pectora rebus.
Immo promittis quoque te daturum
Quicquid in Christi (modo profuturum)
Poscimus tanto merito fideles,
Nec dubitantes.
Quaeso dilectae tibi nationi
Tu gubernator uenias benignus,
Et geras curam populi fidelis,
Teque precantis.
Lucida in primis tua uerba nobis,
Et uoluntatem stabilem reueles,
Ne'ue nos doctrina tuo sacrata
Fugerit ore.
Quin eam firmo teneamus usque
Corde, nec prauas animo bibamus
Haereses, quas rex barathri ueneno
Miscuit atro.

p.472
Nostra laetari nouitate corda,
Pronaque errori Deus esse cernis,
Prona, quod multos placuit per annos,
Ducere parui,
Sed tuo firma populum fidelem
Spiritu, nec cede tuam relinquat
Vt uoluntatem, patefactaque abs te
Dogmata pura.
Nauseam nobis moueat, quod abs te
Non reuelatum nitet: at placeto
Quod tuo, quanquam uideatur horrens,
Ore profectum est.
Nec tamen tantum tua uerba nobis
Nota sint: uerum simul impleamus.
Idque quo fiat, tua nos regignat
Ignea uirtus.
Haud enim prodest tua iussa scire,
Corde ni uero simul exprimamus:
Iamque calcato, famuli uelimus
Esse, Satana.
Cum grauis iudex uenies prophanis,
Plurimi dicent tibi, se professos
Dogma sincerum: tamen in tenebras
Exteriores
A tuo cogentur abire uultu
Foetidi: nunc ergo ueni, et tuorum

p.473
Caeca seruorum tacito guberna
Pectora flatus.
Corda sint regnum tibi nostra, sintque
Mirum ubi tractes opus officina,
Sanctus et sancto tuus heic labori
Spiritus instet.
Tu Deus rectos homines creasti,
Et citra labem: uafer anguis autem
Nos opus gratum tibi, fraudulento
Contudit ore,
A tuo sermone calumniator
Dirus abduxit rea corda nostra,
Et suae corrupit abominando
Fraudis amore.
Surge, deturba Deus hunc, tuumque
Vindica regnum tibi, nosque uictor
Ad tuam forti penitus refinge
Pneumate mentem.
Sit tuae celsae Deus alme legi
Nostra conformis, mala nunc, uoluntas,
Et nouo deinceps tibi corde semper
Morigeremur.
Membra iungamur tibi uiua, simus
E tua nati caro carne, et osse
De tuo robusta geramus ossa,
Deque potente

p.474
Spiritu nobis habilem repone
Spiritum quaeso generose culpae
Victor. in summa, tua pulchra rursum
Simus imago.
Sic et in uita foris exprimentes
Iussa praestemus tua, siue laeti,
Seu crucem, saeuam licet, haud iniqua
Mente serentes.
Ne grauis uictos tua pellat a te
Nos manus, sed te patiamur atra
Sorte uersati, neque mente durum
Te uocitemus.
Quin et attenta sua quisque cura
Cede, quae nobis, uariante libra,
Coelitus rector pie contulisti
Munera, praestet.
Inque ijs charae tibi rite plebi
Seruiat, fratrumque gregi suorum
Grata, ceu uiuens, operetur eius
Commoda, membrum.
Simus haud nostris inhiare tantum
Commodis docti precor, et quod in rem
Corporis totius erit patrare
Vulgus ineptum.
Nemo laudandis poterit decoris
Euehi factis, nisi tu uolucreis

p.475
Applices alas inopi, et iacentem
Puluere tollas.
Quaeso sis nobis pius, atque ab omni
Nos malo serues, et ad omne rectum
Promoue, passim tua ut impleatur
Sancta uoluntas.
Porro ad hanc uitam quoque transigendam
Commode, largire parens egeno
Coetui larga, tua profutura
Munera, dextra.
Ac tyrannorum, populum fidelem,
Brachium durum preme, persequentum,
Nosque post longos placida quiete
Reffice luctus.
Et tuae praebe loca tuta plebi,
Sedem ubi fessi stabilem locemus,
Nec per externas misere uagemur
Iugiter oras.
Vna cum plebs, nos, tua causa simus,
Cur malae parcas hominum cateruae,
Nec uelis uasti simul interire
Corpora mundi.
Vt per infidum mare nauiganti
Fluctuum insultu lacera carina
Non fugis quondam famulo placenti
Dicere Paulo:

p.476
Paule, qui tecum gelidi laborant
Gurgite in uasto, uitiosa turba,
Morte sunt digni: neque subuenirem
Lenior illis,
Ni forent naui tibi iuncti eadem. at
In tuam placatus eos tuebor
Gratiam, ne te simul atra laedant
Forte pericla.
Sic manet mundus: quia cernis illos,
Quos amas, nondum penitus remotos
Orbe de toto, sed adhuc relictos
Esse fideles.
Ergo cum uitae caueas nocere
Stragibus nostrae Deus impiorum,
Da simul uitam, bona quae petendam,
Extera, reddunt.
Publice pacem, proceresque binam
Legis arcanae tabulam tuentes,
Copiam et frugum facilem, salubremque
Aeris haustum.
Cede priuatim quoque sanitatem,
Ac graueis arce procul oro morbos:
Da cibum, et potum, decoraque nobis
Pestibus artus.
Solueque aduersa populum piorum
Sorte, nec caecum ruat in periclum:

p.477
Sed tuis illum gere trans acuta
Saxa lacertis.
Da thoros nobis etiam benignus
Alme foelices Deus, inque sanctum
Ordinem dele Stygij tyranni
Fortior iram.
Et fac aerumnas precor in sacratis
Nuptijs dulceis: uelut in lyaeum,
Coniugum causa, tibi uersa quondam est
Frigida lympha.
Maxime sis ductor in educandis
Liberis: illi sine luce ueros
Nesciunt ardere tua, sequique
Pectore calles.
Immo re foelix nequit esse in ulla
Quispiam, ni tu moderator alter
Veneris illi Deus, et gubernes
Illius acta.
Te sumus freti pater alme solo:
Tu tuae promissa fauens phalangi,
Te patrem cunctis fore destitutis,
Exhibuisti.
Lenitas o rex tua, ueritasque
Summe, iam turbae niteat fideli:
Nosque da flatu precor hanc secundo
Degere uitam.

p.478
At sumus foedis uitijs onusti,
Saepeque aduersus tua tam seuerae
Iussa peccamus, reprobisque legem
Frangimus actis.
Porro qui peccat, uiolatque sanctam
Conscius legem ferat is necesse est
Debitas poenas patienter, et se
Cladibus ultro
Praeparet saeuis: neque speret illa,
Quae Deus iusto populo benignus,
Cunctaque implenti tua uerba spondes
Commoda uitae.
Sed pater quaeso miserere nostri
Mitis, et propter sobolem placentem
A tuo aspectu remoue seuero
Nostra piacla:
Filij causa placidus clienteis
Huius oblati pauidis patroni
Nos, ut acceptos tibi, de molestis
Erue curis.
Ille pro nobis mediator ultro
Sistitit sese tibi, proque nostro
Ferre delicto meritam recepit
Candidus iram.
Ille sublimi simul axe uenit
Artubus nostris latitans: Adeste;

p.479
Clamat, huc omnes, quibus ater urget
Pectora moeror.
Mitigo saeuos etenim labores
Omnibus pressis ego, me secutis.
Hic mouens urit quoque te perenni
Charus amore,
Fida pro nobis ubi uota fundit.
Ergo ne nostras maculas uideto,
Sed tibi prolis nitidam placentis
Inspice frontem.
Nosque ama, peccata licet fatentes:
Nam tuas nos inter oues, gregesque
Grande discrimen positum prophanos
Esse uidetur.
Nos enim ualde sceleris patrati
Poenitet: uerbumque tuum sequentes,
Anxio rex alme tuum sitimus
Corde fauorem.
Fidimus Christo quoque, proximumque
Nitimur lenes tolerare nostrum,
Atque ei praebere manus egenti
Auxiliantes.
Multa quantumuis mala saepe duro
Inferant nobis animo, uicissim
Haud tamen gessimus eis nocere
Vindice dextra.

p.480
Ergo conuersis, tibi perplacentem
Filium, nostrum bene fac patronum,
Liberaque atra populum benignus
Clade fidelem.
Massa nos ualde fragilis nequimus
Praepotens perferre tuum lacertum:
Quin leui immissa cito strage simus
Puluis et umbra.
Impares hosti sumus et feroci
Nostro, ut horrendi barathri tyranno
Noxio, et carni propriae, atque mundo
Insidioso.
Tot nisi, tantosque fugabis hostes
Tu tuo a coetu, Deus o potentum
Omnium princeps generose, rexque
Maxime regum:
A tua grata cito diuidemur
Luce deuicti misere, et tegemur
Nocte: quod nolis, pauidi flagrante
Corde precamur.
Quaeso conatus reprimas feroces
Hostium, nec cede gregi piorum
Colchico tinctis iaculis ueneno
Pectora laedant.
Sed, tua cunctos ope liberati
Coelitus, dona, superemus illos:

p.481
Tela frangamus uigili minacis
Corde Satanae.
Et licet cunctas miseris nocendi
Cautus obseruet uehementer ansas,
Attamen frustratus eat retrorsum,
Proleque uictus
A tua. nec nostra precor ueneno
Laesa serpentis caro fraudulenti
Pectori nostro sua misceat con-/
Tagia uictrix.
Neue mundani caue blandientes
Obsient nobis homines, tuaque
A uia abductos adigant inire
Deuia secum.
At semel uictis tibi seruiamus
Hostibus cunctis age fide custos
Liberi, tutique periculoso a
Vulnere mentis.
Et malis cunctis animique et aegri.
Corporis tandem tibi liberati
Fac Deus gratas hilari canamus
Pectore laudes.
Te precor solum Deus alme rerum
Conditor, durasque tibi labores,
Quos fero, tetri comites reatus,
Explico soli.

p.482
Tu potens unus releuare pressos,
Dentibusque actos auidis luporum
Cum tuo nato, uigidoque flatu
Eripuisse.
Nil ferox orcus tibi comparatus.
Nil potest mortalis homo, tametsi
Aemulus celsa, tuus, arce, saeua.
Fulmina, dextra
Iactet imbelli. Tibi summe rerum
Axis, et tellus, liquidusque Nerei
Subditus tractus famulatur, ac te
Principe gaudet.
Victor es mortis quoque, uictor eius
Et patris, tetri faciem reatus
Per tuum natum, stabilique nostrum
Lege patronum.
Nos malum duplex querula fatemur
Voce: tum crimen graue, tum sequentem
Criminis poenam uel in hoc, uel aeuo
Posteriore.
Tu tuis utrunque potes creator
Demere, et largo merito placentis
Gnati, et internos recreante sensus
Pneumate sancto.
Filius fuso facilis cruore
Pertulit poenam, docet id uidere

p.483
Spiritus, cogitque tibi nouata
Psallere mente.
Ergo cum certe et cupias iuuare
Nos tuos plane miseros clientes
Propria motus pietate magni.
Rector Olympi:
Nec tuis quicquam, quibus id quod optas,
(Hostibus forti demitis lacerto)
Victor absoluas, miserosque salues,
Viribus obsit:
Confero abscedens animum refectum,
Gaudioque in te fruor haud caduco,
Et tuam promptus chorus, et patroni
Dicere laudem.
FINIS.
h doxa tw qew.